The Effect of the Story-Based Education Program on the Social and Emotional Skills of 4-5 Years Old Children

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 62 - 83, 30.06.2025

Sümeyra Bozdağ , Nihan Feyman Gök

https://doi.org/10.47935/ceded.1554107

Öz

In this research, the affect of Story Based Education Programme, which is ariented 4-5 years-old group of children, on social and emotional development is examined. In accordonce with this purpose; the type of research is quantitive which is regumed pretest, posttest experimental design with control group. Dependent variable a research ıs social and emotional skill level of preschool children who are between 4-5 years old; independent variable is “ Story Based Education Programme”. In this context, a total of 40 children were studied. In the research Social Ability Rating Scale and Emotional Development Control List were used. The children in experiment group were applied the Story Based Education Programme 5 days in a week during 8 weeks. Percentage, frequency, independent groups t-test and Cronbach alpha analysis were used during the data analysis process. When the post-test score averages of the experimental and control groups were compared, it was determined that there was a significant difference in favor of the children in the experimental group.In line with these data, it has been revealed that the Story-Based Educa-tion Program positively affects the social and emotional skills of children aged 4-5.

Anahtar Kelimeler

Preschool education , social emotional skills , story-based educational programme

Öykü Temelli Eğitim Programının 4-5 Yaş Çocukların Sosyal ve Duygusal Becerilerine Etkisi

Öz

Bu araştırmada, 4-5 yaş grubu çocuklara yönelik olarak geliştirilen Öykü Temelli Eğitim Programı’nın çocukların sosyal-duygusal becerilerinin gelişimine etkisi incelenmiştir. Araştırmanın türü ön test-son test kontrol gruplu deneysel desen olarak belirlenmiştir. Araştırmanın bağımlı değişkeni; 4-5 yaş okul öncesi çocuklarının sosyal-duygusal beceri düzeyi; bağımsız değişkeni ise “Öykü Temelli Eğitim Programı”dır. Bu kapsamda 4-5 yaşında toplamda 40 çocuk ile çalışılmıştır. Araştırmada Sosyal Becerileri Derecelendirme Ölçeği ve Duygusal Gelişim Kontrol Listesi kullanılmıştır. Deney grubundaki çocuklara Öykü Temelli Eğitim Programı haftada 5 gün, 8 hafta boyunca uygulanmıştır. Verilerin analizinde yüzde, frekans, bağımsız gruplar t-testi ve Cronbach alfa analizi kullanılmıştır. Analiz sonucunda elde edilen bulgular doğrultusunda Öykü Temelli Eğitim Programı’na katılan deney grubundaki çocukların sosyal ve duygusal becerilerine ilişkin ön test ve son test puan ortalamaları karşılaştırıldığında son test lehine anlamlı düzeyde fark bulunmuştur (p<.05). Deney ve kontrol grubu son test puan ortalamaları karşılaştırıldığında deney grubundaki çocukların lehine anlamlı düzeyde fark olduğu tespit edilmiştir. Öykü Temelli Eğitim Programı, 4-5 yaş grubu çocukların sosyal ve duygusal becerilerini olumlu yönde etkilemiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim , sosyal duygusal beceriler , öykü temelli eğitim programı

Etik Beyan

Araştırmanın etik süreçleri kapsamında 07.12.2021 tarihinde Çankırı Karatekin Üniversitesi Etik Kurul’undan 23 numaralı toplantı sayısı ile etik kurul onayı alınmıştır.

