EBEVEYN DENTAL KAYGISI VE ÖNGÖRÜSÜNÜN ÇOCUKLARIN DENTAL KAYGISI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2022, Cilt: 32 Sayı: 3, 219 - 225, 14.07.2022

Nilüfer 1 Dilek Özge Yılmaz2 Üstün Dilek Özge Yılmaz

https://doi.org/10.17567/ataunidfd.1039250

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, ebeveynlerin çocuklarının dental kaygısını öngörebilme yeteneğinin araştırılması ve ebeveynler ile çocuklarının endişe düzeylerinin birbirleriyle nasıl ilişkili olduğunun değerlendirilmesidir.
Yöntemler: Çalışma, İstanbul Medipol Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Pedodonti Anabilim Dalı’na başvu- ran, toplam 75 çocuk ve ebeveynleri ile gerçekleştirildi. Yaşları 4-10 arasında değişen, dental tecrübesi olmayan ve üst çene süt azı dişlerinde lokal anestezi ile restoratif tedavi ihtiyacı olan çocuk hastalar çalışmaya dahil edildi. Çocuğun dental kaygı düzeyi tedavi öncesinde Modifiye Çocuk Dental Anksiyete Ölçeği’nin resimli ver- siyonu kullanılarak, tedavi sırasında ise Venham Genel Davranış Skalası ile değerlendirildi. Ebeveynlerin dental kaygı düzeyleri Modifiye Dental Anksiyete Ölçeği, çocuklarının dental kaygısına yönelik öngörüleri ise Corah Modifiye Dental Anksiyete Ölçeği kullanılarak skorlandı. Elde edilen skorların karşılaştırılmasında Kruskal Wallis ve Ki-Kare testleri, bu skorlar arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde ise Spearman’s korelasyon analizi kullanıldı.
Bulgular: 4-6 yaş ve 8-10 yaş gruplarındaki çocukların resimli-Modifiye Çocuk Dental Anksiyete Ölçeği skorları ile ebeveynlerin Corah Modifiye Dental Anksiyete Ölçeği skorları arasındaki ilişki, istatistiksel olarak anlamlı bu- lundu (sırasıyla, P = ,004 ve P = ,034). Ancak, resimli-Modifiye Çocuk Dental Anksiyete Ölçeği ve Venham Genel Davranış Skalası ölçeklerinden elde edilen skorlar arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı (P > ,05). Resimli-Mo- difiye Çocuk Dental Anksiyete Ölçeği ile Modifiye Dental Anksiyete Ölçeği’nin skorları arasında da istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki bulunmadı (P > ,05).
Sonuç: Bu çalışma ile belirli yaş grubundaki çocukların dental kaygılarının aileleri tarafından doğru bir şekilde öngörülebileceği görülmüştür. Ek olarak, ebeveynlerdeki dental kaygının çocuklar üzerinde etkili olmadığı so- nucuna varılmıştır.
Anahtar kelimeler: Çocuk, Corah modifiye dental anksiyete ölçeği, dental kaygı, resimli modifiye çocuk dental anksiyete ölçeği, ebeveyn.

ABSTRACT
Objective: This study aimed to evaluate the parental prediction on their children's dental anxiety and deter- mine the relationship between the parents and their children’s dental anxiety.
Methods: This study was conducted among 75 children aged 4-10 and their parents, visiting the Istanbul Medipol University, Department of Pedodontics. The patients with the indication of the restorative treatment in their maxillary primary molars and who had no dental experience were selected. The child's level of dental anxiety was scored using the faces-version of Modified Child Dental Anxiety Scale before treatment and with the Venham General Behavior Scale during treatment. Parents’ dental anxiety level was evaluated using the Modified Dental Anxiety Scale, and the parental prediction was determined with the Corah Modified Dental Anxiety Scale. Kruskal-Wallis and Chi-Square tests were used to compare the obtained scores. Spearman’s correlation test was used for the correlation between variables.
Results: Significant correlation was found between the faces-version of Modified Child Dental Anxiety Scale and parental Corah Modified Dental Anxiety Scale scores in the aged 4-6 and aged 8-10 groups (P = .004, P = 0.034; respectively), while no significant correlation was found between the faces-version of Modified Child Dental Anx- iety Scale and Venham General Behavior Scale scores (P > .05). There was no significant correlation between the faces-version of Modified Child Dental Anxiety Scale and Modified Dental Anxiety Scale scores (P > .05).
Conclusion: The dental anxiety of children in a certain age group can be accurately predicted by their parents. The children’s dental anxiety was not influenced by parental dental anxiety.
Keywords: Children, Corah modified dental anxiety scale, dental anxiety, faces-version of modified child dental anxiety scale, parental

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Corah modifiye dental anksiyete ölçeği, dental kaygı, resimli modifiye çocuk dental anksiyete ölçeği, ebeveyn

