HAYMANA (GB ANKARA) GÜNEYİNDEKİ TORTUL İSTİFİN SEDİMENTER PETROLOJİK İNCELENMESİ

Yıl 1977, Cilt: 89 Sayı: 89, 100 - 100, 01.06.1977

Sungu L. Gökçen

Öz

Bu çalışma, Haymana güneyindeki
tortul istifte ayırtlanmış yedi litostratigrafik birim kayaçlarından seçilmiş
110 örnekte yapılmış mineralojik, petrografik ve kil minerali analizlerinin
sonucunu kapsamaktadır. İncelenmiş örneklerin büyük bir kısmı tane akımı ve
türbid akım ürünü grovaklardan, bir bölümü de kalkarenitler ile beş alt
fasiyese ayrılmış resifal kireçtaşlarından oluşmaktadır. Türbidit kumtaşları
mineralojik açıdan genellikle olgun değildir veya yarı olgundur ve çok kökenli
klastik bileşenlerden oluşmuşlardır. İnceleme bölgesi kumtaşlarına uygulanmış
ayrıntılı hafif ve ağır mineral analizleri ile kil minerali çözümlemelerinin
sonuçları, bölge arenitleri arasında belirgin petrografik farklılık olmadığını
ortaya koymuştur. Bu sonuç, metinde ayrıntılarına inilmemiş saha gözlemleri ile
birleştirilince, kumtaşları klastik materyelinin farklı devirlerde fakat
çeşitli tiplerdeki litolojilerden oluşmuş bir kaynak bölge ve/veya provenanstan
türediği varsayımını ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• ANDEL, Van Tj. H. (1958): Origin and classification of Cretaceous, Paleocene and Eocene sandstones of Western Venezuela. A.A.P.G. Bull., v. 42, s. 734-763.
• ATAMAN, G. & GÖKÇEN, S.L. (1975): Determination of source and paleoclimate from the comparison of grain and clay fractions in sandstones. A case study. Sediment. Geo/., v. 40, s. 38-41.
• BALAGOPAL, A.T. & SRİVASTAVA, V.K. (1973): Petrography and classification of the arenites of the Chari Series in the Jurassic rocks Central Kutch, Gujarat (India). Sed/ment. Geo/., v. 10, s. 215-224.
• CAROZZİ, A.V. (1960): Microscopic Sedimentary petrography. John Wiley, New York-London, 486 s.
• CLEARLY, W.J. & CONOLLY, J.R. (1971): Distribution and genesis of quartz in a piedmont-coastal plain environment. Geo/. Soc. America. Bull., v. 82, s. 2755-2766.
• DAPPLES, E.C. (1972): Some Concepts of cementation and lithification of sandstones. A.A.P.G. Bull., v. 56, s. 3-25.
• DEER, W.A.; HOWIE, R.A. & ZUSSMAN, J. (1967): An introduction to the rock-forming minerals (2 nd ed.). Longmans, Green and Co. Ltd., London, 528 s.
• DİCKİNSON, W.R. (1970): Interpreting detrital modes of graywacke and arkose. J. Sediment. Petrol., 40: 695-707.
• (1971): Detrital modes of New Zealand graywackes. Sediment. Geo/., 5: 37-56.
• DUNHAM, R.J. (1962): Classification of Carbonate rocks according to depositional texture: in HAM, W.E. (ed.), Classification of Carbonate rocks. A.A.P.G. Memoir, l, s. 108-121.
• DZULYNSKİ, S. & SMİTH, A.J. (1964): Flysch facies. Ann. Soc. Geo/. Pologne, v. 34, s. 245-66.
• FOLK, R.L. (1951): Stages of textural maturity in Sedimentary rocks. j. Sediment. Petrol., v. 21, s. 127-130.
• (1954): The distinction between grain size and mineral composition in Sedimentary rock nomenclature. J. Geol., v. 62, s. 344-359.
• (1959): Practial Petrographie classification of limestones. A.A.P.G. Bull., v. 43, s. 1-38.
• (1962): Spectral subdivision of limestone types: in HAM. W.E. (ed.), Classification of Carbonate rocks. AAP.G. Memoir, l, s. 62-84.
