Akademisyenler ve Öğretmenler Arasındaki İletişimin Hizmet Sürecindeki Öğretmen Eğitimine Yansımalarının İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 2, 579 - 600, 26.06.2021

Nesli Kala Arzu Kirman Bilgin Selcan Sungur Alhan

https://doi.org/10.30703/cije.742093

Öz

Öğretmen adaylarını mesleğe hazırlayan akademisyenler ile adaylar arasındaki iletişim genellikle mezun olduktan sonra kopmaktadır. Bu iletişim eksikliği, hizmet sürecindeki öğretmen eğitimini ve öğrencilerin akademik başarısını etkilemektedir. Bu düşünceden hareketle mevcut araştırma, eğitim alanındaki akademisyen ve öğretmenler arasındaki ilişkinin hizmet sürecindeki öğretmen eğitimine yansımalarını incelemeyi ve bu alanlarda ortaya çıkan mevcut sorunlara çözüm önerileri geliştirmeyi amaçlamaktadır. Fenomenoloji yöntemi ile yürütülen araştırmaya fen bilimleri, sosyal bilimler, matematik ve Türkçe alanlarından hem öğretmenler hem de akademisyenler gönüllü olarak katılmışlardır. Her alandan ikişer öğretmen ve akademisyen olmak üzere toplam 16 katılımcının görüşlerine başvurulmuştur. Veriler, yarı yapılandırılmış sorulardan oluşan mülakatlar ile toplanmıştır. Bu amaçla, akademisyen ve öğretmenler için iki farklı yarı yapılandırılmış mülakat formu geliştirilmiştir. Elde edilen veriler, içerik analizine tabi tutulmuş olup betimsel olarak öğretmen ve akademisyen görüşlerine de bulgularda yer verilmiştir. Araştırma sonucunda öğretmen ve akademisyenler arasında yeterli iletişimin olmadığı, haftada 2-3 saat süresince akademisyenlerin okullara giderek öğretmenlerle iletişim kurması ve istedikleri konularda onlara hizmet vermesi gerektiği ortaya çıkarılmıştır. Bunun yanında, akademisyenlerin okullarda yapması gereken bazı faaliyetler konusunda farklı görüşlerde oldukları belirlenmiştir. Bu anlamda öğretmen görüşlerinin en fazla “öğrenme ortamlarının düzenlenmesi” temasında yoğunlaştığı ki burada da daha fazla “program değişimi” kodunda yoğunlaştığı sonucuna varılmıştır. Akademisyenlerin hem iletişim hem de güncel uygulamaları görmeleri açısından öğretmenleri öğretmen eğitimindeki bazı uygulamalı derslere davet etmeleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Akademik çalışma, Akademisyen, İletişim, Hizmet Sürecindeki Öğretmen, Öğretmen Eğitimi