Kaynakça

• KAYNAKLAR 1. Dadds MR, Spence SH, Holland DE, Barrett PM, Laurens KR. Preven- tion and early intervention for anxiety disorders: a controlled trial. J Consult Clin Psychol. 1997;65(4):627-635. [Crossref]
• 2. Boka V, Arapostathis B, Kotsanos N, Karagiannis V, van Loveren C, Veerkamp J. Relationship between child and parental dental anxiety with child’s psychological functioning and behavior during the ad- ministration of local anesthesia. J Clin Pediatr Dent. 2016;40(6):431-437. [Crossref]
• 3. Malhotra R, Gandhi K, Kumar D, Ahuja S, Kapoor R, Sahni A. A compa- rative study to evaluate parent’s ability to assess dental fear in their 6-to 10-year-old children using children’s fear survey schedule— Dental subscale. J Clin Pediatr Dent. 2018;11(3):205-210. [Crossref]
• 4. Thomson WM, Locker D, Poulton R. Incidence of dental anxiety in young adults in relation to dental treatment experience. Community Dent Oral Epidemiol. 2000;28(4):289-294. [Crossref]
• 5. Krikken JB, van Wijk AJ, ten Cate JM, Veerkam JS. Measuring dental fear using the CFSS-DS. Do children and parents agree? Int J Paedi- atr Dent. 2013;23(2):94-100. [Crossref]
• 6. Sert T, Oba AA, Arıkan V, Şahin ND. 7-15 yaş arası çocuklarda den- tal anksiyete sıklığı ve ebeveynlerin anksiyetesi ile ilişkisi. İnönü Üniv Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Derg. 2020;8(1):36-45. [Crossref]
• 7. ten Berge M, Veerkamp JS, Hoogstraten J, Prins PJ. Childhood den- tal fear in relation to parental child-rearing attitudes. Psychol Rep. 2003;92(1):43-50. [Crossref]
• 8. Goettems ML, Ardenghi TM, Romano AR, Demarco FF, Torriani DD. Influence of maternal dental anxiety on the child’s dental caries ex- perience. Caries Res. 2012;46(1):3-8. [Crossref]
• 9. Leal AM, Serra KG, Queiroz RC, Araújo MA, Maia Filho EM. Fear and/or anxiety of children and parents associated with the dental environ- ment. Eur J Paediatr Dent. 2013;14(4):269-272. 10. Folayan MO, Idehen EE, Ojo OO. Dental anxiety in a subpopulation of African children: Parents ability to predict and its relation to ge- neral anxiety and behaviour in the dental chair. Eur J Paediatr Dent. 2004;5(1):19-23.
• 11. Kyritsi MA, Dimou G, Lygidakis NA. Parental attitudes and percepti- ons affecting children’s dental behaviour in Greek population. A clini- cal study. Eur Arch Paediatr Dent. 2009;10(1):29-32. [Crossref]
• 12. Versloot J, Veerkamp J, Hoogstraten J. Dental anxiety and psycho- logical functioning in children: its relationship with behaviour during treatment. Eur Arch Paediatr Dent. 2008; 9(1):36–40. [Crossref]
• 13. Humphris GM, Wong HM, Lee GTR. Preliminary validation and re- liability of the modified child dental anxiety scale. Psychol Rep. 1998;83(3):1179-1186. [Crossref]
• 14. Ilgüy D, Ilgüy M, Dinçer S, Bayirli G. Reliability and validity of the Modified Dental Anxiety Scale in Turkish patients. J Int Med Res. 2005;33(2):252-259. [Crossref]
• 15. Tunc EP, Firat D, Onur OD, Sar V. Reliability and validity of the Modi- fied Dental Anxiety Scale (MDAS) in a Turkish population. Community Dent Oral Epidemiol. 2005;33(5):357-362. [Crossref]
• 16. Armfield JM. How do we measure dental fear and what are we mea- suring anyway? Oral Health Prev Dent. 2010;8(2):107–115.
• 17. Howard KE, Freeman R. Reliability and validity of a faces versi- on of the Modified Child Dental Anxiety Scale. Int J Paediatr Dent. 2007;17(4):281-288. [Crossref]
• 18. Porritt J, Buchanan H, Hall M, Gilchrist F, Marshman Z. Assessing children’s dental anxiety: a systematic review of current measu- res. Community Dent Oral Epidemiol. 2013;41(2):130-142. [Crossref]
• 19. Al-Namankany A, De Souza M, Ashley P. Evidence-based den- tistry: analysis of dental anxiety scales for children. Br Dent J. 2012;212(5):219-222. [Crossref]
• 20. Jimeno FG, Bellido MM, Fernández CC, Rodríguez AL, Pérez JL, Quesada JB. Effect of audiovisual distraction on children’s beha- viour, anxiety and pain in the dental setting. Eur J Paediatr Dent. 2014;15(3):297-302.
