Cumhuriyet Döneminde Eğitim ve Eğitim Kurumları

Yıl 2012, Cilt: 29 Sayı: 2, - , 15.02.2016

Güzver Yıldıran

Öz

Makale, Cumhuriyet döneminde eğitim ve eğitim kurumlarının tarihi gelişim ve değişim süreçlerini, dönemleriyle ele almaktadır. Kuruluşta eğitim alanında düzenleyici olan Atatürk ilkelerinden, milliyetçiliğin günümüzde küreselciliğe dönüşmesine; halkçılığın, bireyci yaklaşımlarla etnisite ve din gibi ayrışımlartemelinde tanımlanmasına; devletçiliğin, yerini girişimci ve dünya piyasası ile bütünleşen yeni liberal (neoliberal) yaklaşımlara bırakmasına; laikliğin, yeni muhafazakâr (neo-konservatif) bir yaklaşım çerçevesinde, dinin kurumlar içi meşru statü kazanma sürecine dönüşmesine; inkılapçılığın ise bunları içeren birparadigma değişimi oluşturmasına vurgu yapılmaktadır.Anahtar sözcükler: Cumhuriyet dönemi, Eğitim, Eğitim kurumları, Atatürk ilkeleri ve dönüşümleri

Kaynakça

• İnan, A. (2000); Medeni bilgiler ve M. Kemal Atatürk’ün el yazıları. Ankara: Atatürk
• Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi, s. 28.
• Aldemir, A. (Ocak 2004). Üniversite Reformu; 1960’dan 1980’e. Yayımlanmamış ders
• ödevi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim bilimleri Enstitüsü.
• Altıntaş, M. (2003).28 Şubat 1997'den 3 Kasım 2002'ye eğitim alanındaki gelişmeler
• Eğitim Bilim Toplum, 1,1, s. 30-40.
• Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Tarihçesi 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://www.education.ankara.edu.tr/index.php?bil=bil_icerik&icerik_id=81
• bağlantısından erişilmiştir.
• Atatürk’ün söylev ve demeçleri: I-III (1997). Ankara: Atatürk Kültür, dil ve Tarih
• Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi; Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Atatürk, M.K. Nutuk II (1997). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Beals, L. (1955). Rehberliğin lüzumu hakkında rapor. İstanbul: MEB.
• Bilir, A. (2008). Birleştirilmiş sınıflı köy ilköğretim okullarında öğretmen ve öğretim
• gerçeği. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 41, 2, s. 1-
• Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://www.mfa.gov.tr/unesco.tr.mfa bağlantısından erişilmiştir.
• Ekinci, M. B. (2008). Türkiye’de 1923-2006 Döneminde iktisadî krizler ve istatistikler
• itibariyle sektörel analizler, M. Dikkaya, D. Özyakışır ve A. Üzümcü (Haz.)
• Türkiye’nin ekonomi politiği: 1923-2007. Ankara: Orion Kitabevi.
• Ellsworth Tompkins (1954). Türkiye Cumhuriyeti orta dereceli okullarda organizasyon
• idare ve teftiş. İstanbul: MEB.
• Ercan, F. (1999). Neo-Liberal Eğitim Politikalarının Anatomisi İçin Alternatif Bir
• Çerçeve. 4 Aralık 2012 tarihinde http://www.antimai.org/ba/fercanegitim.htm
• bağlantısından erişilmiştir.
• Ercan, S. (2011). Yerel basına göre İzmir’de 1930’lu yıllarda laiklik uygulamaları.
• Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, XI/23, 35-56.
• Hacettepe Üniversitesi Tarihçesi. 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://193.140.216.58/TR,19/tarihce.html bağlantısından erişilmiştir.
• Karakök, T. (2011). Menderes döneminde (1950-1960) Türkiye’de eğitim.
• Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, cilt 1, sayı 2, 89-97.
• Kılıç, A. (1955). Atatürk’ün hususiyetleri. İstanbul: Sel Yayınları.
• Kılıç, E. (2008). Demokrat Parti Dönemi Milli Eğitim Politikası (1950-
• .Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi
• Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Maaske, R. J. (1956). Türkiye’de ögretmen yetiştirme hakkında rapor. Ankara: MEB.
• Millî Eğitimi Geliştirme Projesi 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://projeler.meb.gov.tr/pkmtr/index.php?option=com_content&view=article&id
• =209%3Amilli-eitimi-gelitirme-projesi&catid=69%3Atamamlananprojeler&
• Itemid=84〈=tr bağlantısından erişilmiştir.
• Okçabol, R. (2005). Türkiye eğitim sistemi. Ankara: Ütopya Yayınevi, s. 51.
• Öcal, B. (2009). 12 Eylül’den 28 Şubat’a darbe söylemlerindeki değişimin analizi.
• Ethos: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 1, 4, 1-62.
• Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Fakülteleri (1982-2007). T.C. Yükseköğretim Kurulu.
• Ankara: Temmuz 2007.
• Ömer Dinçer, Anadolu Ajansı, 1 Ekim 2012.
• ÖSYM Hakkında. 24 Kasım 2011 tarihinde http://osym.gov.tr/belge/1-2704/osymhakkinda.
• html bağlantısından erişilmiştir.
• Resmi Gazete, 14.09.2011, Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
• Kanun Hükmünde Kararname. Bakanlar Kurulu Kararı 25/8/2011.
• Soyak, H. R. (1966). Doğumundan Cumhuriyetin ilânına kadar fotoğraflarla Atatürk ve
• Atatürk’ün hususiyetleri. İstanbul: Hayat Yayınları, s. 78.
• TED Ankara Koleji Tarihçesi. 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://www.tedankara.k12.tr/public/hakkimizda/tarihce.php bağlantısından
• erişilmiştir.
• Temel Eğitime Destek Programı (TEDP). 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://projeler.meb.gov.tr/pkmtr/index.php?option=com_content&view=article&id
• =113%3Atemel-eitime-destek-program-tedp&catid=69%3Atamamlananprojeler&
• Itemid=84〈=tr bağlantısından erişilmiştir.
• TÜBİTAK Tarihçesi. 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://www.tubitak.gov.tr/tr/kurumsal/icerik-hakkimizda bağlantısından
• erişilmiştir.
• Wolferd, K. (1956). Türkiye’de köy okulları hakkında rapor, M.E.B Yayınları, Ankara.
• Yıldıran, G. (2011). Kuruluşlar, oluşumlar, veriler: Boğaziçi Üniversitesi’nin profiliyle
• hikâyesi, 1973-1982, 1982-2002. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Matbaası.
• Yıldıran, G. ve Sezen, A. (2010). From state ideology to curricular reform: The case of
• Turkey 1919-1938. Saarbrücken: Lap Lambert Academic Publishing.
• Yıldırım, H. H. (2000). Yapısal uyum programları ve sağlık reformları: Türk sağlık
• reformu için çıkarılacak dersler, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 5,1.
• YÖK (5 Kasım 2012). Yükseköğretim Kanunu Taslağı. 4 Aralık tarihinde
• http://yeniyasa.yok.gov.tr/?page=yazi&i=105 bağlantısından erişilmiştir.
• Öncesi Dönemde Planlama 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://www2.dpt.gov.tr/must/tarihce.asp bağlantısından erişilmiştir.
• Mart 1971 Muhtırası. 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://ansiklopedika.org/12_Mart_1971_Muht%C4%B1ras%C4%B1
• bağlantısından erişilmiştir.
• İnan, A. (2000); Medeni bilgiler ve M. Kemal Atatürk’ün el yazıları. Ankara: Atatürk
• Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi, s. 28.
• Aldemir, A. (Ocak 2004). Üniversite Reformu; 1960’dan 1980’e. Yayımlanmamış ders
• ödevi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim bilimleri Enstitüsü.
• Altıntaş, M. (2003).28 Şubat 1997'den 3 Kasım 2002'ye eğitim alanındaki gelişmeler
• Eğitim Bilim Toplum, 1,1, s. 30-40.
• Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Tarihçesi 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://www.education.ankara.edu.tr/index.php?bil=bil_icerik&icerik_id=81
• bağlantısından erişilmiştir.
• Atatürk’ün söylev ve demeçleri: I-III (1997). Ankara: Atatürk Kültür, dil ve Tarih
• Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi; Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Atatürk, M.K. Nutuk II (1997). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Beals, L. (1955). Rehberliğin lüzumu hakkında rapor. İstanbul: MEB.
• Bilir, A. (2008). Birleştirilmiş sınıflı köy ilköğretim okullarında öğretmen ve öğretim
• gerçeği. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 41, 2, s. 1-
• Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://www.mfa.gov.tr/unesco.tr.mfa bağlantısından erişilmiştir.
• Ekinci, M. B. (2008). Türkiye’de 1923-2006 Döneminde iktisadî krizler ve istatistikler
• itibariyle sektörel analizler, M. Dikkaya, D. Özyakışır ve A. Üzümcü (Haz.)
• Türkiye’nin ekonomi politiği: 1923-2007. Ankara: Orion Kitabevi.
• Ellsworth Tompkins (1954). Türkiye Cumhuriyeti orta dereceli okullarda organizasyon
• idare ve teftiş. İstanbul: MEB.
• Ercan, F. (1999). Neo-Liberal Eğitim Politikalarının Anatomisi İçin Alternatif Bir
• Çerçeve. 4 Aralık 2012 tarihinde http://www.antimai.org/ba/fercanegitim.htm
• bağlantısından erişilmiştir.
• Ercan, S. (2011). Yerel basına göre İzmir’de 1930’lu yıllarda laiklik uygulamaları.
• Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, XI/23, 35-56.
• Hacettepe Üniversitesi Tarihçesi. 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://193.140.216.58/TR,19/tarihce.html bağlantısından erişilmiştir.
• Karakök, T. (2011). Menderes döneminde (1950-1960) Türkiye’de eğitim.
• Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, cilt 1, sayı 2, 89-97.
• Kılıç, A. (1955). Atatürk’ün hususiyetleri. İstanbul: Sel Yayınları.
• Kılıç, E. (2008). Demokrat Parti Dönemi Milli Eğitim Politikası (1950-
• .Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi
• Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Maaske, R. J. (1956). Türkiye’de ögretmen yetiştirme hakkında rapor. Ankara: MEB.
• Millî Eğitimi Geliştirme Projesi 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://projeler.meb.gov.tr/pkmtr/index.php?option=com_content&view=article&id
• =209%3Amilli-eitimi-gelitirme-projesi&catid=69%3Atamamlananprojeler&
• Itemid=84〈=tr bağlantısından erişilmiştir.
• Okçabol, R. (2005). Türkiye eğitim sistemi. Ankara: Ütopya Yayınevi, s. 51.
• Öcal, B. (2009). 12 Eylül’den 28 Şubat’a darbe söylemlerindeki değişimin analizi.
• Ethos: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 1, 4, 1-62.
• Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Fakülteleri (1982-2007). T.C. Yükseköğretim Kurulu.
• Ankara: Temmuz 2007.
• Ömer Dinçer, Anadolu Ajansı, 1 Ekim 2012.
• ÖSYM Hakkında. 24 Kasım 2011 tarihinde http://osym.gov.tr/belge/1-2704/osymhakkinda.
• html bağlantısından erişilmiştir.
• Resmi Gazete, 14.09.2011, Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
• Kanun Hükmünde Kararname. Bakanlar Kurulu Kararı 25/8/2011.
• Soyak, H. R. (1966). Doğumundan Cumhuriyetin ilânına kadar fotoğraflarla Atatürk ve
• Atatürk’ün hususiyetleri. İstanbul: Hayat Yayınları, s. 78.
• TED Ankara Koleji Tarihçesi. 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://www.tedankara.k12.tr/public/hakkimizda/tarihce.php bağlantısından
• erişilmiştir.
• Temel Eğitime Destek Programı (TEDP). 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://projeler.meb.gov.tr/pkmtr/index.php?option=com_content&view=article&id
• =113%3Atemel-eitime-destek-program-tedp&catid=69%3Atamamlananprojeler&
• Itemid=84〈=tr bağlantısından erişilmiştir.
• TÜBİTAK Tarihçesi. 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://www.tubitak.gov.tr/tr/kurumsal/icerik-hakkimizda bağlantısından
• erişilmiştir.
• Wolferd, K. (1956). Türkiye’de köy okulları hakkında rapor, M.E.B Yayınları, Ankara.
• Yıldıran, G. (2011). Kuruluşlar, oluşumlar, veriler: Boğaziçi Üniversitesi’nin profiliyle
• hikâyesi, 1973-1982, 1982-2002. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Matbaası.
• Yıldıran, G. ve Sezen, A. (2010). From state ideology to curricular reform: The case of
• Turkey 1919-1938. Saarbrücken: Lap Lambert Academic Publishing.
• Yıldırım, H. H. (2000). Yapısal uyum programları ve sağlık reformları: Türk sağlık
• reformu için çıkarılacak dersler, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 5,1.
• YÖK (5 Kasım 2012). Yükseköğretim Kanunu Taslağı. 4 Aralık tarihinde
• http://yeniyasa.yok.gov.tr/?page=yazi&i=105 bağlantısından erişilmiştir.
• Öncesi Dönemde Planlama 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://www2.dpt.gov.tr/must/tarihce.asp bağlantısından erişilmiştir.
• Mart 1971 Muhtırası. 4 Aralık 2012 tarihinde
• http://ansiklopedika.org/12_Mart_1971_Muht%C4%B1ras%C4%B1
• bağlantısından erişilmiştir.