A TYPE OF TEXT IN TURKISH TEXTBOOKS: COMICS

Yıl 2022, , 610 - 632, 30.12.2022

Başak Karakoç Öztürk , Bilge Destegüloğlu

https://doi.org/10.32321/cutad.1173713

Öz

The aim of the research is to examine the comics used as a text type in secondary school Turkish textbooks in terms of variables such as themes, character qualities, transformed genres and activities, and to determine which basic language skills the activities of comics develop. The study was designed using document analysis, attention was paid to the fact that the Turkish textbooks to be examined by the researchers were already being used, and comics were found in all of the textbooks examined, regardless of class. It was determined that the majority of the comics are on the themes of "Our National Culture" and "Science and Technology". It has been determined that the heroes in the comics are depicted as intellectuals and ideals. It was seen that the heroes in the comics are depicted as intellectuals and ideals. In addition, it has been observed that almost all of the examined comics are reading texts. It has been determined that the skill that is aimed to be developed the most in the activities for the comics, which are included as reading texts, is the reading skill. When the activities of the comics were examined, it was determined that there was no activity related to the listening skill. In addition to speaking skill, it is aimed to develop writing skill, which is a language skill based on narrative, especially in 6th grades. As a result, in the research conducted, it is seen that the majority of the comics in Turkish textbooks take place in two themes and the activities of the mentioned comics are designed to improve reading, speaking and writing skills, respectively, in terms of frequency of transition. Based on the findings obtained within the scope of the research, it is necessary to include educational and qualified comics in Turkish lessons as a type of text in the development of all language skills, and for this, qualified comics prepared by experts should be used as a teaching material.

Anahtar Kelimeler

Turkish Lesson, Turkish Textbook, Comics, Activity, Basic Language Skills

TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDA BİR METİN TÜRÜ: ÇİZGİ ROMANLAR

Öz

Araştırmanın amacı, ortaokul Türkçe ders kitaplarında metin türü olarak kullanılan çizgi romanları tema, karakter nitelikleri, hangi metin türünün çizgi romana dönüştürüldüğü ve etkinlikler gibi değişkenler açısından incelemek ve çizgi romanlara ait etkinliklerin hangi dil becerilerini geliştirdiğini tespit etmektir. Çalışma, doküman analizi kullanılarak desenlenmiş, araştırmacılar tarafından incelenecek Türkçe ders kitaplarının hâlihazırda kullanılıyor olmasına dikkat edilmiş ve incelenen ders kitaplarının sınıf ayrımı yapılmaksızın tamamında çizgi roman türüne rastlanmıştır. Çizgi romanların büyük çoğunluğunun “Millî Kültürümüz” ile “Bilim ve Teknoloji” temalarında bulunduğu tespit edilmiştir. Çizgi romanlarda bulunan kahramanların ise aydın ve ideal olarak betimlendiği saptanmıştır. Okuma metni olarak yer alan çizgi romanlara yönelik etkinliklerde geliştirilmesi en fazla hedeflenen becerinin okuma becerisi olduğu saptanmıştır. Çizgi romanların etkinlikleri incelendiğinde dinleme becerisine ait etkinliğin olmadığı tespit edilmiştir. Konuşma becerisinin yanı sıra anlatmaya dayanan bir dil becerisi olan yazma becerisinin de özellikle 6. sınıflarda geliştirilmesi hedeflenmektedir. Sonuç olarak yapılan araştırmada, Türkçe ders kitaplarında yer alan çizgi romanların büyük çoğunluğunun iki temada yer aldığı ve bahsi geçen çizgi romanların etkinliklerinin geçiş sıklığı açısından sırasıyla okuma, konuşma ve yazma becerilerini geliştirmeye yönelik tasarlandığı görülmektedir. Araştırma kapsamında elde edilen bulgulardan yola çıkılarak Türkçe derslerinde eğitici ve nitelikli çizgi romanlara, tüm dil becerilerinin geliştirilmesi sürecinde bir metin türü olarak yer verilmesi, bunun için de bir öğretim materyali olarak uzmanlarca hazırlanmış nitelikli çizgi romanların kullanılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe Dersi, Türkçe Ders Kitabı, Çizgi Roman, Etkinlik, Temel Dil Becerileri

