GEOLOGIC AND TECTONIC STRUCTURE OF THE SİVAS-HAFİK-ZARA AND İMRANLI REGION

Yıl 1973, Cilt: 80 Sayı: 80, 1 - 36, 01.09.1973

Fikret Kurtman

Öz

The studied area covers the eastern part of Sivas Basin. Base of the basin consists of metamorphics of gneisses, quartzites, mica-schists, sericite-schists and marbles that are seen to crop out at Sakardağ. The oldest sediments seen on the metamorphics are the layers of Upper Cretaceous of limestone facies. The Tertiary concordantly starts with Paleocene layers of, again, limestone facies above Upper Cretaceous. Eocene has been developed in flysch facies which contains volcanic intercalations. Oligocene consists of gypseous variegated sandstones and siltstones. As to Miocene, there seems to be a lateral passage between gypseous variegated sandstones and limestone and marl beds. Neogene forms coarse elastics and fresh-water limestone layers. In our area of study, as magmatic rocks, there occur ultrabasics of Upper Cretaceous age and andesites and tuffs of Eocene age. Tectonically the area shows two uplifts between which a depression exists. Folding tectonics prevail on the whole. But it is understood that these have been affected by later fault movements. 

Anahtar Kelimeler

GEOLOGIC AND TECTONIC, HE SİVAS-HAFİK-ZARA, İMRANLI REGION

SİVAS-HAFİK-ZARA VE İMRANLI BÖLGESİNİN JEOLOJİK VE TEKTONİK YAPISI

Öz

Etüt sahası Sivas havzasının doğu bölümünü içine almaktadır. Havzanın temelini, Sakardağ'da aflöre eden gnays, kuvarsit, mikaşist, serisitşist ve mermerlerden oluşmuş metamorfikler teşkil etmektedir. Metamorfikler üzerinde görülen en yaşh Sediment, kalker fasiyesinde gelişmiş Üst Kretase tabakalarıdır. Tersiyer, yine kalker fasiyesinde gelişmiş Paleosen tabakalan ile Üst Kretase üzerinde konkordan olarak başlar. Eosen, volkanik arakatkıları ihtiva eden fliş fasiyesinde gelişmiştir. Oligosen, jipsli alacalı renkli kumtaşı ve silttaşlarından oluşmuştur. Miosen ise, jipsli alacalı renkli kumtaşları ile kalker ve marn tabakalarının yanal geçişi şeklinde görülmektedir. Neojen, kaba klastiklerle tatlı su kalker tabakalarından oluşmuştur. Etüt sahamızda magmatik kayaç olarak Üst Kretase yaşlı ultrabaziklerle, Eosen yaşlı andezit ve tüfitler mevcuttur. Saha tektonik olarak iki yükselim ile arada kalan bir depresyondan oluşmuştur. Genellikle kıvrılma tektoniği hâkimdir. Bunların sonradan kırılma tektoniği ile etkilendiği anlaşılmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