Destekleyen Kurum

Kafkas Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

Proje Numarası

2018-EB-82

Kaynakça

• Abazoğlu, İ. (2014). Dünyada öğretmen yetiştirme programları ve öğretmenlere yönelik mesleki gelişim uygulamaları. Turkish Studies, 9(5), 1-46. https://eds.b.ebscohost.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?vid=0&sid=6fc1cae0-30f6-4a4b-921a-ea6e1a4e7d93%40pdc-v-sessmgr03 15.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Alkan, V., Şimşek, S. ve Erdem, A. R. (2013). Uygulama okullarındaki yönetici ve eğitici personelin okul deneyimi dersine ilişkin önerileri. Education Sciences, 8(2), 245-260. http://dx.doi.org/10.12739/NWSA.2013.8.2.1C0585
• Ayvacı, H. Ş., Bakırcı, H., ve Yıldız, M. (2014). Fen bilimleri öğretmenlerinin hizmet içi eğitim uygulamalarına ilişkin görüşleri ve beklentileri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 357-383. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/19629 15.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Azar, A. (2003). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin görüşlerinin yansımaları. Milli Eğitim Dergisi, Ankara, sayı-159. http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/milli_egitim_dergisi/159/azar.htm adresinden 11.05.2018 tarihinde erişilmiştir.
• Bilgin-Aksu, M. (2004). Fakülte–okul işbirliği semineri ve uygulama sürecinin değerlendirilmesi: Malatya ili örneği. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Malatya. http://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/399.pdf 15.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Bozan, M., Yayla, D., Demirbaş, A., Sayın, M., Saygın, Ö. ve Yağız, Z. (2004). Eğitim araştırmalarında meb-üniversite iş birliği. http://haydikizlarokula.meb.gov.tr/earged/earged/Meb_Universite_isbirligi.pdf 03.07.2018 tarihinde erişilmiştir.
• Çepni, S. ve Küçük, M. (2003). Eğitim araştırmalarının fen bilgisi öğretmenlerinin uygulamaları üzerindeki etkilerinin belirlenmesi: bir örnek olay çalışması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(12), 75-84. https://www.researchgate.net/publication/292756693 16.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Dallmer, D. (2004). Collaborative relationships in teacher education: A personal narrative of conflicting roles. Curriculum Inquiry, 34(1), 29-45. https://doi.org/10.1111/j.1467-873X.2004.00279.x
• Ekinci, Ö. ve Yıldırım, A. (2009). İl eğitim denetmenleri ve ilköğretim okulu yöneticilerinin hizmet içi eğitim faaliyetlerine yönelik beklentileri. Ege Eğitim Dergisi, 10(1), 70-91. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/57038 15.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Eraslan, A. (2008). Fakülte-okul işbirliği programı: matematik öğretmeni adaylarının okul uygulama dersi üzerine görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 95-105. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/87544 15.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Gökçe, E. ve Demirhan, C. (2005). Öğretmen adaylarının ve ilköğretim okullarında görev yapan uygulama öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması etkinliklerine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 43-71. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/509172
• Gökdere, M. ve Çepni, S. (2004). Üstün yetenekli öğrencilerin fen öğretmenlerinin hizmet içi ihtiyaçlarının değerlendirilmesine yönelik bir çalışma: bilim sanat merkezi örneklemi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(24), 1-14. http://www.gefad.gazi.edu.tr/en/download/article-file/77314 16.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Gönen, S. ve Kocakaya, S. (2006). Fizik öğretmenlerinin hizmet içi eğitimler üzerine görüşlerinin değerlendirilmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 37–44. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/114742 16.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Gültekin, M. ve Çubukçu, Z. (2008). İlköğretim öğretmenlerinin hizmet içi eğitime ilişkin görüşleri. Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 185-201. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/843617 16.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Hacıömeroğlu, G. ve Şahin, Ç. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının uygulama öğretmenleri hakkındaki özel alan yeterlikleri algısı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 473-486. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/183328 16.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• İlğan, A. (2013). Öğretmenler için etkili mesleki gelişim faaliyetleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 41-56. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/202279 15.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Johnson, B. and Christensen, L. (2012). Educational Research: Quantitative, Qualitative, and Mixed Approaches (Fourth Ed.), Los Angeles: Sage Publications.
• Kala, N., Sungur-Alhan, S. ve Kirman-Bilgin, A. (2019). Akademisyen ve Öğretmen Perspektifinden Türkiye’deki Hizmet Sürecindeki Öğretmen Eğitiminin İncelenmesi) Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 1277-1307. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2019.161
• Karakaya, Y. E. and Brusseau, T. A. (2015). School of university-practice collaboration program in the united states and turkey: views and experiences of candidates of physical education and sport teacher. Paper proposed to be presented at the conference for the International Society for Social Sciences of Sport, Budapest, Hungary.
• Karasu-Avcı, E. ve Ünal-İbret, B. (2016). Öğretmenlik uygulaması-II dersine ilişkin okul öncesi öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 25-19. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/309466 16.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Kirman-Bilgin, A., Kala-Aydın, N. ve Sungur-Alhan, S. (2017, April). Fen bilimleri öğretmenlerinin mesleki eğitim ihtiyaçlarına yönelik görüşlerinin incelenmesi. 26. Uluslararası Eğitim Bilimleri Kongresi (ICES-UEBK 2017). Side, Türkiye.
• Mete, Y. A. (2013). Güney Kore, Japonya, Yeni Zelanda ve Finlandiya'da öğretmen yetiştirme ve atama politikalari. Electronic Turkish Studies, 8(12), 859-878. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.5916
• Miles, M, B. and Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Özkılıç, R., Bilgin, A. ve Kartal, H. (2008). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 7(3), 726-737.
• Ogan-Bekiroğlu, F., Kahveci, A., İrez, S., Şeker, H. ve Çakır, M. (2010). Fakülte-okul işbirliği modelinin değerlendirilmesi: ortaöğretim fen alanları öğretmen adaylarının görüşleri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(4), 148-168. https://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/124796-2011090217226-11.pdf 16.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Saklı, A. R. (2017). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi öğrenci ve akademisyenleri ile Rize halkının karşılıklı algı ve beklentileri. Rize: Recep Tayyip Üniversitesi Yayınları.
• Sarıgöz, O. (2011, April). İlköğretim öğretmenlerinin hizmet içi eğitim faaliyetleri ile ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi. II. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Antalya, 27-29.
• Seçer, Z., Çeliköz, N. ve Kayılı, A. G. G. (2010). Okul öncesi öğretmenliği okul uygulamalarında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 128-152. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/146284 16.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Sıcak, A. ve Parmaksız, R. Ş. (2016). İlköğretim kurumlarındaki mesleki çalışmaların etkililiğinin değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 17-33. https://doi.org/10.17679/iuefd.17144668
• Sılay, İ. ve Gök, T. (2004). Öğretmen adaylarının uygulama okullarında karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunları gidermek amacıyla hazırlanan öneriler üzerine bir çalışma. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Şenel, T. (2008). Fen ve teknoloji öğretmenleri için alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerine yönelik bir hizmet içi eğitim programının etkililiğinin araştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Tonbul, Y. ve Altınay, E. (2010). Eğitim fakültelerinin öğretmenlerin mesleki gelişimine katkısı. E-Journal of New World Sciences Academy, 6(3), 2188-2209.
• Ünver, G. (2003). Öğretmenlik uygulamasında işbirliği: bir durum çalışması. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 87-100. http://www.gefad.gazi.edu.tr/en/download/article-file/77387 16.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Yalın-Uçar, M. (2012). Öğretmenlik uygulamasına ilişkin durum çalışması. Kuram ve Uygu¬lamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2637-2660.
• Yayla, A. (2015). Nitelikli öğretmenlerin yetiştirilme sürecinde yeni arayışlar: Sorunlar ve çözüm önerileri. TYB Akademi Dil Edebiyat ve Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 109-122. https://www.tybakademi.com/kitap/akademi13.pdf#page=109 16.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Yeşil, R. ve Çalışkan, N. (2006). Okul Deneyimi 1 dersinde işbirliği sürecinin değerlendirilmesi (Kırşehir Eğitim Fakültesi Örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 12(2), 277-310. Yeşilyurt, E. ve Çankaya, İ. (2008). Sınıf yönetimi açısından öğretmen niteliklerinin belirlenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23), 274-295.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.