Kaynakça

• Ak, M. M., Erdoğan, M. F. ve İlhan, G. O. (2020). Görsel bir öğretim materyali olarak dijital çizgi roman tasarımı: Gezdim, Gördüm, Öğrettim. Journal of History School, 47, 2458-2484.
• Arı, A. A., Demir, B. ve Baydar Işık, B. (2019). Matematik Öğretiminde Manga Çizgi Roman Kullanımının Etkilerini Araştıran Çalışmalar. Bayburt Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2(2), 261-265.
• Brown, J. W. (1977). Comics in the foreign language classroom: Pedagogical perspectives. Foreign Language Annals, 10 (1), 18-25.
• Ceran, K. ve Cantek, L. (2004). Çizgi roman nedir? Çizgili hayat kılavuzu. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Cheesman, K. (2006). Using comics in the science classroom. Journal of College Science Teaching, 35(4), 48-51.
• Chute, H. (2008). Comics as literature? Reading graphic narrative. PMLA, 123(2), 452-465.
• Cuq, J. P., ve Gruca, I. (2005). Cours de didactique du français langue étrangère et seconde. Grenoble: Presses Universitaires de Grenoble.
• Debroy, D. (2011). The graphic novel in India: East transforms West. Bookbird: A Journal of International Children's Literature, 49(4), 32–39.
• Efecioğlu, E. (2013). The role of graphic novels in teaching English as a foreign language. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Eisner, W. (1985). Comics & sequential art. Tamarac, Florida: Poorhouse Press.
• Emiroğlu, S. ve Pınar, F. N. (2013). Dinleme becerisinin diğer beceri alanları ile ilişkisi. Turkish Studies, 8(4), 769-782.
• Forster, N. (1995).The analysis of company documentation. Editor: Cassell, C. and Symon, G., Qualitative methods in organizational research: A pratical quide. London.
• Göçer, A. ve Gürsoy, H. C. (2022). Basılı ve dijital çizgi romanların Türkçe dersi metin işleme süreçlerinde pedagojik bir materyal olarak kullanılması. ODÜSOBİAD, 12 (1), 463-478.
• Gündüz, U. (2004). Bir popüler kültür ürünü olarak çizgi romanın kültürel, toplumsal ve siyasal işlevleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Haugaard, K. (1973). Comic books: Conduits to culture? The Reading Teacher, 27(1), 54–55.
• Hutchinson, K. H. (1949). An experiment in the use of comics as instructional material. Journal of Educational Sociology, 23(4), 236-245.
• İlhan, G. O. (2016). Sosyal bilgilerde çizgi romanların kullanımı. Yayımlanmamış doktora tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• İlhan, G. O. ve Oruç, Ş. (2019). Sosyal bilgiler dersinde çizgi roman kullanımı: Teksas tarihi. Eğitim ve Bilim, 44(198), 327-341.
• İşler, A. (2003). Yazılı ders materyallerinde illüstrasyon kullanımının yeri ve önemi. Milli Eğitim Dergisi, 157, 55-63.
• Kunai, I. ve Ryan, C. C. S. (2007). Manga as a teaching tool: Comic books without borders, Catesol State Conference. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED526420.pdf
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma. Çeviri Editörü: Selahattin Turan, Ankara: Nobel.
• McCloud, S. (1994). Understanding comics: The invisible arts. Harper Collins Publishers.
• Miles, M, B., ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2019). Türkçe dersi öğretim programı. Millî Eğitim Bakanlığı.
• Muniran, F., Ridzal, M. ve Yusof, M. (2008). Using comics and graphic novels in schools and libraries to promote literacies. ICOLIS, 123-127.
• Muzumdar, J. (2016). An overview of comic books as an educational tool and implications for pharmacy. Innovations in pharmacy, 7(4), 1-10.
• Nurhayatin, T., Marlia, ve Fauziyyah, D. F. (2018). Development of portable e-comic-based ındonesian language teaching materials for 7th grade students in The 1st International Seminar on Language, Literature and Education, KnE Social Sciences, 268-274.
