Determination of the relationship between mental status and health behaviors of university students

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 4, 207 - 215, 03.05.2015

Nesrin İlhan Serap Bahadırlı Nadire Ercan Toptaner

Öz

Objective: This research was carried out in order to determine the state of and the relationship between mental status and health behaviors of university students.

Method: The cross-sectional study was carried out with 462 students studying in school of nursing and school of health sciences in a foundation university in Istanbul. The data was collected using a socio-demographic questionnaire and the Health Promotion Lifestyle Profile-II (HPLP II) and the General Health Questionnaire (GHQ-28). Descriptive statistics, Mann Whitney U test, Kruskal Wallis test and Spearman correlation analysis were used for the statistical analysis. 

Results: The mean GHQ-28 score was 6,48±5,98. It was found that 52,4% of the students had psychological symptoms according to the GHQ-28 results. The GHQ-28 score of the students who have three or more siblings and who accommodates with friends were higher than the those of the other groups and the GHQ-28 score of students whose mothers graduated from high school or university were lower than those of the other groups. The mean HPLP II total score was 110,03±22,71. The HPLP II total score of nursing students, second grade students, girls, students living in dormitory, students whose mothers graduated from primary school or university were higher than those of the other groups. Students whose GHQ-28 score was between 1-4 had higher nutrition, spiritual growth, interpersonal relationships, stress management and HPLP II total score than students whose GHQ-28 scores were 5 and above. A very weak negative correlation between GHQ-28 and HPLP II was found. 

Conclusion: The study found that students who were not at risk about mental health problems had better health behavior.

Anahtar Kelimeler

University students, mental health, health behaviors

Üniversite öğrencilerinin ruhsal durumları ile sağlık davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Öz

Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin ruhsal durumlarını, sağlık davranışlarını ve ruhsal durumları ile sağlık davranışları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla gerçekleştirildi.

Yöntem: Bu kesitsel çalışma İstanbul’da bir vakıf üniversitesinin Hemşirelik Yüksekokulu ve Sağlık Bilimleri Yüksekokulunda öğrenim gören 462 öğrenci ile gerçekleştirildi. Veriler sosyo-demografik bilgi formu, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II (SYBDÖ II) ve Genel Sağlık Anketi 28 (GSA-28) kullanılarak toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney-U testi, Kruskal Wallis testi ve Spearman korelasyon analizi kullanıldı. 

Bulgular: Öğrencilerin GSA-28 puan ortalaması 6,48±5,98 bulundu. GSA-28’ya göre öğrencilerin %52,4’ünün ruhsal belirtiler gösterdikleri saptandı. GSA-28 puanı, üç ve daha fazla kardeşi olan öğrencilerde, arkadaşlarıyla kalan öğrencilerde, diğer gruplara göre yüksek bulunurken, annesi lise veya üniversite mezunu olanlarda diğer gruplara göre düşük bulundu. SYBDÖ II toplam puan ortalaması 110,03±22,71 bulundu. Hemşirelik bölümü öğrencilerinin, ikinci sınıf öğrencilerinin, kızların, yurtta kalanların, annesi ilkokul veya üniversite mezunu olan öğrencilerin SYBDÖ II toplam puanı, diğer gruplara göre yüksek bulundu. GSA-28 puanı 1-4 arasında olan öğrencilerin beslenme, manevi gelişim, kişilerarası ilişkiler, stres yönetimi ve SYBDÖ II toplam puanı, GSA-28 puanı 5 ve üzerinde olanlara göre yüksek bulundu. SYBDÖ II ile GSA-28 arasında negatif yönde çok zayıf ilişki bulundu

Sonuç: Araştırmada ruhsal sağlık sorunları açısından risk altında olmayan öğrencilerin, sağlık davranışlarının daha iyi düzeyde olduğu saptandı.

