Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

AİLENİN KATILIMI İLE SOSYAL SERMAYE ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AİLE ŞİRKETLERİNDEKİ ETKİSİNİ ÖLÇMEK: KONYA’DAKİ AİLE ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 290 - 321, 30.06.2024
https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.1267289

Öz

Aile şirketlerinin varlık sebebi olan ve onların temelini oluşturan aile, sürdürülebilirliğin de anahtar kavramıdır. Ekonomik gerekçeler ve diğer çevresel faktörlerin diğer işletmeler içinde geçerli iken aile işletmelerinin özellikle aile ile ilgili içsel ilişkiler üzerinden değerlendirilmesi ailenin önemli olduğu savını güçlendirmektedir. Bu savın anlamını çözümlemede yani ailenin ilişki içeriğini anlamada sosyal sermaye yol gösterici bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Nitekim güven, işbirliği, ilişkilerin niteliği, bağlar gibi birçok kavram sosyal sermayenin kavramları olarak tanımlanmaktadır. Sosyal sermayenin aile bireyleri arasındaki ilişkiyi betimlemesi ve bunun aynı zamanda şirkete olan yansıması önem kazanmaktadır. Çalışmanın teorik çerçevesi aile şirketlerinin varlığı ve sounların aile üzerinden incelemiş, sonrasında sosyal sermayenin aile şirketleri ve aile ilişkilerindeki yerinin tartışılması ile devam etmiştir. Sosyal sermayenin aile içerisindeki yerini belirlemede farklı türleri bulunmakta olup, bunların içerisinden aile ilişkilerini betimlemede nitelikli katkı sağlayacak bağlayıcı ve köprü kurucu sosyal sermaye seçilmiştir. Uluslararası alanda gerçekleştirilmiş olan çalışmanın pilot uygulaması yapılarak doğrulanmıştır. Sonrasında ilgili anket çalışması Konya Sanayi Odası üyeleri içerisinde, en az 250 işçi çalıştıran ve imalatla uğraşan aile şirketlerinin 1. Kuşak temsilcilerine yönelik ile anket aracılığı ile çalışma yürütülmüştür. Sosyal sermayenin belirlenmesinde kurucunun etkili olduğu ve aile şirket yaşamına doğrudan etkide bulunduğu literatürde yer almaktadır. Buna bağlı olarak 1. Kuşaklar üzerinden araştırma yapılmıştır. Yani belirlenmiş kısıtlara bağlı olarak 200 aile şirketinin oluşturduğu örneklem üzerinden temel hipotez; ‘Aile İşletmelerinde Aile Katılımının Bağlayıcı Sosyal Sermaye Üzerinde Pozitif, Köprü Kurucu Sosyal Sermaye Üzerinde ise Negatif Bir Etkisi’ araştırılmış olup, alt hipotezlerle çalışmanın varsayımları istatistiki analiz ile sınanmıştır. SPSS 21 paket programı ile yapılan analizler ve yapılan değerlendirmelere bağlı olarak, temel hipotezin doğrulandığı ayrıca bağlayıcı sosyal sermayenin köprü kurucu sosyal sermaye için bir basamak görev gördüğü de belirlenmiştir.

Kaynakça

  • Kaynakça Adler, P. S., ve Kwon, S. (2002). Social capital: Prospects for a new concept. Academy Of Management Review, 17-40.
  • Alcaraz, J.A. (2004). Family influence on financial performance satisfaction in mexican family businesses. PhD. Thesis, Alliant İnternational University.
  • Anderson, R. ve D. Reeb, (2003). Founding-family ownership and firm performance: Evidence from the s&p 500. Journal Of Finance, 1301– 1327.
  • Arıcıoğlu M.A. ve Koraş M. (2019). “Aile İşletmelerinde Dağılma Süreçlerinin İncelenerek Farkındalık Oluşturulması”, Rekabetçilik MEVKA Raporu, Konya.
  • Arıcıoğlu M.A., Gökçe Ş., Erdiren M.Ç. (2017). Aile İşletmelerinin Sorunları ve Çözümlerine Akademik Yaklaşım: Lisansüstü Tezler Bağlamında Bir İnceleme, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(1), 59-72.
  • Aronoff, Craig E. ve Ward, John L. (2010). Family business values: How to assure a legacy of continuity and success. New York: Palgrave Macmillan.
  • Arregle, J.L., Hitt, M.A., Sirmon, D.G., ve Very, P. (2007). The development of organizational social capital: Attributes of family firms. Journal Of Management Studies, 44(1), 73.
