Secondary traumatic stress and fair world belief in social service employees
Year 2020,
Volume: 45 Issue: 3, 1061 - 1072, 30.09.2020
Bozan Kaya
,
Binnaz Kıran
,
Soner Çakmak
Abstract
Purpose: The aim of this research is to investigate the secondary traumatic stress levels and Belief in a Just World of the employees in various positions in social services.
Materials and Methods: The study was performed in relational scanning model. A total of 150 employees from the social service, education unit, health unit and administrative staff in the institutions affiliated with Adana Family, Labor and Social Services Provincial Directorate participated in the research. Personal Information Form, Secondary Traumatic Stress Scale and Belief in a Just World Scale were applied to all participants.
Results: General Belief in a Just World of the participants with low and medium level of secondary traumatic stress level were significantly higher than the participants with high secondary traumatic stress level. Similarly, the individual Belief in a Just World of the participants with low secondary traumatic stress level is significantly higher than the participants with high secondary traumatic stress level.
Conclusion: As the secondary traumatic stress level of employees working in social services decreases, individual and general Belief in a Just World increases. Witnessing the traumatic experiences of others for a long time may cause mental problems such as disturbing secondary traumatic stress in the service providers and loss of functionality.
References
- Figley CR (editor). Compassion fatigue as secondary traumatic stress disorder: An overview. Compassion fatigue: Coping with secondary traumatic stress disorder in those who treat the traumatized. New York: Brunner-Routledge, 1995; p. 1-20.
- American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5). Washington, DC, USA; 2013.
- Bauwens J, Tosone C. Professional posttraumatic growth after a shared traumatic experience: Manhattan clinicians’ perspectives on post-9/11 practice. J Loss Trauma. 2010; 15:498-517.
- Byrne MK, Lerias D, Sullivan NL. Predicting vicarious traumatization in those indirectly exposed to bushfires. Stress Health. 2006;22:167-77.
- Janoff-Bulman R, Berg M. Disillusionment and the creation of value: From traumatic loss to existential gains. Perspectives on loss: A sourcebook (Ed J Harvey): 35-48. Washington, DC: Taylor & Francis, 1998.
- Figley CR. Compassion fatigue: Psychotherapists’ chronic lack of self care. J Clin Psychol. 2002;58(11):1433-41.
- Nelson-Gardell D, Harris D. Childhood abuse history, secondary traumatic stress, and child welfare workers. Child Welfare: Journal of Policy and Program. 2003);82(1):5-26.
- Sabin-Farrell R, Turpin G. Vicarious traumatization: Implication for the mental health of health workers? Clin Psychol Rev. 2003;23:449-80.
- Collins S, Long A. Too tired to care? The psychological effects of working with trauma. J Psychiatr Ment Health Nurs. 2003;10:17-27.
- Chamberlain J, Miller MK. Evidence of secondary traumatic stress, safety concerns, and burnout among a homogeneous group of judges in a single jurisdiction. J Am Acad Psychiatry Law. 2009;37:214-24.
- Levin AR, Greisherg S. Vicarious trauma in attorneys. Pace Law Rev. 2003;24(1):245-52.
- Akbayrak N, Oflaz F, Aslan Ö, Özcan CT, Taştan S, Çiçek HS. Post-traumatic stress disorder symptoms among military health professionals in Turkey. Mil Med. 2005;170 (2):125-9.
- Çakmak H, Er RA, Öz YC, Aker AT. Kocaeli İli 112 acil yardım birimlerinde çalışan personelin Marmara depreminden etkilenme ve olası afetlere hazırlık durumlarının saptanması. Akademik Acil Tıp Dergisi. 2010;2:83-8.
- Haksal P. Acil servis personelinde görülen ikincil travmatik stres düzeyinin disosiyasyon düzeyi, sosyal destek algısı ve başa çıkma stratejileri açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ankara, Hacettepe Üniversitesi, 2007.
- Öztürk G. Sağlık personelinin çalıştığı birime göre ikincil travmatik stres düzeyinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Burdur, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, 2019.
