Compassion and Compassion-Focused Therapy

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 1, 64 - 84, 24.03.2020

Eşref Nas , Ramazan Sak

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.525744

Cited By: 28

Öz

Compassion is one of the positive feelings focused on positive psychology. When the concept of compassion is considered in the context of positive psychology, it can be said that compassion may be related to positive situations such as happiness and good social relations. It is also stated that compassion may be protective against some negative feelings such as anxiety, fear and anger. In other words, it can be said that the sense of compassion is important and effective at developing interpersonal relations and it is beneficial for other people. In this study, the concept of compassion in positive psychology context, the conceptual meaning of compassion and its relation to similar concepts were addressed. Also, concepts such as compassion fatigue, fear of compassion and self-compassion have been addressed, and studies related to the topic were reported. Moreover, the information about Compassion-Focused Therapy, which is one of the compassion-based interventions, and the studies related to the Therapy have been mentioned. Finally, in the context of the related literature, a general evaluation of compassion and Compassion-Focused Therapy has been made.

Anahtar Kelimeler

Compassion, Compassion-Focused Therapy

Merhamet ve Merhamet Odaklı Terapi

Öz

Merhamet duygusu, pozitif psikolojinin üzerinde durduğu olumlu duygulardan biridir. Merhamet kavramı pozitif psikoloji bağlamında ele alındığında, merhametin mutluluk ve gelişmiş sosyal ilişkiler gibi olumlu durumlarla ilişkili olabileceği söylenebilir. Ayrıca merhametin kaygı, korku ve öfke gibi birtakım olumsuz duygulara karşı koruyucu olabileceği belirtilmektedir. Diğer bir ifadeyle, merhamet duygusunun kişilerarası ilişkilerde önemli ve etkili olduğu ve başkaları için de fayda sağladığı söylenebilir. Bu çalışmada, merhamet kavramının pozitif psikolojideki yeri, merhametin kavramsal anlamı ve benzer kavramlarla ilişkisi ele alınmıştır. Bununla birlikte, merhamet yorgunluğu, merhamet korkusu, öz-merhamet konuları ele alınmış ve merhametle ilgili araştırmalara yer verilmiştir. Ayrıca merhamet temelli müdahalelerden biri olan Merhamet Odaklı Terapi hakkında bilgi verilmiş ve Merhamet Odaklı Terapinin yer aldığı araştırmalara değinilmiştir. Son olarak, ilgili alanyazın bağlamında merhamet ve Merhamet Odaklı Terapi hakkında genel bir değerlendirme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Merhamet, merhamet-odaklı terapi, öz-merhamet, merhamet yorgunluğu, merhamet korkusu

