Seçilmiş Avrupa Ülkeleri ve Türkiye’de Göçmenlerin Siyasal Katılımı

Yıl 2016, Cilt: 14 Sayı: 28, 251 - 288, 01.12.2016

İbrahim Güray Yontar Emre Savut

Öz

Siyasal katılım, siyasal iktidar ile bireyler arasındaki karşılıklı ilişkiyi ele alan ve vatandaşların siyasal iktidarı etkilemeye yönelik eylemlerini ifade eden bir kavramdır. Yaş, eğitim düzeyi, gelir seviyesi gibi faktörlerin etkisiyle şekillenen ve ilgi duymaktan oy vermeye, parti üyesi olmaktan protesto eylemlerine kadar pek çok boyutu olan siyasal katılım, insan hakları ve demokrasi anlamında gelişmişlik düzeylerinin belirlenmesinde önemli bir ölçüt olarak kabul edilmektedir. Günümüz Avrupası’nda siyasal katılım yalnızca vatandaşların değil göçmenlerin de siyasal katılımını içermek durumundadır. 1960’lardan itibaren kalıcı hale geldikleri Avrupa ülkeleri tarafından kabul edilen göçmenler toplam nüfus içerisinde önemli bir orandadır. Ciddi bir nüfus büyüklüğüne sahip göçmenlerin siyasal katılımı demokratik bir Avrupa ideali için önemli bulunmaktadır. Üye devlet vatandaşlarının AB vatandaşı haline gelmesiyle siyasal katılım imkânı artmış ancak AB devletlerinde ikamet eden üçüncü ülke vatandaşlarının haklarında Birlik düzeyinde ciddi bir ilerleme sağlanamamıştır. Ancak AB üye ülkelerinden kendi tarihsel, etnik, kültürel vb. bağları çerçevesinde üçüncü ülke vatandaşlarına farklı düzey ve koşullarda siyasal katılma hakkı tanıyanlar da bulunmaktadır. 28 AB üyesinden Göç Entegrasyon Endeksi (MIPEX-Migrant Integration Index) kapsamında “siyasal katılım” bakımından en yüksek (Lüksemburg-Finlandiya), orta (İspanya-Hollanda) ve en düşük (Polonya-Romanya) puanlara sahip olanlar; “seçim hakları”, “siyasal özgürlükler”, “danışma organları” ve “uygulama politikaları” çerçevesinde ele alınarak AB’ye aday ülke olan Türkiye’nin durumuyla karşılaştırmalı analiz edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Göçmenler, Siyasal Katılım, Siyasal Özgürlükler, Yerel Seçimler, Entegrasyon

Immigrants Political Commitment in Selected European Countries and Turkey

Öz

Political participation is a concept which handles the mutual relationship between political power and individuals and expresses citizens’ actions aimed to influence political power. Political participation which is taken shape by many factors such as age, education level, income level and is a multidimensional phenomenon covering many aspects such as being interested in, voting, being a member of a political party and protests, is accepted as a important criterion in order to determine the level of development of societies in terms of human rights and democracy. Political participation has to contain not only the rights of citizens but also the rights of immigrants in Today’s Europe. The immigrants who have been accepted as permanent residents from 1960s is a significant proportion in the population of Europe. Political participation of immigrants who have significant population size is found important for the ideal of a democratic Europe. When the citizens of member states became EU citizens the possibility of political participation has increased but, significant process in rights of third-country citizens residing in EU has not been achieved at the Union level. However, the right of political participation of immigrants has been recognised by some EU states within the framework of their historical, ethnic, cultural etc. ties. The situation of Turkey which is an EU candidate state has been comparatively analyzed by taking into consideration the ones who have highest points (Luxembourg-Finland), medium points (Spain-Netherlands) and lowest points (Poland-Romania) from 28 EU states, within Migariton Integration Policy Index (MIPEX) in the framework of “election rights”, “political freedoms”, “advisory bodies” and “practice policies”

Anahtar Kelimeler

Immigrants, Political Participation, Political Liberties, Local Elections, Entegration

