Determınıng the Problemıc Medıa Use Of Theır Chıldren from the Perspectıves Of Parents and the Affectıng Factors

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 4, 620 - 629, 29.12.2024

Hande Özgörü , Şerife Tutar , Özlem Şensoy

https://doi.org/10.34087/cbusbed.1490099

Öz

Abstract
Aim; In our study, it was aimed to determine the problematic media use of their children and the factors affecting it from the perspective of parents with children aged 4-11 years.
Method; This descriptive study was conducted between December 2023 and February 2024 with 433 parents with children aged 4-11 years. Data were collected using the ‘Parent and Child Introduction Form’ and the ‘Problematic Media Use Scale-Short Form’ including sociodemographic characteristics. The data were analysed using SPSS 26.0 (IBM Inc, Chicago, IL, USA) statistical package programme using mean, standard deviation, frequency, percentage, Mann-Whitney U Test, Kruskal-Wallis Test. Ethics Committee permission was obtained for the conduct of the study and consent was obtained from the parents for participation in the study.
Results; In our study, it was determined that age and education levels of parents, gender and number of siblings in children were effective in children's problematic media use. It was determined that children's daily internet usage time was 2-4 hours (38.8%), they used media tools mostly for watching videos/gaming (96.8%), parents were frequently worried about their children's use of media tools (32.6%) and they used internet filter programmes (64.2%). When the practices of parents regarding their children's problematic media use were examined, it was determined that they mostly used practices such as warning speech (25.9%) and/or time restriction (23.8%).
Conclusion; The results of this study showed that the level of problematic media use is high in children aged 4-11 years. Children's internet usage time, parents' education level and occupation affect children's problematic media use. In order to reduce problematic media use in children, it is recommended that both parents and children should be given awareness training on media use, and problematic media use should be taken into consideration in the realisation of education and training activities of children in this age group.

Keywords: Child, parent, media, problematic media use

Anahtar Kelimeler

Child, parent, media, problematic media use

Ebeveynlerin Gözünden Çocuklarının Problemli Medya Kullanımı Ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Öz

Öz
Giriş ve Amaç: Araştırmamızda 4-11 yaş arası çocuğa sahip ebeveynlerin gözünden çocuklarının problemli medya kullanımı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı tipte olan bu araştırma Aralık 2023- Şubat 2024 tarihleri arasında, 4-11 yaş arası çocuğa sahip 433 ebeveyn ile yürütülmüştür. Veriler, sosyodemografik özellikleri içeren “Ebeveyn ve Çocuk Tanıtım Formu” ve “Problemli Medya Kullanım Ölçeği- Kısa Formu” kullanılarak toplanmıştır. Veriler, SPSS 26.0 (IBM Inc, Chicago, IL, USA) istatistik paket programı kullanılarak ortalama, standart sapma, sıklık, yüzde, Mann-Whitney U Testi, Kruskal-Wallis Testi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın yürütülebilmesi için Etik Kurul izni, ebeveynlerden ise araştırmaya katılım için onam alınmıştır.
Bulgular: Araştırmamızda ebeveynlerin yaş ve eğitim düzeylerinin çocuklarda ise cinsiyet ve kardeş sayısının çocukların problemli medya kullanımında etkili olduğu belirlenmiştir. Çocukların günlük internet kullanım sürelerinin 2-4 saat (%38,8) olduğu, medya araçlarını en fazla video izleme/oyun oynama amaçlı kullandıkları (%96,8), ebeveynlerin çocukların medya araçlarını kullanmalarından dolayı sıklıkla endişelendikleri (%32,6) ve internet filtre programları kullandıkları (%64,2) belirlenmiştir. Ebeveynlerin çocuklarının problemli medya kullanımına yönelik uygulamalarına bakıldığında ise çoğunlukla uyarma konuşma (%25,9) ve/veya süre kısıtlama (%23,8) gibi uygulamalarda bulundukları belirlenmiştir.
Sonuç: Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar 4-11 yaş arasındaki çocuklarda problemli medya kullanım düzeyinin yüksek olduğunu göstermiştir. Çocukların internet kullanım süresi, ebeveynin eğitim durumu ve mesleği çocukların problemli medya kullanım durumunu etkilemektedir. Çocuklarda problemli medya kullanımının azaltılmasında hem ebeveynlere hem de çocuklara medya kullanımına ilişkin farkındalık eğitimlerinin verilmesi ayrıca bu yaş grubu çocukların eğitim-öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde problemli medya kullanımının göz önünde bulundurulması önerilmektedir.

Anahtar kelimeler: Çocuk, ebeveyn, medya, problemli medya kullanımı

Anahtar Kelimeler

Çocuk, ebeveyn, medya, problemli medya kullanımı

Etik Beyan

Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Etik Kurulu’ndan etik kurul izni (tarih/sayı: 07.11.2023/14) alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Destekleyen bir kurum bulunmamaktadır.