Kaynakça

• Acar, N. V. (2004). Ne kadar farkındayım? Gestalt Terapi. (2.Baskı). Ankara: Babil Yayınları.
• Akdaş, K. (2017). Pozitif psikolojik sermaye, iş stresi ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Erzurum ve Denizli uygulaması. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
• Akdeniz, S. (2014). Farklı merhamet düzeylerine sahip üniversite öğrencilerinde depresyon, anksiyete, stres ve duygusal zekanın incelenmesi. Doktora Tezi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Akdeniz, S. ve Deniz, M. E. (2016). Merhamet ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness And Well-Being, 4(1), 50-61.
• Akın, A. (2010). Self-compassion and loneliness. International Online Journal of Educational Sciences, 2, 702-718.
• Asano, K. ve Shimizu, E. (2018). A case report of compassion focused therapy (CFT) for a Japanese patient with recurrent depressive disorder: the importance of layered processes in CFT. Case Reports in Psychiatry, 1-6. Doi: 10.1155/2018/4165434
• Avşaroğlu, Z. (2017). Bir dönem boyunca verilen pozitif psikoloji dersinin öğrencilerin mental iyi oluş ve kişisel iyi oluşlarına olan etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi.
• Ay, V. (2013). Nietzsche’de ‘merhamet’ kavramının yeniden değerlendirilmesi. Beytülhikme An International Journal of Philosophy, 3(1), 199-215.
• Barış, B. (2017). Üniversitede bir dönem boyunca pozitif psikoloji dersi almış ve almamış öğrencilerin bağlanma stilleri ve yaşam doyumlarının karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi.
• Baş, S. (2012). Bir merhamet şairi olarak Mehmet Akif. Turkish Studies – International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(2), 193-217.
• Beaumont. E., Hollins Martin, C.J. (2015). A narrative review exploring the effectiveness of Compassion-Focused Therapy. Counselling Psychology Review, 30(1), 21-32.
• Biberci, F. (2010). 2-7 yaş arası çocuklarda sevgi ve merhamet değerlerinin hadisler ışığında öğretimi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Braehler, C., Gumley, A., Harper, J., Wallace, S., Norrie, J. ve Gilbert, P. (2013). Exploring change processes in compassion focused therapy in psychosis: Results of a feasibility randomized controlled trial. British Journal of Clinical Psychology, 52(2), 199–214. doi:10.1111/bjc.12009
• Carona, C., Rijo, D., Salvador, C., Castilho, P. ve Gilbert, P. (2017). Compassion-focused therapy with children and adolescents. BJPsych Advances, 23, 240-252. doi: 10.1192/apt.bp.115.015420
• Carr, A. (2016). Pozitif psikoloji. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Cilasun, A. (2016). Yükseköğretim kurumlarında pozitif psikoloji ve örgütsel özdeşleşmenin performans yönetimine etkisi. Doktora Tezi. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
• Clapton, N. E., Williams, J., Griffith, G. M. ve Jones, R. S. P. (2018). ‘Finding the person you really are… on the inside’: compassion focused therapy for adults with intellectual disabilities. Journal of Intellectual Disabilities, 22(2), 135-153.
• Cooper, R. ve Frearson, J. (2017). Adapting compassion focused therapy for an adult with a learning disability – a case study. Br J Learn Disabil, 45, 142-150.
• Cowles, M., Randle-Philips, C. ve Medley, A. (2018). Compassion-focused therapy for trauma in people with intellectual disabilities: a conceptual review. Journal of Intellectual Disabilities, 20(10), 1-21. DOI: 10.1177/1744629518773843
• Craig, C., Hiskey, S., Royan, L., Poz, R. ve Spector, A. (2018). Compassion focused therapy for people with dementia: a feasibility study. Int J Geriatr Psychiatry, 33, 1727-1735. DOI: 10.1002/gps.4977
• Danacı, G. (2016). Martha C. Nussbaum’un merhamet anlayışı ve eleştirisi. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi.
• Deane-Drummond, C. (2017). Empathy and the evolution of compassion: from deep history to infused virtue. Zygon, 52(1), 258-279.
• Demirci, İ. ve Şar, A. H. (2017). Kendini bilme ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkininin incelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 2710-2728.