- Yeşil A, Ergün Ü, Amasyalı C, Er F, Olgun NN, Aker AT. Çalışanlar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği Türkçe uyarlaması geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Noro Psikiyatr Ars. 2010;47:111-7.
- Lerner MJ, Miller DT. Just world research and the attribution process looking back and ahead. Psychol Bull. 1978;5:1030-51.
- Lipkus I, Dalbert C, Siegler I. The İmportance of Distinguishing The Belief in a Just World For Self Versus For Others: Implications For Psychological Well-Being. Pers Soc Psychol Bull. 1996;22:666–77.
- Rubin Z, Peplau LA. Who believes in a just word? J Soc Issues. 1975;31(3):65.
- Lerner MJ. The justice motive: Some hypotheses as to its origins and forms. J Pers. 1977;45:1–52.
- Lerner MJ. The Belief in a Just World: A Fundamental Delusion. New York, Plenum Pres, 1980.
- Dalbert C, Stoeber J. The personal belief in a just world and domain-spesific beliefs about justice at school and in the family: A longitudinal study with adolescents. Int J Behav Dev. 2006;30:200-7.
- Erdener M. Afet alanında çalışan profesyonellerin psikolojik dayanıklılık ve ikincil travmatik stres düzeylerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ankara, Hacettepe Üniversitesi, 2019.
- Tomaka J, Blascovich J. Effects of justice belifes on cognitive appraisals of and subjective, physiological, and behavioral response to potential stress. J Pers Soc Psychol. 1994;67:732-40.
- Jahic G. Adil dünya inancı ve psikolojik hoşnutlukla ilişkisi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi, 1999.
- Lucas T, Alexander S, Firestone I, Lebreton JM. Just world bliefs, perceived stres, and health behavior: The impact of a procedurally just world. Psychol Health. 2008;23:849-65.
- Bride BR, Margaret M, Yegidis B, Figley CR. Development and validation of the Secondary Traumatic Stress Scale. Res Soc Work Pract. 2004;14:27-35.
- Yıldırım G, Kıdak L, Yurdabakan İ. İkincil Travmatik Stres Ölçeği: Bir uyarlama çalışması. Anadolu Psikiyatri Derg. 2018;19(1):45-51.
- Dalbert C. The world is more just for me than generally: about the personal belief in a just world scale validity. Soc Justice Res. 1999;12:79-98.
- Göregenli M. Şiddet, kötü muamele ve işkenceye ilişkin değerlendirmeler, tutumlar ve deneyimler, İşkencenin Önlenmesinde Hukukçuların Rolü Projesi Raporu, İzmir, 2003.
- Erkuş A. Değerlendirme, değerleme, norm, norm geliştirme, normalleştirme nedir ne değildir? İlköğretim Online. 2012;11(2):1-6.
- Kalaycı YE. Parametrik ve parametrik olmayan çoklu karşılaştırma yöntemlerinin incelenmesi: Türkiye’de bölgelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması örneği (Yüksek Lisans Tezi). Isparta, Isparta Üniversitesi, 2016.
- Lee S, Lee DK. What is the proper way to apply the multiple comparison test? Korean J Anesthesiol. 2018;71 (5):353-60.
- Tabachnick BG, Fidell, LS. Using multivariate statistics (Sixth edition). United States: Pearson Education, 2013.
- Furnham A. Just word beliefs in twelve societies. J Soc Psychol. 1997;133(3):317-40.
- Whatley MA. Belief in a Just Word Scale: Unidimensional or multidimensional? J Soc Psychol. 1993;133(4):547-52.
- Benson D. Why Do People Believe in a Just World: Testing Explanations. Sociol Spectr. 1992;12:73-104.
- Caputi P. Factor structure of the Just World Scale among Australian undergraduates. J Soc Psychol. 1994;134(4):475-83.
- Çetinalp Şahin P. Polis okulu öğrencilerinin adil dünya inancı, otoriterlik, sistemi meşrulaştırma, vatanseverlik ve insan hakları tutumlarının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İzmir, Ege Üniversitesi, 2014.
