TÜRKİYE’DE YENİLENEBİLİR ENERJİ-BÜYÜME İLİŞKİSİ

Yıl 2018, Cilt: 16 Sayı: 4, 223 - 238, 30.12.2018

Akın Usupbeyli Sefer Uçak

Öz

Bu çalışmada Türkiye için 1970-2017 arası
dönemde yenilenebilir elektrik üretiminin toplam elektrik üretimi içindeki payı
(yenilenebilir elektrik üretimi/ toplam elektrik üretimi) ve reel GSYH oranı
arasındaki ilişki incelenmiştir. Yapılan birim kök testleri sonucunda serilerin
farklı dereceden durağan olmaları nedeniyle bu ilişki ARDL modeli ile analiz
edilmiştir. ARDL modeli sınır testi sonuçlarına göre değişkenler uzun dönemde
eşbütünleşik olarak hareket etmektedirler. Bu ilişki F istatistiği sonuçlarına
göre, yenilenebilir elektrik üretiminden büyümeye doğru tek yanlı nedensellik
ilişkisini desteklemektedir. Değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişki istatistiksel
olarak anlamlı çıkmıştır. Türkiye’de yenilenebilir elektriğin toplam elektrik
üretimi içindeki payında meydana gelen %10’luk bir artışın kısa dönemde reel
büyümeye %1,7 katkı yaptığı (arttıracağı) görülmektedir. Hata düzeltme
katsayısının negatif ve istatistiksel olarak anlamlı oluşu eşbütünleşmeyi
desteklemektedir. Yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretiminin toplam
elektrik üretimindeki payı arttıkça GSYH değerinde yükselmeyi ve dolayısıyla
büyümedeki artışı destekleyeceği söylenebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Büyüme, Yenilenebilir Enerji

Kaynakça

• ACARAVCI, N., ve Erdoğan, S. (2018), Yenilenebilir Enerji, Çevre ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Seçilmiş Ülkeler için Ampirik Bir Analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 13(1) 53-64 APERGİS, N., ve Payne, J. E. (2010a), Renewable Energy Consumption and Growth in Eurasia. Energy Economics, 32(6), 1392-1397. APERGİS, N., ve Payne, J. E. (2010b), Renewable Energy Consumption And Economic Growth: Evidence From A Panel Of OECD Countries. Energy Policy, 38(1), 656-660. BAYRAKTUTAN, Y., Yılgor, M., Uçak, S. (2011), Renewable Electricity Generation and Economic Growth: Panel-Data Analysis For OECD Members. International Research Journal of Finance and Economics, 66, 59-66. ÇINAR, S, ve Yılmazer, M. (2015), Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belirleyicileri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Gelişmekte Olan Ülkeler Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30 (1), 55-78. DURĞUN, B., ve Durğun, F. (2018), Yenilenebilir Enerji Tüketimi İle Ekonomik Büyüme Arasında Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. International Review of Economics and Management, 6(1), 1-27 EIA, (2017), US Energy Information Administration, Annual Energy Outlook 2017 https://www.eia.gov/outlooks/aeo/pdf/0383(2017).pdf ERDOĞAN, S, Dücan, E, Şentürk, M, Şentürk, A. (2018), Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Üzerine Ampirik Bulgular. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11 (2), 233-246. MARQUES, A. C., & Fuinhas, J. A. (2012), Are Public Policies Towards Renewables Successful? Evidence From European Countries. Renewable Energy, 44, 109-118. MENEGAKİ, A. N. (2011), Growth and Renewable Energy in Europe: A Random Effect Model With Evidence for Neutrality Hypothesis. Energy Economics, 33(2), 257-263. OECD, İstatistikler, http://stats.oecd.org/Index.aspx?DatasetCode=SNA_TABLE1# ÖCAL, O., ve Aslan, A. (2013), Renewable Energy Consumption–Economic Growth Nexus in Turkey. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 28, 494-499. ÖZŞAHİN, Ş., Mucuk, M., & Gerçeker, M. (2016). Yenilenebilir Enerji ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: BRICS-T Ülkeleri Üzerine Panel ARDL Analizi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(4). PAYNE JE. (2009), On The Dynamics Of Energy Consumption and Output in The US. Applied Energy; 86: 575–587. PESARAN, M. H., Shin,Y., Smith, R.J. (2001), Bounds Testing Approaches To The Analysis of Level Relationships. Journal Of Applied Econometrics, s:16.3, ss.289-326. SADORSKY P. (2009), Renewable Energy Consumption and Income in Emerging Economies. Energy Policy; 37:4021–4028. SALİM, R. A., & Rafiq, S. (2012). Why Do Some Emerging Economies Proactively Accelerate The Adoption of Renewable Energy? Energy Economics, 34(4), 1051-1057. SARI R, Ewing BT, Soytas U. (2008), The Relationship Between Disaggregate Energy Consumption and Industrial Production in The United States: An ARDL Approach. Energy Economics; 30:2302–2313. TUĞCU, C. T., Öztürk, I., & Aslan, A. (2012). Renewable and Non-Renewable Energy Consumption and Economic Growth Relationship Revisited: Evidence From G7 Countries. Energy Economics, 34(6), 1942-1950. Türkiye İstatistik Kurumu, Enerji İstatistikleri, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1029 UÇAK, S. (2017), Cari Denge ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Analizi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi SBE Dergisi, 15 (2), 107-140. T.C. Başbakanlık, Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü, Mevzuat Bilgi Sistemi, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5346.pdf