Bursa Ekolojik Koşullarında Yetiştirilen Yulaf (Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri

Yıl 2019, Cilt: 33 Sayı: 2, 293 - 305, 02.12.2019

Ayşen Uzun Dilyaver S. Halil

Öz

Bu çalışma; Bursa ekolojik koşullarında
yetiştirilen bazı yulaf genotiplerinin tane verimi ile kalite özelliklerinin
belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışma Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat
Fakültesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi deneme tarlalarında gerçekleştirilmiştir.
Deneme 2013-2015 yıllarında iki yıl yürütülmüştür. Bursa’nın  altı ilçesinden (Büyükorhan, İnegöl,
Karacabey, Keles, M.K.Paşa, Yenişehir) sağlanan yulaf popülasyonları ile
birlikte Faikbey çeşidi kontrol olarak kullanılmıştır. Denemedeki bu
genotiplerin bitki boyu, salkımda başakçık sayısı, salkımda tane sayısı,
salkımda tane ağırlığı, tane verimi, 1000 tane ağırlığı, ham protein oranı ve
ham protein verimi değerleri belirlenmiştir. Yapılan araştırma sonucunda; genellikle
tüm özellikler açısından Karacabey popülasyonunun en iyi genotip olduğu
belirlenmiştir. Bu popülasyonun tane verimi 454.84 kg/da, 1000 tane ağırlığı
37.00 g ve ham protein verimi 33.17 kg/da olarak tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Avena sativa L., 1000 tane ağırlığı