- Giray FS. Suç işlemiş ve işlememiş ergenlerin adil dünya inancı ve bağışlayıcılık tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Maltepe Üniversitesi, 2009.
- O’Connur W, Morrison T, Mcleod L, Anderson D. A Meta-Analytic Review of the Relationship Between Gender and Belief in a Just World. J Soc Behav Pers. 1996;1:141-8.
Uğur D. Dünyayı adil algılama ve geleceğe dair umut/umutsuzluk: depresyon tanısı alan ve almayan kişilerde adil dünya inancı (Yüksek Lisans Tezi) Mersin, Mersin Üniversitesi, 2007.
- Wagstaff G. Correlates of Just World in Britain. J Soc Psychol. 1983;121:145-6.
- Gençtürk N. Multipl skleroz tanısı olan hastalarda adil dünya inancı, psikolojik sağlamlık ve yaşam doyumu (Yüksek Lisans Tezi) İstanbul, Beykent Üniversitesi, 2016.
- Kurtay C. Evlilikte kadına yönelik fiziksel şiddeti meşru görme ile cinsiyetçi tutumlar ve adil dünya inancı arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi) İstanbul, İstanbul Arel Üniversitesi, 2018.
- Yancı Sağlam F. Tecavüze ilişkin tutumların tecavüz mitleri, adil dünya inancı, cinsiyet rolleri ve demografik değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi) Kocaeli, Kocaeli Üniversitesi, 2019.
- Ai AL, Plummer C, Kanno H, Heo G, Appel HB, Simon CE et al. Positive traits versus previous trauma: Racially different correlates with PTSD symptoms among Hurricane Katrina-Rita volunteers. J Community Psychol. 2011;39(4):402-20.
- Cemgil AÇ. Türkiye’deki ruh sağlığı çalışanlarında ikincil travmatik stres: Moderatör olarak duygu düzenlemenin empati ve ikincil travmatik stres arasındaki ilişkiye etkisi (Yüksek Lisans Tezi) İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2019.
- Horwitz MJ. Work-related trauma effects in child protection social workers. J Soc Serv Res. 2006;32(3):1-18.
- Kranda T. Sosyal hizmet alanında çalışan profesyonellerin ikincil travmatik stres düzeylerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Üsküdar Üniversitesi, 2019.
- Özkul M. Psikososyal destek elemanlarının algılanan sosyal destek ile yaşadıkları ikincil travmatik stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ankara, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, 2019.
- Adams RE, Figley CR, Boscarino JA. The Compassion Fatigue Scale: Its use with social workers following urban disaster. Res Soc Work Pract. 2008;18(3):238-50.
- Choi G. Organizational Impacts on The Secondary Traumatic Stress of Social Workers Assisting Family Violence or Sexual Assault Survivors. Adm Soc Work. 2011;35(3):225-42.
- Ivicic R, Motta R. Variables associated with Secondary Traumatic Stress among mental health professionals. Traumatology. 2017;23(2):196-204.
- Craig CD, Sprang G. Compassion satisfaction, compassion fatigue, and burnout in a national sample of trauma treatment therapists. Anxiety Stress Coping. 2010;23(3):319-39.
- Creamer TL, Liddle BJ. Secondary traumatic stress among disaster mental health workers responding to the September 11 attacks. J Trauma Stress. 2005;18(1):89-96.
- Çakıroğlu M. Ceza infaz kurumları ve denetimli serbestlik müdürlüklerinde görev yapan psikologlarda ikincil travmatik stres ile ilişkili faktörler (Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli, Kocaeli Üniversitesi, 2018.
- Çetinkaya Büyükbodur A. Sosyal hizmet uzmanlarında psikolojik dayanıklılık ve ikincil travmatik stresin incelenmesi (Doktora Tezi). Ankara, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, 2018.
- Çolak B, Şişmanlar ŞG, Karakaya I, Etiler N, Biçer Ü. Çocuk cinsel istismar olgularını değerlendiren meslek gruplarında dolaylı travmatizasyon. Anadolu Psikiyatri Derg. 2012;13:51-8.