• Dikbıyık, Y. (2017). Psikolojik sermayenin iş tatmini ve örgütsel özdeşleşme üzerine etkisi: otel işletmeleri çalışanları üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Türk Hava Kurumu Üniversitesi.
• Diyanet İşleri Başkanlığı (2015). Kur’an Yolu Meali. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Doğan, S., Uğurlu, C. T. ve Çetinkaya, M. (2013). Öğretmenlerin Değerler Eğitimi Üzerine Görüşleri (Nitel Bir Çalışma). VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• Eldor, L. (2018). Public service sector: the compassionate workplace – the effect of compassion and stress on employee engagement, burnout, and performance. Journal of Public Administration Research and Theory, 28(1), 86-103.
• Erdoğan, B. (2017). Yetişkinlerde mutluluğun merhamet ve saldırganlıkla ilişkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi.
• Ezer, H. İ. (2017). Ergenlik döneminde yaygın kullanılan savunma mekanizmaları ile psikolojik sağlamlık ve mutluluk düzeyi arasındaki ilişki: Hatay il merkezi örneği. Yüksek Lisans Tezi. Mersin: Çağ Üniversitesi.
• Figley, C. R. (2002). Compassion fatigue: psychotherapists' chronic lack of self care. Journal of Clinical Psychology, 58(11), 1433-1441.
• Gale, C., Gilbert, P., Read, N. ve Goss, K. (2014). An evaluation of the impact of introducing compassion focused therapy to a standard treatment programme for people with eating disorders. Clinical Psychology and Psychotherapy, 21(1), 1–12. doi:10.1002/cpp.1806
• Gilbert, P. (2009a). Introducing compassion-focused therapy. Advances in Psychiatric Treatment, 15, 199-208.
• Gilbert, P. (2009b). The nature and basis for compassion focused therapy. Hellenic Journal of Psychology, 6, 273-291.
• Gilbert, P. (2010). Training Our Minds in with and for Compassion An Introduction to Concepts and Compassion-Focused Exercises. https://www.getselfhelp.co.uk/docs/GILBERT-COMPASSION-HANDOUT.pdf Erişim Tarihi: 22.12.2018.
• Gilbert, P. (2014). The origins and nature of compassion focused therapy. British Journal of Clinical Psychology, 53, 6–41.
• Gilbert, P. (2017). A brief outline of the evolutionary approach for compassion focused therapy. EC Psychology and Psychiatry, 3(6), 218-227.
• Gilbert, P. (2018). Compassion-focused therapy. (Common language for psychotherapy procedures, the first 101; Borgo, S., Marks, I. ve Sibilia, L.). Centro per la Ricerca in Psicoterapia (CRP). 47-48. www.commonlanguagepsychotherapy.org. Erişim Tarihi: 22.12.2018.
• Gilbert, P. ve Irons, C. (2004). A pilot exploration of the use of compassionate images in a group of self-critical people. Memory, 12(4), 507-516.
• Gilbert, P. ve Procter, S. (2006). Compassionate mind training for people with high shame and self-criticism: Overview and pilot study of a group therapy approach. Clinical Psychology & Psychotherapy, 13(6), 353–379. doi:10.1002/cpp.507
• Gladkova, A. (2010). Sympathy, compassion, and empathy in English and Russian: a linguistic and cultural analysis. Culture & Psychology, 16(2), 267-285.
• Goss, K. ve Allan, S. (2014). The development and application of compassion-focused therapy for eating disorders (CFT-E). British Journal of Clinical Psychology, 53(1), 62–77. doi:10.1111/bjc.12039
• Gör, F. (2013). İlköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi öğretim programında merhamet değeri. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
• Gregory, W. E., Glazer, J. V. ve Berenson, K. R. (2017). Self-compassion, self-injury, and pain. Cogn Ther Res, 41, 777-786.
• Güngör, A. (2017). Eğitimde pozitif psikolojiyi anlamak. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(2), 154-166.
• Hacıkeleşoğlu, H. ve Kartopu, S. (2017). Merhamet ve dindarlık: üniversite öğrencileri üzerine ampirik bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 59, 203-227.
• Hefferon, K. ve Boniwell, I. (2014). Pozitif psikoloji-kuram, araştırma ve uygulamalar. (Çev. Ed. Tayfun Doğan). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Hökelekli, H. (2011). Gökyüzünden Yeryüzüne Yayılan Bir Değer: Merhamet Eğitimi. Diyanet Dergisi, 244, 13-17.
