Examining the Relationship between the Self-Efficacy Belief of Physical Education and Sports Teachers and Their Organizational Commitment

Yıl 2023, Cilt: 18 Sayı: 1, 324 - 337, 30.06.2023

Selçuk Okuyucu , Murat Aygün

https://doi.org/10.33459/cbubesbd.1263883

Öz

In this study, the aim was to examine the relationship between physical education and sports teachers' self-efficacy beliefs and organizational commitment. The research group consisted of 200 physical education and sports teachers working in the province of Erzurum. Within the scope of the research, a personal information form created by the researchers, "Self-Efficacy Belief Scale" to measure teachers' self-efficacy beliefs, and "Organizational Commitment Scale" to determine teachers' organizational commitment were used. The skewness and kurtosis values of the scales were examined to evaluate whether they showed a normal distribution, and the Pearson Correlation technique was used to examine the relationship between the total scores obtained from the self-efficacy belief scale and its sub-dimensions, as well as the total scores obtained from the organizational commitment scale. T-test and ANOVA analyses were conducted to determine whether organizational commitment and self-efficacy beliefs differed according to participants' demographic characteristics, and the Games-Howell post-hoc test was used to identify which groups accounted for the differences. It was found that there was a low-level relationship between teachers' self-efficacy beliefs and organizational commitment, and it was thought that the nature of sports, personal gains, and professional experience played a role in this outcome.

Anahtar Kelimeler

Physical education and sports teacher, Organizational commitment, Self-efficacy, Self-efficacy belief

Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Öz Yeterlik İnancı ile Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmada, beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin öz yeterlik inancı ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma grubunu, Erzurum ilinde görev yapan 200 beden eğitimi ve spor öğretmeni oluşturmuştur. Araştırma kapsamında, araştırmacılar tarafından oluşturulmuş kişisel bilgi formu, öğretmenlerin öz yeterlik inançlarını ölçmek amacıyla “Öğretmenlerin Öz Yeterlik İnancı Ölçeği” ve öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarını tespit etmek için “Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılık Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçeklerin çarpıklık ve basıklık değerleri incelenerek normal dağılım gösterip göstermediği değerlendirilmiş, öz yeterlik inancı ölçeğinden elde edilen toplam puan ve alt boyutlarından alınan puanlar ile örgütsel bağlılık ölçeğinden alınan toplam puan arasındaki ilişkinin incelenmesi için Pearson Korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Katılımcıların demografik özelliklerine göre örgütsel bağlılıkları ile öz yeterlik inançlarının farklılaşıp farklılaşmadığını belirleyebilmek üzere T-test ve ANOVA analizi uygulanmış ve farkın hangi gruplardan kaynaklandığını tespit edebilmek için Games-Howell post-hoc testinden yararlanılmıştır. Öğretmenlerin öz yeterlik inancı ile örgütsel bağlılıkları arasında düşük düzeyde bir ilişki olduğu tespit edilmiş ve bu sonucun ortaya çıkmasında sporun doğası gereği kişisel kazanımların ve mesleki deneyimin etken olduğu düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Beden eğitimi ve spor öğretmeni, Örgütsel bağlılık, Öz yeterlik, Öz yeterlik inancı

