Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Öğretimi Öz yeterlik inançları Ve Fen Öğretimine Yönelik Tutumları

Yıl 2012, Cilt: 21 Sayı: 1, 267 - 280, 01.03.2012

Yrd. Doç. Dr. Nil Yildiz Duban Yrd. Doç. Dr. Nurcan Gökçakan

Öz

: This study was carried out to identify how the level of the primary school teacher candidates’ science teaching self efficacy beliefs and attitudes towards science teaching changed in terms of some variables such as gender grades and teaching variety and to find the correlation between self efficacy beliefs and attitudes In this study which is bases on the correlative investigation model the Science Teaching Efficacy Belief Instrument STEBI B and Science Teaching Attitude Scale were applied to the primary school teacher candidates training at Education Faculty Primary Education Department in Afyon Kocatepe University and Mersin University in 2009 2010 academic year According to the findings of this study the primary school teacher candidates’ self efficacy does not differentiate in respect to gender and teaching variety Furthermore attitude towards science teaching made a statistically significant contribution to the variation in preservice elementary teachers’ personal science teaching efficacy beliefs and outcome expectancy Key words: Science teaching self efficacy beliefs Attitudes towards science teaching Teacher candidates

Anahtar Kelimeler

-

SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ FEN ÖĞRETİMİ ÖZ-YETERLİK İNANÇLARI VE FEN ÖĞRETİMİNE YÖNELİK TUTUMLARI

Öz

Bu araştırmanın amacı, Afyon Kocatepe Üniversitesi ve Mersin
Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği öğrencilerinin fen
öğretimine yönelik öz-yeterlik inançlarını ve fen öğretimine yönelik tutumlarını
belirleyerek birtakım değişkenlere göre nasıl değiştiğini ve fen öğretimine yönelik özyeterlik
inançları ile fen öğretimine yönelik tutumları arasındaki ilişkiyi belirlemektir.
İlişkisel tarama modelinin kullanıldığı bu araştırmanın örneklemini 2009-2010 öğretim
yılı bahar döneminde Afyon Kocatepe ve Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi
İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliğinde öğrenim görmekte olan toplam 683 öğretmen
adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Sınıf Öğretmenlerinin
Fen Öğretiminde Öz-yeterlik İnancı Ölçeği” ve “Sınıf Öğretmenlerine Yönelik Fen
Öğretimi Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada öğretmen adaylarının fen
öğretimine yönelik öz-yeterlik inançlarının ve tutumlarının cinsiyetlerine ve öğretim
türlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca
araştırmada öğretmen adaylarının fen öğretimine yönelik öz-yeterlik inançları ile fen
öğretimine yönelik tutumları arasında olumlu ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna
ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fen öğretimi öz-yeterlik inancı, Fen öğretimi tutumu, Öğretmen adayları