Kaynakça

• Aksoy, P. (2014). Hikâye anlatma temelli ve oyun temelli sosyal beceri eğitiminin anasınıfına devam eden çocukların sosyal becerilerine etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Aslan, C. (2019). Çocuk edebiyatı ve duyarlılık eğitimi. Pegem Akademi.
• Atabey, D. (2014). Okul öncesi sosyal değerler kazanımı ölçeğinin geliştirilmesi ve sosyal değerler eğitimi programının anasınıfına devam eden çocukların sosyal değerler kazanımına etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Avcıoğlu, H. (2007). Sosyal becerileri değerlendirme ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması (4-6 yaş). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 87-101.
• Başdaş, F. (2017). Drama temelli dijital hikâye anlatıcılığı programının 6 yaş çocuklarının bazı sosyal becerilerin gelişimine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Adnan Menderes Üniversitesi.
• Bozdağ, S. (2022). Öykü temelli eğitim programının 4-5 yaş çocukların sosyal ve duygusal becerilerine etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çankırı Karatekin Üniversitesi.
• Burrison, L. S. (2014). Effect of character education on student behavior in kindergarten [Unpublished doctoral dissertation]. Walden University.
• Caiozzo, C. N., Yule, K., & Grych, J. (2018). Caregiver behaviors associated with emotion regulation in high-risk preschoolers. Journal of Family Psychology, 32(5), 565-574.
• Can, B., Kılınccı, E., & Şeker, P. T. (2022). Okul öncesi dönem çocuklarının resimli öykü kitapları ile ilgili tercihleri, Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 11 (1), 240-252.
• Cheung, C., & Lee, T. (2010). Evaluation and program planning. Child Development, (33), 255–63.
• Cigala, A., Venturelli, E., & Fruggeri, L. (2014). Family functioning in microtransition and socio-emotional competence in preschoolers. Early Child Development and Care, 184(4), 553–570.
• Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning. (2013). 2013 Casel Guide. Effective Social and Emotional Learning Programs (Pre-School and Elementary School Edition).
• Çelik, B. (2021). Resimli öykü kitaplarında yer alan çocuk oyunlarının gelişimsel bakış açısıyla incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Daunic, A., Corbett, N., Smith, S., Barnes, T., Santiago-Poventud, L., Chalfant, P., Pitts, D., & Gleaton, J. (2013). Brief report: Integrating social-emotional learning with literacy instruction: An intervention for children at risk for emotional and behavioral disorders. Behavioral Disorders, 39(1), 43-51.
• Deniz, A. (2018). Resimli öykü kitaplarını okuma etkinliklerinin niteliğinin beş yaş çocuklarının dil gelişimiyle ilişkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Duncombe, M., Havighurst, S. S., Holland, K. A., & Frankling, E. J. (2013). Relations of emotional competence and effortful control to child disruptive behavior problems. Early Education & Development, 24(5), 599-615. https://doi.org/10.1080/10409289.2012.701536
• Forrest, C. L., Gibson, J. L., Halligan, S. L., & Clair, M. C. (2020). A Cross-lagged analysis of emotion regulation, peer problems, and emotional problems in children with and without early language difficulties: evidence from the millennium cohort study. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 63, 1227-1239. https://doi.org/10.1044/2020_JSLHR-19-00188
• Garner, P. W., Bolt, E., & Roth, A. N. (2019). Emotion-focused curricula models and expressions of and talk about emotions between teachers and young children. Journal of Research in Childhood Education, 33(2), 180-193. https://doi.org/10.1080/02568543.2019.1577772
• Gezici, N. (2020). Çocuk edebiyatının tanımı, amacı, işlevi ve tarihçesi. Ş. Ceylan (Ed.), Çocuk Edebiyatı içinde (s.1-18). Eğiten Kitap.
• Gönen, M., & Veziroğlu, M. (2015). Çocuk edebiyatının genel hedefleri, M. Gönen (Ed.). Çocuk Edebiyatı içinde (s.1-11). Eğiten Kitap.
• Gavazzi, I., & Ornaghi, V. (2011). Emotional state talk and emotion understanding: A training study with preschool children. Journal of Child Language, 38(5), 1124-1139. https://doi.org/10.1017/S0305000910000772
• Hudson, A., & Jacques, S. (2014). Put on a happy face! Inhibitory control and socioemotional knowledge predict emotion regulation in 5- to 7-year-olds. Journal of Experimental Child Psychology, 123, 36-52. https://doi.org/10.1016/j.jecp.2014.01.012
• Johnston, C. B. (1997). Interactive storybook software: Effects on verbal development in kindrgarten. Early Childhood Development and Care, 132, 33-44.
