ADANA İLİ HANE HALKI TÜKETİM DAVRANIŞLARI ÜZERİNE BOYLAMSAL BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2021, Cilt: 30 Sayı: 3, 10 - 27, 31.12.2021

Serap Çabuk Deniz Zeren Hatice Doğan Südaş Burak Nakiboğlu Selin Köksal Araç Abdil Arık

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1013198

Öz

Bu çalışmada, 2012 ve 2020 yıllarında benzer özellikteki hanelerden toplanan veriler ile Adana İli Hane Halkı Tüketim Davranışlarını ve yıllar itibariyle tüketim kalıplarındaki değişimi tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaçla Adana ilinde yaşayan tüketicilerin satın alma, tüketim ve satın alma sonrası alışkanlıkları, satın alma yeri tercihlerinde etkili faktörler, hizmet tüketimi eğilimleri, dayanıklı tüketim mallarına ilişkin sahiplik oranları, sürdürülebilir tüketim davranışları ve medya alışkanlıkları boylamsal olarak incelenmiştir. Araştırma; Seyhan, Çukurova, Yüreğir ve Sarıçam olmak üzere Adana’nın dört merkez ilçesinde yürütülmüştür. 2012 yılında 1222; 2020 yılında ise 1294 haneden geçerli veri toplanmıştır. Çalışma kapsamında hanelerin satın alma ve tüketim davranışlarındaki değişimlere ilişkin tanımlayıcı istatistikler sunulmuş ve bu değişimler sosyoekonomik gruplar açısından da yorumlanmıştır. 2012 yılı verileri ve 2020 yılı verileri ışığında tüketim davranışlarına ilişkin benzerlikler ve farklılıklar sosyal değişim ve teknolojik ilerlemeler gibi faktörler göz önünde bulundurularak tartışılmıştır. Araştırma bulguları Adana ilinde yaşayan tüketicilerin tüketim davranışlarıyla, Adana ilinde faaliyet gösteren işletmeler ve kamu kuruluşları açısından önemli göstergeler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tüketim Davranışları, Hane Halkı, Adana, Boylamsal Araştırma