Kaynakça

• Anonim 2019a. TUİK. Türkiye İstatistik Kurumu Verileri. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=100 (Erişim tarihi: 27.06.2019)
• Anonim 2019b. Tescilli Çeşitler Listesi (Tarla Bitkisi Çeşitleri). https://www.tarimorman.gov.tr (Erişim tarihi: 27.06.2019)
• Beyene, G., Araya, A. and Gebremedhn, H. 2015. Evaluation of different oat varieties for fodder yield and yield related traits in Debre Berhan Area, Central Highlands of Ethiopia. Livestock Research for Rural Development 27 (9). Buerstmayr, H., Krenn, N., Stephan, U., Grausgruber, H. and Zechner, E. 2007. Agronomic performance and quality of oat (Avena sativa L.) genotypes of worldwide origin produced under central European growing conditions. Field Crops Research, 101: 343-351.
• Çiftçi, S., İdikut, L. and Dumlupınar, Z. 2016. Comparision of oat landraces with commercial oat cultivars for agronomical traits under Kahramanmaras conditions. International Engineering, Science and Education Conference, 1 (1), December, 700-705.
• Doehlert, D.C., McMullen, M.S. and Hammond, J.J. 2001. Genotypic and environmental effects on grain yield and quality of oat grown in North Dakota. Crop Science, 41: 1066-1072.
• Doğan, R. 2004. Bursa Koşullarında Geliştirilen Makarnalık Buğday Hatlarının (Triticum turgidum var.durum L.) Bazı Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(1): 193-206.
• Dumlupinar, Z., Maral, H., Kara, R., Dokuyucu, T., and Akkaya, A. 2011. Evaluation of turkish oat landraces based on grain yield, yield components and some quality traits. Turkish Journal of Field Crops, 16(2): 190-196.
• Ercan, K., Tekin, A., Herek, S., Kurt, A., Kekeç, E., Olgun, MF., Dokuyucu, T., Dumlupınar, Z. ve Akkaya, A. 2016. Yerel yulaf hatlarının Kahramanmaraş koşullarındaki performansı. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 19(4), 438-444.
• Geçit, H. H. ve Adak, M. S. 1988. Osman Tosun Gen Bankasındaki 1-96 sıra numaralı arpa materyalinde bazı morfolojik ve fizyolojik özelliklerin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 39: 326-335.
• Hoffmann, L.A. 1995. The oat crop-production and utilization: World Production and Use of Oats. Ed.: Welch, R.W. Chapman and Hall, London,pp: 34-61.
• Iannucci, A., Codianni, P. and Cattivelli, L. 2011. Evaluation of genotype diversity in oat germplasm and definition of ideotypes adapted to the Mediterranean Environment. Hindawi Publishing Corporation International Journal of Agronomy, Article ID 870925.
• Kahraman, T., Avcı, R., Öztürk, İ., ve Tülek, A. 2012. Trakya-Marmara bölgesine uygun yulaf genotiplerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 5 (2): 24-28.
• Kahraman, T., Avcı, R. ve Kurt C. 2017. Bazı yulaf (Avena sativa L.) genotiplerinin tane verimi, kalite ve tarımsal özelliklerinin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi , 26 (Özel Sayı): 74−79.
• Kırtok, Y. ve Çölkesen, M. 1985. Çukurova koşullarında denemeye alınan arpa çeşitlerinde önemli bazı verim unsurları üzerinde path katsayısı analizi. Doğa Bilim Dergisi, 2: 40-50.
• Maral, H., Dumlupınar, Z., Dokuyucu, T., and Akkaya, A. 2013. Response of sıx oat (Avena sativa L.) cultivars to nitrogen fertilization for agronomical traits. Turkish Journal of Field Crops, 18(2), 254-259).
• Martinez, M.F., Arelovich, H.M. and Wehrhahne, L.N. 2010. Grain yield, nutrient content and lipid profile of oat genotypes grown in a semiarid environment. Field Crops Research 116: 92–100.
• Mut, Z., Erbaş Kose, Ö.D. and Akay, H. 2016. Grain yield and some quality traits of different oat (Avena sativa L.) genotypes. International Journal of Environmental & Agriculture Research, 2(12): 83-88.
• Naneli, İ. ve Sakin, M.A. 2017. Bazı yulaf çeşitlerinin (Avena sativa L.) farklı lokasyonlarda verim ve kalite parametrelerinin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi , 26 (Özel Sayı): 37−44.
• Nawaz, N., Razzaq, A., Ali, Z., Sarwar, G. and Yousaf, M. 2004. Performance of different oat (Avena sativa L.) varieties under the agro-climatic conditions of Bahawalpur–Pakistan. Internatıonal Journal of Agrıculture & Bıology, 6( 4): 624–626.
• Peltonen-Sainio, P., Kangas, A., Salo, Y. and Jauhiainen, L. 2007. Grain number dominates grain weight in cereal yield determination: evidence basing on 30 years’ multi-location trials. Field Crops Research, 100: 179– 188.
• Peterson, D.M., Wesenberg, D.M., Burrup, D.E., Erickson, C.A. 2005. Relationships among agronomic traits and grain composition in oat genotypes grown in different environments. Crop Science, 45: 1249-1255.
• Sarı, N. ve İmamoğlu, A. 2011. Menemen Ekolojik Koşullarına Uygun İleri Yulaf Hatlarının Belirlenmesi. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 21 (1) 2011, 16 – 25.
• Sarı, N. 2012. Yulafta (Avena sativa L.) verim ve verim komponentleri arasındaki ilişkiler. Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Aydın. 96s.
• Sarı, N., İmamoğlu, A., Pelit, S., Yıldız, Ö. ve Büyükkileci, C. 2016. Ege bölgesi sahil kuşağına uygun yulaf (Avena sativa L.) genotiplerinin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitusu Dergisi, 25 (Özel sayı-1):158-164.
• Shah, W., Jariko, S.M. and Khan, M.A. 2002. Yield and yield components of different cultivars of wheat barley and oat under rainfed conditions. Asian Journal of Plant Sciences, 1 (2): 148-150.
• Siloriya, P.N., Rathi, G.S. and Meena, V.D. 2014. Relative performance of oat (Avena sativa L.) varieties for their growth and seed yield. African Journal of Agricultural Research, 9(3): 425-431.
• Tamm, I. 2003. Genetic and environmental variation of grain yield of oat varieties. Agronomy Research, 1:93-97.
• Turan, Z.M. 1995. Araştırma ve deneme metotları. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi ders notları, Bursa,302s.
• Welch, R.W., Brown, J.C.W. and Leggett, M. 2000. Interspecific and intraspecific variation in grain and groat characteristics of wild oat (Avena) species: very high groat (1→3), (1→4) - -D-glucan in an Avena atlantica genotype. Journal of Cereal Science, 31: 271-279.
• Yanming, M., ZhiYong, L., YuTing, B., Wei, W. and Hao, W. 2006. Study on diversity of oats varieties in Xinjiang. Xinjiang Agricultural Sciences, 43(6): 510-513.
• Yürür, N. 1994. Serin iklim tahılları (Tahıllar-1). Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa.
• Zaheri, A. and Bahraminejad, S. 2012. Assessment f drought tolerance in oat (Avena sativa) genotypes. Biological Research, 3 (5):2194-2201.