EVALUATION OF THE FACTORS AFFECTING THE VOCABULARY LEARNING PROCESS

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 215 - 231, 28.06.2020

Gülçin Yıldırım

https://doi.org/10.35452/caless.2020.12

Cited By: 4

Öz

Vocabulary learning covers a process that continues throughout the life of a person. Circumstances that the people are in affect this learning. People who grow up in different circumstances have different vocabulary. In this study, factors affecting the word learning process were evaluated. In this context, factors affecting the vocabulary learning process were determined, and studies conducted in the literature on how and to what extent these factors affect vocabulary were examined. Factors were stated as socioeconomic and sociocultural status, gender, number of families and siblings, intelligence, interests and enriched environment. It was concluded that the effect of each factor on vocabulary learning process is different. Accordingly, it was determined that the socioeconomic and sociocultural situation, the number of children in the family, the attitudes and behaviors of the parents significantly affect the vocabulary of the child. It was observed that vocabulary knowledge increased as the interest of children increased in different fields. It was also concluded that gender does not have a significant effect on vocabulary, but causes the words in the vocabulary to differ. It was observed that intelligence directly affects the vocabulary, and the type of intelligence determines which field to learn more. In addition, listening to radio programs with accurate and effective speeches, watching qualified and child-specific television programs, living in a house full of books, being with more stimulus and social life, were found to accelerate children's language development and enrich the vocabulary.

Anahtar Kelimeler

Vocabulary, Person Vocabulary, Vocabulary Teaching, Vocabulary Learning Affecting Factors

KELİME ÖĞRENME SÜRECİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Kelime öğrenimi insanın hayatı boyunca devam eden bir süreci kapsar. İçinde bulunduğu koşullar bu öğrenimi etkiler. Farklı koşullar içinde büyüyen kişiler farklı kelime hazinesine sahip olur. Bu çalışmada kelime öğrenme sürecini etkileyen faktörler değerlendirilmiştir. Bu kapsamda kelime öğrenme sürecini etkileyen faktörler tespit edilmiş, bu faktörlerin kelime hazinesini nasıl ve ne oranda etkilediği üzerine alanyazında yapılan çalışmalar incelenmiştir. Faktörler; sosyoekonomik ve sosyokültürel durum, cinsiyet, aile ve kardeş sayısı, zekâ, ilgi alanları ve zenginleştirilmiş ortam olarak belirlenmiştir. Her bir faktörün kelime öğrenme sürecine etkisinin farklı oranda olduğu sonucuna varılmıştır. Buna göre sosyoekonomik ve sosyokültürel durumun, ailedeki çocuk sayısının, ebeveynin tutum ve davranışlarının çocuğun kelime hazinesine önemli oranda etki ettiği tespit edilmiştir. Çocukların farklı alanlara ilgileri arttığı oranda kelime bilgilerinin arttığı görülmüştür. Cinsiyetin kelime hazinesine büyük oranda etkisinin olmadığı fakat kelime hazinesinde yer alan kelimelerin farklılaşmasına neden olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Zekânın, kelime hazinesini doğrudan etkilediği, zekâ türünün de hangi alanda daha ziyade kelime öğrenileceğini belirlediği görülmüştür. Ayrıca doğru ve etkili konuşmaların yapıldığı radyo programlarının dinlenmesinin, nitelikli ve çocuklara özel televizyon programlarının izlenmesinin, kitaplarla dolu olan bir evde yaşanmasının, daha fazla uyarıcıyla ve sosyal yaşamla iç içe olunmasının çocukların dil gelişimini hızlandırdığı ve kelime hazinesinin zenginleşmesini sağladığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kelime, Kelime Hazinesi, Kelime Öğretimi, Kelime Öğrenimi Etkileyen Faktörler