Kaynakça

• Adıgüzel, Z., Ünsal, Y., & Karadağ, M. (2011). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin iş tatmin düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 49-74.
• Aktağ, I., & Walter, J. (2005). Öğretmen adaylarının mesleki yeterlilik duygusu. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(4), 127-132. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000055
• Akyol, P., Atan, T., & Gökmen, B. (2013). Beden eğitimi ve sınıf öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeylerinin incelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 4(1), 38-45.
• Atak, M. (2009). Öğrenen örgüt ve örgütsel bağlılık ilişkisi. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Aydın, M. (2018). Eğitim yönetimi (1 b.). Gazi Kitapevi.
• Ayık, A., Savaş, M., & Yücel, E. (2015). İlkokullarda görev yapan okul müdürlerinin genel öz yeterlik ile örgütsel bağlılık algıları arasındaki ı̇lişkinin ı̇ncelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 193-218. https://doi.org/10.12780/uusbd.62827
• Aygün, M. (2021). Analysis of the relationship between job satisfaction and organizational trust of physical education and sports teachers. Journal of Pedagogical Research, 5(1), 203-215. http://doi.org/10.33902/JPR.2021167583
• Aypay, A. (2010). Genel öz yeterlik ölçeği’nin (GÖYÖ) Türkçe’ye uyarlama çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 113-131.
• Bandura, A. (1988). Self-regulation of motivation and action through goal systems. Cognitive Perspectives on Emotion and Motivation, 44, 37-61. https://doi.org/10.1007/978-94-009-2792-6_2
• Bozkurt, Ö., & Yurt, İ. (2013). A study to determine the organizational commitment level of the academicians. Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(22), 121-139.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Chan, D. W. (2008). General, collective, and domain specific teacher self-efficacy among Chinese prospective and in-service teachers in Hong Kong. Teaching and Teacher Education, 24(1), 1057-1069. https://doi.org/10.1016/j.tate.2007.11.010
• Chen, N., & Westwood, P. (2007). Self-efficacy, personal worries, and school achievement of primary school students in Hong Kong. The Asia-Pacific Education Researcher, 16(2), 143-154. https://doi.org/10.3860/taper.v16i2.252
• Cohen A. (1993). Age and tenure in relation to organizational commitment: A meta-analysis. Basic and Applied Social Psychology, 14(2), 143-159. https://doi.org/10.1207/s15324834basp1402_2
• Creed, P.A., & Patton, W. (2003). Predicting two components of career maturity in school based adolescents. Journal of Career Development, 29(4), 277-290. https://doi.org/10.1177/089484530302900405
• Çapri, B., & Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33-53.
• Çetin, M. Ö. (2004). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık. Nobel Yayın Dağıtım.
• Çevik, D. B. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının müzik öğretimi özyeterlik düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 145-168.
• Çolak, İ. Yorulmaz, Y. İ., & Altınkurt, Y. (2017). Öğretmen özyeterlik inancı ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 20-32 https://doi.org/10.21666/muefd.319209
• Demircan, Y. (2018). Beden eğitimi öğretmenlerinin, problem çözme becerileri karar verme stilleri ve örgütsel bağlılık düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Demirci, U. (2022). Özel güvenlik görevlilerinin öz yeterlilik algıları ve örgütsel bağlılık düzeylerinin demografik özellikler açısından incelenmesi: Elazığ Kaan proje çalışanları örneği. Trends in Business and Economics, 36(1), 50-62. https://doi.org/10.54614/TBE.2022.938422
• Demirsoy, E. (2009). Beden eğitim öğretmenlerinin iş doyumu ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Demirtaş, H., Çömer, M., & Özer, N. (2011) Öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 97-107.
• Durdukoca, Ş. F. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının akademik özyeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(1), 69-77.
• Durusu, H. (2019). Öğretmenlerin yıldırma yaşama, işyeri arkadaşlık algısı ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 17(1), 20-38.
• Erdoğmuş, H. (2006). Resmi-Özel ilköğretim okullarında çalışan yöneticilerin kişisel özellikleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Gist, M. E. (1987). Self-Efficacy: Implications for organizational behavior and human resource management. Academy of Management Review, 12(3), 472-485. https://doi.org/10.2307/258514
• Gül, Ö. (2018). İlkokul öğretmenlerı̇nı̇n özyeterlı̇k ı̇nancı ı̇le örgütsel bağlılığı arasındakı̇ ı̇lı̇şkı̇nı̇n ı̇ncelenmesı̇. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Gülle, M. (2013). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin okul ortamında maruz kaldıkları yıldırma algıları ve örgütsel dağlılık düzeylerinin incelenmesi (Hatay İli Örneği). Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Gülnar, F. (2019). Öğretmenlerin özyeterlikleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Hammad, S., Graham, T., Dimitriadis, C., & Taylor, A. (2022). Effects of a successful mathematics classroom framework on students’ mathematics self-efficacy, motivation and achievement: A case study with freshmen students at a university foundation programme in Kuwait. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 53(6), 1502-1527. https://doi.org/10.1080/0020739X.2020.1831091