Destekleyen Kurum

Çukurova Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Proje Numarası

SBA-2020-12523

Kaynakça

• Aydın, F., Yıldız, Ş. (2013). Sivas ilinde ekmek tüketim alışkanlıkları ve tüketici dinamiklerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42 (2): 165-180.
• Aypay, A., Sever, M., Demirhan, G. (2012). Üniversite öğrencilerinin sosyal ve akademik entegrasyonu: boylamsal bir araştırma, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2): 407 -422.
• Cabi, E. (2015). Öğretmen Adaylarının Öz-Düzenleme Stratejileri ve Akademik Başarısı: Boylamsal Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(3): 489-506.
• Emrahoğlu, N. & Öztürk, A. (2009). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının Astronomi kavramlarını anlama seviyelerinin ve kavram yanılgılarının incelenmesi üzerine boylamsal bir araştırma, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1): 165–180.
• Erdal, G. & Esengün, K. (2008). Tokat İlinde balık tüketimini etkileyen faktörlerin logit model ile analizi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 25(3): 203-209.
• Erdal, G. & Tokgöz K. (2011). Tüketicilerin ambalajlı ve açık süt tüketim tercihlerini etkileyen faktörler: Erzincan İli Örneği. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1: 111-115.
• Fong, WK, Matsumoto, H., Lun, YF & Kimura, R. (2007). Influences of indirect lifestyle aspects and climate on household energy consumption. Journal of Asian Architecture and Building Engineering, 6: 395-402. doi: https://doi.org/10.3130/jaabe.6.395.
• Fonseca, MC & Salay, E. (2008). Beef, chicken and pork consumption and consumer safety and nutritional concerns in the City of Campina. Brazil, Food Control, 19: 1051-1058. doi:https://doi.org/10.1016/j.foodcont.2007.11.003.
• Fraj, E. & Martinez, E. (2006). Environmental values and lifestyles as determining factors of ecological consumer behaviour: An empirical analysis. Journal of Consumer Marketing, 23(3): 133-144. doi:https://doi.org/10.1108/07363760610663295.
• Gegez, E. (2010). Pazarlama araştırmaları. 3. Baskı. Beta Yayıncılık.
• Gündüz, O. (2013). Süt ve süt ürünleri tüketiminde tüketici tercihlerini etkileyen faktörler: Samsun ili örneği. Electronic Journal of Food Technologies, 8: 36- 43.
• Gündüz, O. & Emir, M. (2010). Dondurulmuş gıda tüketimini etkileyen faktörlerin analizi: Samsun ili örneği. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14(3): 15-24.
• Hoyer, KG & Holden, E. (2003) Household consumption and ecological footprints in Norway: Does urban form matter? Journal of Consumer Policy, 26: 327-349. doi: https://doi.org/10.1023/A:1025680422704.
• İnci, H., Karakaya, E. & Şengül, A . (2017). Organik ürün tüketimini etkileyen faktörler (Diyarbakır ili örneği). KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 20(2): 137-147. doi : 10.18016/ksujns.41314.
• Khanna, P. & Seth, S. (2018). Consumer perception towards shopping malls: Evidence from a Tier II City. Indian Journal of Marketing, 48 (4): 47-59. doi:10.17010/ijom/2018/v48/i4/122625.
• Khuong, MN & Duyen, HTM (2016), Personal factors affecting consumer purchase decision towards men skin care products - A study in Ho Chi Minh City, Vietnam. International Journal of Trade, Economics and Finance, 7(2): 44-50. doi: 10.18178/ijtef.2016.7.2.497.
• Kızılaslan, N. & Kızılaslan, H . (2008). Tüketicilerin satın aldıkları gıda maddeleri ile ilgili bilgi düzeyleri ve tutumları (Tokat ili örneği). Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2): 67-74 .
• Kwan, CY, Yeung, CY & Au, KF (2008). Relationships between consumer decision-making styles and lifestyle characteristics: Young fashion consumers in China. Journal of the Textile Institute, 99 (3): 193-209. doi:10.1080/00405000701462351.
• Nakip, M. (2006). Pazarlama araştırmaları, teknikler ve SPSS destekli uygulamalar. 2. Baskı. Seçkin Yayıncılık.
• Odabaşı, Y. & Barış, G. (2011). Tüketici davranışı. Mediacat Yayınları.
• Özdemir, H. &Yaylı, A. (2014). Tüketicilerin helal sertifikalı ürün tercihleri üzerine bir araştırma: İstanbul ili örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1) 183-202.
• Polat, C. & Külter, B. (2009). Tüketicilerin perakende mağaza tercihini etkileyen faktörler: Niğde ili örneği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(9): 109-126.
• Radman, M. (2005). Consumer consumption and perception of organic products in Croatia. British Food Journal, 107(4): 263-273. doi: https://doi.org/10.1108/00070700510589530
• Tarı, R. & Pehlivanoğlu, F. (2007). Kocaeli ilinde tüketici davranışlarının gelir-harcama grupları ilişkisi açısından analizi (Tüketim harcamaları profili). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (13): 192-210.
• Tosun, ÖO & Hatırlı, SA (2009). Tüketicilerin kırmızı et satın alım yerleri tercihlerinin analizi: Antalya ili örneği. SDÜ İİBF Dergisi, 14(2): 433-445.
• TÜİK. (2019). https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=132&locale=tr Erişim Tarihi: 11.09.2019
• Vadiveloo MK, Dixon, LB & Elbel, B. (2011). Consumer purchasing patterns in response to calorie labeling legislation in New York City. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 8(51): 1-9. doi: 10.1186/1479-5868-8-51.
• Walters, CG (1978). Consumer behavior: Theory and practice, Richard D. Irwin: Illionis, 3. Baskı.