• Hökelekli, H. (2013). Ailede, Okulda, Toplumda Değerler Psikolojisi ve Eğitimi. (2.Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
• İşgör, İ. Y. (2017). Üniversite öğrencilerinde bağlanma stilleri ve akademik başarının merhamet üzerindeki yordayıcı etkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 82-99.
• Judge, L., Cleghorn, A., McEwan, K. ve Gilbert, P. (2012). An exploration of group-based compassion focused therapy for a heterogeneous range of clients presenting to a community mental health team. International Journal of Cognitive Therapy, 5(4), 420–429. doi:10.1521/ijct.2012.5.4.420
• Kahraman, A. (2018). Çocukluk çağı travmaları ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkide kişisel biriciklik algısının aracı rolü: bir yapısal eşitlik modellemesi çalışması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Arel Üniversitesi.
• Kant, I. (2017). Eğitim üzerine. (6.Baskı). (Çev. Ahmet Aydoğan). İstanbul: Say Yayınları.
• Kardaş, F. (2017). Üniversite öğrencilerinde bir model sınaması: pozitif duyguların ve kişisel kaynakların etkileşimi. Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Kardaş, F. (2018). Şükran: ruh sağlığı alanında güncel bir kavram. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 10(1), 1-18.
• Kıral, B. ve Başdağ, S. (2017). Sınıf öğretmenlerinin merhamet eğitimine ilişkin görüşleri. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 80-96.
• Kirby, J. N., Tellegen, C. S. and Steindl, S. R. (2017). A meta-analysis of compassion-based interventions: current state of knowledge and future directions. Behavior Therapy, 48, 778-792.
• Korkmaz, B. (2018). Öz-duyarlık: psikolojik belirtiler ile ilişkisi ve psikoterapide kullanımı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 10(1), 40-58.
• Köker, S. (2015). Deneysel edebiyat bağlamında Murat Gülsoy’un İstanbul’da Bir Merhamet Haftası adlı romanının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Kırşehir: Ahi Evran Üniveristesi.
• Küçükaydın, Z. (2015). Fen bilimleri derslerinde merhamet eğitimi üzerine bir çalışma. Yüksek Lisans Tezi. Giresun: Giresun Üniversitesi.
• Lucre, K. M. ve Corten, N. (2013). An exploration of group compassion-focused therapy for personality disorder. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 86(4), 387–400. doi:10.1111/j.2044-8341.2012.02068.x
• McClelland, L. E., Gabriel, A. S. ve DePuccio, M. T. (2018). Compassion practices, nurse well-being, and ambulatory patient experience ratings. Medical Care, 56(1), 4-10.
• McLean, L., Steindl, S. R ve Bambling, M. (2018) Compassion-Focused Therapy as an Intervention for Adult Survivors of Sexual Abuse, Journal of Child Sexual Abuse, 27(2), 161-175, DOI: 10.1080/10538712.2017.1390718
• McManus, J., Tsivos, Z., Woodward, S., Fraser, J. ve Hartwell, R. (2018). Compassion focused therapy groups: evidence from routine clinical practice. Behaviour Change, 35, 167-173.
• Murdock, N. L. (2013). Psikolojik danışma ve psikoterapi kuramları-olgu sunumu yaklaşımıyla. (2.Basım). (Çeviri Ed.: Akkoyun, F.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Neff, K. (2003b). Self-Compassion: An Alternative Conceptualization of a Healthy Attitude Toward Oneself. Self and Identity, 2(2), 85–101.
• Neff, K.D. (2003a). The development of validation of a scale to measure self compassion. Self and Identity, 2(3), 223-250.
• Oral, B., Tösten, R. ve Elçiçek, Z. (2017). Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye algıları ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(11), 77-87.
• Polat, F. (2016). Merhamet yorgunluğu düzeyinin çalışma yaşam kalitesi ile ilişkisi: sağlık profesyonelleri örneği. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Polat, F. N. ve Erdem, R. (2017). Merhamet yorgunluğu düzeyinin çalışma yaşam kalitesi ile ilişkisi: sağlık profesyonelleri örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 291-312.
• Pommier, E. A. (2010). The compassion scale. Doctoral Thesis. The Graduate School of the University of Texas at Austin.