• 21. Corah NL. Development of a Dental Anxiety Scale. J Dent Res. 1968;47(1):154–157. [Crossref]
• 22. Seydaoğlu G, Doğan MC, Uğuz Ş, İnanç BY, Çelik M. Corah dental ank- siyete skalasının Türkçe uyarlamasının geçerlilik-güvenilirliği ve den- tal anksiyete görülme sıklığı. Ondokuz Mayıs Üniv Diş Hekimliği Derg. 2006;7(1):7-14.
• 23. Venham LL, Gaulin-Kremer E, Munster E, Bengston-Audia D, Cohan J. Interval rating scales for children’s dental anxiety and uncooperati- ve behavior. Pediatr Dent. 1980;2(3):195-202.
• 24. Shindova M, Belcheva A, Mateva N. Factors in dental environment related to development of child dental fear and parent-child agree- ment on its evaluation. Medicine. 2014;4(1):91-95.
• 25. Folayan M, Idehen E, Ufomata D. The effect of sociodemographic fac- tors on dental anxiety in children seen in a suburban Nigerian hospi- tal. Int J Paediatr Dent. 2003;13(1):20-26. [Crossref]
• 26. Wogelius P, Poulsen S, Sorensen HT. Prevalence of dental anxiety and behavior management problems among six to eight years old Da- nish children. Acta Odontol Scand. 2003;61(3):178-183. [Crossref]
• 27. Dogan MC, Seydaoglu G, Uguz S, Inanc BY. The effect of age, gender and socio-economic factors on perceived dental anxiety determined by a modified scale in children. Oral Health Prev Dent. 2006;4(4):235- 241.
• 28. Akbay Oba A, Dülgergil ÇT, Şaroğlu Sönmez I. Prevalence of dental anxiety in 7- to 11-year old children and its relationship to dental ca- ries. Med Princ Pract. 2009;18(6):453-457. [Crossref]
• 29. Cagiran E, Sergin D, Deniz MN, Tanattı B, Emiroglu N, Alper I. Effects of sociodemographic factors and maternal anxiety on preoperative anxiety in children. J Int Med Res. 2014;42(2):572-580. [Crossref]
• 30. Tonguç Altın K, Güner Onur Ş, Demetgül Yurtseven B, Altunok Ç, San- dallı N. Ebeveyn dental kaygısının çocukların dental kaygısı üzerine etkileri. 7tepe Klinik Derg. 2019;15(2):146-151. [Crossref]
• 31. Lee CY, Chang YY, Huang ST. Prevalence of dental anxiety among 5-to 8-year-old Taiwanese children. J Public Health Dent. 2007;67(1):36- 41. [Crossref]
• 32. ten Berge M, Veerkamp JSJ, Hoogstraten J, Prins PJM. The Dental subscale of the children’s fear survey schedule: predictive value and clinical usefulness. J Psychopathol Behav Assess. 2002;24(2):115-118. [Crossref]
• 33. Bayrak S, Sen Tunc E, Egilmez T, Tuloglu N. Ebeveyn dental kaygısı ve sosyodemografik faktörlerin çocuklarin dental kaygısı üzerine etkile- ri. Atatürk Üniv Diş Hek Fak Derg. 2010;20(3):181-188.
• 34. Yahyaoğlu Ö, Baygın Ö, Yahyaoğlu G, Tüzüner T. 6-12 yaş grubu çocuk- larda diş hekiminin dış görünüşünün dental durum ile ilişkisinin de- ğerlendirilmesi. Atatürk Üniv Diş Hek Fak Derg. 2017;28(3):292-304. [Crossref]
• 35. Themessl-Huber M, Freeman R, Humphris G, Macgillivray S, Terzi N. Empirical evidence of the relationship between parental and child dental fear: a structured review and meta-analysis. Int Paediat Dent. 2010;20(2):83-101. [Crossref] 36. Coric A, Banozic A, Klaric M, Vukojevic K, Puljak L. Dental fear and anxiety in older children: an association with parental dental anxiety and effective pain coping strategies. J Pain Res. 2014;7:515-521. [Crossref]
• 37. Folayan M, Ufomata D, Adekoya-Sofowora C, Otuyemi O, Idehen E. The effect of psychological management on dental anxiety in child- ren. J Clin Pediatr Dent. 2003;27(4):365-370. [Crossref]
• 38. Gustafsson A, Arnrup K, Broberg AG, Bodin L, Berggren U. Child dental fear as measured with the Dental Subscale of the Child- ren’s Fear Survey Schedule: the impact of referral status and type of informant (child versus parent). Community Dent Oral Epidemiol. 2010;38(3):256-266. [Crossref]
• 39. Luoto A, Tolvanen M, Rantavuori K, Pohjola V, Lahti S. Can pa- rents and children evaluate each other’s dental fear? Eur J Oral Sci. 2010;118(3):254-258. [Crossref]