- Fullerton CS, Ursano RJ, Wang L. Acute stress disorder, posttraumatic stress disorder, and depression in disaster or rescue workers. Am J Psychiatry. 2004;161:1370-6.
- Gürdil G. Üstlenilmiş travma ve ikincil travmatik stresin travmatik yaşantılara müdahale eden bir grup üzerinde gestalt temas biçimleri çerçevesinde değerlendirilmesi (Doktora Tezi). Ankara, Ankara Üniversitesi, 2014.
- Kahil A. Travmatik yaşantıları olan bireylere yardım davranışında bulunan profesyonel ve gönüllülerin ikincil travmatik stres düzeylerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ankara, Ufuk Üniversitesi, 2016.
- Kjellenberg E, Nilsson F, Daukantaite D, Cardena E. Transformative narratives: The impact of working with war and torture survivors. Psychol Trauma. 2013;6:1-9.
- Linley PA, Joseph S. Therapy work and therapists’ positive and negative well-being. J Soc Clin Psychol. 2007;26 (3):385-403.
- Öles M. Dezavantajlı gruplarla çalışan ruh sağlığı çalışanlarının yaşadığı ikincil travmatik stres, tükenme ve baş etme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Okan Üniversitesi, 2019.
- Yeşil A, Aker AT, Sezgin U. Hemodiyaliz tedavisi gören hastalara bakım veren ekipte ruhsal belirtiler. Düşünen Adam. 2009;22(1-4):9-17.
- Bulman RJ, Wortman CB. Attributions of blame and coping in the “real world”: Severe accident victims react to their lot. J Pers Soc Psychol. 1977;35:351–63.
- Coşgun E. Suça yönelen ergenlerde, çocukluk döneminde örseleyici yaşantılara maruz kalma düzeyi ile adil dünya inancı arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi) İstanbul, Maltepe Üniversitesi, 2010.
- Epstein S. Cognitive-experiental self theory. In Handbook of Personality Theory and Research (Ed LA Pervin):165-192. New York, Guilford Press, 1990.
- Furnham A, Procter E. Belief in a Just World: Review and critique of the individual difference literature. Br J Soc Psychol. 1989;28: 365-84.
- Janoff-Bulman R. Assumptive worlds and the stress of traumatic events: applications of the schema construct. Soc Cogn. 1989;7(2):113-36.
- Magwaza AS. Assumptive worlds of traumatized South African adults. J Soc Psychol. 1999;139(5):622-30.
- Tiftik N. Adam öldürme eylemi nedeniyle hüküm giymiş olan kadınlarda, çocukluk örselenme yaşantılarına maruz kalma düzeyi, adil dünya inancı ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Maltepe Üniversitesi, 2012.
- Baykuzu G. Üniversite öğrencilerinde travmatik yaşantılar, travma sonrası stres belirtileri, yasal yollara başvuru tercihleri ve adil dünya inancı arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Ankara, Ankara Üniversitesi, 2016.
- Riaz MN, Sultana R, Riaz MA, Shah SZ, Batool N, Murad MG. Outcomes of Belief in Just World Among Victims of Natural and Man- Made Disaster: Moderating Role of Resilience. Pakistan Journal of Psychological Research. 2015;30 (1).
- Bayraktar S. Trafik kazası geçirmiş kişilerde travma sonrası stres belirtileri ve travma sonrası gelişim ile ilişkili değişkenlerin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, İstanbul Üniversitesi, 2011.
- Correia I, Kamble SV, Dalbert C. Belief in a just world and well-being of bullies, victims and defenders: a study with Portuguese and Indian students. Anxiety Stress Coping. 2009;22(5):497-508.
Sosyal hizmet çalışanlarında ikincil travmatik stres ve adil dünya inancı
Year 2020,
Volume: 45 Issue: 3, 1061 - 1072, 30.09.2020
Bozan Kaya
,
Binnaz Kıran
,
Soner Çakmak
Abstract
Amaç: Bu araştırmanın amacı sosyal hizmetlerde çeşitli görevlerde bulunan çalışanların ikincil travmatik stres düzeylerini ve adil dünya inançlarını incelemektir.