Kaynakça

• Afacan, H.H., “Siyasal Katılma ve Konya ve Çevresi Örnek Olayı”, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1994)
• Arslan, F.J., “Siyasal Katılım Sürecinde Kadınlar: İsveç ve Türkiye Örneği”, (Ba- sılmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012).
• Avrupa Konseyi, http://www.avrupakonseyi.org.tr/ , (Erişim Tarihi: 1 Ocak 2009)
• Baykal, D., Siyasal Katılma Bir Davranış İncelemesi, (Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, 1970).
• Carmen G. E., “European Immigration: A Sourcebook” içinde Anna Triandafylli- dou ve Ruby Gropas (Ed), “Spain”, (England: Ashgate Publishing, 2008).
• Conference of Local and Regional Authorities of Europe - Resolution 181 (2004) on a pact for the integration and participation of people of immigrant origin in europe’s towns, cities and regions, https://wcd.coe.int/wcd/ViewDoc. jsp?Ref=RES (2004)181&Language=lanEnglish&Ver=original&Site=Congress &BackColorInternet=C3C3C3&BackColorIntranet=CACC9A&BackColorLogg ed=EFEA9C#P6_21, (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2016)
• Conference of Local and Regional Authorities of Europe – Resolution 85 (1976) on the measures to be taken to assist migrant workers concerning housing, scho- oling of their children and civil and political rights, https://wcd.coe.int/com .instranet.InstraServlet?command=com.instranet.CmdBlobGet&InstranetIma ge=330322&SecMode=1&DocId=654096&Usage=2, (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2016)
• Conference of Local and Regional Authorities of Europe – Resolution 93 (1977) on the extension of civil and political rights to immigrants, https://wcd.coe.int/ com.instranet.InstraServlet?command=com.instranet.CmdBlobGet&Instrane tImage=330595&SecMode=1&DocId=658606&Usage=2, (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2016)
• Conference of Local and Regional Authorities of Europe – Resolution 101 (1978) on the participation of the individiual in local public life, https://wcd.coe.int/com. instranet.InstraServlet?command=com.instranet.CmdBlobGet&InstranetImag e=330817&SecMode=1&DocId=661966&Usage=2, (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2016).
• Convention on the Participation of Foreigners in Public Life at Local Level, http:// conventions.coe.int/Treaty/en/Treaties/Html/144.htm, (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2016)
• Council Directive 2003/109/EC of 25 November 2003 concerning the status of third- country nationals who are long-term residents, http://eur-lex.europa.eu/legal- content/en/ALL/?uri=CELEX:32003L0109, (Erişim Tarihi: 5 Ocak 2016).
• Council of Europe, Declaration of the Conference on Integrating Foreign Residents into Local Public LifeStrasbourg (France), 15 October 2010, https://wcd.coe.int/ wcd/ViewDoc.jsp?Ref=20101015-FOREIGN-RESIDENT Sdeclaration&Langu age=lanEnglish&Ver=original&Site=Congress&BackColorInternet=C3C3C3& BackColorIntranet=CACC9A&BackColorLogged=EFEA9C, (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2016)
• Council of Europe, Foreigners’ Integration and Participation in European Cities, (Stuttgart: Council of Europe Publishing, 2003) ss. 109-111.
• Council of Europe, Resolution 141 (2002) on the participation of foreign residents in local public life: consultative bodies, https://wcd.coe.int/ViewDoc. jsp?Ref =RES(2002)141&Language=lanEnglish&Ver=original&Site=Cong ress&BackC olorInternet=e0cee1&BackColorIntranet=e0cee1&BackColorLogged=FFC679, (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2016)
• Council of Europe, Resolution 362 (2013) on Migrant’s Access to Regional Labour Markets https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=2122421&Site=COE&Back ColorI nternet=C3C3C3&BackColorIntranet=CACC9A&BackColorLogged=EFEA9C, (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2016)
• Council of Europe, Resolution 92 (2000) on the participation of foreign residents in local public life https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?Ref=RES(2000)092& Lang uage=lanEnglish&Ver=original&Site=Congress&BackColorInternet=e0cee1&B ackColorIntranet=e0cee1&BackColorLogged=FFC679, (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2016)
• Çam, E., Siyaset Bilimine Giriş ( İstanbul: Der Yayınları, 2000).
• Eroğul, C., “Siyaset Bilimi Kavramlar İdeolojiler Disiplinler Arası İlişkiler”, içinde Gökhan Atılgan ve Atilla Aytekin (der). Siyasal Katılma, (İstanbul: Yordam Ki- tap, 2012).
• European Conference of Local Authorities - Resolution 49 (1964) on the settlement of foreign workers in local communities in member countries, https://wcd.coe. int/com.instranet.InstraServlet?command=com.instranetCmdBlobGet&Instr anetImage=328573&SecMode=1&DocId =624036&Usage=2, (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2016)
