OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN DEPREM KAYGISI VE EĞİTİM ÖĞRETİM SÜRECİNE YANSIMALARI

Yıl 2024, Cilt: 33 Sayı: 1, 380 - 396, 30.04.2024

Nuhpelda Özoruç , Ayperi Dikici Sığırtmaç

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1400448

Cited By: 1

Öz

Ülkemizde 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan Pazarcık merkezli deprem 11 ili etkilemiş olup asrın felaketi olarak adlandırılmıştır. Deprem can kayıpların, maddi ve manevi kayıplara neden olmuştur. Artçı depremlerin devam etmesiyle birlikte başta çocuklar olmak üzere yetişkinlerin psikolojilerini etkilemiş olup kaygı ve stres durumları yaşamalarına sebep olmuştur. Bu çalışma, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremlerinin okul öncesi öğretmenleri ve çocukları nasıl etkilediğini belirlemeyi amaçlamaktadır. Karma desen ile yürütülen bu çalışmanın katılımcılarını depremi yaşayan 174 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışmanın ilk aşamasında Bal ve Akgül (2023) tarafından geliştirilen Deprem Kaygı Ölçeği uygulanmıştır. İkinci aşamada kaygı düzeyleri yüksek olan 10 okul öncesi öğretmeniyle görüşme yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda okul öncesi öğretmenlerinin depremin etkisiyle kaygı ve stres bozuklukları yaşadığı, okulların açılmasıyla birlikte stres durumlarının azaldığı ve günlük yaşantılarına dönmelerinin hızlandığı belirlenmiştir. Depremin etkilerinin okul öncesi dönemdeki çocukların yaşantılarına, eğitim sürecine ve oyunlarına yansıdığı görülmüştür. Bu süreci öncelikle öğretmenler ve öğretmenler aracılığıyla çocukların sağlıklı bir şekilde atlatabilmesi için öğretmenlere destek hizmetlerin verilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Deprem, Okul Öncesi Eğitim, Okul Öncesi Öğretmenleri, Kaygı

PRESCHOOL TEACHERS’ EARTHQUAKE ANXIETY AND THEIR REFLECTIONS ON THE EDUCATIONAL PROCESS

Öz

The Pazarcık-centered earthquake that occurred in our country on February 6, 2023 affected 11 provinces and was called the disaster of the century. The earthquake caused loss of life and material and moral losses. As the aftershocks continue, they have affected the psychology of adults, especially children, and caused them to experience anxiety and stress. This study aims to determine how the February 6, 2023 Kahramanmaraş earthquakes affected preschool teachers and children. The participants of this study, which was conducted with a mixed design, were 174 preschool teachers who experienced the earthquake. In the first stage of the study, the Earthquake Anxiety Scale developed by Bal and Akgül (2023) was applied. In the second stage, 10 preschool teachers with high anxiety levels were interviewed. As a result of the study, it was determined that preschool teachers experienced anxiety and stress disorders due to the effect of the earthquake, and with the opening of schools, their stress decreased and their return to their daily lives accelerated. It has been observed that the effects of the earthquake were reflected in the lives, education process and games of preschool children. It may be recommended to provide support services to teachers so that children can go through this process in a healthy way, primarily through teachers.