Gereç ve Yöntem: Çalışma ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Adana Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne bağlı kuruluşlardaki sosyal servis, eğitim birimi, sağlık birimi ve idari birim personellerinden toplam 150 çalışan araştırmaya katılmıştır. Tüm katılımcılara kişisel bilgi formu, İkincil Travmatik Stres Ölçeği (İTSÖ) ve Adil Dünya İnancı Ölçeği (ADİÖ) uygulanmıştır.
Bulgular: İkincil travmatik stres düzeyi düşük ve orta düzey olan katılımcıların genel adil dünya inançlarının ikincil travmatik stres düzeyi yüksek olan katılımcılardan anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu saptanmıştır). Benzer şekilde ikincil travmatik stres düzeyi düşük olan katılımcıların bireysel adil dünya inancı, ikincil travmatik stres düzeyi yüksek katılımcılara göre anlamlı düzeyde daha yüksektir.
Sonuç: Sosyal hizmetlerde çalışanların ikincil travmatik stres düzeyi düştükçe bireysel ve genel adil dünya inancı artmaktadır. Uzun süre başkalarının travmatik yaşantılarına tanık olmak, hizmet verenlerde rahatsız edici ikincil travmatik stres gibi ruhsal sorunların ortaya çıkmasına ve işlevsellik kayıplarına neden olabilir.
References
- Figley CR (editor). Compassion fatigue as secondary traumatic stress disorder: An overview. Compassion fatigue: Coping with secondary traumatic stress disorder in those who treat the traumatized. New York: Brunner-Routledge, 1995; p. 1-20.
- American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5). Washington, DC, USA; 2013.
- Bauwens J, Tosone C. Professional posttraumatic growth after a shared traumatic experience: Manhattan clinicians’ perspectives on post-9/11 practice. J Loss Trauma. 2010; 15:498-517.
- Byrne MK, Lerias D, Sullivan NL. Predicting vicarious traumatization in those indirectly exposed to bushfires. Stress Health. 2006;22:167-77.
- Janoff-Bulman R, Berg M. Disillusionment and the creation of value: From traumatic loss to existential gains. Perspectives on loss: A sourcebook (Ed J Harvey): 35-48. Washington, DC: Taylor & Francis, 1998.
- Figley CR. Compassion fatigue: Psychotherapists’ chronic lack of self care. J Clin Psychol. 2002;58(11):1433-41.
- Nelson-Gardell D, Harris D. Childhood abuse history, secondary traumatic stress, and child welfare workers. Child Welfare: Journal of Policy and Program. 2003);82(1):5-26.
- Sabin-Farrell R, Turpin G. Vicarious traumatization: Implication for the mental health of health workers? Clin Psychol Rev. 2003;23:449-80.
- Collins S, Long A. Too tired to care? The psychological effects of working with trauma. J Psychiatr Ment Health Nurs. 2003;10:17-27.
- Chamberlain J, Miller MK. Evidence of secondary traumatic stress, safety concerns, and burnout among a homogeneous group of judges in a single jurisdiction. J Am Acad Psychiatry Law. 2009;37:214-24.
- Levin AR, Greisherg S. Vicarious trauma in attorneys. Pace Law Rev. 2003;24(1):245-52.
- Akbayrak N, Oflaz F, Aslan Ö, Özcan CT, Taştan S, Çiçek HS. Post-traumatic stress disorder symptoms among military health professionals in Turkey. Mil Med. 2005;170 (2):125-9.
- Çakmak H, Er RA, Öz YC, Aker AT. Kocaeli İli 112 acil yardım birimlerinde çalışan personelin Marmara depreminden etkilenme ve olası afetlere hazırlık durumlarının saptanması. Akademik Acil Tıp Dergisi. 2010;2:83-8.
