A GENERAL EVALUATION ON THE LANGUAGE PROPERTIES OF THE GARIP POETRY // GARİP ŞİİRİNİN DİL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE GENEL BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 174 - 186, 31.12.2021

Fatih Kuzu

https://doi.org/10.35452/caless.2021.9

Öz

Köklü bir gelenekten gelen Türk şiiri, zaman içerisinde değişimler göstererek varlığını devam ettirmiştir. Özellikle Cumhuriyet rejimi ile birlikte toplum yapısında gerçekleşen değişimler edebiyata yansımış, edebî eserlerde alışılmışın dışına çıkılmasında yol açıcı olmuştur. Bu dönemde ortaya çıkan anlayışlardan biri olan Garip Hareketi ise, Türk şiirini geleneğin kalıplarından sıyırıp yeni bir soluk getirmesi bakımından önemlidir. Makalenin amacı, Garip Hareketi’ne mensup şairlerin şiirlerinden örneklerle yapılan yeniliklerin tespit edilebilmesidir. Çalışmada Orhan Veli Kanık, Melih Cevdet Anday ve Oktay Rıfat Horozcu’nun şiirleri incelenmiştir. Bu şiirler, yazıldığı tarihler göz önünde bulundurularak, Garip Hareketi öncesinde yazılmış şiirler ve daha sonra yazılmış şiirler ile benzerlik ve farklılık yönünden karşılaştırılmıştır. Ayrıca hareketin poetik metni göz önünde bulundurularak bahsi geçen şairlerin şiirlerinde dil ve anlatım özellikleri hususunda ortaya çıkan benzer ve farklı yönler tespit edilmiştir. Kendi döneminde garip karşılanan bu şiirler, edebiyat tarihinde modern Türk şiiri için yeni bir yol açmış ve bu yeniliklerin de başlangıcı olarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türk Şiiri, Garip Hareketi, Garip Ön Sözü, Garip Şiiri, Orhan Veli Kanık, Oktay Rıfat Horozcu, Melih Cevdet Anday

A GENERAL EVALUATION ON THE LANGUAGE PROPERTIES OF THE GARIP POETRY // GARİP ŞİİRİNİN DİL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE GENEL BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Turkish poetry, which comes from a deep-rooted tradition, has survived by showing changes over time. Especially with the Republican regime, the changes that took place in the structure of society were reflected in the literature and led to a departure from the usual in literary works. The Garip Movement, one of the understandings that emerged in this period, is important in terms of bringing a new breath to Turkish poetry by removing the molds of the tradition. The aim of the article is to identify the changes by using examples from the poems of the poets of the Garip Movement. In the study, poems of Orhan Veli Kanık, Melih Cevdet Anday and Oktay Rıfat Horozcu are analyzed. These poems were compared in terms of similarities and differences with the poems written before the Garip Movement and the poems written later, taking into account the dates they were written. In addition, similar and different aspects that emerged in terms of language and expression features in the poems of the mentioned poets were determined considering the poetic text of the movement. These poems, which were regarded as strange in their own period opened a new path for modern Turkish poetry in the history of literature, and this was considered the beginning of changes.

Anahtar Kelimeler

Turkish Poetry, Garip Movement, Garip Preface, Garip Poetry, Orhan Veli Kanık, Oktay Rıfat Horozcu, Melih Cevdet Anday

Kaynakça

• Anday, M.C. (1975). Tekenin ölümü. Sander Yayınları.
• Horozcu, O.R. (2017). Bir aşka vuran güneş. Çapan, C. (Der.). Yapı Kredi Yayınları.
• Kanık, O.V. (1941). Garip. Resimli Ay Matbaası.
• Kanık, O.V. (1999). Orhan Veli bütün şiirleri. Adam Yayıncılık.
• Kaplan, M. (1998). Şiir tahlilleri II. Dergah Yayınları.
• Mutlu Ay, Y. (2009). Türk şiirinde garip hareketi. Turkish Studies, (4), 1227-1276.
• Narlı, M. (2009). Garip poetikasının eleştirisi. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, (2), 129-147.
• Ova, A. A. (2016). Garip şiir akımı: İlkelerin şiire yansıması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ardahan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ardahan.
• Reyhanoğulları, G. (2018). Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde anlam sorununa kuramsal yaklaşımlar üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sazyek, H. (1996). Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde garip hareketi. İş Bankası Kültür Yayınları.
• Süreya, C. (2000). Toplu yazılar I: Şapkam dolu çiçekle ve şiir üzerine yazılar. Yapı Kredi Yayınları.
• Yener, C. (1960). Haşim-Orhan Veli Kanık. Türk Dili Dergisi, 9 (100), 177-186.