Teşekkür

Çalışmaya katılmayı kabul eden tüm ebeveynlere ve çocuklara teşekkür ederiz.

Kaynakça

• 1. UNICEF, Growing up ina connected world: understanding children’s risks and opportunities in a digital age. https://www.unicef-irc.org/growing-up-connected, 2019 (accessed 01.03.2024).
• 2. TÜİK, Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Cocuklarda-Bilisim%20Teknolojileri-Kullanim-Arastirmasi-2021-41132, 2021 (erişim tarihi 27.02.2024).
• 3. Yıldız, İ, Kanak, M, Children’s digital technology usage and parental approaches: a cross sectional study. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 2021, 15(2), 306-314.
• 4. Conk, Z, Başbakkal, Z, Yardımcı, F, Çocuk sağlığına genel bakış. Conk Z Başbakkal Z Yılmaz HB Bolışık B (eds) Pediatri Hemşireliği İçinde: 2013, pp 1–51.
• 5. Gökel, Ö, Teknoloji bağımlılığının çeşitli yaş gruplarındaki çocuklara etkileri hakkındaki ebeveyn görüşleri. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 2020, 2(1), 41-47.
• 6. Bittman, M, Rutherford, L, Brown J, Unsworth, L, Digital natives? New and old media and children's outcomes. Australian Journal of Education, 2011, 55(2), 161-175.
• 7. Kanbur, B.N, Görsel medyanın ve subliminal mesajların çocuk sağlığı üzerine etkileri. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2020, 10, 94–106.
• 8. Mustafaoğlu, R, Zirek, E, Yasacı, Z, Özdinçler, A.R, Dijital teknoloji kullanımının çocukların gelişimi ve sağlığı üzerine olumsuz etkileri. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 2018, 5(2), 1-21.
• 9. Çetinkaya, L, Sütçü, S, Çocukların gözüyle ebeveynlerinin bilişim teknolojileri kullanımlarına yönelik kısıtlamaları ve nedenleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 2016, 7(1), 79-116.
• 10. Erol, M, Erol, A, Koronavirüs pandemisi sürecinde ebeveynleri gözünden ilkokul öğrencileri. Milli Eğitim Dergisi, 2020, 49(1), 529-551.
• 11. Furuncu, C, Öztürk, E, Problemli medya kullanım ölçeği türkçe formunun geçerlik güvenirlik çalışması: çocuklarda ekran bağımlılığı ölçeği ebeveyn formu. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 2020, 4(3), 535-566.
• 12. Çiftçi, C, Kangallı, S.G, Eğitim ve gelir. Ege Akademik Bakış, 2015, 15(1), 141-152.
• 13. Bostancı, S, Çakır, R, Erken Çocukluk Çağında Çocuğu Olan Ebeveynlerin, Çocuklarına Medya Kullandırmadaki Aracılıkları ve Dijital Ebeveynlik Farkındalıklarının İncelenmesi. Turkish Journal of Primary Education, 2022, 7(2), 86-116.
• 14. Cingel, D. P, Krcmar, M, Predicting media use in very young children: The role of demographics and parent attitudes. Communication Studies, 2013, 64(4), 374-394.
• 15. Eren, H.K, Örsal, Ö, Computer game addiction and loneliness in children. Iranian Journal of Public Health, 2018, 47(10), 1504-1510.
• 16. Işıkoğlu Erdoğan, N, Dijital oyun popüler mi? Ebeveynlerin çocukları için oyun tercihlerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (PAU Journal of Education), 2019, 46, 1-17.
• 17. Gökçearslan, Ş, Durakoğlu, A, Ortaokul öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağimlilik düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 2014, 23, 419-435.
• 18. Çavuş, S, Ayhan, B, Tuncer, M, Bilgisayar oyunları ve bağımlılık: Üniversite öğrencileri üzerine bir alan araştırması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2016, 43, 265-289.
• 19. Göldağ, B, Lise öğrencilerinin dijital oyun bağımlılık düzeylerinin demografik özelliklerine göre incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2018, 15(1), 1287-1315. nde dijital oyun bağımlılığının uyku ve diğer bazı değişkenlere göre incelenmesi. Journal of Turkish Sleep Medicine, 2020, 7(2), 83-91.
• 21. Bayzan, Ş, Yıldırım, Ö, Karakuş, T, Kurşun, E, Turgut, Y.E, Aslan, A, Türkiye’deki Ebeveynlerin İnternet Kullanım Alışkanlıkları ve Dijital Okuryazarlık Becerileri Üzerine Bir Araştırma. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2023, 1, 1249-1271.
• 22. Kabali, H.K, Irigoyen, M.M, Nunez-Davis, R, Budacki, J.G, Mohanty, S.H, Leister, K.P, Bonner, R.L, Exposure and use of mobile media devices by young children. Pediatrics, 2015, 136(6), 1044-1050.