  • Astrachan, J. H. (2002). The f-pec scale of family influence: A proposal for solving the family business definition problem. Family Business Review, 49-50.
  • Astrachan, J. H., ve Shanker, M. C. (2003). Family businesses contribution to the us economy: A closer look. Family Business Review, 211-219.
  • Astrachan, J.H. (2010). Strategy in family business: Toward a multidimensional research agenda. Journal Of Family Business Strategy, 1(1), 6-14.
  • Athanassiou, N., Crittenden, W. F., Kelly, L. M. ve Marquez, P. (2002). Founder centrality effects on the mexican family firm’s top management group: Firm culture, strategic vision and goals, and firm performance. Journal Of World Business, 37(2), 139-150.
  • Barontini, R. ve Caprio, L. (2006). The effect of family control on firm value and performance: Evidence from continental europe. European Financial Management, 12(5), 689-723.
  • Bertrand, Marianne ve Schoar, Antoinette (2006). “The role of family in family firms”. Journal Of Economic Perspectives, 73-94.
  • Birincioğlu, N. ve Acuner, T. (2015). “Aile İşletmeleri Kurucularının ve Aile Değerlerinin Aile İşletmelerinin Sürekliliği Üzerindeki Etkisi: Trabzon Örneği”, Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi, 491-515.
  • Bubolz, M. (2001). “Family as source, user and builder of social capital”. The Journal Of Socio-Economics, 30, 125-131.
  • Calabro, A., Valentino, A. (2019). 2019 Global family business survey—the impact of changing demographics on family business succession planning and governance, step, kpmg enterprise, canada; osunde, c., family businesses and its impact on the economy. Journal Of Business & Financial Affairs, 6(1), 1-3.
  • Cersosimo, D. ve Nistico, R. (2007). Social capital in economics. D. Castıglıone, J. Van Deth, G. Wolleb, D. Castıglıone, J. Van Deth, & G. Wolleb (Dü), Hand Of Social Capital. Oxford Unıversty Press. 386-403.
  • Chittoor, Raveendra ve Das, Ranjan (2007). “Professionalization of management and succession performance- a vital linkage”. Family Business Review, 20(1), 65- 79.
  • Chrisman, J. J,Chua J. H.,ve Litz,R.A. (2004). Comparing the agency cost of family and non-family firms. Entrepreneurship Theory And Practice, 28(4), 35–354.
  • Chrisman, J.J., Chua, J.H., ve Sharma, P. (2005). Trends and directions in the development of a strategic management theory of the family firm. Entrepreneurship Theory & Practice, 29(5), 555-576.
  • Chua, J. H., Chrisman, J. J., ve Sharma, P. (1999). Defining the family business by behavior. Entrepreneurship: Theory And Practice, 23(4), 19-39.
  • Daily, C. M. ve Dollinger, M. J. (1992). An empirical examination of ownership structure in family and professionally managed firms. Family Business Review, 5(2), 117-136.
  • De Lema, D.G.P., ve Durendez, A. (2007). Managerial behaviour of small and medium-sized family businesses: An empirical study. International Journal Of Entrepreneurial Behaviour Research, 13(3), 151-172.
  • Di Pofi, J. A. (2003). Effects of family influence on satisfaction with financial performance in family businesses. Ph.D. Thesis, Auburn University.
  • Donnelley, Robert G. (1964). “The family business”. Harvard Business Review, 42(4), 93-105.
  • Dudaroğlu, M. (2008). Relationships among family influence, top management team issues, and firm performance: An empirical study of the automotive supplier industry in turkey using structural equation modeling. PhD. Thesis, Yeditepe University.
  • Dyer, W.G. (1988). “Culture and continuity in family firms”. Family Business Review, 1, 1, 7-50. Elfring, T. ve Hulsing, W. (2003). Networks in entrepreneurship: The case of high-technology firms. Small Business Economics, 21, 409-442.
  • Ellemers, N. (2001). Social identity, commitment, and work behavior, in m.a.. Hogg And D.J. Terry (Eds.), Social Identity Processes İn Organizational Contexts 101-114.
  • Erdirençelebi, M. (2012). Aile İşletmelerinde Kurumsallaşmanın Gerçekleşmesi İle Sürdürülebilirliğin Sağlanmasında Kuşaklar Arası Farklılıklar, Yayınlanmış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Erselcan, F. (2009). Sosyal Sermaye ve Ekonomik Kalkınma: Sivas, Kayseri, Yozgat Bölgesinde Bir Araştırma. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 70-223.
