PHUBBİNG A DIGITAL ADDICTION SYNDROME: AN EXPLORATION OF ITS IMPACT ON EMPLOYEE CAREER SUCCESS AND JOB SATISFACTION

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: Özel Sayı: Endüstri 4.0 ve Dijitalleşmenin Sosyal Bilimlerde Yansımaları, 1807 - 1840, 30.09.2024

Gülnaz Kılıç Özkaynar

https://doi.org/10.35408/comuybd.1516548

Öz

The rapid development of social media and technology is causing significant changes in people's lifestyles. While digital environments offer numerous benefits, such as access to information and entertainment, they can also lead to adverse consequences. One such consequence is a phenomenon known as "phubbing," which negatively affects social relationships. Phubbing, which is defined as phone addiction, is defined as the situation where people are interested in their phones instead of face-to-face interaction in social environments and therefore neglect other people. Phubbing, which emerged as a result of digital addiction and is quite common today, affects not only personal relationships but also business life. Phubbing, which has become increasingly widespread, causes distraction and communication problems in the employee, as well as a decrease in the productivity of the employee. Such negative situations can damage the dynamics within the organization and negatively affect the career success and job satisfaction of the employee. The present study aimed to investigate the effect of phubbing, a digital addiction syndrome, on employee career success and job satisfaction. In the research, pre-used, ready-made scale questions were directed to employees working in the private sector in Kayseri, Sivas and Yozgat provinces in the TR72 region. The data obtained from the application were analyzed using the SPSS 25 program. The analysis revealed that phubbing has a negative effect on career success and job satisfaction. There is a positive relationship between career success and job satisfaction. Additionally, it was found that the level of phubbing is higher among Generation Z individuals.

Anahtar Kelimeler

Phubbing, Career Success, Job Satisfaction Generations, Dependency

BİR DİJİTAL BAĞIMLILIK SENDROMU PHUBBİNG: İŞGÖREN KARİYER BAŞARISI VE İŞ TATMİNİNE ETKİSİ AÇISINDAN ARAŞTIRILMASI

Öz

Sosyal medyanın ve teknolojinin hızlı gelişmesi, insanların yaşam tarzında büyük değişikliklere neden olmaktadır. Dijital ortamlar, bilgiye erişimden eğlenceye kadar pek çok alanda fayda sağlarken, aynı zamanda bazı olumsuz sonuçlara da yol açabilmektedir. Bu olumsuz sonuçlardan biri de "phubbing" olarak adlandırılan ve sosyal ilişkileri olumsuz etkileyen bir davranış biçimidir. Telefon bağımlılığı olarak tanımlanan phubbing, insanların sosyal ortamlarda yüz yüze etkileşim yerine telefonları ile ilgilenmeleri ve bu nedenle diğer kişileri ihmal etme durumu olarak tanımlanmaktadır. Dijital bağımlılığın bir sonucu olarak ortaya çıkan ve günümüzde oldukça yaygın olan phubbing, sadece bireysel ilişkileri değil aynı zamanda iş hayatını da etkilemektedir. Giderek yaygınlaşan phubbing, işgörende dikkat dağınıklığı ve iletişim problemi yaşamasına neden olduğu gibi işgörenin verimliliğinde düşüşe de neden olabilmektedir. Bu tür yaşanan olumsuz durumlar örgüt içi dinamiklere zarar verdiği gibi işgörenin kariyer başarısı ve iş tatminini de olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu araştırmada bir dijital bağımlılık sendromu olan phubbingin işgören kariyer başarısına ve iş tatminine etkisi araştırılmıştır. Araştırmada önceden kullanılmış hazır ölçek soruları TR72 bölgesinde yer alan Kayseri, Sivas ve Yozgat illerinde özel sektörde çalışan işgörenlere yöneltilmiştir. Uygulama sonucunda elde edilen veriler SPSS25 programı ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler neticesinde phubbingin kariyer başarısı ve iş tatmini üzerinde olumsuz etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kariyer başarısı ile iş tatmini arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Diğer taraftan Z kuşağında phubbing seviyesinin daha yüksek olduğu anlaşılmıştır. Araştırma modelinin uygunluğunu test etmek için AMOS20 programı kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Phubbing, Kariyer Başarısı, İş Tatmini, Kuşaklar, Bağımlılık