- Haksal P. Acil servis personelinde görülen ikincil travmatik stres düzeyinin disosiyasyon düzeyi, sosyal destek algısı ve başa çıkma stratejileri açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ankara, Hacettepe Üniversitesi, 2007.
- Öztürk G. Sağlık personelinin çalıştığı birime göre ikincil travmatik stres düzeyinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Burdur, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, 2019.
- Yeşil A, Ergün Ü, Amasyalı C, Er F, Olgun NN, Aker AT. Çalışanlar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği Türkçe uyarlaması geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Noro Psikiyatr Ars. 2010;47:111-7.
- Lerner MJ, Miller DT. Just world research and the attribution process looking back and ahead. Psychol Bull. 1978;5:1030-51.
- Lipkus I, Dalbert C, Siegler I. The İmportance of Distinguishing The Belief in a Just World For Self Versus For Others: Implications For Psychological Well-Being. Pers Soc Psychol Bull. 1996;22:666–77.
- Rubin Z, Peplau LA. Who believes in a just word? J Soc Issues. 1975;31(3):65.
- Lerner MJ. The justice motive: Some hypotheses as to its origins and forms. J Pers. 1977;45:1–52.
- Lerner MJ. The Belief in a Just World: A Fundamental Delusion. New York, Plenum Pres, 1980.
- Dalbert C, Stoeber J. The personal belief in a just world and domain-spesific beliefs about justice at school and in the family: A longitudinal study with adolescents. Int J Behav Dev. 2006;30:200-7.
- Erdener M. Afet alanında çalışan profesyonellerin psikolojik dayanıklılık ve ikincil travmatik stres düzeylerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ankara, Hacettepe Üniversitesi, 2019.
- Tomaka J, Blascovich J. Effects of justice belifes on cognitive appraisals of and subjective, physiological, and behavioral response to potential stress. J Pers Soc Psychol. 1994;67:732-40.
- Jahic G. Adil dünya inancı ve psikolojik hoşnutlukla ilişkisi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi, 1999.
- Lucas T, Alexander S, Firestone I, Lebreton JM. Just world bliefs, perceived stres, and health behavior: The impact of a procedurally just world. Psychol Health. 2008;23:849-65.
- Bride BR, Margaret M, Yegidis B, Figley CR. Development and validation of the Secondary Traumatic Stress Scale. Res Soc Work Pract. 2004;14:27-35.
- Yıldırım G, Kıdak L, Yurdabakan İ. İkincil Travmatik Stres Ölçeği: Bir uyarlama çalışması. Anadolu Psikiyatri Derg. 2018;19(1):45-51.
- Dalbert C. The world is more just for me than generally: about the personal belief in a just world scale validity. Soc Justice Res. 1999;12:79-98.
- Göregenli M. Şiddet, kötü muamele ve işkenceye ilişkin değerlendirmeler, tutumlar ve deneyimler, İşkencenin Önlenmesinde Hukukçuların Rolü Projesi Raporu, İzmir, 2003.
- Erkuş A. Değerlendirme, değerleme, norm, norm geliştirme, normalleştirme nedir ne değildir? İlköğretim Online. 2012;11(2):1-6.
- Kalaycı YE. Parametrik ve parametrik olmayan çoklu karşılaştırma yöntemlerinin incelenmesi: Türkiye’de bölgelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması örneği (Yüksek Lisans Tezi). Isparta, Isparta Üniversitesi, 2016.
- Lee S, Lee DK. What is the proper way to apply the multiple comparison test? Korean J Anesthesiol. 2018;71 (5):353-60.
- Tabachnick BG, Fidell, LS. Using multivariate statistics (Sixth edition). United States: Pearson Education, 2013.
- Furnham A. Just word beliefs in twelve societies. J Soc Psychol. 1997;133(3):317-40.
- Whatley MA. Belief in a Just Word Scale: Unidimensional or multidimensional? J Soc Psychol. 1993;133(4):547-52.
- Benson D. Why Do People Believe in a Just World: Testing Explanations. Sociol Spectr. 1992;12:73-104.