Anahtar Kelimeler

Üniversite öğrencileri, ruh sağlığı, sağlık davranışları

Kaynakça

• Erdoğan S, Şanlı S, Bekir H Ş. Gazi üniversitesi eğitim fakültesi öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum durumları. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2005;13(2):479-496.
• Şimşek H, Öztoprak D, İkizoğlu E, Safalı F, Yavuz Ö, Onur Ö, Tekel Ş. Tıp fakültesi öğrencilerinde sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve ilişkili etmenler. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi. 2012;26(3):151-157.
• Deniz ME, Avşaroğlu S, Hamarta E. Psikolojik danışma servisine başvuran üniversite öğrencilerinin psikolojik belirti düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2004;16-17- 18:139-152.
• Özkan S, Yılmaz E. Üniversite öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum durumları (Bandırma Örneği). Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2010;5(13):153-171.
• Demirel SA, Eğlence R, Kaçmaz E. Üniversite öğrencilerinin ruhsal durumlarının belirlenmesi. NEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2011;(1):18-29.
• Koç M, Çolak S, Düşünceli B. Anksiyete, duygudurum ve psikotik belirtilerin lisans eğitimi sürecindeki gidişi. Anatolian Journal of Psychiatry. 2013;14:260-6.
• Tambağ H. Hatay sağlık yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi. 2011;47-58.
• Tambağ H, Turan Z. Öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına halk sağlığı hemşireliği dersi’nin etkisi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2012;1:46-55.
• İlhan N, Batmaz M, Akhan LU. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2010;3(3):34-44.
• Dost MT. Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007;22(2):132-143.
• Esin N. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeğinin Türkçe’ ye uyarlanması. Hemşirelik Bülteni. 1999;12(45):87-95.
• Karadeniz G, Uçum EY, Dedeli Ö, Karaağaç Ö. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. TAF Prev Med Bull. 2008;7(6):497- 502.
• Pender, NJ, Murdaugh, CL, Parsons MA. Health Promotion in Nursing Practice. 6th Edition., Boston: 2011.
• Bahar Z, Açıl D. Sağlığı geliştirme modeli: kavramsal yapı. DEUHYO ED. 2014;7(1):59-67.
• Çelik GO, Malak AT, Bektaş M, Yılmaz D, Yümer AS., Öztürk Z, Demir E. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi. Anatol J Clin Investig. 2009;3(3):164- 169.
• Özbaşaran F, Çetinkaya AÇ, Güngör N. celal bayar üniversitesi sağlık yüksekokulu öğrencilerinin sağlık davranışları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2004;7(3):43-55.
• Tuğut N, Bekar M. Üniversite öğrencilerinin sağlığı algılama durumları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008;11(3):17-26.
• Kocaakman M, Aksoy G, Eker HH. İstanbul ilindeki hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. S.D.Ü. Tıp Fak. Dergisi. 2010;17(2):19-24.
• Cihangiroğlu Z, Deveci SE. Fırat üniversitesi Elazığ sağlık yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Fırat Tıp Dergisi. 2011;16(2):78-83.
• Kaya M, Genç M, Kaya B, Pehlivan E. Tıp fakültesi ve sağlık yüksekokulu öğrencilerinde depresif belirti yaygınlığı , stresle başa çıkma tarzları ve etkileyen faktörler. Türk Psikiyatri Dergisi. 2007;18(2):37-146.
• Kartal A, Çetinkaya B, Turan T. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde ruhsal belirtilerin taranması. TAF Prev Med Bull. 2009;8(2):161-166.
• Yıldırım A, Hacıhasanoğlu H, Karakurt P. Hemşirelik öğrencilerinin ruhsal durumlarının ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008;11(2):1-8.
