FEAR OF MISSING OUT ON DEVELOPMENTS IN SOCIAL MEDIA (FoMO) AND EVALUATION OF RELATED FACTORS: A FIELD RESEARCH AMONG UNDERGRADUATE STUDENTS

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: 51, 1 - 24, 30.01.2024

Dilay Teke , Tuncay Yılmaz

https://doi.org/10.35408/comuybd.1253419

Öz

We also face new fears in the information society which technological developments and applications are increasing. As a matter of fact, one of these problems caused by technology is “Fear of Missing Out on Social Media (FoMO)”. Individuals who receive notifications at any time through digital tools tend to make hasty and impulsive decisions in their lives. In particular, researchers who work on generations state that the Generation Z changes jobs faster and more day by day. In addition, individuals who reach knowledge at any time in a short time are unhappy when they are not aware of the developments. As a result, their psychological well-being and quality of life are affected. The individual who encounters the happy lives of other individuals on social media becomes more unhappy and feels inadequate. Therefore, the individual entering a cycle spends more time on social media. The person who loses his control over time not able to complete the work he needs to do. This addiction that affects individuals' working life, education, learning processes and their relationship with society has psychological and sociological effects. The aim of this study is to examine the relationship between FoMO level, Social Media Addiction and Happiness level in generation Z undergraduate students. Corresponding questionnaires were applied to 414 undergraduate students and the data were analyzed using SPSS. As a result of the applied t-test, ANOVA, and regression analysis, it was understood that the FoMO and Social Media Addiction affect each other. It has been determined that an increase in the level of Social Media Addiction reduces the level of happiness of the person. Additionally, as the time spent on social media increases, it has been observed that the FoMO increases.

Anahtar Kelimeler

Fear of Missing Out in Social Media (FoMO), Social Media Addiction, Happiness, Generation Z, Technology

SOSYAL ORTAMLARDAKİ GELİŞMELERİ KAÇIRMA KORKUSU (FoMO) VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: LİSANS ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ALAN ARAŞTIRMASI

Öz

Teknolojik gelişmelerin ve uygulamaların arttığı bilgi toplumunda yeni korkularla da yüzleşmekteyiz. Nitekim teknolojinin ortaya çıkardığı bu problemlerden birisi de “Sosyal Ortamlarda Gelişmeleri Kaçırma Korkusu (FoMO)”dur. Dijital araçlarla her an bildirim alan bireyler yaşamlarında aceleci olma, ani ve dürtüsel kararlar verme eğiliminde olmaktadır. Özellikle kuşaklar ile ilgili çalışmalar yapan araştırmacılar Z kuşağının gün geçtikçe daha hızlı ve daha çok iş değiştirdiğini dile getirmektedir. Ayrıca kısa sürede her an bilgiye ulaşan bireyler gelişmelerden haberdar olmadıkları zaman mutsuz olmaktadır. Psikolojik iyi halleri ve yaşam kaliteleri etkilenmektedir. Sosyal medyada başka bireylerin mutlu yaşamlarını gören birey daha çok mutsuzlaşmakta ve kendini yetersiz hissetmektedir. Dolayısıyla bir döngüye giren birey sosyal medyada daha çok zaman harcamaktadır. Zaman kontrolü üzerinde hâkimiyetini yitiren kişi yapması gereken işleri yetiştirememektedir. Bireylerin çalışma yaşamını, eğitimlerini, öğrenme süreçlerini ve toplumla kurdukları ilişkiyi etkileyen bu bağımlılığın psikolojik ve sosyolojik açıdan etkileri bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı da Z kuşağı lisans öğrencilerinde FoMO düzeyi ile sosyal medya bağımlılığı ve mutluluk düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesidir. 414 üniversite lisans öğrencisine anketler uygulanmış ve veriler SPSS ile çözümlenmiştir. Uygulanan t-testi, ANOVA, regresyon analizi sonucunda gelişmeleri kaçırma korkusu ile sosyal medya bağımlılığının birbirini etkilediği anlaşılmıştır. Sosyal medya bağımlılık düzeyi artışının kişinin mutluluk düzeyini azalttığı belirlenmiştir. Ayrıca sosyal medyada harcanan süre arttıkça gelişmeleri kaçırma korkusunun arttığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Ortamlarda Gelişmeleri Kaçırma Korkusu (FoMO), Sosyal Medya Bağımlılığı, Mutluluk, Z kuşağı, Teknoloji

