Basel-II Kapsamında Kredi Derecelendirmesi ve Kurumsal Kredilerde Sermaye Yükümlülüğü: Karşılaştırmalı Analiz

Yıl 2016, Cilt: 14 Sayı: 4, 161 - 190, 29.12.2016

Rıdvan Çabukel

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.280560

Öz

Basel-II standartları ile getirilen kredi
derecelendirmesinin bankaların sermaye yükümlülüğü hesaplamasına ve kaldıraç
oranlarının (sermaye/aktif toplamı) yükselmesine önemli etkisi olmuştur.
Çabukel (2006) tarafından Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senetleri için Kealhofer,
McQuown ve Vasicek (KMV) modeli kullanılarak, temerrüt olasılıkları
hesaplanmış, kredi dereceleri tanmış ve varsayımsal bir portföy üzerinde
Basel-II standart yaklaşım ve temel gösterge yaklaşımına göre, bankalar için
sermaye yükümlülüğü hesaplanmıştır. Böylece aşağıdan yukarı (bottom-up) bir
yaklaşımla, firmaların kredi derecelendirmesi yapılmış ve Basel-II sermaye
yükümlülüğünün arttığı görülmüştür (BDDK, 2011). Buna standartlarına göre
kurumsal krediler için sermaye yükümlülüğünün düşebileceği tespit edilmiştir. Bankacılık
Denetleme ve Düzenleme Kurumu tarafından yapılan Basel-II’ye ilişkin sayısal etki
çalışmasında karşın, Basel Bankacılık Denetim Komitesi tarafından yapılan sayısal
etki çalışmasına katılan bankaların ortalama sermaye yükümlülüğündeki düşüşün
%20,7 olduğu görülmüştür (BCBS, 2006). Bu çalışmada, yukarıdan aşağıya (top-down)
bir yaklaşımla benzer ülkeler tespit edilmiş ve kredi derecelendirmesinin
kurumsal kredilerde sermaye yükümlülüğüne etkisi karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.
Daha sonra, belli varsayımlar dâhilinde kurumsal krediler açısından sermaye
yükümlülüğü hesaplanmıştır. Sonuç olarak, ulusal kredi derecelendirmesinin
yapılması halinde, bu yaklaşımla sermaye yükümlülüklerinde %29 oranında bir
azalma sağlayacağı tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Bankacılık, Finansal Risk Yönetimi, Basel-II, Sermaye Yeterliliği

Kaynakça

• ASHCRAFTİ, A. ve SCHUERMANN T. (2008), “Understanding the Securitization of Subprime Mortgage Credit Staff Report no. 318” March 2008.
• BCBS, (2005a), “Basel II: International Convergence of Capital Measurement and Capital Standards: A Revised Framework”.
• BCBS, (2005b) “Studies on Validation of Internal Rating Systems”, Working Paper.
• BCBS (2006), “Result of the Fifth Quantitative Impact Study (QIS 5)”.
• BCBS (2010), “Basel III: International Framework for Liquidity Risk Measurement, Standards And Monitoring”.
• BCBS (2014), “Basel III Leverage Ratio Framework And Disclosure Requirements”, Ocak 2014.
• BDDK (2011),” BASEL-II Üçüncü Sayısal Etki Çalışması QIS-TR3 Değerlendirme Raporu”, Mart 2011
• BDDK (2012a), “Bankacılık Sektörü Basel-II İlerleme Raporu”,