  • Fletcher, D. (2012). “Culture and values in family business - a review and suggestions for future research”. Journal Of Family Business Strategy, 127.
  • Gallo, M.A., Tapies, J. ve Cappuyns, K. (2004). “Comparison of family and non-family business: Financial logic and personal preferences”. Family Business Review, 17, 4, 303- 319.
  • Gedajlovic, E., ve Carney, M. (2010). “Markets, hierarchies, and families: Toward a transaction cost theory of the family firm”. Entrepreneurship Theory And Practice, 34(6), 1145-1171.
  • George, D. ve Mallery, P. (2010). Spss for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update. Boston: Pearson.
  • Gersick, K. E., Davis, J. A., Mccollom-Hamton, M. ve Lansberg, I. (1997). Generation to generation: Life cycles of family business. Boston: Harvard Business School, 5-8.
  • Goldberg, S.D. (1996). “Research note: Effective successors in family-owned business significant elements”. Family Business Review, 9, 2, 185-197.
  • Gomez-Mejia, L. R., Nunez-Nickel, M. ve Gutierrez, I. (2001). The role of family ties in agency contracts. Academy Of Management Journal, 44(1), 81-95.
  • Gözen A. (2018). Aile İşletmelerinde Aile Etkisi ve Örgütsel Ustalık Kavramlarının İşletme Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi.Doktora Tezi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,19-222.
  • Güleş, H. K., Arıcıoğlu, M. A. ve Erdirençelebi M. (2013). Ali Akkanat İle Aile İşletmeleri Üzerine Söyleşi: Aile İşletmeleri Kurumsallaşma, Sürdürülebilirlik, Uyum. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Habbershon, Timothy G. ve Williams, Mary L. (1999), “A resource-based framework for assessing the strategic advantages of family firms”. Family Business Review, 12(1), 1-26.
  • Harms, H. (2014). Review of family business definitions: Cluster approach and implications of heterogeneous application for family business research. International Journal Of Financial Studies, 2(3), 280-309.
  • Hoffman, J. (2006). “Achieving sustained competitive advantage: A family capital theory”. Family Business Review, 136.
  • https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/risk/aile-sirketlerinde-surdurulebilir-basarinin-anahtarlari.pdf;
  • Jaskiewicz, P., González, V. M., Menéndez, S. ve Schiereck, D. (2005). Long-run ipo performance analysis of german and spanish family-owned businesses. Family Business Review, 18(3), 179-202.
  • Kahn, R. L., Wolfe, D. M., Quinn, R. P., Snoek, J. D., ve Rosenthal, R. A. (1964). Organizational stress: Studies in role conflict and ambiguity. Oxford, England: John Wiley.
  • Katz, D., ve Kahn, R. L. (1978). The social psychology of organizations. (Vol. 2, P. 528). New York: Wiley.
  • Kaye, K. (1999). “Mate selection and family business success”. Family Business Review, 12, 2, 107-115.
  • Klein, S.B., Astrachan, J.H., ve Smyrnios, K.X. (2005). The f-pec scale of family influence: Construction, validation, and further implication for theory. Entrepreneurship Theory And Practice, 29, 321-339.
  • Koiranen, Matti (2002), “Over 100 years of age but still entrepreneurially active in business: Exploring the values and family characteristics of old finnish family firms”. Family Business Review, 15(3),175-188.
  • Lansberg, I.: (1988). “The succession conspiracy”. Family Business Review, 1 (2), 119-143.
  • Lauterbach, B. ve Vaninsky, A. (1999). “Ownership structure and firm performance: Evidence from israel”. Journal Of Management And Governance, 3, 2,189-201.
  • Leach, Peter ve Bogod, Tony (1999). Guide to the family business. London: BDO Stoy Hayward.
  • Lee, Jo Vd. (2005). “Networking: Social capital and identities in european rural development”. Sociologia Ruralis, 269-277.
  • Lin, N. (1999). Building a network theory of social capital. Connections, 22 (1), 22-51.
  • Long, R.G. (2011). Commentary: Social exchange in building, modeling, and managing family social capital. Entrepreneurship Theory And Practice, 35(6), 1229-1234.
  • Matser, I.A. (2012). Strategic resources and family firm performance. PhD. Thesis Utrecht University 1-69.