Kaynakça

• Andreassen C. S., Torsheim, T., Pallesen, S. (2014). Predictors of use of social network sites at work-a specific type of cyberloafing. Journal of Computer-Mediated Communication, 19 (4), 906-921.
• Andreassen C.S. ve Pallesen S. (2014). Social network site addiction – An overview. Current Pharmaceutical Design, 20 (25), 4053–61.
• Balcı Ş. ve Demir Y. (2018). Sosyal Medya Kullanımı İle Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişki: Üniversite Gençliği Üzerine Bir İnceleme. The Journal of Academic Social Science Studies, (71), 339-354.
• Bassiouni D. ve Hackley C. (2014). ‘Generation Z’ Children’s Adaptation to Digital Consumer Culture: A Critical Literature Review. Journal of Customer Behaviour, 13 (2), 113-133. Baş K. ve Diktaş A. (2020). Social Media Dependency of Pre-Service Social Studies Teachers. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 21 (1), 193-207.
• Bekman, M. (2020). Halkla İlişkiler Uygulamalarında Dijital Medyanın Kullanımı: Sosyal Medya Bağımlılığının, FoMO ve Kompülsif Çevrimiçi Satın Almada Aracılık Rolü. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, İstanbul.
• Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, Ankara: Pegem Akademi.
• Coşkun S. ve Karayagız Muslu G. (2019). Investigation of Problematic Mobile Phones Use and Fear of Missing Out (FoMO) Level in Adolescents. Community Mental Health Journal, (55), 1004–1014.
• Diener E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95 (3), 542-75.
• Digital 2022 July Statshot (2022). Erişim: 08.10.2022, https://wearesocial.com/au/blog/2022/07/the-global-state-of-digital-in-july-2022/
• Diktaş, A. ve Yücekaya, P. (2023). The Effect of Fear of Missing Out and Organizational Indiffirence on Cyberloafing Behavior: A Study on Pre-Service Social Studies Teachers. Journal of Social Sciences and Education, 6 (Education Special Issue), 111-143.
• Doğan T. ve Sapmaz F. (2012). Oxford Mutluluk Ölçeği Türkçe formunun psikometrik özelliklerinin üniversite öğrencilerinde incelenmesi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 25(4), 297–304.
• Dossey L. (2014). FOMO, Digital Dementia, and Our Dangerous Experiment. Explore (NY), 10(2), 69-73.
• Eryılmaz, A. (2011). Investigating adolescents’ subjective well-being with respect to using subjective well-being increasing strategies and determining life goals. Dusunen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 24, 44-51.
• Eşitti, Ş. (2015). Bilgi Çağında Problemli İnternet Kullanımı ve Enformasyon Obezitesi: Problemli İnternet Kullanımı Ölçeğinin Üniversite Öğrencilerine Uygulanması. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 49, 75-97.
• Etci, H. (2018). Sendikal Kriz Çıkmazında Sendikalara Yönelik Algı ve Y Kuşağı: Eskişehir Örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Eskişehir.
• Gökler, M. E., Aydın, R., Ünal, E., ve Metintaş, S. (2016). Sosyal ortamlarda gelişmeleri kaçırma korkusu ölçeğinin Türkçe sürümünün geçerlilik ve güvenilirliğinin değerlendirilmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17(Ek1), 53-59.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri Felsefe – Yöntem – Analiz (5. Baskı), Ankara: Seçkin Yayınları.
• Gürsakal, N. (2018). Küreselleşme Teknoloji Ağlar ve Güç, Bursa: Dora Yayınları.
• Hair, J., Black, W., Babin, B. ve Anderson, R. (2010). Multivariate data analysis (7th ed.), New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Hato, B. (2013). (Compulsive) mobile phone checking behavior out of a fear of missing out: development, psychometric properties and test-retest reliability of a c-FoMO-scale. Faculty of Humanities Tilburg University, Yüksek Lisans Tezi, Tilburg.
• Hills, P. ve Argyle, M. (2002). The Oxford Happiness Questionnaire: A compact scale for the measurement of psychological well-being. Personality and Individual Differences, 33(7), 1073–1082.
• Hoşgör, H., Tandoğan, Ö., ve Gündüz Hoşgör, D. (2017). Nomofobinin Günlük Akıllı Telefon Kullanım Süresi ve Okul Başarısı Üzerindeki Etkisi: Sağlık Personeli Adayları Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(46), 573-595.