• (1968): Petrology of Sedimentary rocks. Hemphill's, Austin, Texas, 170 s.
• ; ANDREWS, P.B. & LEWIS, D.W. (1970): Detrital Sedimentary rock classification and nomenclature for use in New Zealand. N.Z. Ji. Geol. Geophys., v. 13, s. 937-968.
• GÖKÇEN, S.L. (1967): Keşan bölgesinde Eosen-Oligosen sedimantasyonu, Güneybatı Türkiye Trakyası. M.T.A. Derg., no. 69, s. 1-9, Ankara.
• (1976a): Ankara-Haymana güneyinin sedimantolojik incelenmesi I: Stratigrafik birimler ve tektonik. Yerbi/im/eri, c. 2, s. 161-200.
• (I976b): Ankara-Haymana güneyinin sedimantolojik incelenmesi II: Sedimantoloji ve paleoakmtılar. .Yerbi/im/eri,-c. 2, s. 201-236.
• (1977): Ankara-Haymana güneyinin sedimantolojik incelenmesi III: Bölge tortullaşma modeli ve paleocoğrafya. Yerbi/im/eri, c. 3 (in press).
• IRWIN, M.L. (1965): General theory of epeiric clear water sedimentation. A.A.P.G. Bull., v. 49, s. 445-449.
• KELLER, W.D. & LITTLEFIELD, R.F. (1950): Inclusions in the quartz of igneous and metamorphic rocks. j. Sediment. Petrol., v. 20, s. 74-84.
• KERR, P.F. (1959): Optical mineralogy (3rd ed.). Kogckusha Comp. Ltd., Tokyo, McGravv-Hill Book Comp., New York, 442 s. KRUMBEIN, W.C. (1960): The geological population as a framework for analysing numerical data in geology. Liverpool-Manch. Geol. J., v. 2, s. 341-68.
• McBRIDGE, E.F. (1963): Flysch and associated beds of the Matinsburg Formation (Ordovician), central Appalachians. J. Sediment. Petrol., v. 32, s. 39-91.
• MILLOT, G. (1964): Geologie des argiles. Masson, Paris, 439 s.
• OKADA, H. (1971): Classification of sandstones. Analysis and proposal. J. Geol., v. 79, s. 509-525.
• PETTİJOHN, F.J. (1954): Classification of sandstones. J. Geol., v. 62, r. 360-365.
• (1957): Sedimentary rocks (2nd ed.). Harper, New York, N.Y., 718 s.
• ; POTTER, P.E. & SIEVER, R. (1972): Sand and sandstones. Springer Verlag, Heidelberg. 618 s.
• PITTMAN, E.D. (1963): Use of zoned plagioclase as an indicator of provenance. J. Sediment. Petrol., v. 33, s. 380-387.
• PRYOR, W.A. (1971): Petrology of the Permian Yellow Sands of northwestern England and their North Sea basin equivalents. Sed/ment. Geo/., v.6, s. 221-254.
• RIMSAITE, j. (1967): Optical heterogeneity of feldspars observed in diverse Canadian rocks. Schweiz. Mineral. Petrogr. Mitt., v. 47, s. 61-76.
• SESTİNİ, G. (1970): Flysch facies and turbidite sedimentology. Sed/ment. GeoL, v. 4, s. 559-597.
• SELLEY, R.C. (1970): Ancient Sedimentary environments. Chapman and Hail Ltd., London, 237 s.
• TRAVIS, R.B. (1970): Nomenclature for Sedimentary rocks. A.A.P.G. Bull., v. 54, s. 1095-1107.
• VOLL, G. (1960): New York on petrofabrics. Liverp. Manch. Geol. J., v. 2, s. 503-567.
• WALKER, R.G. & PETTİJOHN, F.J. (1971): Archean sedimentation: Analysis of the Minnitaki basin, northvvestern Ontario, Canada. Geol. Soc. America. Bull., v. 82, s. 2099-2130.
• WOLF, K.H. (1973): Conceptual models l. Sed/ment. Geol., v. 9, s. 153-193.
• YÜKSEL, S. (1970): Etüde geologique de la region d'Haymana (Turquie Centrale). These, Faculte des Sciences de l'universite de Nancy, France, 179 s.