Kaynakça

• Abeele, M. M., Antheunis, M. L., & Schouten, A. P. (2016). The effect of Mobile Messaging During a Conversation on Impression Formation and Interaction Quality. Computers in Human Behavior, 62, 562-569.
• Akbağ, M., & Sayıner, B. (2021). Dijital Teknolojinin Yansımaları: Ebeveyn Teknoferansı ve Sosyotelizmi. Journal of International Psychological Counseling and Guidance Researches, 3 (3), 753-778.
• Altındiş, S., & Ağca, V. (2011). Örgütsel Bilgi Paylaşımını Engelleyen Faktörler: Sağlık Sektöründe Bir Görgül Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (26), 45-61.
• Altunışık, R., Gegez, E., Sığrı, Ü., Koç, E., Yüksel, A., Boz, H., & Yıldız, E. (2022). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Yeni Perspektifler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Augner, C., & Hacker, G. W. (2012). Associations Between Problematic Mobile Phone Use and Psychological Parameters in Young Adults . International Journal of Public Health, 57(2), 437-441.
• Avcı, U., & Turunç, Ö. (2012). Dönüşümcü Liderlik ve Örgüte Güvenin Kariyer Memnuniyetine Etkisi: Lider-Üye Etkileşiminin Aracılık Rolü. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4(2), 45-55.
• Ayık, Ö. (2022). Dönüşümcü Liderlik İle İş Tatmini İlişkisinin İncelenmesi: Marmara Bölgesi Gençlik ve Spor İl ve İlçe Müdürlüklerinde Görevli Antrenörlere Yönelik Bir Uygulama. İstanbul: Marmara Ünv. Sağlık Bilm Ents. Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Aytaç, S. (2005). Çalışma Yaşamında Kariyer. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Bağcı, Z., & Akbaş, T. T. (2016). Kararlara Katılım ve İş Doyumu Arasındaki İlişki: Banka Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(4), s.97-111.
• Byars, L., & Rue, L. W. (2006). Human Resource Management. New York: Mc Graw-Hill Irwin.
• Chen, A., & Karahanna, E. (2018). Life Interrupted: The Effects of Technology-Mediated Work Interruptions on Work and Nonwork Outcomes. MIS Quarterly, 42 (4), 1023-1042.
• Chen, T., Peng, L., Jing, B., Wu, C., Yang, J., & Cong, G. (2020). The Impact of the COVID-19 Pandemic on User Experience with Online Education Platforms in China. Sustainability, 12(18), 1-31.
• Chotpitayasunondh, V., & Douglas, K. (2018). The Effects of “Phubbing” on Social Interaction. J Appl Soc Psychol, 48, 304-316.
• Coşkun, R., Altunışık, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Coyne, S. M., Stockdale, L., Busby, D., Iverson, B., & Grant, D. M. (2011). "I luv u:)!”: A Descriptive Study of the Media Use of Individuals in Romantic Relationships. Family Relations, 60(2), 150–162.
• Creswell, J., & Creswell, D. (2021). Araştırma Tasarımı Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Çalışkan, A., & Hazır, K. (2012). Psikolojik Güçlendirmenin İş Tatminine Etkisinde Örgütsel Bağlılığın Aracılık Rolü. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2); 48-76.
• Çetin, O. (2021). Mantar Yönetim Algısının İş Tatminine Etkisinde Yabancılaşmanın Aracı Rolü. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, (17), 398-424.
• Çiftçi, H. (2018). Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Medya Bağımlılığı. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4): 417-34. .
• David, M., & Roberts, J. (2017). Phubbed and Alone: Phone Snubbing, Social Exclusion, and Attachment to Social Media. Journal of the Association for Consumer Research, 2(2), 155-163.
• Decenzo, D. A., & Robbins, S. P. (2007). Fundamentals of Human Resource Management. Hoboken: John Wiley & Sons, Inc.
• Dessler, G. (2013). Human resources management. USA: Pearson.
• DeVellis, R. F. (2012). Ölçek Geliştirme Kuram ve Uygulamalar. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Eren, E. (2012). Örgütsel Davranış Ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: (13.Baskı). Beta Yayıncılık.
• Fatchurahman, M., Setiawan, M. A., & Karyanti, K. (2023). Intervention Group Logotherapy and Performance Measures for Reducing Phubbing in Generation Z. Estudos de Psicologia (Campinas), 40, 200-240.
• Galluch, P., Grover, V., & Thatcher, J. (2015). Interrupting the Workplace: Examining Stressors in an Information Technology Context. Journal of the Association for Information Systems, 16(1), 2.
• Geser, H. (2006). Is the Cell Phone Undermining the Social Order? Understanding Mobile Technology From a Sociological Perspective. Technology Policy, 19(1):8-18.
• Gewin, V. (2020). Five tips for moving teaching online as COVID-19 takes hold. Nature, 80, 295-296.
• Greenhaus, J. H., Callanan, G. A., & Godshalk, V. M. (2010). Career Management. New York: Sage Publications.
• Hagedorn, L. S. (2000). Conceptualizing Faculty Job Satisfaction: Components, Theories, and Outcomes. New Directions For Institutional Research, 105, 5-20.
• Hoşgör, H. (2019). Sağlık İşletmelerinde İlişkisel Pazarlama Stratejileri ile Hastaların Davranışsal Niyetleri Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi . İstnabul: İstanbul Ünv. Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim
• Hughes, E. C. (1937). Institutional Office and the Person. American Journal of Sociology, 43,404-413.
• İşkur. (2023). İşgücü Piyasa Verileri. https://media.iskur.gov.tr/88124/kayseri.pdf.
• Jalagat, R. (2016). Job Performance, Job Satisfaction and Motivation: A Critical Review of Their Relationship. International Journal of Advances in Management and Economics, 5(6), 36-42.
• Karabacak, G. (2013). İş-Aile Çatışmasının İş ve Yaşam Doyumuna Etkilerinin İş Stresi ve Algılanan Sosyal Destek Açısından Otel Personeli Üzerinde İncelenmesi. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Karadağ, E., Ş.B., T., E., E., P., D., N., B., B., M.-Ş., & B., B. (2016). Sanal Dünyanın Kronolojik Bağımlılığı: Sosyotelizm (phubbing). Addicta, 3, 223-269.
• Karagöz, Y., & Bardakçı, S. (2020). Bilimsel Araştırmalarda Kullanılan Ölçme Araçları ve Ölçek Geliştirme. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Keser, A., & Bilir, B. Ö. (2019). İş Tatmini Ölçeğinin Türkçe Güvenirlik ve Geçerlilik Çalışması. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(3), 229-239.
• Kornhanuser, F., & Sharp, P. (1976). Job Satisfaction and Motivation of Employees in Industrial Sector. Journal of Social Psychology, 145, 323-342.
• Krasnova, H., Abramova, O., Notter, I., & Baumann, A. (2016). Why phubbing is toxic for your relationship: Understanding the role of smartphone jealousy among “Generation Y” users. Twenty-Fourth European Conference on Information Systems (ECIS, 1-20.
• Kuss, D. J., & Griffiths, M. (2011). Online Social Networking and Addiction: A Review of the Psychological Literatüre. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8(9), 3528–3552, http://doi.org/10.3390/ijerph8093528.
• Lam, S. (1995). Quality Management and Job Satisfaction. International Journal of Quality & Reliability Management, 12 (4), 72–78.
• Lambert, E. G., Hogan, N. L., & Barton, S. M. (2001). The Impact of Job Satisfaction on Turnover Intent: A Test of a Structural Measurement Model Using a National Sample of Workers. The Social Science Journal, 38(2), 233-250.
• Lee, H. W., & Lin, M. C. (2014). A Study of Salary Satisfaction and Job Enthusiasm Mediating Effects of Psychological Contract. Applied Financial Economics, 24(24), 1577-1583.
• Lee, Y., Chang, C., Lin, Y., & Cheng, Z. (2014). The Dark Side of Smartphone Usage: Psychological Traits, Compulsive Behavior and Technostress. Computers in Human Behavior, 31,373-383. http://dx.doi.org/10.1016/j.chb.2013.10.047.
• Liu, D., Liao, H., & Loi, R. (2012). The Dark Side of Leadership: A Three-Level Investigation of the Cascading Effect of Abusive Supervision on Employee Creativity. Academy of Management Journal, 55(5), 1187-1212.
• Mallya, N. V., Kumar, S., & Mashal, S. (2018). A Study to Evaluate the Behavioral Dimensions of “Nomophobia” and Attitude Toward Smartphone Usage Among Medical Students in Bengaluru. National Journal of Physiology, 8(11), 1553-1557.
• McDaniel, B. T., & Radesky, J. S. (2018). Technoference: Parent Distraction With Technology and Associations With Child Behavior Problems. Child Development, 89(1), 100–109. http://doi:10.1111/cdev.12822.
• Merchant, B. (2017). The One Device: The Secret History of the iPhone. New York: Brown and Company. Mondy, R. W., & Martocchio, J. J. (2016). Human Resource Management. UK.: Pearson Press.
• Mujkic, A., Sehic, D., Rahimic, Z., & Jusic, J. (2014). Transformational Leadership and Employee Satisfaction. Review of Contemporary Entrepreneurship, Business, and Economic Issues, 27(2), 259-270.
• Mullins, L. (2010). Management ve Organisational Behavior. Essex: Pearson Education Limited.
• Mücevher, M. H. (2021). Bireysel Kariyer Planlamada Öz Tanıma Aracı Olarak SWOT Analizi: Z Kuşağı Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(31), 856–869.
• Newman, A., Rose, P. S., & Teo, S. T. (2016). The Role of Participative Leadership and Trust-Based Mechanisims in Eliciting Intern Performance: Evidence Fromchina. Human Resources Management, 55(1), 53-67.
• Ng, T. W., & Feldman, D. C. (2014). Subjective Career Success: A Meta-Analytic Review. Journal of Vocational Behavior, 85(2), 169–179.
• Nicholson, N., & De Waal-Andrews, W. (2005). Playing to Win: Biological Imperatives, Self-Regulation, and Trade-offs in the Game of Career Success. Journal of Organizational Behavior, 26(2), 137–154.
• Özdaşlı, K., & Arslan, E. T. (2009). Paralel Kariyer Arayışının Nedenleri: Isparta’da Faaliyet Gösteren STK’larda Bir Araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi,, 7(2), 151-164.
• Öztürk, U. C. (2015). Bağlantıda Kalmak ya da Kalmamak İşte Tüm Korku Bu: İnternetsiz Kalma Korkusu ve Örgütsel Yansımaları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(37), 629-638.
• Parmaksız, İ. (2021). Sosyotelizm (Phubbing) ile Bilinçli Farkındalık Arasındaki İlişkide Sosyal Kaygının Aracı Rolü. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 1387-1420.
• Pendergrass, W. S. (2017). Phubbing: Communication in the Attention Economy. Texas USA: Proceedings of the Conference on Information Systems Applied Research.
• Permata, B., Rahaju, S., & Yunanto, T. A. (2023). Phubbing in Millennial generation: The Influence of Fear of Missing Out and Self-Control. Journal of Educational, Health, Community Psychology, 12(1), 220-235.
• Przybylski, A., & Weinstein, N. (2013). Can you connect with me now? How the Presence of Mobile Communication Technology Influences Face-to-Face Conversation Quality. Journal of Social and Personal Relationships, 30(3), 237-246.
• Pushpakumari, M. D. (2008). The Impact of Job Satisfaction on Job Performance. City Forum, 9(1), 89-105. Qin, N., Bin, S., & Ling, Y. (2011). Career Planning of Prison Guards Based on SWOT Analysis Method. 10th Wuhan International Conference on E-Business, 1148-1153.
• Rawson, T., Moore, L., E., C.-S., E., C., F., D., & G., S. (2020). COVID-19 and the Potential Long-Term Impact on Antimicrobial Resistance. Antimicrob Chemother, 75(7), 1681-1684.
• Riege, A. (2005). Three-Dozen Knowledge-Sharing Barriers Managers Must Consider. Journal of Knowledge Management, 9(3), 18-35.
• Ristic, S. T., Mihailovic, D., Cekerevac, Z. P., Kudumovic, D., & Karovic, S. (2012). Workplace and Challenges in the Communication Process. Technics Technologies Education Management, 7(2), 549-562.
• Robbins, S., & Judge, T. A. (2019). Örgütsel Davranış. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Roberts, J. (2016). Too Much of a Good Thing: Are You Addicted to Your Smartphone? Austin: Sentia Publishing.
• Roberts, J. A., & David, M. E. (2017). Put Down Your Phone and Listen to Me: How Boss Phubbing undermines the psychological conditions Necessary for Employee Engagement. Computers in Human Behavior, 75, 206-217.
• Roberts, J., & David, M. (2016). My Life Has Become a Major Distraction From My Cell Phone: Partner Phubbing and Relationship Satisfaction Among Romantic Partners. Computers in Human Behavior, 54, 134-141.
• Schneider, B., & Synder, R. (1975). Some Relationships Between Job Satisfaction and Organizational Climate. Journal of Applied Psychology, 60(3), 318-328.
• Seibert, S. E., Crant, J. M., & Kraimer, M. L. (1999). Proactive Personality and Career Success. Journal of Applied Psychology, 84(3), 416-427.
• Sevinç, S., Güler, Ç., & Dinci, D. (2019). Genel Phubbing Ölçeğinin Türkçe Uyarlama Çalışması. 3. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Kongresi Tam Metin Kitabı, 1105-1114.
• Sharabi, A., & Margalit, M. (2011). The Mediating Role of Internet Connection, Virtual Friends, and Mood in Predicting Loneliness Among Students with and Without Learning Disabilities in Different Educational Environments. Learn Disabil, 44, 215–227.
• Sivas, İ. (2023). İşgücü Piyasa Verileri. https://media.iskur.gov.tr/88147/sivas.pdf.
• Spector, P. E. (1997). Job Satisfaction: Application, Assessment, Causes, and Consequences (Advanced Topics in Organizational Behavior series). Sage Publication.
• Stockdale, L. A., Coyne, S. M., & Padilla-Walker, L. M. (2018). Parent and Child Technoference and Socioemotional Behavioral Outcomes: A Nationally Representative Study of 10 to 20 Year Old Adolescents. Computers in Human Behavior, 88, 219-226.
• Sun, J., & Samp, J. A. (2022). Phubbing is Happening to You’: Examining Predictors and Effects of Phubbing Behaviour in Friendships. Behaviour & Information Technology, 41(12), 2691-2704.
• Tandon, A., Dhir, A. A., AlNemer, G. N., & Mantymaki, M. (2021). Fear of Missing out (FoMO) Among Social Media Users: a Systematic Literature Review, Synthesis and Framework for Future Research. Internet Research, 31, 782-821.
• TÜİK. (2024, 06 14). www.tüik.gov.tr. https://data.tuik.gov.tr/Bulten adresinden alındı
• Werner, J. M., & DeSimone, R. L. (2011). Human Resource Development. South-Western: Cengage Learning Publications.
• Yıldırım, C., & Correia, A. P. (2015). Exploring the Dimensions of Nomophobia: Development and Validation of Aself-Reported Questionnaire. Computers in Human Behavior, 49, 130-137.
• Yıldırım, S., & Kişioğlu, A. N. (2018). Teknolojinin Getirdiği Yeni Hastalıklar: Nomofobi, Netlessfobi, FoMO. SDÜ Tıp Fak Dergisi, 25(4):473-480.
• Yıldız, D., & Uzunsakal, E. (2018). Alan Araştırmalarında Güvenirlik Testlerinin Karşılaştırılması ve Tarımsal Veriler Üzerine Bir Uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 16-28.
• Yılmaz, A. (2019). Tüketici Tutumları Temelinde Tutundurma Karması Ölçeği Geliştirilmesi: CATPROM Ölçeği. Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Yousaf, S., M. İ., Kaur, P., İslam, N., & Dhir, A. (2022). The Dark Side of Phubbing in the Workplace: Investigating the Role of Intrinsic Motivation and the Use of Enterprise Social Media (ESM) in a Cross-Cultural Setting. Journal of Business Research, 81-93, https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2022.01.043.
• Yozgat, İ. (2023). İşgücü Piyasa Verileri. https://media.iskur.gov.tr/88157/yozgat.pdf.
• Zhu, Y. (2012). A Review of Job Satisfaction. Asian Social Science, 9(1), 293–298.