• Hoşgör, H., Koç Tütüncü, S., Gündüz Hoşgör, D. ve Tandoğan, Ö. (2017). Üniversite Öğrencileri Arasında Sosyal Medyadaki Gelişmeleri Kaçırma Korkusu Yaygınlığının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. International Journal of Academic Value Studies, 3(17), 213-223.
• Jiri, B. (2016). The Employees of Baby Boomers Generation, Generation X, Generation Y and Generation Z in Selected Czech Corporations as Conceivers of Development and Competitiveness in Their Corporation. Journal of Competitiveness, 8(4), 105-123.
• Kaya, K. (2020). Dijital Nesil: K Kuşağı. Econharran Harran Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(6), 34-54.
• Keleş, H. N. (2011). Y Kuşağı Çalışanların Motivasyon Profillerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 129-139.
• Kırık, A. M., Arslan, A., Çetinkaya, A. ve Gül, M. (2015). A Quantitative Research on the Level of Social Media Addiction among Young People in Turkey. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), 3(3), 108-122.
• Koçak, M. ve Traş, Z. (2021). Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Medya Bağımlılığı ile Sosyal Ortamlarda Gelişmeleri Kaçırma Korkusu ve Yaşamın Anlamı Arasındaki Yordayıcı İlişkiler. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(3), 1618-1631.
• Kuran, E. (2019). Telgraftan Tablete “Türkiye’nin 5 Kuşağına Bakış” (11. Baskı), İstanbul: Destek Yayınları.
• Kuyucu, M. (2017). Y Kuşağı Ve Teknoloji: Y Kuşağının İletişim Teknolojilerini Kullanım Alışkanlıkları. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(2), 845-872.
• Neuman, W. L. (2016). Toplumsal araştırma yöntemleri Nitel ve Nicel Yaklaşımlar 1. Cilt (8. Basım), Çev: Sedef Özge, Ankara: Yayın odası.
• Oral, B., Yıldız, O., Şimşek, A., Ural, A. Z., Aras, E. B., Aslıtürk, H. ve Çöl, M. (2021). Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem 3 Öğrencilerinde Sosyal Ortamlardaki Gelişmeleri Kaçırma Korkusunun Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörler. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(4), 613-620.
• Özen, Y. ve Gül, A. (2007). Sosyal ve Eğitim Bilimleri Araştırmalarında Evren-Örneklem Sorunu. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (15), 394-422.
• Przyblski, A.K., Murayama, K., DeHaan C.R. ve Gladwell, V. (2013). Motivational, motional and behavioral correlates of fear of missing out. Computers in Human Behavior, 29(4), 1841-1848.
• Sarı, A. (2022). Sosyal Medya Kullanımının Z Kuşağı Üzerindeki Bağımlılık Yansımaları. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
• Steinerowska-Streb, I. ve Wziątek-Staśko, A. (2016). Effective Motivation of Multigeneration Teams-Presentation of own Research Results. Management International Conference, Pula, Croatia, 1–4 Haziran 2016, 79-93.
• Stillman, D. ve Stillman, J. (2018). İşte Z Kuşağı - Genç Kuşak İşyerini Nasıl Dönüştürüyor? (Çev: Duygu Pınar Kayıhan ve Ferhat Erduran). İstanbul: İKÜ Yayınevi.
• Şahin, C. ve Yağcı, M. (2017). Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği – Yetişkin Formu Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 18(1), 523-538.
• Tane, M. (2019). X ve Y kuşaklarının sendikalaşma algısı: Bursa ili örneği. Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
• Tarhan, N. (2021). Davranışsal Bağımlılıklar. Nevzat Tarhan ve Serdar Nurmedov (Eds.), Bağımlılık Sanal veya Gerçek Bağımlılıkla Başa Çıkma (9. Baskı) içinde. (s. 57-136). İstanbul: TİMAŞ Yayınları.
• Taş, H. Y., Demirdöğmez, M., ve Küçükoğlu, M. (2017). Geleceğimiz Olan Z Kuşağının Çalışma Hayatına Muhtemel Etkileri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 1031-1048.
• Toruntay, H. (2011). Takım Rolleri Çalışması: X ve Y Kuşağı Üzerinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Wilson W. (1967). Correlates of avowed happiness. Psychological Bulletin, 67(4), 294-306.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.