• Temel E, Bahar A, Çuhadar D. Öğrenci hemşirelerin stresle başetme tarzları ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2007;2(5):107-117.
• Yıldırım N, Bekar M. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve bu davranışların bazı sosyo-demografik özelliklerle ilişkisi. III. Uluslararası-10. Ulusal Hemşirelik Kongresi (7-10 Eylül 2005) Bildiri Özet Kitabı, 2005, p.82, Türkiye.
• Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008,12(1):1-13.
• Kılıç C, Rezaki M, Rezaki B, Kaplan I, Ozgen G, Sağduyu A, Oztürk MO. General Health Questionnaire (GHQ12 & GHQ28): Psychometric properties and factor structure of the scales in a Turkish primary care sample. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 1997;32(6):327-31.
• Özdemir H, Rezaki. Depresyon saptanmasında genel sağlık anketi-12. Türk Psikiyatri Dergisi. 2007;18(1):13-21.
• Öztürk C, Aktaş B. Hemşirelik öğrencilerinin genel sağlık durumları ve bunu etkileyen bazı özelliklerin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2007;10(2):58-65.
• Masunaga T, Kozlovsky A, Lyzikov A, Takamura N, Yamashit S. Mental health status among younger generation around Chernobyl. Arch Med Sci. 2013;30;9(6): 1114-6.
• Yussuf AD, Issa BA, Ajiboye PO, Buhari OI. The correlates of stress, coping styles and psychiatric morbidity in the first year of medical education at a Nigerian University. Afr J Psychiatry (Johannesbg). 2013;16(3): 206-15.
• Jafari N, Loghmani A, Montazeri A. Mental health of medical students in different levels of training. Int J Prev Med. 2012;3(Suppl 1):107-12.
• Aştı N, Acar G, Bağcı H, Bağcı İ. Sağlık bakım profesyoneli olarak yetişecek öğrencilerin ruhsal durumları ve yaklaşımlar. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE). 2005;15:1-11.
• Yoldascan E, Ozenli Y, Kutlu O, Topal K, Bozkurt AI. Prevalence of obsessive-compulsive disorder in Turkish university students and assessment of associated factors. BMC Psychiatry. 2009;6(9):40.
• Uras C, Gennaro R, Aparo UL, Tabolli S. Risk of anxiety and depression in nursing students in Rome (Italy). Ig Sanita Pubbl. 2012;68(4):555- 64.
• Üner S, Bosi B, Velipaşaoğlu M, Üre İ, Topbaşı ZH, Varol RS, Sungur MA, Sanhal CY. Ankara’da bulunan iki lisenin öğrencilerinin ruhsal durumlarının GSA–12 ile değerlendirilmesi. Toplum Hekimliği Bülteni. 2007;26(1):25-31.
• Aylaz R, Kaya B, Dere N, Karaca Z, Bal Y. Sağlık yüksekokulu öğrencileri arasındaki depresyon sıklığı ve ilişkili etkenler. Anatolian Journal of Psychiatry. 2007;8:46-51.
• Çelikel FÇ, Erkorkmaz Ü. Üniversite öğrencilerinde depresif belirtiler ve umutsuzluk düzeyleri ile ilişkili etmenler. Nöropsikiyatri Arşivi Dergisi. 2008;45(4):122-129.
• Arslan S, Nazik E, Gürdil S, Tezel A, Arabaci E, Şahin Ö. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin ruhsal durumlarının değerlendirilmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2012;11(2):325-330.
• Özdel L, Bostancı M, Özdel O, Oğuzhanoğlu NK. Üniversite öğrencilerinde depresif belirtiler ve sosyodemografik özelliklerle ilişkisi. Anatolian Journal of Psychiatry. 2002;3:155-161.
• Ayaz S, Tezcan S, Akıncı F. Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışları. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2005;9(2):26-34.
• Zaybak A, Fadıloğlu Ç. Üniversite öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışı ve bu davranışı etkileyen etmenlerin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2004;20(1):75-9.
• Yetkin A, Uzun Ö. Eğitimi sağlıkla ilgili olan ve olmayan yüksekokulu öğrencilerinin sağlık davranışlarının karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2000;3(2):1-9.