Kumar Zararları Ölçeği- Kısa Formunun (KZÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 4, 593 - 599, 29.12.2024

Veysi Aka , Metin Erdem

https://doi.org/10.34087/cbusbed.1478901

Öz

Giriş ve Amaç: Bu çalışmanın amacı Browne ve arkadaşları tarafından geliştirilen Kumar Zararları Ölçeği – Kısa Formunu (KZÖ – KF) Türkçeye uyarlamaktır.
Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma kapsamında son bir yılda en az bir defa kumar oynayan 152 kişiden veri toplanmıştır. Ölçeğin uyarlama sürecinde dilsel eşdeğerlilik, geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılmıştır.
Bulgular: Dilsel eşdeğerlik kapsamında orijinal ve Türkçe formu arasında korelasyon analizinde yüksek bir ilişki bulunmuştur. Geçerlik kapsamında doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda KZÖ- KF’nin dokuz madde ve iki faktörlü yapısının Türkçeye uygunluğu tespit edilmiştir. Ölçüt geçerliliği kapsamında KZÖ- KF ile Problemli Kumar Oynama Şiddet İndeksi ve Psikolojik İyi Oluş arasındaki ilişki incelenmiştir. KZÖ- KF’nin PGSİ ve Psikolojik İyi Oluş ölçekleri ile anlamlı bulunmuştur. Güvenirlik kapsamında iç tutarlık ve iki yarı güvenirlik değerlerine bakılmış ve bu iki değerinin de istenilen değerler arasında olduğu bulgulanmıştır.
Sonuç: KZÖ- KF’nin Türkçe formunun kumar zararlarını belirlemek için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kumar, Zarar, Geçerlik, Güvenirlik

Turkish Adaptation of the Short Gambling Harm Screen (SGHS): Validity and Reliability Study

Öz

Aim; The aim of this study was to adapt the Short Gambling Harm Screen developed by Browne et al. into Turkish.
Method; Within the scope of this study, data were collected from 152 individuals who gambled at least once in the last year. During the adaptation process, linguistic equivalence, validity and reliability analyses were conducted.
Results; Within the scope of linguistic equivalence, a high correlation was found between the original and Turkish forms in the correlation analysis. Confirmatory factor analysis was conducted for validity. As a result of the analysis, it was determined that the eight-item and two-factor structure of the SGHS was suitable for Turkish culture. Within the scope of criterion validity, the relationship between the SGHS and Problem Gambling Severity Index and Psychological Well-Being was examined. It was found to be significant with SGHS and Psychological Well-Being scales. Within the scope of reliability, internal consistency and two-half reliability values were examined and it was found that both of these values were between the desired values.
Conclusion; It has been revealed that the CGAS is a valid and reliable scale that can be used to identify gambling harms in Turkish culture.