• 23. Toran, M, Ulusoy, Z, Aydın, B, Deveci, T, Akbulut, A, Çocukların dijital oyun kullanımına ilişkin annelerin görüşlerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 2016, 24(5), 2263-2278.
• 24. Çalışkan, Ö, Özbay, F, 12-14 Yaş aralığındaki ilköğretim öğrencilerinde teknoloji kullanımı eksenli yabancılaşma ve anne baba tutumları: Düzce ili örneği. Journal of International Social Research, 2015, 8(39).
• 25. Stéphane, C, Young Children (0-8) and digital technology: A qualitative exploratory study across seven countries. EUR 27052. Press: Publications Office of the European Union, Luxembourg, 2015; JRC93239, pp 1831.
• 26. Darga, H, Digital games played at home by 5-6 year old children attending kindergarten and determining parents' behaviors. Journal of Computer and Education Research Year, 2021, 9(17), 447-479.
• 27. Stephen, C, Plowman, L, Digital play. In L. Brooker, M. Blaise S Edwards (eds) The SAGE handbook of play and learning in early childhood, London: Sage, 2014, pp 330-341.
• 28. Şahin, C, Tuğrul, M, İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Zeitschrift für die Welt der Türken-Journal of World of Turks, 2012, 4, 15-30.
• 29. Hazar, Z, Hazar, K, Gökyürek, B, Hazar, M, Çelikbilek, S, Ortaokul öğrencilerinin oyunsallık, dijital oyun bağımlılığı ve saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. 15. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, 2017.
• 30. Sezer, T, Yılmaz, E, Koçyiğit, S, 5-6 Yaş grubu çocukların oyun becerileri ile aile-çocuk iletişimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2016, 16(2), 185-204.
• 31. Uzun, E.M, Bütün, E, Özdemir, Y, Ebeveynlerin gözünden çocuklarının dijital oyun oynama alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2023, 25(1), 9-22.
• 32. Moreno, M.A, Jelenchick, L.A, Christakis, D.A, Problematic internet use among older adolescents: A conceptual framework. Computers in Human Behavior, 2013, 29(4), 1879-1887.
• 33. Dong, G, Wang, L, Du, X, Potenza, M.N, Gender-related differences in neural responses to gaming cues before and after gaming: ımplications for gender-specific vulnerabilities to ınternet gaming disorder. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 2018, 13(11), 1203-1214.
• 34. Kenar, İ, Teknoloji ve derslerde teknoloji kullanımına yönelik veli tutum ölçeği geliştirilmesi ve tablet PC uygulaması. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2012, 2(2), 123-139.
• 35. Aral, N, Doğan Keskin, A, Examining 0-6 year olds’ use of technological devices from parents’ points of view. Addicta: The Turkish Journal on Addiction, 2018, 5(2), 317-348.
• 36. Levin, D.E, Technology play concerns. In: DP Fromberg ve D. Bergen (eds) Play from birth to twelve contexts, perspectives, and meanings New York, 2015, pp 225-232.
• 37. Aytekin, G, Dijital oyunlar ve bireyler üzerindeki etkileri. https://www.guvenliweb.org.tr/blog-detay/dijital-oyunlar-ve-bireyler-uzerindeki-etkileri , 2017, (erişim tarihi 10.03.2024).
• 38. Taylan, H.H, Kara, H.Z, Durğun, A. Ortaokul ve lise öğrencilerinin bilgisayar oyunu oynama alışkanlıkları ve oyun tercihleri üzerine bir araştırma. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2017, 3(1), 78-87.
• 39. American Academy of Pediatrics, Council of Communications and Media (AAP). Policy statement media and young minds. Pediatrics, 138(5). doi:10.1542/peds.2016-2591. https://publications.aap.org/pediatrics/article/138/5/e20162591/60503/Media-and-Young-Minds, 2016, (accessed 08.03.2024).
• 40. Holloway, D, Green, L, Livingstone, S, Zero to eight. Young children and their internet use. LSE, London: EU Kids Online. https://eprints.lse.ac.uk/52630/1/Zero_to_eight.pdf, 2013, (accessed 05.06.2023).
• 41. Güvendi, B, Demir, G.T, Keskin, B, Ortaokul öğrencilerinde dijital oyun bağımlılığı ve saldırganlık. OPUS International Journal of Society Researches, 2019, 11(18), 1194-1217.
• 42. APA, Digital guidelines: Promoting healthy technology use for children. https://www.apa.org/topics/social-media-internet/technology-use-children, 2024 (accessed 28.08.2024).
• 43. Şensoy, Ö., Ayar, D. The effect of problematic internet use and social-appearance anxiety on the smartphone addiction of adolescents. Cyprus Journal of Medical Sciences, 2022,7(3), 354–9.