• Orçan, A. (2013). Çizgi-roman tekniği ile geliştirilen bilim-kurgu hikâyelerinin öğrencilerin yaratıcı düşünme becerilerinin ve fiziğe ilişkin tutumlarının gelişimine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özdemir, E. (2010). Eğitici çizgi romanların altıncı sınıf öğrencilerinin ısı transferi kavramındaki başarısı üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Paltani-Sargologos, F. (2011). Le roman graphique, une bande dessinée prescriptrice de légitimation culturelle. Unpublished doctoral thesis, Université de Lyon, Lyon.
• Rota, G. ve Izquierdo, J. (2003). “Comics” as a tool for teaching biotechnology in primary schools. Electronic Journal of Biotechnology, 6(2), 8-12.
• Sabeti, S. (2011). The irony of ‘cool club’: the place of comic book reading in schools, Journal of Graphic Novels and Comics, 2(2), 137-149.
• Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Öneren Şendil, Ç., ve Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-250. Sever, S. (2004). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Ankara: Anı yayıncılık.
• Tekin, E. ve İlhan, G. O. (2021) Çizgi romanların yabancı dil öğretiminde kullanımı üzerine bir inceleme. ANASAY, 5(17), 105-124.
• Toh, T. L., Cheng, L. P., Ho, S. Y., Jiang, H., ve Lim, K. M. (2017). Use of comics to enhance students’ learning for the development of the 21st century competencies in the mathematics classroom. Asia Pacific Journal of Education, 37(4), 437-452.
• Topkaya, Y. (2014). Vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersinde eğitici çizgi roman kullanımının bilişsel ve duyuşsal öğrenmelere etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Uslu Üstten, A. ve Pilav, S. (2016) Temel seviyede yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde çizgi romanların öğrenme düzeyine etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(4), 599-606.
• Ünal, O. (2018). Sosyal Bilgiler Dersinde Eğitici Çizgi Roman Kullanımının Öğrenci Başarısı ve Tutumuna Etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Ünal, O. ve Demirkaya, H. (2019). A semi-experimental study on the use of educational comics in social studies. International Journal of Geography and Geography Education (IGGE), 40, 92-108.
• Vassilikopoulou, M., Retalis, S., Nezi M., ve Boloudakis, M. (2011). Pilot use of digital educational comics in language teaching. Educational Media International, 48(2), 115-126.
• Versaci, R. (2001). How Comic Books Can Change the Way Our Students See Literature: One Teacher's Perspective. The English Journal, 91(2), 61-67.
• Wahyudin, A. Y. (2019). E-comics in teaching: using comic strip creators to enhance junior high school students’ writing ability. 2nd İnternational Conference on English Language Teaching and Learning, 126-133.
• Weitkamp, E. ve Burnet, F. (2007). The Chemedian brings laughter to the chemistry classroom. International Journal of Science Education, 29(15), 1911-1929.
• Williams, N. (1995). The comic book as course book. why and how. The Annual Meeting of the Teachers of English to Speakers of Other Languages. Long Beach, CA.
• Yaman, B. (2021). Çizgi roman geleneğinin yaşatılması kapsamında halk edebiyatı anlatılarının çizgi romana dönüşümü ve çevirileri yoluyla kültür aktarımı. Dünya Dilleri, Edebiyatları ve Çeviri Çalışmaları Dergisi (DEÇ), 2(1), 57-75.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin. Yıldırım, N. (2021). Ortaokul Türkçe ders kitabı (5, 6, 7 ve 8. Sınıf) etkinliklerinin dil becerilerine dağılımı üzerine bir inceleme. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 10(4), 1445-1456.
• Zhang, T. (2015). Online comics for the teaching and learning of chinese language in the australian context. Unpublished master thesis, Sichuan Agricultural University, Chinese.