A Land Flowing with Milk and Honey: The Perception of Jerusalem before the Crusades

Yıl 2020, Cilt: 8, 613 - 624, 30.06.2020

Zeynep Güngör

https://doi.org/10.13113/CEDRUS.202031

Öz

Jerusalem, one of the oldest known cities, with its settlement dating back to 3,000 B.C., is a unique place considered as being sacred by the three great divine religions. It started being a frequent destination of pilgrims who wished to visit the Church of the Holy Sepulchre, from the VIth century, when Christianity gained freedom. While there were some interruptions in the visits of the Christian pilgrims to Jerusalem, which passed into Islamic rule in 638, they did continue until the time the Crusades began. Jerusalem, which remained under Islamic rule for more than four centuries, enjoyed a calm and prosperous period during this time. Jerusalem, which is very much worthy of the phrase, “sacred land flowing with milk and honey,” as depicted in the Old Testament, was very wealthy due to its function as the meeting point of commercial activities, as well as being a great centre of religion throughout history. Indeed, the tales of the riches seen by the Christian pilgrims in Jerusalem became a topic which was frequently talked about among the people in a very short time. When the weak economic and social structure of eleventh century Europe is taken into consideration, it is easy to understand the reasons for the love of and desire to attain Jerusalem. Our paper will discuss the perception of Jerusalem, which was the motivation behind the Crusades, following the famous Sermon at Clermont, when Pope Urban II made his call for the Crusades, on the axis of its economic dimensions in addition to its religious dimensions, by taking into account the sources from the period.

Anahtar Kelimeler

Jerusalem, Pilgrimage, Crusade, Merchant-Pilgrims

Sokaklarından Süt ve Bal Akan Kutsal Belde: Haçlı Seferleri Öncesinde Kudüs Algısı

Öz

MÖ III. bin yıla dayanan yerleşim tarihi ile bilinen en eski şehirlerden olan Kudüs, üç büyük ilahi din için kutsal kabul edilen yegâne yerlerden biridir. Hristiyanlığın serbestlik kazandığı IV. yüzyıldan itibaren, Kutsal Mezar Kilisesini ziyaret etmek isteyen hacıların uğrak noktası olmaya başlamıştır. 638’de İslam hâkimiyetine geçen Kudüs’e Hristiyan hacıların gerçekleştirdiği ziyaretler bazı kesintiler olmakla birlikte Haçlı Seferleri’nin başladığı tarihe kadar da devam etmiştir. Dört asırdan fazla İslam hâkimiyetinde kalan Kudüs bu süre zarfında sakin ve müreffeh bir dönem geçirmiştir. Eski Ahit’te geçen “süt ve bal akan kutsal belde” ibaresini sonuna kadar hak eden Kudüs, tarih boyunca büyük bir dini merkez olmasının yanı sıra ticari faaliyetler için de buluşma noktası işlevi yürüttüğünden oldukça zengindir. Nitekim Hristiyan hacıların Kudüs’te gördükleri zenginlikle alakalı hikâyeleri kısa sürede halkın diline dolanmıştır. On birinci yüzyıl Avrupası’nın zayıf olan ekonomik ve sosyal yapısı dikkate alındığında Kudüs sevgisinin ve buraya ulaşma arzusunun nedenleri de kolaylıkla anlaşılabilir. Makalemizde Papa II. Urban’ın Haçlı Seferleri’ne çağrı yaptığı meşhur Clermont vaazı akabinde Kudüs’e düzenlenen Haçlı Seferleri’nin motivasyonunda etkili olan Kudüs algısı; meselenin dini boyutuna ilaveten ekonomik boyutu ekseninde dönemin kaynakları dikkate alınarak yorumlanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kudüs, Hac, Haçlı, Tacir-Hacılar

