İLKOKUL EĞİTİMİNDE AİLE KATILIMINA VE ENGELLERİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN VE VELİ GÖRÜŞLERİ

Yıl 2021, Cilt: 30 Sayı: 3, 155 - 169, 31.12.2021

Songül Tümkaya , Fülya Yeşiloğlu

https://doi.org/10.35379/cusosbil.942173

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı, ilkokul öğretmenlerinin ve velilerin aile katılımı konusundaki görüşlerini belirlemek ve aile katılımının engellerini ortaya çıkarmaktır. Fenemenoloji (olgubilim) deseninde tasarlanan araştırmanın çalışma grubunu 2019-2020 eğitim öğretim yılında Hatay ili Antakya, Defne ve Altınözü ilçelerinde görev yapan sınıf öğretmenleri ve bu ilçelerde çocuğu ilkokulda okuyan veliler oluşturmaktadır. Araştırmada maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılmıştır. Bu araştırmada Antakya, Defne ve Altınözü ilçelerinde bulunan okullarda görevli 1., 2., 3. ve 4. sınıfların dersine giren 12 sınıf öğretmeni ile bu okullara çocuklarını gönderen 12 veli ile görüşmeler yapılmıştır. Araştırmada veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan öğretmen ve veli görüşme formları ile toplanmıştır. Görüşmeler yüz yüze yapılıp ses kayıt cihazına kaydedilmiştir. Veriler, betimsel yöntem ile analiz edilmiş olup araştırmaya katılan öğretmenlerin ve velilerin aile katılımına ilişkin görüşleri, engeller ve bu engelleri kaldırmaya yönelik çözüm önerileri ortaya koyulmuştur. Araştırma sonucunda, öğretmenler velilerin katılımını yetersiz olarak değerlendirirken, veliler katılımlarını yeterli gördüklerini ifade etmişlerdir. Sonuçlar öğretmen ve velilerin, ailelerin katılımına ilişkin görüşlerinin farklılaştığını göstermiştir. Veliler ile öğretmenler arasındaki bu uyuşmazlığın giderilmesi ve beklentilerin uygun bir şekilde karşılanması için velilere aile katılımı konusunda bilinçlendirme eğitimlerinin verilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aile katılımı, İlkokul eğitimi, Aile katılımı engelleri

Kaynakça

• Ahioğlu, SŞ. (2006). Öğretmen ve veli görüşlerine göre farklı sosyoekonomik düzeydeki ailelerin ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okuma yazma sürecini etkileme biçiminin değerlendirilmesi. [Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi].
• Argon, T. ve Kıyıcı, C. (2012). İlköğretim kurumlarında ailelerin eğitim sürecine katılımlarına yönelik öğretmen görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 80-95.
• Aslanargun, E. (2007). Okul - aile işbirliği ve öğrenci başarısı üzerine bir tarama çalışma. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(18), 119-135.
• Atabey, D. ve Tezel Şahin, F. (2011). Aile öğretmen iletişim ve işbirliği ölçeği. Kastamonu Eğitim Dergisi. 19(3), 793-804.
• Balcı, A. (2009). Etkili okul kuram, uygulama ve araştırma. AÜ EBF Yayınları.
• Biber, K. (2003). İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinin, ailelerinin sosyo-ekonomik düzeylerine göre öğretmen-aile iletişimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 35, 360-373.
• Binicioğlu, G. (2010). İlköğretimde okul-aile iletişim etkinlikleri: öğretmen ve veli görüşleri. [Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi].
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cotton, K. ve Wikelund, KR. (2001). Parent involvement in education: School improvement research series. http://www.nwrel.org/scpd/sirs/3/cu6.html (Erişim tarihi: 21.05.2021).
• Duran, E. (2005). Milli eğitim bakanlığı’na bağlı anasınıflarında uygulanmakta olan eğitim programının anne baba katılım boyutu kapsamında yapılan çalışmaların incelenmesi.[Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi] .
• Eğmez Köksal,, CF. (2008). Okul öncesi eğitim kurumlarında ailenin eğitime katılımı. [Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi].
• Epstein, JL. (1995). School/family/community partnerships: Caring for the children we share. Phi Delta Kappan, 76(9), 701-712.
• Epstein, JL.(1997). Partnership 2000 Schools manuel: Improving school family community connections. John Hopkins University Pres.
• Erdoğan, Ç. ve Demirkasımoğlu, N. (2010). Ailelerin eğitim sürecine katılımına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 16(3), 399-431.
• Erkan, S. (1996). Geleceğin eğitim sisteminde sınıf öğretmenliği. Sempozyum 96, Modern Öğretmen Yetiştirmede Gelişme ve ¬İlerlemeler, 30 Eylül- 4 Ekim, Ankara.
• Erkan, S. (2015). Aile ve aile eğitimi ile ilgili temel kavramlar. Z.F. Temel (ed), Aile Eğitimi ve Erken Çocukluk Eğitiminde Aile Katılım Çalışmaları içinde (s. 3-43 ). Anı Yayıncılık.
• Eryorulmaz, A. (1993). Kurumsal okul öncesi eğitiminde ailenin rolü. 9.Ya-Pa Okul Öncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri, İstanbul.
• Gestwicki, C. (2004). Home, school and community relations: A guide to working with families. Thomson Learning.
• Herman, JL. ve Yeh, JP. (1980). Some effects of parent involvement in schools. ERIC veri tabanından alınmıştır (ED206963): http://www.eric.ed.gov (Erişim tariki:10 Mayıs 2021).
• Kocabaş Özeke, E. (2006). Eğitim sürecinde aile katılımı: Dünyada ve Türkiye’deki çalışmalar. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(26), 143-153.
• Oğuzkan, F. (1981). Eğitim terimleri sözlüğü. İkinci Baskı, Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Ömeroğlu, E. (1999). MEB halk eğitim merkezlerinde uygulanan anne eğitimi kurslarına genel bir bakış. Milli Eğitim. Sayı, 142.
• Peterson, D. (1989). Parent Involvement in the Educational Process. ERIC veri tabanından alınmıştır (ED312776) : http://www.eric.ed.gov (Erişim tariki:10 Mayıs 2021).
• Porsuk, A. ve Kunt, M. (2012). Denizli merkez ilköğretim okullarındaki okul aile ilişkilerinde karşılaşılan sorunlar üzerine yönetici görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2012/I), 203-218.
• Şeker, M. (2009). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin performans görevlerindeki başarıları ile ailelerin eğitim-öğretim çalışmalarına katılım düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. [Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi].
• Şişman, M. (2013). Eğitimde mükemmellik arayışı etkili okullar. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Telsiz, M.(1992). Aile yaşantı eğitimi amacı ve gerekliliği. Ev Ekonomisi Dergisi, 5,51-52.
• Tezcan, M. (2020). Eğitim Sosyolojisi. 20. Baskı, Anı Yayıncılık.
• Tönbül, Ö. (2019). Aile eğitimi programının annelerin çocuk yetiştirme tutumlarına etkisinin incelenmesi. Okul Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 2(1), 46-72.
• Wanat, C. L. (1997). Conceptualizing parental involvement from parents’ perspectives. Journal of a Just & Caring Education, 3(4), 433-459.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, C. M. ve Dönmez, B.(2008). Okul -aile işbirliğine ilişkin bir araştırma (İstiklal İlköğretim Okulu örneği).Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,7(23), 98–115.
• Yiğit, B. ve Bayrakdar, M. (2016). Okul çevre ilişkileri. 2. Baskı, Pegem A Yayıncılık.