Kadın Okul Müdürlerinin Takım Liderliği Rollerini Sergileme Düzeyinin ve Bu Rollere Verilen Önem Derecesinin İncelenmesi

Yıl 2013, Cilt: 11 Sayı: 1, 106 - 125, 01.03.2013

Öğr. Gör. Gülenaz Selçuk Prof. Dr. Münevver Yalçınkaya Aslı Coşkun Uslu

Öz

This study aims to analyse the level of excusition of team leadership role of headmistresses in comparision with vice principals and teachers and the level of importance given to it. In this study conducted with survey( screening) model, data was collected through survey. In the first part of the survey are some personal information.In the second part, there is a survey about ''team leadership roles''conducted by Topaloğlu and Aydın (2005). The population of the study consists of teachers and vice principals working in 30 primary schools in the city of Ankara, İzmir,Manisa , Mersin and Balıkesir in which the principals are women. 585 teachers and vice-principals working in these cities have been contacted and eliminating wrong and missing answered surveys, 424 teachers and 48 vice-principals 472 surveys in total have been included in the study. ( n=472). While assessing the data frequency, percentage, approximate analysis of varyant and t-test statistical process were used. It can be seen that to what extent how scmenhool principals as team leaders perform their roles against vice principals and teachers. The level of performing this attitude of female school principals is below the level of expectations of vice -principals and teachers.When assessing the wievs of vice principals and teachers about the team leadership of school principals, there appeared a positive and significant relation between the level of performing the attitude of the female school principal and the level of importance. There has been a significant difference between the level of performing team leadership and level of regarding these roles in terms of ages of vice principals and teachers, seniority in the organization, total professional experience, position of education management and in sercive training and variants of the city where they work.

Anahtar Kelimeler

Team, school manager, school management, team leader, leadership

Kadın Okul Müdürlerinin Takım Liderliği Rollerini Sergileme Düzeyinin ve Bu Rollere Verilen Önem Derecesinin İncelenmesi

Öz

Bu çalışma, kadın okul müdürlerinin müdür yardımcıları ve öğretmenlere göre takım liderliği rollerini sergileme düzeyini ve bu rollere verilen önem derecesini incelemeyi amaçlamaktadır. Tarama modeliyle gerçekleştirilen bu araştırmada veriler, iki bölümden oluşan anket yoluyla toplanmıştır. Anketin birinci bölümünde, bazı kişisel bilgilere yer verilmiştir. İkinci bölümde ise, Topaloğlu ve Aydın (2005) tarafından geliştirilen" takım liderliği rolleri" anketi yer almaktadır. Araştırmanın evrenini Ankara, İzmir, Manisa, Mersin ve Balıkesir illerinde bulunan müdürleri kadın olan toplam 30 ilköğretim okulunda görev yapan müdür yardımcıları ve öğretmenler oluşturmaktadır. Bu illerde görev yapmakta olan öğretmen ve müdür yardımcılarından 585 kişiye ulaşılmış, eksik ve yanlış cevaplanan anketler elenerek, 424 öğretmen ve 48 müdür yardımcısı olmak üzere toplam 472 kişinin anketleri araştırmaya dahil edilmiştir (n= 472). Verilerin değerlendirilmesinde, frekans, yüzde, ortalama varyans analizi ve t- testi gibi istatistiksel işlemlerden yararlanılmıştır. Kadın okul müdürlerinin takım lideri olarak takım üyeleri olan müdür yardımcıları ve öğretmenlere karşı gereken liderlik rollerini ne düzeyde sergilediği görülmektedir. Kadın okul müdürünün bu davranışları sergileme düzeyi müdür yardımcıları ve öğretmenlerin beklentisinin biraz altında kalmaktadır. Müdür yardımcılarının ve öğretmenlerin okul müdürlerinin takım liderliği rollerine ilişkin görüşleri değerlendirildiğinde; ifadelere ilişkin önem düzeyi ile mevcut kadın okul müdürünün söz konusu davranışı sergileme düzeyi arasında orta düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki çıkmıştır. Müdür yardımcıları ve öğretmenlerin yaşı, çalıştığı kurumdaki kıdemleri, toplam mesleki deneyimleri, eğitim yönetimi ve denetimi alanında hizmet içi eğitime katılma durumları ve çalıştığı il değişkenleriyle kadın okul müdürlerinin kıdemine göre takım liderliği rollerini sergileme düzeyinde ve bu rollerin önemsenme derecesinde anlamlı farklılık bulunmuştur. Öte yandan kadın okul müdürleriyle çalışma süreleri değerlendirildiğinde önemseme derecesinde anlamlı farklılık ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Takım, okul müdürü, okul yönetimi, takım lideri, liderlik

