OĞUZ TANSEL'İN AL'LI İLE FIRFIRI ADLI MASAL KİTAPLARINDA KONUYU YAPILANDIRAN ÖGELER

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 24 - 51, 30.06.2018

Esma Dumanlı Kadızade , Can Sakar

Öz

Çocuk edebiyatı eserleri, çocukların bilişsel gelişimlerini
destekleyerek bakış açılarını zenginleştiren önemli unsurlardır. Bünyesinde
çeşitli türler barındıran çocuk edebiyatı eserlerinden masallar ise çocukların
hayal dünyalarını geliştirerek düşsel zenginliklerini açığa çıkarmalarını
sağlamalarıyla dikkat çekmektedir. Bu çalışmada, Oğuz Tansel'in Al'lı ile
Fırfırı adlı masal kitapları (I-II cilt) konuyu yapılandıran ögeler bağlamında
incelenmiştir. Al'lı ile Fırfırı adlı masal kitaplarında konu ve olay örgüsünün
nasıl oluşturulduğu incelenerek kurgulanan olaylardaki merak ögesini canlı
tutan çatışmaların türlerine yönelik çıkarımlarda bulunulmuştur. Çalışmada,
nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan doküman incelemesi metodu
kullanılmış ve araştırma Oğuz Tansel’in söz konusu kitaplarının temininin
yapılması, okuma parçalarının taranması, elde edilen verilerin araştırmanın
problemleri kapsamında değerlendirilmesi çerçevesinde yapılandırılmıştır. Sonuç
olarak Al'lı ile Fırfırı adlı masal kitaplarında (I-II cilt) yer alan toplam 25
masalın çatışma türlerindeki frekans değerleri; kişi-kişi çatışması (f:55),
kişi-toplum çatışması (f:2), kişi-doğa çatışması (f:2) ve kişinin kendisiyle
çatışması (f:17) olmak üzere tespit edilmiştir. Dolayısıyla söz konusu masal
kitaplarında en çok kişi-kişi çatışmasına yer verildiği; bunu sırasıyla kişinin
kendisiyle olan çatışması, kişi-toplum ve kişi-doğa çatışmasının izlediği
gözlemlenmiştir. Bu verilere dayanarak yazar en çok kullandığı çatışma
türlerinden olan kişi-kişi çatışması ve kişinin kendisiyle çatışması
aracılığıyla masal kahramanları arasındaki iletişimi ve etkileşimi arttırmış
böylece bu çatışmalar aracılığıyla çocuklarda merak duygusunun sürekli üst
düzeyde tutulmasını sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Al'lı ile Fırfırı, çocuk edebiyatı, olay, çatışma

Kaynakça

• Artun, E. (2012). Türk Halk Edebiyatına Giriş Edebiyat Tarihi/Metinler. Adana: Karahan Kitabevi.
• Bahar, M.A. (2016). Oğuz Tansel’in Derlediği ve Yazdığı Masallarda Çok Söylemlilik. idil, 5 (19), s.75-103.
• Canatak, M.A (2011) İbrahim Alâettin'in (Gövsa) Çocuk Şiirleri Adlı Eserinin Çocuk Edebiyatındaki Yeri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 6/2 Spring 2011, p. 287-296, TURKEY.
• Karagöz, S. (2014) Çocuk Romanlarındaki Başkişilerin Yaşadıkları Çatışmaları Çözme Yöntemlerinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitimin Kültürel Temelleri Anabilim Dalı (Türkçe Eğitimi Doktora Programı) Doktora Tezi.
• Karataş, Z. (2015) Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi Cilt 1, Sayı 1, Ocak 2015.
• Karatay, H. (2007) Dil Edinimi ve Değer Öğretimi Sürecinde Masalın Önemi ve İşlevi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Yaz 2007, 5(3), 463-475.
• Oğuzkan, F. (1987) Yerli ve Yabancı Yazarlardan Örneklerle Çocuk Edebiyatı. Ankara: Emel Matbaacılık Sanayi.
• Sever, S. (2012) Çocuk ve Edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları.
• Sever, S. ve Karagül, S. (2014) Oğuz Tansel'in Derleyip Yazdığı Kitaplarında Yer Alan Sözvarlığı Öğelerinin İncelenmesi. Cyprus International University, folklor/edebiyat, cilt:20, sayı:77, 2014/1.
• Sınar, A. (2013) Türkiye'de Çocuk Edebiyatının Gelişimi. Korkmaz, R. (Ed.), Yeni Türk Edebiyatı 1839-2000 El Kitabı içinde (s.575) Ankara: Grafiker Yayınları.
• Şimşek, H. (2009) Eğitim Tarihi Araştırmalarında Yöntem Sorunu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, yıl: 2009, cilt: 42, sayı: 1, 33-51.
• Tansel, O. (2009) Al'lı ile Fırfırı, Masallar -Cilt 1-. Ankara: Elips Kitap.
• Tansel, O. (2009) Al'lı ile Fırfırı, Masallar -Cilt 2- Ankara: Elips Kitap.
• Temizyürek, F. (2003) Türkçe Öğretiminde Çocuk Edebiyatının Önemi. TÜBAR-XIII-/2003-Bahar/