- Caputi P. Factor structure of the Just World Scale among Australian undergraduates. J Soc Psychol. 1994;134(4):475-83.
- Çetinalp Şahin P. Polis okulu öğrencilerinin adil dünya inancı, otoriterlik, sistemi meşrulaştırma, vatanseverlik ve insan hakları tutumlarının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İzmir, Ege Üniversitesi, 2014.
- Giray FS. Suç işlemiş ve işlememiş ergenlerin adil dünya inancı ve bağışlayıcılık tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Maltepe Üniversitesi, 2009.
- O’Connur W, Morrison T, Mcleod L, Anderson D. A Meta-Analytic Review of the Relationship Between Gender and Belief in a Just World. J Soc Behav Pers. 1996;1:141-8.
Uğur D. Dünyayı adil algılama ve geleceğe dair umut/umutsuzluk: depresyon tanısı alan ve almayan kişilerde adil dünya inancı (Yüksek Lisans Tezi) Mersin, Mersin Üniversitesi, 2007.
- Wagstaff G. Correlates of Just World in Britain. J Soc Psychol. 1983;121:145-6.
- Gençtürk N. Multipl skleroz tanısı olan hastalarda adil dünya inancı, psikolojik sağlamlık ve yaşam doyumu (Yüksek Lisans Tezi) İstanbul, Beykent Üniversitesi, 2016.
- Kurtay C. Evlilikte kadına yönelik fiziksel şiddeti meşru görme ile cinsiyetçi tutumlar ve adil dünya inancı arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi) İstanbul, İstanbul Arel Üniversitesi, 2018.
- Yancı Sağlam F. Tecavüze ilişkin tutumların tecavüz mitleri, adil dünya inancı, cinsiyet rolleri ve demografik değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi) Kocaeli, Kocaeli Üniversitesi, 2019.
- Ai AL, Plummer C, Kanno H, Heo G, Appel HB, Simon CE et al. Positive traits versus previous trauma: Racially different correlates with PTSD symptoms among Hurricane Katrina-Rita volunteers. J Community Psychol. 2011;39(4):402-20.
- Cemgil AÇ. Türkiye’deki ruh sağlığı çalışanlarında ikincil travmatik stres: Moderatör olarak duygu düzenlemenin empati ve ikincil travmatik stres arasındaki ilişkiye etkisi (Yüksek Lisans Tezi) İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2019.
- Horwitz MJ. Work-related trauma effects in child protection social workers. J Soc Serv Res. 2006;32(3):1-18.
- Kranda T. Sosyal hizmet alanında çalışan profesyonellerin ikincil travmatik stres düzeylerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Üsküdar Üniversitesi, 2019.
- Özkul M. Psikososyal destek elemanlarının algılanan sosyal destek ile yaşadıkları ikincil travmatik stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ankara, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, 2019.
- Adams RE, Figley CR, Boscarino JA. The Compassion Fatigue Scale: Its use with social workers following urban disaster. Res Soc Work Pract. 2008;18(3):238-50.
- Choi G. Organizational Impacts on The Secondary Traumatic Stress of Social Workers Assisting Family Violence or Sexual Assault Survivors. Adm Soc Work. 2011;35(3):225-42.
- Ivicic R, Motta R. Variables associated with Secondary Traumatic Stress among mental health professionals. Traumatology. 2017;23(2):196-204.
- Craig CD, Sprang G. Compassion satisfaction, compassion fatigue, and burnout in a national sample of trauma treatment therapists. Anxiety Stress Coping. 2010;23(3):319-39.
- Creamer TL, Liddle BJ. Secondary traumatic stress among disaster mental health workers responding to the September 11 attacks. J Trauma Stress. 2005;18(1):89-96.
- Çakıroğlu M. Ceza infaz kurumları ve denetimli serbestlik müdürlüklerinde görev yapan psikologlarda ikincil travmatik stres ile ilişkili faktörler (Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli, Kocaeli Üniversitesi, 2018.
- Çetinkaya Büyükbodur A. Sosyal hizmet uzmanlarında psikolojik dayanıklılık ve ikincil travmatik stresin incelenmesi (Doktora Tezi). Ankara, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, 2018.
