Kalalah in Islamic Inheritance: Heirship of Siblings

Yıl 2013, Cilt: 16 Sayı: 42 (17-06-2013), 216 - 237, 17.06.2013

Abdurrahman Yazıcı

Öz

Kalalah is one of the key issues of Islamic Inheritance Law, which has many controversies, different opinions and discussions since the time of the Prophet’s companions. Kalalah, which can be defined as the heirship of siblings is important not only for the true nature of it, but also for the concern of inheritors’ shares. This study aims at determining juridical opinions relating to the subject and evaluating them within the frame of inheritance rules in terms of their practical consequences

Anahtar Kelimeler

Inheritance Law, Kalalah, Heirship of Siblings, Full Siblings, Half Siblings

İslam Hukukunda Kelâle Öz Ve Üvey Kardeşlerin Fürû Ve Usûl Hısımlarla Mirasçılığı

Öz

Sahabe döneminden itibaren İslam miras hukukunda, hakkında ihtilaf, tartışma ve farklı görüşlerin bulunduğu bahislerden birisi de kelâledir. Kelâle, “kardeş gibi yandal hısımlarla, onların mirasçılıklan” olarak ifade edilebilir. Kelâle bahsi, öncelikle kardeşlerin mirasçılığıyla ilgili olmasının yanında mûrisin çocukları gibi fürûu ile anne ve baba gibi usül hısımlarının hisselerini ilgilendirmesi açısından da önem taşımaktadır. Bu çalışmada öncelikle ilgili literatür ve kelâlenin tanımına ilişkin görüşlerin tespitiyle miras hükümleri çerçevesinde meselenin pratik sonuçları açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Miras Hukuku, Kelâle, Kardeşlerin Mirasçılığı, Öz Kardeşler, Üvey Kardeşler

