Reusability in Immovable Cultural Assets; SWOT Analysis for the Functional Transformation of Seddülbahir Castle

Yıl 2024, Cilt: 23 Sayı: 37, 13 - 38, 30.10.2024

Tuğçenur Metin Parlak

https://doi.org/10.17518/canakkalearastirmalari.1498721

Öz

The primary aim of this study is to examine the opportunities and challenges of adaptive reuse in the context of preserving immovable cultural assets and contributing to urban identity. To this end, the suitability of Seddülbahir Fortress for its new function as a museum will be evaluated using the SWOT analysis method. The research aims to contribute to the preservation and adaptive reuse of cultural heritage.
The study highlights the benefits and potential risks of adaptive reuse for historical and cultural buildings, enriching existing knowledge in this field. The scope is limited to Seddülbahir Fortress and its surroundings, employing qualitative data collection methods. The hypothesis is that new functions in cultural heritage buildings should align with the old structure. When they do, social, historical, and urban sustainability, as well as community transmission, are achieved.
SWOT analysis helps identify strengths, weaknesses, and potential opportunities and threats. Data for the analysis were obtained through literature review, observation, and interviews. These data were evaluated to determine the strengths, weaknesses, opportunities, and threats of the new function. Based on these findings, an assessment was made regarding the fortress's suitability for its new function.

Anahtar Kelimeler

Adaptive Reuse, SWOT Analysis, Reuse, Cultural Heritage, Seddülbahir Fortress.

Taşınmaz Kültür Varlıklarında Yeniden Kullanılabilirlik; Seddülbahir Kalesi İşlevsel Dönüşümü İçin SWOT Analizi

Öz

Bu çalışmanın temel amacı, taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve kentsel kimliğe katkısı bağlamında uyarlamalı yeniden kullanımın imkân ve zorluklarını incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, Seddülbahir Kalesi'nin müze olarak yeniden işlevlendirilmesi örneği üzerinden SWOT analizi yöntemiyle kalenin yeni işleve uygunluğu değerlendirilecektir. Araştırmanın, taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve yeniden işlevlendirilmesi konusunda katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Çalışma, uyarlamalı yeniden kullanımın tarihsel ve kültürel değer taşıyan yapılara kazandıracağı faydaları ve potansiyel riskleri ortaya koyarak bu alandaki mevcut bilgi birikimine katkıda bulunmaktadır. Çalışmanın kapsamı Seddülbahir Kalesi ve çevresi ile sınırlandırılmıştır. Araştırmada nitel veri toplama yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda araştırmanın hipotezi taşınmaz kültür varlıklarında yeni işlev eski yapıya uygun olmalıdır. Yapının yeni işlevi yapıyla uyumlu olduğunda; sosyal, tarihsel, kentsel sürdürülebilirlik ve toplumsal aktarım sağlanır. SWOT analizi sayesinde güçlü ve zayıf yönler net bir şekilde ortaya konabilir, potansiyel fırsatlar ve tehditler önceden belirlenebilir. SWOT analizi için gerekli veriler, literatür taraması, gözlem ve görüşmeler yoluyla elde edilmiştir. Veriler, değerlendirilerek yeni işlevin güçlü yönleri, zayıf yönleri, fırsatları ve tehditleri belirlenmiştir. Bu bulgular ışığında, kalenin yeni işleve uygunluğuna ilişkin bir değerlendirme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yeniden İşlevlendirme, SWOT Analizi, Yeniden Kullanım, Kültürel Miras, Seddülbahir Kalesi.

Kaynakça

• 2863 Sayılı Kanun (Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu), T.C. Resmî Gazete, sayı:18113, 23 Temmuz 1983.
• 378 Numaralı İlke Kararı (Taşınmaz Kültür Varlıklarının Koruma, Bakım ve Onarımlarına İlişkin İlke Kararı), T.C. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu, sayı:378, 28 Şubat 1995.
• Ahunbay, Z. (2011). Yenileme, Yeniden Kullanım, Yeni İşleve Uyarlama (Renovasyon, Rehabilitasyon). Z. Ahunbay içinde, Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. İstanbul: YEM Yayın.
• Altınoluk, Ü. (1998). Binaların Yeniden Kullanımı. İstanbul: Yem Yayınları.
• Aziz, A. (2008). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem ve Teknikleri, (4. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bassett, P. G. (1997). The Theory and Practice of Adaptive Reuse. Symposium on Software Reusability.
• Bektaş, C. (1992). Koruma Onarım. Yapı-Endüstri Merkezi, İstanbul: YEM Yayınevi.
• Boccardi Giovanni ve Duvelle Cecile (2013), Introducing Cultural Heritage into Sustainable Development Agenda, UNESCO, Sessions 3A, 3A-a.
• ÇATAB, (2024). Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı.
• Devrim, B. (2006). Strateji formülasyonu: swot analizi, kurumsal karne, kalite fonksiyon yayılımı, sun tzu’nun işletme yönetimi stratejilerinin bütünleştirilmesi üzerine bir çalışma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ekonometri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Dikçınar Sel Berna, Turgut Sırma, Berkmen Naime Hülya, Örnek Özden Elif, Akın Oya ve Yazgan Ayfer (2019), ‘‘Kentsel Koruma’’, İçinde, Kentsel ve Çevresel Koruma, Ed. Berna Dikçınar Sel, ss. 2-17, EISBN 978-975-06-3339-3, Eskişehir.
• Douglas, J. (2006). Building adaptation. 2nd edition, Edinburgh, UK: Elsevier Butterworth-Heinemann, p.1.
• Pekol, B. (2010). İstanbul’da yeni işlevlerle kullanılan tarihi yapıların üslup sorunsalı (Doctoral dissertation, Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Thys-Şenocak, L.(2006). Ottoman Women Builders: The Architectural Patronage of Turhan Sultan, Aldershot and Burlington, Vt. Ashgate Press, (çev. Ayla Ortaç), Hatice Turhan Sultan: Osmanlı Kadın Baniler, Istanbul: Kitap Yayinevi.
• Yeniden kullanım- Yeni işleve uyarlama. (2013). ICOMOS Türkiye Mimari Mirası Koruma Bildirgesi (s. 7). ICOMOS Türkiye Milli Komitesi.
• Yıldırım, A. - Şimşek, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• URL 1. (2024). https://www.arkitera.com/wp-content/uploads/2024/02/Seddulbahir- Kalesi-25_Egemen-Karakaya.jpg (Erişim Tarihi: 12.05.2024)