  • Mcconaughy, D. L., Matthews, C. H. ve Fialko, A. S. (2001). Founding family controlled firms: Performance, risk and value. Journal Of Small Business Management, 39(1), 31-49.
  • Mcfayden, M.A., ve Cannella Jr., A.A. (2004). Social capital and knowledge creation: Diminishing returns of the number and strength of exchange. Academy Of Management Journal, 47(5), 735-746.
  • Melin, L., ve Nordqvist, M. (2007). The reflexive dynamics of institutionalization: The case of the family business. Strategic Organization, 5(3), 321-333.
  • Melin, L., Nordqvist, M., ve Sharma, P. (Eds.). (2013). The sage handbook of family business. 145.
  • Montemerlo, D. ve Sharma, P. (2010). Factors influencing the stocks and flows of bonding social capital in family firms. International Journal Of Entrepreneurial Venturing, 246-261.
  • Naldi, L., Nordqvist, M., Sjöberg, K. ve Wiklund, J. (2007). Entrepreneurial orientation, risk taking, and performance in family firms. Family Business Review, 20(1), 33-47.
  • Neubauer, Fred ve Lank, Alden G. (1998). The family business, its governance for sustainability. New York: Routledge.
  • O’Boyle Jr., E.H., Pollack, J.M., ve Rutherford, M.W. (2012). Exploring the relation between family involvement and firms financial performance: A meta-analysis of main and moderator effects. Journal Of Business Venturing, 1-18.
  • Ojo, A. M. (2018). Family İnvolvement-influence on change management, value and performance of small and medium scale businesses-a research proposal.
  • Payne, T.G., Moore, C., Griffis, S.E., ve Autry, C.W. (2011). Multilevel challenges and opportunities in social capital research. Journal Of Management, 491-520.
  • Pearson, A.W., Carr, J.C., ve Shaw, J.C. (2008). Toward a theory of familiness: A social capital perspective. Entrepreneurship Theory And Practice, 32(6), 949-969.
  • Phan, Phillip H. ve Butler, John E. (2008). Theoretical developments and future research in family business. Usa: Information Age Publishing, 28-35.
  • Poza, E. J. ve Messer, T. (2001). Spousal leadership and continuity in the family firm. Family Business Review, 14(1), 25-36.
  • Salvato, C., ve Melin, L. (2008). Creating value across generations in family-controlled businesses: The role of family social capital. Family Business Review, 21(3), 259-276.
  • Schulze, W. S., Lubatkin, M. H., Dino, R. N. ve Buchholtz, A. K. (2001). Agency relationships in family firms: Theory and evidence. Organization Science, 12(2), 99- 116.
  • Sharma, P. (2008). Commentary: Familiness - capital stocks and flows between family and business. Entrepreneurship Theory And Practice, 32(6), 971-977.
  • Sorenson, R.L., Goodpaster, K.E., Hedberg, P.R., ve Yu, A. (2009). Family capital, family business, and free enterprise. Family Business Review, 22(3), 193-195.
  • Sraer, D. ve Thesmar, D. (2007). Performance and behavior of family firms: Evidence from the french stock market. Journal Of The European Economic Association, 5(4), 709-751.
  • Steier, Lloyd (2001).“Next-generation entrepreneurs and succession: An exploratory study of modes and means of managing social capital”. Family Business Review, 259-276
  • Stravrou, E. T. (1998). “A four factor model: A guide to planning next generation involvement in the family firm”. Family Business Review, 135-142.
  • Tanewski, G. A., Prajogo, D. ve Sohal, A. (2003). Strategic orientation and innovation performance between family and non-family firms. in icsb 2003: 48th world conference proceedings. International Council For Small Business, 1-22
  • Uhlaner, L.M., Flören, R.H., ve Geerlings, J.R. (2007). Owner commitment and relational governance in the privately-held firm: An empirical study. Small Business Economics, 29(3), 275-293.
  • Uzzi, B. (1997). Social structure and competition in interfirm networks: The paradox of embeddedness. Administrative Science Quarterly, 42(1), 35-67.
  • Villalonga, B. ve Amit, R. (2006). “How do family ownership, control and management affect firm value”. Journal Of Financial Economics, 80, 385-417.
  • Von Buch, S.D. (2006). “The relationship of family influence, top management teams’ behavioral integration and firm performance in german family businesses”. Alliant International University.
  • Ward, J. L. (1988). “The special role of strategic planning for family businesses”. Family Business Review,105-117.