Kaynakça

• Adıgüzel, Muhammet S. (2004). Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Yeryüzü Yay.
• Başer, F.A. (2004). Müziğin Okul Öncesi Dönemde Çocuk Gelişimine Katkısı. Sakarya Eğitim Fakültesi Dergisi. 8, 271- 284.
• Bilir, Ş. ve S. Bal. (1989). Kütahya İl Merkezinde Anaokuluna Giden ve Gitmeyen 4-6 Yaşlar Arasındaki Çocukların Kullandıkları İfadelerin Sözdizimi Yönünden İncelenmesi. Ya-Pa 6. Okulöncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri Kitapçığı. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Binbaşıoğlu, C. (1990). Gelişim Psikolojisi-Gelişim Süreçleri ve Eğitim İlkeleri. Ankara: 5. Basım.
• Davaslıgil, Ü. (1985). Farklı Sosyoekonomik ve Kültürel Çevreden Gelen Birinci Sınıf Çocuklarının Dil Gelişimde Okulun Etkisi. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi.
• Demir, N. ve Demir, F. (2010). Türk Ninnileri. Ankara: Sarkaç Yayınları.
• Erdoğan, S., Şimşek Bekir, H. ve Erdoğan Aras, S. (2005). Alt Sosyoekonomik Bölgelerde Ana Sınıfına Devam Eden 5-6 Yaş Grubundaki Çocukların Dil Gelişim Düzeylerine Bazı Faktörlerin Etkisinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 231-246.
• Erkan, P. (1990). Sosyoekonomik ve eğitim düzeyleri farklı olan ailelerin 48-60 aylar arasındaki çocuklarının dil yapılarının incelenmesi. (Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi). Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
• Evans, M.D. R. (2014). Scholarly Culture and Academic Performance in 42 Nations. Australian Social Monitor 3(2):41–48.
• Evans, M. D. R., Jonathan Kelley, Joanna Sikora, and Donald J. Treiman. (2010). Family Scholarly Culture and Educational Success. Research in Social Stratification and Mobility 28: 171–97.
• Gardner, H. (1993). Multiple Intelligences- The Theory in Practice. Basic Books, New York, 6-207.
• Göğüş, B. (1983). Anadili Eğitim Programlarının Niteliği, Türk Dili Dergisi Dil Öğretimi Özel Sayısı, 379-380.
• Gözalan, E. ve Koçak, N. (2014). Oyun Temelli Dikkat Eğitim Programının 5-6 Yaş Çocukların Kelime Bilgi Düzeylerine Etkisinin İncelenmesi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 16 (Özel Sayı II), 115-121.
• Hart, B. & Risley, T. (1995). Meaningful differences in the everyday experience of young American children. Baltimore: Paul H. Brookes Publishing. (2004 printing). Karagöz, B. ve İşcan, A. (2016). Kültürel Bellek Aktarımı Temelinde Ninnilerin Rolü: “Anneler Ninnileri Biliyor Mu?” Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1037- 1054.
• Karakuş, İ. (2000). Türkçe Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi (Öğretmen El Kitabı), Ankara: Sistem Ofset Yayınları.
• Kavaklı, A. E. (2012). Yüz Yılın Pedagojik Yanlışı Karma Eğitim Sorgulanıyor. Eğitime Bakış Eğitim Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, 22: 39.
• Keklik, S. (2009). On Bir Yaşına Kadar Çocukta Dil Edinimi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kırkkılıç, A. (2012). Karma Eğitim ve Tek Cinsiyetli Eğitim Üzerine Değerlendirmeler. Eğitime Bakış Eğitim Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, 22: 19-24.
• Kol, S. (2011). Erken Çocuklukta Bilişsel Gelişim ve Dil Gelişimi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 1- 21. Johnston, R.P. (1977). Social Class And Grammatical Development. A Comparison of The Speech of Five Years Olds From Middle And Working Class Backgrounds. Language and Speech, 20(4), 317–324.
• Maccoby, E.(2000). Gender and Relationships: A Developmental Account. Childhood Social Development. Massachusetts and Oxford, Blackwell Publishers, 204-205.
• Maldonado, N. S. (1992). Making TV Environmentally Safe For Children. Childhood Education.
• Mangır, M. ve Aktaş, Y. (1993). Çocuğun Gelişiminde Oyunun Önemi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi. 26: 14-19.
• MEB (1985). Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Kılavuzu, Ankara: MEB Yayınları.
• Okur, A. (2007). Serbest Okuma Etkinliğinin Sözcük Hazinesi ve Kavram Gelişimine Etkisi, Basılmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Öztürk, H. (1995). Okulöncesi Eğitim Kurumlarına Giden ve Gitmeyen İlkokul Birinci Sınıf Öğrencilerinin Alıcı ve İfade Edici Dil Düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Saygılı, S. (2012). Karma Eğitimin Eleştirisi. Eğitime Bakış Eğitim Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, 22: 28-29.
• Suskind, D. (2018). Otuz Milyon Kelime: Çocuğunuzun Beynini Geliştirin. Ankara: Buzdağı Yayınevi.
• Temel, F. (2000). Erken Çocukluk Döneminde Dil Gelişimi: Sosyoekonomik Düzey ve Cinsiyet İlişkisi, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 39-53.
• Tezcan, M. (1997) . Eğitim Sosyolojisi, 11.Baskı, Bilim Yayınları, İstanbul.
• Yazanoğlu, G. (2011). İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinde Kelime Dağarcığı Gelişiminin İlkokuma Yazma Başarısı Ve Sosyoekonomik Düzey İle İlişkisi, Bursa: Uludağ Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
• Yavuzer, H. (2010). Doğum Öncesinden Ergenlik Sonuna Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.