- Çolak B, Şişmanlar ŞG, Karakaya I, Etiler N, Biçer Ü. Çocuk cinsel istismar olgularını değerlendiren meslek gruplarında dolaylı travmatizasyon. Anadolu Psikiyatri Derg. 2012;13:51-8.
- Fullerton CS, Ursano RJ, Wang L. Acute stress disorder, posttraumatic stress disorder, and depression in disaster or rescue workers. Am J Psychiatry. 2004;161:1370-6.
- Gürdil G. Üstlenilmiş travma ve ikincil travmatik stresin travmatik yaşantılara müdahale eden bir grup üzerinde gestalt temas biçimleri çerçevesinde değerlendirilmesi (Doktora Tezi). Ankara, Ankara Üniversitesi, 2014.
- Kahil A. Travmatik yaşantıları olan bireylere yardım davranışında bulunan profesyonel ve gönüllülerin ikincil travmatik stres düzeylerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ankara, Ufuk Üniversitesi, 2016.
- Kjellenberg E, Nilsson F, Daukantaite D, Cardena E. Transformative narratives: The impact of working with war and torture survivors. Psychol Trauma. 2013;6:1-9.
- Linley PA, Joseph S. Therapy work and therapists’ positive and negative well-being. J Soc Clin Psychol. 2007;26 (3):385-403.
- Öles M. Dezavantajlı gruplarla çalışan ruh sağlığı çalışanlarının yaşadığı ikincil travmatik stres, tükenme ve baş etme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Okan Üniversitesi, 2019.
- Yeşil A, Aker AT, Sezgin U. Hemodiyaliz tedavisi gören hastalara bakım veren ekipte ruhsal belirtiler. Düşünen Adam. 2009;22(1-4):9-17.
- Bulman RJ, Wortman CB. Attributions of blame and coping in the “real world”: Severe accident victims react to their lot. J Pers Soc Psychol. 1977;35:351–63.
- Coşgun E. Suça yönelen ergenlerde, çocukluk döneminde örseleyici yaşantılara maruz kalma düzeyi ile adil dünya inancı arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi) İstanbul, Maltepe Üniversitesi, 2010.
- Epstein S. Cognitive-experiental self theory. In Handbook of Personality Theory and Research (Ed LA Pervin):165-192. New York, Guilford Press, 1990.
- Furnham A, Procter E. Belief in a Just World: Review and critique of the individual difference literature. Br J Soc Psychol. 1989;28: 365-84.
- Janoff-Bulman R. Assumptive worlds and the stress of traumatic events: applications of the schema construct. Soc Cogn. 1989;7(2):113-36.
- Magwaza AS. Assumptive worlds of traumatized South African adults. J Soc Psychol. 1999;139(5):622-30.
- Tiftik N. Adam öldürme eylemi nedeniyle hüküm giymiş olan kadınlarda, çocukluk örselenme yaşantılarına maruz kalma düzeyi, adil dünya inancı ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Maltepe Üniversitesi, 2012.
- Baykuzu G. Üniversite öğrencilerinde travmatik yaşantılar, travma sonrası stres belirtileri, yasal yollara başvuru tercihleri ve adil dünya inancı arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Ankara, Ankara Üniversitesi, 2016.
- Riaz MN, Sultana R, Riaz MA, Shah SZ, Batool N, Murad MG. Outcomes of Belief in Just World Among Victims of Natural and Man- Made Disaster: Moderating Role of Resilience. Pakistan Journal of Psychological Research. 2015;30 (1).
- Bayraktar S. Trafik kazası geçirmiş kişilerde travma sonrası stres belirtileri ve travma sonrası gelişim ile ilişkili değişkenlerin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, İstanbul Üniversitesi, 2011.
- Correia I, Kamble SV, Dalbert C. Belief in a just world and well-being of bullies, victims and defenders: a study with Portuguese and Indian students. Anxiety Stress Coping. 2009;22(5):497-508.