• Sadeghi, Z. H., Yazdi-Ravandi, S. ve Pirnia, B. (2018). Compassion-focused threapy on levels of anxiety and depression among women with breast cancer; a randomized pilot trial. Int J Cancer Manag, 1-6. doi: 10.5812/ijcm.67019.
• Salazar, L. R. (2015). Exploring the relationship between compassinon, closeness, trust, and social support in same-sex friendships. The Journal of Happiness ve Well-Being, 3(1), 15-29.
• Sayar, K. (2008). Merhamet-Kalbe Dönüş İçin Son Çağrı. (6.Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
• Sayar, K. ve Manisalıgil, A. (2016). Merhamet Devrimi. (3.Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
• Scarlet, J., Altmeyer, N., Knier, S. ve Harpin, R. E. (2017). The effects of Compassion Cultivation Training (CCT) on health-care workers. Clinical Psychologist, 21, 116-124.
• Seyhan, A. E. (2014). Ebu'l-Hasan El-Harakânî’nin Sevgi, Merhamet ve Hoşgörü Anlayışı. Türk Dünyası Bilgeler Zirvesi: Gönül Sultanları Buluşması. 26-28 Mayıs 2014. Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı (TDKB).
• Sezgin, K. (2016). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık ve dindarlık düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi.
• Sharf, R. S. (2014). Psikoterapi ve psikolojik danışma kuramları-kavramlar ve örnek olaylar. (5.Basım). (Çeviri Ed.: Voltan Acar, N.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Sinclair, S., Kondejewski, J., Raffin-Bouchal, S., King-Shier, K. M. ve Singh, P. (2017). Can self-compassion promote healthcare provider well-being and compasssionate care to others? Results of a systematic review. Applied Psychology: Health and Well-Being, 9(2), 168-206.
• Sommer-Spijkerman, S., Trompetter, H., Schreurs, K. ve Bohlmeijer, E. (2018). Pathways to improving mental health in compassion-focused therapy: self-reassurance, self-criticism and affect as mediators of change. Frontiers in Psychology, 9, 1-12. doi: 10.3389/fpsyg.2018.02442
• Sousa, R., Castilho, P., Vieira, C., Vagos, P. ve Rijo, D. (2017). Dimensionality and gender-based measurement invarience of the compassion scale in a community sample. Personality and Individual Differences, 117, 182-187.
• Steindl, S. R., Buchanan, K., Goss, K. ve Allan, S. (2017). Compassion focused therapy for eating disorder: A qualitative review and recommendations for future applications. Clinical Psychologist. Advance Publication. doi:10.1111/cp.12126
• Şahinler, N. (2014). Son Merhamet Çağrısı. (1.Baskı). İstanbul: İnsan Yayınları.
• Şen, Y. (2011). Hz. Peygamberin merhamet eğitim metodu. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1-2), 21-30.
• Şirin, M. ve Yurttaş, A. (2015). Hemşirelik bakımının bedeli: merhamet yorgunluğu. DEUHFED, 8(2), 123-130.
• Tarhan, N. (2017). Duyguların Psikolojisi ve Duygusal Zekâ. (21.Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
• Taymur, Z. A. (2015). İlkokul öğretmenlerinin değerler eğitimi ve uygulamalarına yönelik görüşleri üzerine nitel bir araştırma, Batman il örneği. Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep: Zirve Üniversitesi/Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• The Compassionate Mind Foundaion. (2018). Web Adresi: https://compassionatemind.co.uk/ Erişim Tarihi: 22.12.2018.
• Tösten, R. Özgan, H. (2014). Psikolojik Sermaye Ölçeği: Geçerlik Güvenirlik Çalışması. Erzurum Kültür Eğitim Vakfı Dergisi (EKEV), 59, 129-442.
• Türk Dil Kurumu. (2018). Güncel Türkçe Sözlük. http://www.tdk.org.tr adresinden 12.10.2018 tarihinde indirilmiştir.
• Türkçapar, M. H. (2018). Bilişsel davranışçı terapi: temel ilkeler ve uygulama. (11.Baskı). İstanbul: Epsilon Yayınevi.
• Yas, A. (2014). Justice and mercy in the Merchant of Venice. Master Thesis. Ankara: Çankaya University.
• Yıldız, H. ve Kavak, O. (2017). The regulatory role of compassion in the influence of the personality trait of responsibility on task and contextual performance. Journal of Management, Marketing and Logistics (JMML), 4(4), 408-422.
• Yoon, D. J. (2017). Compassion momentum model in supervisory realitnships. Human Resource Mangement Review, 27, 473-490.