Kaynakça

• • Abdürrezzâk, Ebû Bekr (1983). el-Musannef. Beyrut: el-Meclisü’l-İlmî.
• • Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdullah (1999). el-Müsned. (thk. Şuayb el-Arnaut). Bey- rut: Müessetü’r-Risâle.
• • Ajetunmobi, M. A. (1988). “Collection and Review of Cases of Al-’Awl (Pro- Rata Reduction) in Shari’ah Law of Succession”. Islamic Studies XXVII (3): 2009-221.
• • el-Bâcî, Ebü’l-Velid (1913). el-Müntekâ şerhi Muvattâ. Kahire: Matbaatü’s- Saade.
• • Beyhakî, Ebû Bekr (1933). es-Sünen’ül-kübrâ, Haydarâbâd: Dâiretü’l-Maârifi’l- Osmaniyye.
• • el-Bezzâr, Ebû Bekr (2009). el-Bahrü’z-zehhâr = Müsnedü’l-Bezzâr. (thk. Mah- fuz Abdurrahman Zeynullah). Medine: Mektebetü’l-Ulûm ve’l-Hikem.
• • Buhari, Ebû Abdullah (1987). el-Câmiü’s-sahîh = es-Sahîh. (thk. Mustafa Dîb el-Boğa). Beyrut: Dâru İbn Kesir.
• • el-Cessâs, Ebû Bekr (1917). Ahkâmü’l-Kur’ân, İstanbul: Dârülhilâfetilaliyye / Matbaatü’l-Evkafi’l-İslâmiyye.
• • Cilardo, A. (2007). The Qur’anic Term Kalâla: Studies in Arabic Language and Poetry, Hadis, Tafsīr and Fiqh. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• • el-Cürcânî, S. Ş. (1903). Şerhu’s-sirâciyye. İstanbul: Mahmut Bey Matbaası.
• • ed-Dârimî, Ebû Muhammed (1986). es-Sünen. (thk. Feyyaz Ahmet Zemirli). Bey- rut: Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, 1986.
• • Ebû Dâvud, Süleyman b. Eş’as (t.y.). el-Merâsil. (thk. Abdullah b. Müsaid b. Hazran ez-Zehrânî). Beyrut: Dârü’l-Melâyîn.
• • Ebû Dâvud, Süleyman b. Eş’as (1973). es-Sünen. Humus: Dârü’l-Kütübi’l-Arabî.
• • el-Ezherî, Ebû Mansur (2001). Tehzîbü’l-luga. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l- Arabî.
• • Fahreddin er-Râzî, Ebû Abdullah (2000). Mefâtîhü’l-gayb. Beyrut: Dâru’l- Kütübi’l-İlmiyye.
• • Ferezdak, Ebû Firas (1987). Divânü’l-Ferezdak. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• • Fihrisu Mahtûtâti’l-Mektebeti’l-Ezheriyye (1962). Kahire: Matbaatü’l-Ezher.
• • el-Habrî, Ebû Hâkim (1995). Kitâbü’t-telhîs fî ilmi’l-ferâiz. (thk. Nasır b. Fenhir Ferîdî). Beyrut: Müessesetü’r-Risâle.
• • el-Hâkim, Ebû Abdullah (1915). el-Müstedrek ale’s-Sahiheyn. Haydarâbâd: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• • Halil b. Ahmed, Ebû Abdurrahman (1995). Kitâbü’l-’Ayn. (thk. Mehdî Manzûmî vd.). y.y.: Dârü’l-Mektebeti’l-Hilâl.
• • İbn Abdilber, Ebû Ömer (1991a). et-Temhîd limâ fi’l-Muvatta mine’l-meânî. Tıt- van: Vizâretü’l-Evkâf ve’ş-Şuûni’l-İslâmiyye.
• • İbn Abdilber, Ebû Ömer (1991b). el-İstizkâr. Beyrut: Dâru Kuteybe, 1993.
• • İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr (2006). el-Musannef. (thk. Muhammed Avvame). Cid- de: Dârü’l-Kıble.
• • İbn Hazm, Ebû Muhammed (1932). el-Muhallâ. (thk. Muhammed Münir Dımaş- ki). Kahire: İdâretü’t-Tıbaati’l-Müniriyye.
• • İbn Kudâme, Ebû Muhammed (1992). el-Muğnî. (thk. Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türkî). Kahire: Hecr li’t-Tıbaa ve’n-Neşr.
• • İbn Kuteybe, Ebû Muhammed (1972). Te’vîlü muhtelefi’l-hadîs. (thk. Muham- med Zühri en-Neccâr). Beyrut: Dârü’l-Ceyl.
• • İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl (t.y.). Lisânü’l-Arab, Beyrut: Dâru Sadır.
• • İbn Mücâhid, Ebû Bekr (1980). es-Seb’a fi’l-kıraat. Kahire: Dârü’l-Maârif.
• • İbn Sa’d, Ebû Abdullah (t.y.). et-Tabakâtü’l-kübrâ. Beyrut: Dârü Sadır.
• • İbnü’l-Arabî, Ebû Bekr (t.y.). Ahkâmü’l-Kur’an. (thk. Muhammed Abdulkadir Ata). Beyrut: Dârü’l-Fikr. •
• • İbnü’l-Mecdî, Ebü’l-Abbâs (2008). et-Ta’lîk alâ Nazmi’l-leâli fî ilmi’l-ferâiz. (thk. Ahmed b. Muhammed er-Rifai). Medine: Câmiatü’l-İslâmiyye.
• • İbnü’l-Münzir, Ebû Bekr (1986). el-İcmâ. (thk. Abdullah Ömer el-Bârûdî). Bey- rut: Dârü’l-Cinân.
• • Kalvezânî, Ebü’l-Hattâb (1995). et-Tehzîb fi’l-ferâiz ve’l-vesâyâ. (thk. Muham- med Ahmed Havlî). Riyad: Mektebetü’l-Ubeykân.
• • Kurtubî, Ebû Abdullah (2003). el-Câmî li ahkâmi’l-Kur’ân. Riyad: Dâru Âlemi’l- Kütüb.
• • Lohlker, Rüdiger (2005). Bibliographie des islamischen Rechts. Hamburg: Ver- lag Dr. Kovač.
• • Malik b. Enes, Ebû Abdullah (t.y.). el-Muvattâ. (thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî). Mısır: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî.
• • el-Mâverdî, Ebü’l-Hasan (1994). el-Havî’l-kebîr. (thk. Ali Muhammed Muav- vez). Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• • Müslim, Ebü’l-Hüseyin el-Kuşeyrî (t.y.). Sahîhu Muslim. (thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî). Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî. en-Nevevî, Ebû Zekeriya (t.y.). el-Mecmû şerhi’l-mühezzeb. (thk. Muhammed Necib Mutiî). Beyrut: Dârü’l-Fikr.
• • Powers, D.S. (1979). Studies in Qur’an and Hadish: The Formation of the Is- lamic Law of Inheritance. California: University of California Press California.
• • Powers, D. S. (1982). “The Islamic Law of Inheritance Reconsidered: A New Reading of Q.4:12b”. Studia Islamica 55: 61–94.
• • es-Sa’lebî, Ebû İshâk (2002). Tefsîrü’s-Sa’lebî. (thk. Ebu Muhammed İbn Âşûr). Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî.
• • es-Serahsî, Ebû Bekr (t.y.). el-Mebsût. Kahire: Matbaatü’s-Saade.
• • es-Settî, Ebû Abdullah (2009). Şerhu muhtasari’l-hûfî. (thk. Yahya Bu Aruru). Beyrut: Dâru İbn Hazm.
• • es-Suyûtî, Ebü’l-Fazl (2003). ed-Dürrü’l-mensûr. Kahire: Dâru’l-Hicr.
• • es-Süheylî, Ebü’l-Kâsım (1980). Kitâbü’l-ferâiz ve şerhu âyâti’l-vasiyye. (thk. Muhammed İbrâhim Bennâ). y.y.: Câmiatu Karyunus.
• • Taberânî, Ebü’l-Kâsım (1984). el-Mucemü’l-kebîr. (thk. Hamdi Abdülmecid Se- lefi). Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî.
• • Taberî, Ebû Cafer (2003). et-Tefsîr = Câmiü’l-beyân an te’vili ayi’l-Kur’an. (thk. Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türkî). Riyad: Dâru Âlemi’l-Kütüb.
• • ez-Zemahşerî, Ebu’l-Kasım (1998). el-Keşşâf an hakâikı gavâmizi’t-tenzîl ve uyûni’l-ekâvîl fî vücûhi’t-te’vîl. (thk. Adil Ahmed Abdülmevcud). Riyad: Mektebetü’l-Ubeykan.