• İkiz, F. E., & Yörük, C. (2013). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik düzeyleri ile aile işlevlerinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 228-248.
• Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Anı Yayıncılık. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000399
• Karayılan, E., & Mert, P. (2022). Öğretmenlerin örgütsel bağlılığının performansına etkisi: Özel ve devlet okulu karşılaştırması. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 5(4), 357-377.
• Koparan, Ş., Şahin, E., & Kuter, F. (2010). A comparison on of self-efficacy perception and social physical anxiety levels of teacher candidates at physical education department. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 3932-3937. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.619
• Koruklu, N., Feyzioğlu, B., Özenoğlu Kiremit, H., & Aladağ, E. (2013). Öğretmenlerin iş doyumu düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (25), 119-137.
• Köybaşı, F. (2016). Okul yöneticilerinin girişimcilik, öz-yeterlik ve örgütsel bağlılık algılarının analizi Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Kumaş, V., & Deniz, L. (2010). Öğretmenlerin iş doyum düzeylerinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (32), 123-139.
• Luszczynska, A., Gutiérrez-Doña, B., & Schwarzer, R. (2005). General self-efficacy in various domains of human functioning: Evidence from five countries. International Journal of Psychology, 40(2), 80-89. https://doi.org/10.1080/00207590444000041
• Mert, E. (2019). İlkokul ve ortaokul öğrencilerinin örgütsel bağlılıklarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1997). Commitment in the workplace: Theory, research, and application. Sage publications. https://doi.org/10.4135/9781452231556
• O'Brien, P., & Goddard, R. (2006). Beginning teachers: Easing the transition to the classroom. Australian Educational Leader, 28(1), 28-31.
• Oğuzhan, Y. S. (2020). Çalışanlardaki öz yeterlilik algısının örgütsel sinizm ve örgütsel güvene etkisi üzerine bir araştırma. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 48(1),433-446.
• Özçete, G. (2018). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleklerine ilişkin öz yeterlik düzeylerinin incelenmesi ve öğretmenlerin iş doyum analizi (Niğde ili örneği). Yüksek Lisans tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Özgözgü, S., Bektaş, M., Arıkan F., & Şimşek, H. (2017). Okul psikolojik danışmanlarının genel öz-yeterlik inancı ve örgütsel özdeşleşme algısı. İlköğretim Online, 16(3), 1058-1078. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2017.330242
• Paquette, K. R., & Rieg, S. A. (2008). Using music to support the literacy development of young English language learners. Early Childhood Education Journal, 36, 227-232. https://doi.org/10.1007/s10643-008-0277-9
• Pekmezci, G. U. (2010). Hemşirelerin örgütsel bağlılıkları ile özyeterlilik algıları arasındaki ilişkiler. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Schunk, D. H., & Mullen, C. A. (2013). Toward a conceptual model of mentoring research: Integration with self-regulated learning. Educational Psychology Review, 25, 361-389. https://doi.org/10.1007/s10648-013-9233-3
• Schunk, D. H. (2009). Öğrenme teorileri: eğitimsel bir bakışla. (Çev. Ed. Muzaffer Şahin), (5. Baskıdan çeviri.). Nobel Yayın Dağıtım.
• Selvitopu, A., & Şahin, H. (2013). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2),171-189.
• Şahin, M. (2016). Konya ilindeki beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin kendini sevme ve öz yeterliklerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
• Tasdan, M., & Tiryaki, E. (2008). Özel ve devlet ı̇lköğretim okulu öğretmenlerinin ı̇ş doyumu düzeylerinin karşılaştırılması. Egitim ve Bilim, 33(147), 54.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson.
• Telef, B. B., & Karaca, R. (2012). Çocuklar için öz-yeterlik ölçeği; Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 169-187.
• TDK. (2019). Türk dil kurumu Türkçe sözlüğü (10 b.). Türk Dil Kurumu
• Tschannen-Moran, M., & Woolfolk-Hoy, A. (2002). The influence of resources and support on teachers’ efficacy beliefs. In annual meeting of the American Educational Research Association, New Orleans, LA.
• Dönmez, F. G., & Topaloğlu, C. (2020). Otel çalışanlarında algılanan örgütsel destek, iş yeri yalnızlığı ve iş tatmini ilişkisi. İş ve İnsan Dergisi, 7(2), 311-324. https://doi.org/10.18394/iid.703526
• Uysal, İ., & Kösemen S. (2013). Öğretmen adaylarının genel öz-yeterlik inançlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 217-226.
• Uygur, A. (2009). Örgütsel bağlılık ve işe bağlılık. Barış Platin Kitabevi.
• Üstüner, M. (2009). Öğretmenler için örgütsel bağlılık ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 1-18.
• Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M., & Özer, N. (2009). Ortaöğretimin öz-yeterlik algıları ortaöğretim öğretmenlerinin öz-yeterlik inançları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(17), 1-16.
• Willemse, M. (2008). Exploring the relationship between self-efficacy and aggressıon in a group of adolescents in the periurban town of Worcester. Yüksek Lisans Tezi, University of Stellenbosch, Stellenbosch.
• Yanık, M. (2017). Beden eğitimi ve spor öğretmeni adaylarının öğretmen öz yeterlilik inançları. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(4), 148-161.
• Zeyrek, A. O. (2008). Milli Eğitim Bakanlığı 2005 öğretmenlik kariyer basamakları yükselme sınavında öğretmenlerin başarı durumları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.