Kaynakça

• AÇIKALIN, A. (1980). Orta dereceli okul öğretmenlerinin atama, yer değiştirme ilkeleri ve amaçları. YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• ARIKAN, S. (2003). Kadın yöneticilerin liderlik davranıĢları ve Bankacılık sektöründe bir uygulama. Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 5, Sayı 1, ss.1-19.
• ATAY, K. (2004). Ġlköğretim okul müdürlerinin genel tutum ve davranıĢları. Eğitim Yönetimi Dergisi, Sayı 28, ss. 471-482.
• ATIĞ, G. (1993). Yönetici Kadınlar, Kadınlar, Liderlik, Yöneticilik Sempozyumu, 18-20 Kasım, Mecidiyeköy Kültür Merkezi, Ġstanbul.
• BALCI, A. (2000). Ġkibinli yıllarda Türk Milli Eğitim Sistemi'nin örgütlenmesi ve yönetimi. Eğitim Yönetimi Dergisi, Sayı,24:495-508.
• BALCI, A. (2002). “SunuĢ”, 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin YetiĢtirilmesi Sempozyumu. A. Ü. Eğitim Bilimleri Fak. Yayınları, No. 119.
• BAYRAK, S. ve MOHAN, Y. (2001). Erkek yöneticilerin çalıĢma yaĢamı ve liderlik davranıĢları açısından kadın yöneticileri algılama tarzları. Amme İdaresi Dergisi, Cilt 34, Sayı 2, s.89.
• BÜYÜKÖZTÜRK, ġ.(2006). Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• ÇELĠK. V. (2000). Okul kültürü ve yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• ÇELĠKTEN, M. ve YENĠ, Y.(2004). Okul müdürlerinin liderlik ve yöneticilik özelliklerinin cinsiyet açısından değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi. 12 (2), 305-314, Ankara.
• ÇELĠKTEN, M. (2001). Okul yöneticilerinin problem çözme becerileri. Eğitim Yönetimi Dergisi, Yıl 7, Sayı 27, ss. 297-309.
• DURHAM, C.C.; KNĠGHT, D.; LOCKE, E.A., (1997). Effects of leader role, team-set goal difficulty, efficiancy and tactics on team effectiveness. Organizational Behavior and Human Decision Process, 2 (2), s.224-226.
• EAGLY, A. H., & JOHNSON, B. T. (1990). Gender and leadership style: A meta-analysis. Psychological Bulletin, 108, 233–256.
• GARDĠNER, M. ve TĠGGEMANN, M.(1999). Gender differences in leadership style, job stress and mental health in male- and female-dominated ındustries. Journal of Occupational and Organisational Psychology, 72, 301- 315.
• KONRAD, A.M. ve CANNĠNGS, K. (1997). The Effects of gender role congruence and statistical discrimination on managerial advancement, human relations, 50(10), 1305-1328.
• ÖZDEN, Y. (1998). Eğitimde dönüĢüm. Ankara: Pegem A Yayınları. ROSENER, J.B. (1990). Ways women lead. Harvard Business Review. 68(2), 119-125.
• SÖNMEZ, M. (1992). Üst düzey yönetimde kadınla. Panaroma Dergisi, Cilt 2, Sayı 5.
• ġAHĠN, A.E. (2000). Ġlköğretim okulu müdürlerinin yeterlikleri. Eğitim Yönetimi Dergisi, Sayı ,22 :243-260.
• T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2000). 2001 Yılı Başında Milli Eğitim. Açem Matbaası, Ankara.
• TOPALOĞLU, M. ve AYDIN, Ġ. (2005). Örgütlerde etkin takım yapıları oluĢturma sürecinde etkili liderliğin rolü Ankara’da 4 ve 5 yıldızlı otellerde bir uygulama. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı:2.