Kaynakça

• Akşit 2004 O. Akşit, Roma İmparatorluğu Tarihi MÖ 27-MS 395. İstanbul 1985.
• Algül 2002 H. Algül, lemlere Rahmet Hz. Muhammed. Ankara 2002.
• Arslantaş 2008 N. Arslantaş, “Hz. Peygamberin Çağdaşı Yahudilerin İnanç-İbadet ve Dini Hayatları İle İlgili Bazı Tespitler”. MÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi 34 (2008) 55-92.
• Atiya 1962 A. S. Atiya, Crusade Commerce and Culture. London 1962.
• Atiya 2005 A. S. Atiya, Doğu Hristiyanlığı Tarihi. Çev. N. Hiçyılmaz. İstanbul 2005
• Bartlett 2000 W. B. Bartlett, God Wills İt! The İllustrated History of Crusades. London 2000.
• Çakmakçı 2012 Z. Çakmakçı, “Kültürlerarası İletişim Ve Etkileşim Açısından Ortaçağ Bizans Camcılığına Bakış”. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 1/2 (2012) 107-132.
• Demirkent 1997 I. Demirkent, Haçlı Seferleri Tarihi. İstanbul 1997.
• Erbaş 2002 A. Erbaş, “İslam Dışı Dinlerde Hac”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 4/5 (2002) 97-120.
• Freeman 1996 C. Freeman, Mısır, Yunan ve Roma Antik Akdeniz Uygarlıkları. Çev. S. K. Angı. Ankara 1996.
• Gül 2001a M. Gül, “Müslümanların Kudüs’ü Fethi”. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2 (2001) 47-58.
• Gül 2001b M. Gül, “Kudüs ve Tarih İçinde Aldığı İsimler”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 11/2 (2001) 305-312.
• Harman 2002 Ö. F. Harman, “Kudüs”. DİA XXVI (2002) 334-338.
• İbn Hurdazbih kitâbü’l mesâlik (= Ebu’l-Kasım Ubeydullah b. Abdullillah b. Hurdazbih, Kitâbü’l-Mesâlik ve’l-Memâlik) Kullanılan Çeviri: İbn Hurdazbih, Yollar ve Ülkeler Kitabı. Çev. M. Ağarı. İstanbul 2008.
• İbn Kesîr el-bidâye (= İbn Kesîr Ebü’l-Fidâ İsmâil b. Ömer ed-Dımaşkî, El-Bidâye ve’n-Nihâye) Kullanılan Çeviri: İbn Kesîr, El-Bidâye ve’n-Nihâye. Çev. M. Keskin. İstanbul 1994.
• Johnson 2000 P. Johnson, Yahudi Tarihi. Çev. F. Orman. İstanbul 2000.
• Kaçar 2015 T. Kaçar, “Pagan Byzantıon'dan Hristiyan Konstantinopolis'e: Fetih Öncesi İstanbul'da Din Ve Toplum”. Antik Çağ’dan XXI. Yüzyıla Büyük İstanbul Tarihi-Din V. İstanbul (2015) 22-67.
• Kaleli 2014 E. Kaleli, “Palmiye Dalı Taşıyanlar ve Silahlı Hacılar”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 7/33 (2014) 325-340.
• Robert the Monk 2005 Robert the Monk’s History of the First Crusade. Trans. C. Sweetenham. London 2005.
• Nâsır-ı Hüsrev sefernâme (= Nâsır-ı Hüsrev, Sefernâme) Kullanılan Çeviri: Nâsır-ı Hüsrev, Sefernâme. Çev. A. Tarzi. Ankara 1994.
• Ostrogorsky 1991 G. Ostrogorsky, Bizans Devleti Tarihi. Çev. F. Işıltan. Ankara 1991.
• Paksu 2000 M. Paksu, Kudüs ve Mescidi Aksa. İstanbul 2000.
• Runciman 1989 S. Runciman, Haçlı Seferleri Tarihi I. Çev. F. Işıltan. Ankara 1989.
• Sabri 1996 Şeyh İ. S. Sabri, “Kudüs ve Haçlı Savaşları”. Uluslararası Selahaddin-i Eyyubi Sempozyumu Bildirileri. Diyarbekir 1996.
• Taberi tarihü’l ümem (= Ebu Cafer Muhammed b. Cerir Et-Taberi, Tarihü'l-Ümem ve'l-Müluk) Kullanılan Metin: Et-Taberi, Tarihü'l-Ümem ve'l-Müluk 4. Leiden 1901.
• Türkan 2013 A. Türkan, “Anahtarını İki Müslüman Ailenin Koruduğu Kıyamet Kilisesi”. Milel ve Nihal 10/2 (2013) 203-211.
• Usta 2008 A. Usta, Çıkarların Gölgesinde Haçlı Seferleri. İstanbul 2008.
• Üçok 1968 B. Üçok, Emeviler-Abbasiler. İstanbul 1968.
• Webb 2001 D. Webb, Pilgrims and Pilgrimage in the Medieval West. London 2001.
• Yakubî kitâbü’l-büldân (= İbn Vâzıh Ahmed b. İshak b. Ca’fer, Kitâbü’l-Büldân) Kullanılan Metin: İbn Vâzıh Ahmed b. İshak b. Ca’fer, Kitâbü’l-Büldân. Leiden 1861.
• Yazılıtaş 2010 N. Yazılıtaş, Fatımi Devleti Tarihi. İstanbul 2010.
• Kitabı Mukaddes https://www.kitabimukaddes.com/kutsal-kitap-hakkinda-bilgilendirme-ve-tam-metni/eski-antlasma/misirdan-cikis/#bolum-3 (07.05.2020)
• Holy Church Canon http://www.documentacatholica.eu/dConcilia%20%20The%20First%20Sev en%20Ecumenical%20Councils%20[History%20and%20Canons]%20-%20 EN.pdf (02.05.2020)