Anahtar Kelimeler

Child, Earthquake, Preschool Education, Preschool Teachers, Anxiety

Kaynakça

• Afad (2023). www.afad.gov.tr
• Akman, A. ve Yıldırım, S. (2022). Okul öncesi öğrencilerinde afet yönetimine dair bir gözlem: Iğdır’da bir ilkokul örneği. Anasay (21), 341-355. https://doi.org/10.33404/anasay.1156639
• Aral, N. (2023). Depremin çocuklara etkileri. Çocuk ve Gelişim Dergisi, 6(11), 93-105. https://doi.org/10.36731/cg.1299175
• Arslan, M. (2023). Okul müdürlerinin 6 şubat Kahramanmaraş depremi sonrası okullarda karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 10(97), 1550–1559.
• Aydoğdu, F., & Fofana, A. (2023). Depremin küçük çocuklar üzerindeki etkileri ve müdahale programları. In International Conference on Trends in Advanced Research, 1, 20-25.
• Bal, F. ve Akgül, Ö. (2023). Deprem kaygısı ölçeği geliştirme çalışması. Journal of Academic Social Science, 139, 77-96. Budak, D. ve Kandil, N. (2023). Üniversite Öğrencilerinin Deprem Bilgi Düzeyleri ve Sürdürülebilir Deprem Farkındalık Düzeylerinin Araştırılması: Spor Bilimleri Örneği. Sportive, 6(2), 29-40. https://doi.org/10.53025/sportive.1322709. Creswell, J. W. (2009). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. (Third Edit.). California: Sage Pub.
• Creswell, J.W. & Plano Clark, V.L. (2011). Designing and conducting mixed methods research. Sage Pub.
• Darga, H. (2023). 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinde çocukların yaşadıkları ve ebeveynlerinde tanık olduğu duygu durumları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (68), 213-248.
• Erkan, S. (2010). Deprem yaşayan ve yaşamayan okul öncesi çocukların davranışsal/duygusal sorunlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28), 55-66.
• Feo P., Di Gioia S., Carloni E., Vitiello B., Tozzi AE., & Vicari S. (2014). Prevalence of psychiatric symptoms in children and adolescents one year after the 2009 L’Aquila earthquake. BMC Psychiatry, 14, 1-12.
• Fetihi L. ve Gülay, H. (2011). Deprem bilinci artırma programı’nın (Debap) 6 yaş çocukları üzerindeki etkisi. International Online Journal of Educational Sciences, 2(1), 1-17.
• Genç, R., Ünal, İ., Yıldırım, O. Z., Peker, Z., Yardımcı, G. M. ve Oyunlu, İ. (2023). 6 Şubat depreminin ardından deprem bölgesinde görev yapan öğretmenlerin ı̇ş doyum düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından ı̇ncelenmesi. Premium E-Journal of Social Science (PEJOSS), 7(33), 768–779.
• Giannakaki, M. S. (2005). Using mixed-methods to examine teachers‟ attitudes to educational change: the case of the skills for life strategy for improving adult literacy and numeracy skills in England. Educational Research and Evaluation, 11(4), 323-348.
• Gürbüz, F. ve Koyuncu, N. E. (2023). Çocuklar ve deprem. In International Conference on Scientific and Academic Research, 1, 379-383.
• Karabulut, D. ve Bekler, T. (2019). Doğal afetlerin çocuklar ve ergenler üzerindeki etkileri. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 5(2), 368-376.
• Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research: A guide to design and implementation (4th ed.). San Francisco, CA: Jossey.
• O’Toole, V. M., & Friesen, M. D. (2016). Teachers as first responders in tragedy: The role of emotion in teacher adjustment eighteen months post-earthquake. Teaching and Teacher Education, 59, 57-67.
• Özel, Ö. ve Ersoy, B. (2023). Depremden etkilenen okul öncesi dönem çocuklarının okula uyum sürecine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Ekev Akademi Dergisi, (Özel Sayı), 465-481.
• Öztürk, M. K. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının deprem deneyimleri üzerine bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 308-319.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün & S. B. Demir, Çev. Ed.). Pegem Akademi.
• Piaget, Jean. 1951. Play, dream and ımitation in childhood. Routledge.
• Proctor, L. J., Fauchier A., Oliver PH., Ramos MC., Rios MA., & Margolin G. (2007). Family context and young children's responses to earthquake. J. Child Psychol Psychiatry, 48(9), 941-9.
• Saylor, C.F., Swenson, C.C. & Powell, P. (1992). Hurricane hugo blows down the broccoli: Preschoolers' post-disaster play and adjustment. Child Psychiatry Hum Dev. 22(3), 139-149.
• Seiden, J., Kunz, V., Dang, S., Sharma, M., & Gyawali, S. (2021). Effects of two early childhood interventions on the developmental outcomes of children in postearthquake Nepal.
• Sönmez, M. B. (2022). Depremin psikolojik etkileri, psikolojik destek ve korkuyla baş etme. TOTBİD Dergisi, 21(3), 337-343.
• Solmaz, G. ve Özel, A. (2012). Türkiye’de deprem tekrarlanma zamanının tahmini ve neotektonik bölgelere göre depremselliğin markov zinciri ile incelenmesi. Cankaya University Journal of Science and Engineering, 9(2), 20-27.
• Tian Y., Wong TKS., Li J., & Jiang X. (2014) Posttraumatic stress disorder and its risk factors among adolescent survivors three years after an 8.0 magnitude earthquake in China. BMC Public Health, 14(1).
• Utkucu, M., Durmuş, H., Uzunca, F. & Nalbant, S. (2023). 6 Şubat 2023 Gaziantep (Mw=7.7) ve Elbistan (Mw=7.5) depremleri üzerine bir değerlendirme. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Ankara: Seçkin.
• Yıldız, M. (2000). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin deprem öncesinde ve deprem sonrası öğrenme ve öğretme başarıları ile deprem sonrası oluşabilecek değişiklikler (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi.