Eğitim Yapılarında Sürdürülebilir Aydınlatma Tasarımı Yaklaşımı

Yıl 2019, Cilt: 34 Sayı: 3, 49 - 64, 30.09.2019

Kasım Çelik , F. Rengin Ünver

https://doi.org/10.21605/cukurovaummfd.637611

Cited By: 5

Öz

Bir okul tasarlanırken yalnızca mekan büyüklükleri ve derslik sayıları özelinde kalınmamalı, okulun tüm bileşenleri dikkate alınmalı, aydınlatma başta olmak üzere fiziki konfor koşulları göz önünde tutulmalıdır. Bu çalışmada eğitim yapılarında yer alan mekanların aydınlatma sistemlerinin sürdürülebilirlik çerçevesinde kurgulanması ve yeterlilik durumunun geliştirilen yöntemlerle belirlenmesi, iş akış şemaları ve aydınlatma önerileriyle tasarlanacak veya iyileştirilecek aydınlatma sistemleri açısından tasarımcılara yol gösterecek kılavuz bir çalışma oluşturulması hedeflenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar, sürdürülebilir aydınlatma yaklaşımının tasarım ve değerlendirme süreçlerinde yarar sağladığını ortaya koymuştur. Yaklaşımda sunulan iş akış şemaları, kullanılan yöntemler ve hazırlanan değerlendirme araçları ile yeni tasarlanacak ve mevcut eğitim yapılarında sürdürülebilirlik çerçevesinde aydınlatma tasarımı gerçekleştirmenin ve değerlendirmenin olanaklı olduğu ortaya konulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Aydınlatma, Eğitim yapıları, İyileştirme, Sürdürülebilirlik

Sustainable Lighting Design Approach in Educational Buildings

Öz

When designing a school, not only the size of the spaces and the number of classrooms should be kept in mind, but also all components of the school should be taken into account and physical comfort conditions, especially lighting, should be taken into consideration. In this study, it is aimed to create a guideline that will guide the designers in terms of lighting systems to be designed or improved with workflow diagrams and lighting proposals, and the construction of lighting systems of the spaces in the educational buildings within the framework of sustainability. The results of the study showed that sustainable lighting approach was beneficial at both design and evaluation process. It is possible to design and evaluate lighting design within the framework of sustainability in the existing training structures and new design with the work flow diagrams, methods used and the evaluation tools presented in the approach. 

Anahtar Kelimeler

Lighting, Educational buildings, Retrofit, Sustainable

Kaynakça

• 1. MEB Örgün Eğitim İstatistikleri, https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_0 9/06123056_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2 017_2018.pdf
• 2. Yılmaz, F.Ş., 2014. Sürdürülebilir Çevre için Mimari Aydınlatma Tasarımı Yaklaşımı: Türkiye Örneği, Doktora Tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 1-2, İstanbul.
• 3. IESNA, 2000. The IESNA Lighting Handbook: Reference & Application, New York: Illuminating Engineering Society of North America, ABD.
• 4. IESNA, 2011. Lighting Handbook, 9th edition, New York.
• 5. Çelik, K., 2018. Eğitim Yapılarında Sürdürülebilir Aydınlatma Tasarımı İçin Bütüncül Bir Yaklaşım, Doktora Tezi, YTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 87, İstanbul.
• 6. IEA POE, 1999. Post Occupancy Evaluation of Daylight in Buildings, A Report of IEA SHC TASK 21/ECBCS ANNEX 29.
• 7. Hadjri, K., Crozier, C., 2009. Post-occupancy Evaluation: Purpose, Benefits and Barriers, Emerald Journal, 27(1-2).
• 8. Zimmerman, A., Martin, M., 2001. Post-occupancy Evaluation: Benefits and Barriers, Building Research and Information, 29(2), 168-174.
• 9. Friedman, A., Zimring, C., Zube, C., 1978. Environmental Design Evaluation, Plenum, New York, NY.
• 10. Dialux 4.13, https://www.dial.de/en/dialux/
• 11. Munsell, A.H., 1971. A Color Notation, Munsell Color Company, Baltimore, ABD.
• 12. TS EN 12464-1, 2011. Işık ve Işıklandırma İş Mahallerinin Aydınlatılması-Bölüm 1: Kapalı Alandaki İş Mahalleri, Türk Standartları, Ankara.
• 13. Güvenkaya, R.K., 2008. İlköğretim Dersliklerinde Aydınlatma Enerjisi Yönetimi Açısından Yönlere Göre Uygun Cephe Seçeneklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Yaklaşım, Doktora Tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 69, İstanbul.
• 14. Saaty, T.L., Vargas, L.G., 2001. Models, Methods, Concepts & Applications of the Analytic Hierarchy Process, Kluwer’s Academic Publishers, Boston.
• 15. Saaty, T.L., 1980. The Analytic Hierarchy Process, Mc. Graw Hill, USA.