  • Westhead, P. ve Howorth, C. (2006). Ownership and management issues associated with family firm performance and company objectives. Family Business Review, 19(4), 301-316.
  • Yıldız, A. (2008). Aile İşletmelerine Tavsiyeler. İstanbul: Sistem Yayıncılık, 13.
  • Zahra, S.A. (2004). “International expansion of u.s. manufacturing family businesses: The effect of ownership and involvement”. Journal Of Business Venturing, 18, 495-512.
  • Zahra, S.A., Hayton, J.C., Neubaum, D.O., Dibrell, C., ve Craig, J. (2008). Culture of family commitment and strategic flexibility: The moderating effect of stewardship. Entrepreneurship Theory And Practice, 32(6), 1035-1054.
  • Zheng, W. (2010). A social capital perspective of innovation from individuals to nations: Where is empirical literature directing us? International Journal Of Management Reviews, 12(2), 151-183.
Toplam 87 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İşletme , Strateji, Yönetim ve Örgütsel Davranış (Diğer)
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Yunus Emre Uğurlu 0000-0002-9429-5561

Mustafa Atilla Arıcıoğlu 0000-0001-6477-832X

Erken Görünüm Tarihi 27 Haziran 2024
Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 14 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Uğurlu, Y. E., & Arıcıoğlu, M. A. (2024). AİLENİN KATILIMI İLE SOSYAL SERMAYE ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AİLE ŞİRKETLERİNDEKİ ETKİSİNİ ÖLÇMEK: KONYA’DAKİ AİLE ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 290-321. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.1267289
AMA Uğurlu YE, Arıcıoğlu MA. AİLENİN KATILIMI İLE SOSYAL SERMAYE ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AİLE ŞİRKETLERİNDEKİ ETKİSİNİ ÖLÇMEK: KONYA’DAKİ AİLE ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Haziran 2024;14(2):290-321. doi:10.18074/ckuiibfd.1267289
Chicago Uğurlu, Yunus Emre, ve Mustafa Atilla Arıcıoğlu. “AİLENİN KATILIMI İLE SOSYAL SERMAYE ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AİLE ŞİRKETLERİNDEKİ ETKİSİNİ ÖLÇMEK: KONYA’DAKİ AİLE ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA”. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 14, sy. 2 (Haziran 2024): 290-321. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.1267289.
EndNote Uğurlu YE, Arıcıoğlu MA (01 Haziran 2024) AİLENİN KATILIMI İLE SOSYAL SERMAYE ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AİLE ŞİRKETLERİNDEKİ ETKİSİNİ ÖLÇMEK: KONYA’DAKİ AİLE ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 14 2 290–321.
IEEE Y. E. Uğurlu ve M. A. Arıcıoğlu, “AİLENİN KATILIMI İLE SOSYAL SERMAYE ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AİLE ŞİRKETLERİNDEKİ ETKİSİNİ ÖLÇMEK: KONYA’DAKİ AİLE ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c. 14, sy. 2, ss. 290–321, 2024, doi: 10.18074/ckuiibfd.1267289.
ISNAD Uğurlu, Yunus Emre - Arıcıoğlu, Mustafa Atilla. “AİLENİN KATILIMI İLE SOSYAL SERMAYE ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AİLE ŞİRKETLERİNDEKİ ETKİSİNİ ÖLÇMEK: KONYA’DAKİ AİLE ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA”. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 14/2 (Haziran 2024), 290-321. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.1267289.
JAMA Uğurlu YE, Arıcıoğlu MA. AİLENİN KATILIMI İLE SOSYAL SERMAYE ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AİLE ŞİRKETLERİNDEKİ ETKİSİNİ ÖLÇMEK: KONYA’DAKİ AİLE ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2024;14:290–321.
MLA Uğurlu, Yunus Emre ve Mustafa Atilla Arıcıoğlu. “AİLENİN KATILIMI İLE SOSYAL SERMAYE ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AİLE ŞİRKETLERİNDEKİ ETKİSİNİ ÖLÇMEK: KONYA’DAKİ AİLE ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA”. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c. 14, sy. 2, 2024, ss. 290-21, doi:10.18074/ckuiibfd.1267289.
Vancouver Uğurlu YE, Arıcıoğlu MA. AİLENİN KATILIMI İLE SOSYAL SERMAYE ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AİLE ŞİRKETLERİNDEKİ ETKİSİNİ ÖLÇMEK: KONYA’DAKİ AİLE ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2024;14(2):290-321.