Anahtar Kelimeler

Gambling, Harm, Validity, Reliability

Kaynakça

• 1. Hall P. Cinsel Bağımlılık ve Porno Bağımlılığını Anlamak ve Tedavi Etmek, 1. Baskı. İstanbul: Ciss Kitap, 2023.
• 2. Deveci A. Davranışsal bağımlılıklara giriş. Evren C. (editör). Davranışsal Bağımlılıklar Temel Başvuru Kitabı. Ankara: Bayt Yayınları, 2020: 1-13.
• 3. Schwartz DG. Roll the Bones: The History of Gambling, New York: Gotham Books, 2006.
• 4. Potenza MN, Kosten TR, Rounsaville BJ. Pathological gambling. Jama 2001; 286 (2): 141-144.
• 5. American Psychiatric Association. Diagnostic Statistical Manual of Mental Disorder, 3th edition (DSM-III).Washington DC: American Psychiatric Assocaition, 1980.
• 6. American Psychiatric Association. Diagnostic Statistical Manual of Mental Disorder, 4th edition (DSM-IV).Washington DC: American Psychiatric Assocaition, 1994.
• 7. American Psychiatric Association. Diagnostic Statistical Manual of Mental Disorder, 5th edition (DSM-5).Washington DC: American Psychiatric Assocaition, 2013.
• 8. Abbott MW. The changing epidemiology of gambling disorder and gambling-related harm: public health implications. Public Health 2020; 184: 41-45.
• 9. Shaffer HJ, Korn DA. Gambling and related mental disorders: A public health analysis. Annual Review of Public Health 2002; 23(1): 171-212.
• 10. Messerlian C, Derevensky J, Gupta R. Youth gambling problems: A public health perspective. Health Promotion International 2005; 20(1): 69-79.
• 11. Wardle H, Reith G, Langham E, et al. Gambling and public health: we need policy action to prevent harm. BMJ 2019: 365.
• 12. Langham E, Thorme H, Browne M, et al. Understanding gambling related harm: A proposed definition, conceptual framework, and taxonomy of harms. BMC Public Health 2015; 16: 1-23.
• 13. Aka V. Kumar Bağımlılığı ve Sosyal Hizmet: Ekolojik Perspektiften Bir Alan Araştırması. Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Sosyal Hizmet Doktora Programı, 2023.
• 14. Erdoğdu Y. Kumar problemleri yaşayan bireylerin kumar oynamayla ilgili deneyimlerinin yorumlayıcı fenomenolojik analizi. Addicta 2019; 6(3): 871-906.
• 15. Fong TW. The biopsychosocial consequences of pathological gambling. Psychiatry 2005; 2(3): 22-30.
• 16. Browne M, Langham E, Rawat V, et al. Assessing gambling-related harm in Victoria: a public health perspective. Victorian Responsible Gambling Foundation 2016.
• 17. Muggleton N, Parpart P, Newall P, et al. The association between gambling and financial, social and health outcomes in big financial data. Nature Human Behaviour 2021; 5(3): 319-326.
• 18. Duvarcı İ, Varan A. South oaks kumar tarama testi güvenirlik ve geçerlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 12(1): 34-45.
• 19. Arcan K, Karancı AN. Kumar oynama nedenleri ölçeğinin uyarlama, geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2014; 15(3): 248-256.
• 20. Arcan K, Karancı, AN. Adaptation study of the Turkish version of the gambling-related cognitions scale (GRCS-T). Journal of Gambling Studies 2015; 31: 211-224.
• 21. Buran A, Çakıcı M, Çakır G, et al. Kumar aşerme ölçeğinin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2019; Special Issue 1: 84-86.
• 22. Erdoğdu Y, Arcan K. Validity and reliability study of south oaks gambling screen-revised for adolescents in a sample of Turkish high school students. Addicta 2020; 7(2): 99-106.
• 23. Tekin K, Güliyev C, Yılmaz E, et al. Screening scale for behavioral and socioeconomic risk factors for gambling addiction: a validity and reliability study. Adicta 2020; 7(4): 223-238.
• 24. Evren C, Evren B, Dalbudak E, et al. Development and psychometric validation of the Turkish gambling disorder screening test: A measure that evaluates gambling disorder regarding the American psychiatric association framework. Psychiatry and Behavioral Sciences 2020; 10(3): 116-124.
• 25. Karaibrahimoğlu A, Kişioğlu AN, Çoban B, et al. Validity and reliability study of online gambling addiction scale (OGAS). Addicta 2021; 8(3): 186-193.
• 26. Arcan K. Turkish version of the problem gambling severity ındex (PGSI-T): Psychometric properties among the university students. Addicta 2020; 7(2): 90-99.
• 27. Altıntaş M., Tunç EB, Dinçer D, et al. Problemli kumar oynama şiddet endeksi Türkçe versiyonunun psikometrik özellikleri. Bağımlılık Dergisi 2022; 23(4): 492-501.
• 28. Browne M, Goodwin BC, Rockloff MJ. Validation of the short gambling harm screen (SGHS): A tool for assessment of harms from gambling. Journal of Gambling Studies 2018; 34: 499-512.
• 29. Diener E, Scollon CN, Lucas, RE. The evolving concept of subjective well-being: the multifaceted nature of happiness. Social Indicators Research Series 2009; 39: 67-100.
• 30. Telef BB. Psikolojik iyi oluş ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2013; 28(3): 374-384.
• 31. Lorains FK, Cowlishaw S, Thomas SA. Prealence of comorbid disorders in problem and pathological gambling: Systematic review and meta-analysis of population surveys. Addiction 2011; 106(3), 490-498.
• 32. Chou KL, Afifi TO. Disordered (pathologic or problem) gambling and axis I psychiatric disorders: result from the national epidemiologic survey on alcohol and related conditions. American Journal of Epidemiology 2011; 173 (11): 1289-1297.
• 33. Crocker L, Algina J. Introduction to Classical and Modern Test Theory. Holt, Rinehart and Winston, Orlando, 1986.
• 34. Streiner DL, Norman GR, Cairney J. Health Measurement Scales: A Practical Guide to Their Development and Use, Oxford University Press, 2014.
• 35. Esin MN. Veri toplama yöntem ve araçları & veri toplama araçlarının güvenirlik ve geçerliği. Erdoğan S, Nahçivan N, Esin MN. (editör). Hemşirelikte Araştırma: Süreç, Uygulama ve Kritik. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi, 2014: 217-230.
• 36. Gainsbury SM. Online gambling addiction: the relationship between internet gambling and disordered gambling. Current Addiction Reports 2015; 2(2): 185-193.
• 37. Wood RT, Williams RJ. Problem gambling on the internet: implications for Internet gambling policy in North America. New Media & Society 2007; 9(3): 520-542.
• 38. Van Widenfelt BM, Treffers PD, De Beurs E, et al. Translation and cross-cultural adaptation of assessment instruments used in psychological research with children and families. Clinical Child and Family Psychology Review 2005; 8: 135-147.
• 39. Shek DTL, Chan EML, Wong RHY. Comorbid mood and adjustment disorders among pathological gamblers seeking treatment in Hong Kong. International Gambling Studies; 12 (3): 387-404.
• 40. Barrault S, Bonnaire C, Hermann F. Anxiety, depression and emotion regulation among rugular online poker players. Journal of Gambling Studies; 33(4): 1089-1050.
• 41. DeVellis RF, Thorpe CT. Scale Development: Theory and Applications, Sage publications, 2021.
• 42. Robinson MA. Using multi-item psychometric scales for research and practice in human resource management. Human Resource Management 2018; 57(3): 739-750.
• 43. Pallant J. Survival manual: A Step by Step Guide to Using, IBM SPSS, 2013.
• 44. Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri El Kitabı, İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum, Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2007.
• 45. Mohajan, HK. Two criteria for good measurements in research: validity and reliability. Annals of Spiru Haret University Economic Series 2017; 17(4): 59-82.