SİVAS-HAFİK-ZARA, İMRANLI BÖLGESİ, JEOLOJİK VE TEKTONİK YAPISI

Kaynakça

• AKARTUNA, M. (1962): Çaycuma-Devrek-Yenice-Kozcağız bölgesinin jeolojisi, İst. Üniv. Fen Fak. Monografisi, sayı 17, İstanbul.
• AKKUŞ, M.F. (1964): 1:25 000 ölçekli Divriği İ39-d2 paftasının detay petrol etüdü. M.T.A. Rap. no. 4039 (yayınlanmamış), Ankara.
• ALAGÖZ, C. (1967): Sivas çevresi ve doğusunda jips karstı olayları. Ankara Üniv. Dil. ve Tarih Coğ. Fak. Yayını, no. 175, Ankara.
• ALTINLI, E. (1966) : Doğu ve Güneydoğu Anadolu'nun jeolojisi. M.T.A. Derg. no. 66, Ankara.
• ARNİ, P. (1939): Şarkî Anadolu ve mücavir mıntıkaların tektonik ana hatları. M.T.A. YaymL, seri B, no. 4, Ankara. ARPAT, E. (1964): Gürlevik dağı bölgesinin genel jeolojisi ve petrol imkânları. 1:25000 ölçekli İ39 d1 ve İ39 d4 paftaları. M.T.A. Rap. no. 4180 (yayınlanmamış), Ankara.
• BAYKAL, F. (1945): Darende ile Kayseri arasındaki Toroslar'ın jeolojik yapısı, îst. Üniv. Fen Fak. Mecm., seri B, cilt 10, no. 2, İstanbul. (1946): Zile-Tokat-Yıldızeli bölgesinin jeolojik etüdü. M.T.A. Rap. no. 1709 (yayınlanmamış), Ankara.
• BLUMENTHAL, M. (1937): Kangal ile Divrik arasındaki mıntıkanın başlıca jeolojik hatları (Sivas vilâyeti). M.T.A. Rap. no. 568, Ankara.
• (1938): Şarkî Toros mıntıkasında Hekimhan Hasançelebi-Kangal irtifaında jeolojik araştırmalar (Malatya ve Sivas Vilâyetleri). M.T.A. Rap. no. 570, Ankara. (1945): Niksar güneyindeki Kelkit dislokasyonu ve tektonikle ilgisi. M.T.A. Mecm. no. 2/34, Ankara.
• BRİNKMANN, R. (1966): Geotektonische Gliederung von Westanatolien. N.J.B. Geol. Pal. Mh., 10, Stuttgart.
• (1968): Einige geologische Leitlinien von Anatolien. GeoL et palaeontolog. 2, Marburg.
• DEMİRMEN, F. (1965): Sincan bölgesi (Zara-Divriği) genel jeolojisi. 1:25 000 ölçekli Divriği İ39-c4 paftası. M.T.A. Rap. no. 4127 (yayınlanmamış), Ankara.
• DİZER, A. (1962): Foraminifer of the Miocene of the Sivas Basin (Turkey), îst. Üniv. Fen Fak. Mecm., seri B, cilt XXVII, sayı 1-2, İstanbul.
• EGERAN, N. (1947): Tectonique de la Turquie et relation entre les unites tectoniques et les qîtes metalliferes de la Turquia. These, Nancy.
• ERENTÖZ, C. (1966): Türkiye stratigrafisinde yeni bilgiler. M.T.A. Derg. no. 66, Ankara.
• ERENTÖZ, L. & ÖZTEMÜR, C. (1964): Aperçu generale sur la Stratigraphie du Neogene de la Turquie et observations sur ses limites inferieure et superieure (Institute «Lucas Mallada» C.S.I.C. (Espana) Cursillos Y Conferencias, IX.
• İZDAR, E. (1963): Doğu Hekimhan-Hasançelebi (Doğu Anadolu) bölgesinin jeolojik yapısı, magmatizma ve cevher yatakları. M.T.A. YaymL no. 112, Ankara.
• KETİN, î. (1955): Yozgat bölgesinin jeolojisi ve Orta Anadolu masifinin tektonik durumu. T. J.K. Bült., cilt VI, sayı l, Ankara.
• (1966): Anadolu'nun tektonik birlikleri. M.T.A. Derg. no. 66, Ankara.
• (1968): Türkiye'nin genel tektonik durumu ile başlıca deprem bölgeleri arasındaki ilişkiler. M.T.A. Derg. no. 71, Ankara.
• KURTMAN, F. (1961): Sivas civanndaki jips serisinin stratigrafik durumu. M.T.A. Derg. no. 56, Ankara.
• (1961): Sivas-Divriği arasındaki sahanın jeolojisi ve jipsli seri hakkında müşahedeler. M.T.A. Derg. no. 56, Ankara.
• KURTMAN, F. (1963): Tecer dağlarının jeolojisi ve alacalı seri hakkında bazı müşahedeler. T. J.K. Bült., cilt VIII, sayı 1-2, Ankara.
• (1967): Geologie des Munzur Dağ-Gebietes. Geologische Rundschau, Band 56, Stuttgart.
• LAHN, E. (1950): Les formation gypsiferes en Anatolie (Asie Mineure). Bull. Soc. Geol. Fr. (5), t. XX, Paris.
• LEBKÜCHNER, R.F. (1957): Kayseri ve Avonos-Ürgüp havalisi ile Boğazlıyan havalisinin Uzunyayla'ya kadar olan kısmının jeolojisi hakkında rapor. M.T.A. Rap. no. 868, Ankara.
• LEUCHS, K. (1943): Der Bauplan von Anatolien. N. Jb. Min. etc. B, Heft 2/3.
• NEBERT, K. (1955): Akdağ jeolojisi hakkında rapor. M.T.A. Rap. no. 2512 (yayınlanmamış), Ankara.
• (1956): Sivas vilâyetinin Zara-imranlı mıntıkasındaki jips serisinin stratigrafik durumu hakkında. M.T.A. Derg. no. 48, Ankara.
• NORMAN, T. (1964): 1:25 000 ölçekli Sivas-İ38-C2 paftası Celalli (Hafik) bölgesinin genel jeolojisi. M.T.A. Rap. no. 4114 (yayınlanmamış), Ankara.
• OKAY, A. C. (1952): Sivas 62/2 paftası lövesi raporu. M.T.A. Rap. no. 1996 (yayınlanmamış), Ankara.
• (1953): Sivas ile Tokat arasındaki bölgenin (Reşadiye 44/3 paftasının) jeolojisi hakkında not. M.T.A. Rap. no. 2242, (yayınlanmamış), Ankara.
• PAREJAS, E. (1940): La tectonique transversale de la Turquie. Rev. Fac. Sci. Univ. İst., serie B, t. V, no. 3-4. RATHUR, A.Q_. (1965): Divriği l39-d3 paftasına (Beypınar sahası) ve bu sahadaki petrol olanaklarına ait genel rapor. M.T.A. Rap. no. 4257 (yayınlanmamış), Ankara.
• STCHEPİNSKY, V. (19390): Sivas vilâyeti merkezî kısmının umumî jeolojisi hakkında rapor. M. T.A. Rap., no. 868, Ankara.
• (1939b): Faune Miocene du vilâyet de Sivas (Turquie). M.T.A. Publ. serie C, no. l, Ankara.
• TCHİHATCHEFF, P.de (1867): Asie Mineure. Geologie, vol. I, Paris.