• European Conference of Local Authorities – Resolution 62 (1968) on the settlement of migrant workers in foreign local communities, https://wcd.coe.int/com.ins- tranet.InstraServlet?command=com.instranet.CmdBlobGet&InstranetImage= 328930&SecMode=1&DocId=633902&Usage=2, (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2016)
• Eurostat, Migration and migrant population statistics, http://ec.europa.eu/ euros- tat/statisticsexplained/index.php/Migration_and_migrant_population_statis- tics, (Erişim Tarihi: 19 Şubat.2016).
• Focus Migration, http://focus-migration.hwwi.de/Romania.2515.0.html?&L=1, (Erişim Tarihi: 20 Şubat 2016).
• Focus Migration, Poland, http://focus-migration.hwwi.de/Poland.2810 .0.html?&L= 1, (Erişim Tarihi: 16.02.2016).
• Government of the Netherlands, Tje Purpose of Political Parties, https://www.go- vernment.nl/topics/democracy/contents/the-purpose-of-political-parties, (Eri- şim Tarihi: 8 Mart 2016).
• Jessika ter W., “European Immigration: A Sourcebook” içinde Anna Triandafylli- dou ve Ruby Gropas (Ed), The Netherlands, (England: Ashgate Publishing, 2008).
• Kahraman, B., “Siyasal Katılıma Etki Eden Sosyolojik Faktörler Isparta Uygulama- sı”, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002).
• Kalaycıoğlu, E., Karşılaştırmalı Siyasal Katılma Siyasal Eylemin Kökenleri Üzerine Bir İnceleme, (İstanbul: İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Yayın- ları, 1983).
• Kapani, M., Politika Bilimine Giriş, (Ankara: Bilgi Yayınevi, 2007).
• Kışlalı, A.T., Siyasal Sistemler Siyasal Çatışma ve Uzlaşma, (Ankara: İmge Kitabe- vi, 2006).
• Krystyna I., “European Immigration: A Sourcebook” içinde Anna Triandafyllidou ve Ruby Gropas (Ed), “Poland”, (England: Ashgate Publishing, 2008
• Lamprianou, I., “Democracy in Transition Political Participation in the European Union”, içinde Kyriakos N. Demetriou (Ed.), Contemporary Political Partici- pation Research: A Critical Assessment, (Berlin: Springer, 2013).
• Luxembourg in figures 2015, http://www.statistiques.public.lu/catalogue-pub- lications/luxembourg-en-chiffres/luxembourg-figures.pdf , (Erişim Tarihi: 16.02.2016).
• Luxembourg Local Elections, http://www.elections.public.lu/fr/systeme-electoral/ communales-mode-emploi/conditions/index.html, (Erişim Tarihi: 16.02.2016).
• Migrant Integration Policy Index, What is MIPEX?, http://www.mipex.eu/what-is- mipex, (Erişim Tarihi: 19 Şubat.2016).
• NL Times, Immigrants to Push Netherlands Population Over 17 Million, http:// www.nltimes.nl/2016/01/27/immigrants-to-push-netherlands-population- over-17-million/, (Erişim Tarihi: 16.02.2016).
• Numa, S. E. “Political Participation and Political Apathy in Nigeria (2011-2015): Case Study of Undergraduate Students of the University of Jos”, A Publicati- on of Brics International Resource Solutions, Eylül 2015, https://afribary.com/ read/6437/political-participation-and-political-apathy-in-nigeria-2011-2015- case-study-of-undergraduate-students-of-the-university-of-jos-6304, (Erişim Tarihi: 8 Şubat 2016).
• Özbudun, E., Türkiye’de Sosyal Değişme ve Siyasal Katılma, (Ankara: Ankara Üni- versitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1975).
• Reuters, Luxembourg votes not to give foreigners national voting rights, http:// www.reuters.com/article/us-luxembourg-foreigners-idUSKBN0ON0PH2015 0607, (Erişim Tarihi: 20 Şubat 2016).
• Serge Kollwelter, “European Immigration: A Sourcebook” içinde Anna Triandafy- llidou ve Ruby Gropas (Ed), Luxemburg, (England: Ashgate Publishing, 2008).
• Silvain Sagne, Sana Saksela ve Niklas Wilhelmsson, “European Immigration: A So- urcebook” içinde Anna Triandafyllidou ve Ruby Gropas (Ed), Finland, (Eng- land: Ashgate Publishing, 2008).
• Similä M., “Immigration in Europe-Issues, Policies and Case Studies” içinde David Turton ve Julia Gonzalez (Ed), Immigrants and Minorities in Finland: Prob- lems and Challenges, , (University of Deusto, Bilbao, 2003)., s. 99.
• Standing Conference of Local and Regional Authorities of Europe- Resoluti- on 236 (1992) on a new municipal policy for multicultural integration in Europe and the Frankfurt Declaration, https://wcd.coe.int/com.instranet. InstraServlet?command= com.instranet.CmdBlobGet&InstranetImage=325666 &SecMode=1&DocId=602020&Usage=2, (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2016)
• Turan, İ., Siyasal Sistem ve Siyasal Davranış, ( İstanbul: Der Yayınevi, 1986).
• Yücekök, A.N., Siyasetin Toplumsal Tabanı, (Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, 1987).