Kaynakça

• Akbas, A. & Çelikkaleli, Ö. (2006). Sınıf ögretmeni adaylarının fen ögretimi özyeterlilik inançlarının cinsiyet, ögrenim türü ve üniversitelerine göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi, Egitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 98-110.
• Aston, P.T. (1984). Teacher efficacy: A motivational paradigm for effective teacher education. Journal of Teacher Education, 35(5), 28-32.
• Aşkar, P. ve Umay, A. (2001). İlköğretim matematik öğretmenliği öğretmen adaylarının bilgisayarla ilgili öz-yeterlik inançları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 1-8.
• Azar, A. (2010). In-service and pre-service secondary science teachers’ self-efficacy beliefs about science teaching. Educational Research and Reviews, 5(4); 175- 188.
• Bahçeci Sansar, S. (2010). Okul öncesi öğretmenlerin fen öğretimine yönelik tutumları ile fen etkinliklerinde kullandıkları yöntemlerin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bal, H. F. (2010). Öğretmenlerin fen öğretimi öz yeterlik inançları ile bilgisayar kaygıları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Berkant, G. H. ve Ekici, G. (2007), “Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretiminde öğretmen öz yeterlik inanç düzeyleri ile zeka türleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 113-132.
• Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, PegemA Yayıncılık, Ankara.
• Çamlıbel-Çakmak, Ö. (2006). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Fene ve Fen Öğretimine Yönelik Tutumları İle Bazı Fen Kavramlarını Anlama Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetin, B. (2008). Fen bilgisi öğretimi dersinin sınıf öğretmenliği anabilim dalı 3. Sınıf öğrencilerinin fen öğretimindeki öz-yeterlik inançlarına etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, (2); 55-71.
• Denizoğlu, P. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen bilgisi öğretimine yönelik özyeterlik inanç düzeyleri, öğrenme stilleri ve fen bilgisi öğretimine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Demirel, Ö. (1993), Eğitim Terimleri Sözlüğü (10. Baskı). Ankara: Usem Yayınları.
• Enochs, L.G. and Riggs, I.M. (1990). Further development of an elementary science teaching efficacy belief instrument: A preservice elementary scale. School Science and Mathematics, 90(8), 694-706.
• Ercan, S (2007), “Sınıf öğretmenlerinin bilimsel süreç beceri düzeyleri ile fen bilgisi öz- yeterlik düzeylerinin karşılaştırılması (Uşak ili örneği)”, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hazır Bıkmaz, F. (2004). Sınıf öğretmenlerinin fen öğretiminde öz yeterlilik inancı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Milli Eğitim Dergisi, 161.
• Henson R. K.(2001). Teacher self-efficacy: substantive ımplications and measurement dilemmas. Paper presented at the annual meeting of the educational research exchange.
• İpek, C., & Bayraktar, Ş. (2004). Aday öğretmenlerin fen bilimleri ve sosyal bilimlere bakışları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 35-50.
• Karasar, N., Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayınları, Ankara, 2005.
• Köse, A. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğrenme stilleri, ders çalışma stratejileri ile fen bilgisi öğretimi öz yeterlik inançları arasındaki ilişki (ÇOMÜ Örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Martin, D. J. (2003). Constructivism in elementary science education, Elementary science methods: A constructivist approach (with infotrac). Third Edition. Kennesaw State College Downloads&Links.
• Özden, M., Kara, A. ve Tekin, A. (2008). Öğretmen adaylarının fen bilgisi öğretimi dersine ilişkin tutumları. Elektronik sosyal bilimler dergisi, 7(23), 352-377.
• Özkan,Ö., Tekkaya, C. ve Çakıroğlu, J. (2004). Fen bilgisi aday öğretmenlerin fen kavramlarını anlama düzeyleri, fen öğretimine yönelik tutum ve öz yeterlik inançları. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi 16-18 Eylül 2002. Bildiriler Kitabı. Cilt.2, 1300-1304. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlügü Basımevi.
• Plourde, L.A.(2001). The genesis of science teaching ın the elementary school: the ınfluence http://www.ed.psu.edu/CI/Journals/2001aets/su1_08_plourde.rtf. tarihinde alınmıştır. of student teaching 07.08.2006
• Saracaloğlu, A. S. & Yenice, N. (2009). Fen Bilgisi ve Sınıf öğretmenlerinin özyeterlik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 5, (2); 244-260.
• Sarıkaya, H. (2004). Preservice elementary teachers’ science knowledge, attitude towards science teaching and their efficacy beliefs regarding science teaching. Unpublished master thesis. METU: The Graduate School of Social Sciences.
• Senemoglu, N., Demirel, M., Yagci, E., & Üstündağ, T. (2009). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik inanç düzeyleri (Elementary school teachers' self- efficacy beliefs). Humanity& Social Sciences Journal. 4(2): 164-171.
• Sönmez, S. (2007). Preschool teachers' attitudes toward science and science teaching. Unpublished master thesis. METU: The Graduate School of Naturel and Applied Sciences.
• Tekkaya, C., Çakıroglu, J., & Özkan, Ö. (Nisan, 2002). Turkish preservice science teachers’ understanding of science, self efficacy beliefs and attitudes toward science teaching. NARST 2002 (National Association for Research in Science Teaching), New Orleans, USA.
• Thompson, C. L. & Shrigley, R. L. (1986). What research says: Revising the science attitude scale. School Science and Mathematics, 86(4), 331-343.
• Tosun, T. (2000). The beliefs of preservice elementary teachers toward science and science teaching. School Science And Mathematics, 100(7), 376-382.
• Türkmen, L. ve Bonnstetter, R. (1999). “A study of Turkish preservice science teachers’ attitudes toward science and science teaching” Paper presented at the annual convention of National Association of Research in Science Teaching.
• Türkmen, L. (2002). Sınıf öğretmenliği 1. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri ve fen bilgisi öğretimine yönelik tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 23; 218-228.
• Türkmen, L. (2007), “The influences of elementary science teaching method courses on a Turkish teachers college elementary educatıon major students’ attitudes towards science and science teaching”, Journal of Baltic Science Education, 6 (1), 66-77.
• Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2009). Ortaögretim Ögretmenlerinin Öz-Yeterlik Algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 9(17), 1-16.
• Vural,E. D. ve Hamurcu, H. (2008), “Okul öncesi öğretmen adaylarının fen öğretimi dersine yönelik öz-yeterlik inançları ve görüşleri”, Elementary Education Online, 7(2), 456-467.