• Kaya, İ. (2016). Yaşam becerileri programının 4 yaş çocukların problem davranışlarına ve sosyal becerilerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Kılıç, K. M., & Aytar, F. A. G. (2017). Erken çocuklukta sosyal becerilere sosyal beceri eğitiminin etkisi, sosyal becerilerle mizaç arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 42, 185-204.
• Kılıç, S. (2013). Örnekleme yöntemleri. Journal Of Mood Disorders, 3(1), 44-46.
• Kurki, K., Jarvela, S., Mykkanen, A., & Maattä, E. (2015). Investigating children's emotion regulation in socio-emotionally challenging classroom situations. Early Child Development and Care, 185(8), 1238-1254. https://doi.org/10.1080/03004430.2014.988710
• Lynch-Brown, C., & Tomlinson, C. M. (2005). Essentials of children literature (5th ed.). Pearson Education.
• Mcclelland, M. M., Tominey, S. L., Schmitt, S. A., & Duncan, R. (2017). SEL interventions in early childhood. The Future of Children, 27(1), 33-47.
• Northrup, M. (2012). Picture books for children: Fiction, folk tales, and poetry. American Library Association. Norton, D. E., & Norton, S. E. (2011). Through the eyes of a child: An introduction to children’s literature (8th ed). Pearson.
• Özdamar, K. (2017). Eğitim ve Davranış Bilimlerinde Ölçek ve Test Geliştirme - Yapısal Eşitlik Modellemesi IBM SPSS, IBM SPSS AMOS ve MINITAB Uygulamalı. Nisan Kitabevi.
• Öztemür, G. (2017). The associations among executive functioning, private speech and emotion regulation in preschoolers. 18th European Conference on Developmental Psychology.
• Pekdoğan, S. (2016). Hikâye temelli sosyal beceri eğitim programının 5-6 yaş çocukların sosyal becerilerinin gelişimine etkisinin incelenmesi. Türk Eğitim Derneği, 41(183), 305-318. https://doi.org/10.15390/EB.2016.4618
• Rivers, S. E., Tominey, S., O' Bryon, E., & Brackett, M. (2013). Developing emotional skills in early childhood settings using Preschool RULER. The Psychological Education Review, 37,(2)20-25. https://doi.org/10.53841/bpsper.2013.37.2.19
• Roque, L., Verissimo, M., Fernandes, M., & Rebelo, A. (2013). Emotion regulation and attachment: Relationships with children's secure base, during different situational and social contexts in naturalistic settings. Infant Behavior and Development, 36(3), 298-306. https://doi.org/10.1016/j.infbeh.2013.03.003
• Sala, M. N., Pons, F., & Molina, P. (2014). Emotion regulation strategies in preschool children. British Journal of Developmental Psychology, 32, 440-453. https://doi.org/10.1111/bjdp.12055
• Seligman, E. P. M. (2012). Flourish: A visionary new understanding of happiness and well-being. Simon & Schuster.
• Sénéchal, M., Thomas, E., & Monker, J. A. (1995). Individual differences in 4-year-old children's acquisition of vocabulary during storybook reading. Journal of educational psychology, 87(2), 218. https://doi.org/10.1037/0022-0663.87.2.218
• Sever, S. (2019). Çocuk ve Edebiyat. Tudem.
• Shavlik, M., Bauer, J. R., & Booth, A. E. (2020). Children’s preference for causal in formation in storybooks. Frontiers in Psychology, 11(666), 1-7. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.00666
• Shonkoff, J. P., Levitt, P., Fox, A. N., Bunge, S. A., Cameron, J. L., Duncan, G. J., Fisher, P. A., Gunner, M. R., Hensch, T., Martinez, F. D., Mcewen, B. S., & Nelson, C. A. (2016). From the best practices to breakthrough impacts: A science-based approach to building a more promising future for young children and families. Center on the Developing Child, Harvard University.
• Sildir, E., & Tüfekçi Akcan, A. (2018). Hikâye kitaplarının sosyal-duygusal alan kazanımlarını desteklemeleri yönünden incelenmesi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi/JRES, 5(1), 265-286.
• Şimşek, T. (2018). Kuramdan uygulamaya çocuk edebiyatı el kitabı. Grafiker Yayınları.
• Şirin, M. R. (2019). Çocuk, çocukluk ve çocuk edebiyatı. Uçan At Yayınları.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (6th ed.). Pearson.
• Tetik, G. (2018). Diyaloğa dayalı hikâye okuma tekniği ile okunan öykülerin 4-5 yaş (48-60 ay) çocuklarının dil gelişimine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
• Turgut Bayram, Z. (2009). Resimli öykü kitaplarının okuma alışkanlığı üzerindeki etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Uzmen, F. S. (2001). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden altı yas çocuklarının prososyal davranışlarının resimli öykü kitapları ile desteklenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• World Trade Organization. (2018). WTO 2018 annual report. https://www.wto.org/english/res_e/publications_e/anrep18_e.htm
• Yalçın, A., & Aytaş, G. (2017). Çocuk edebiyatı. Akçağ.
• Yavuzer, H. (2016). Çocuk psikolojisi. Remzi Yayınevi.