Öğretmen Adaylarının Millî Eğitim Akademisi’ne Yönelik Görüş ve Beklentileri: İlahiyat Fakültesi Örneği

Yıl 2025, Cilt: 25 Sayı: 2, 1579 - 1612, 30.09.2025

Tuncay Ceylan

https://doi.org/10.33415/daad.1688439

Öz

Araştırmanın amacı, din öğretimi öğretmen adaylarının Milli Eğitim Akademi’sine yönelik görüş ve beklentilerini belirlemek ve değerlendirmektir. Araştırmanın, akademiyle ilgili ihtiyaç, eksiklik ve beklentilerin belirlenmesine, akademinin geliştirilmesine yönelik çalışmalara ışık tutmasına ve daha nitelikli din öğretimi faaliyetlerinin gerçekleştirilmesine katkı sağlaması beklenmektedir. Nitel yöntemlerden fenomenolojik desende tasarlanan çalışmanın araştırma grubunu, Türkiye’nin yedi farklı bölgesindeki ilahiyat fakültelerinden mezun olan veya bir ilahiyat fakültesinin son sınıfında öğrenim gören 14’ü kadın ve 14’ü erkek toplam 28 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırma verileri, yüz yüze ve çevrimiçi ortamda dört odak grup görüşmesi ve yarı yapılandırılmış görüşme formuyla elde edilmiştir. Veriler üzerinde içerik analizi yapılmış, NVIVO 12 programıyla veriler kodlanıp temalar inşa edilmiştir. Yapılan analizde gereklilik temasında gereksiz ve gerekli kategorilerine; beklentiler temasında ise ders, süre, paydaş, sınama, barınma ve mali koşullar kategorilerine ulaşılmıştır. Sonuç olarak katılımcıların akademiye yönelik olumsuz bir algıya sahip oldukları; bununla birlikte, akademinin mesleki gelişim açısından olumlu sonuçlar doğurabileceği beklentisinde oldukları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi , Millî Eğitim Akademisi , Adaylık Eğitimi , Din Öğretimi Öğretmen Adayı

Etik Beyan

Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırmaları Etik Kurulu'ndan (Tarih: 07.02.2025, Karar No: 2025/01-18, Sayı: E.6847) etik izin alınmıştır

Teacher Candidates' Views and Expectations Regarding the National Education Academy: A Case Study of Theology Faculties

Öz

The aim of this study is to identify and evaluate prospective religious education teachers’ views and expectations regarding the National Education Academy. The research is expected to contribute to identifying needs and shortcomings, guiding the development of the Academy, and improving the quality of religious education. Designed as a phenomenological, the research involved 28 participants (14 female, 14 male) who are either final-year theology students or recent graduates from faculties in seven regions of Turkey. Data were collected through four focus group interviews (both in-person and online) and a semi-structured interview form. Content analysis was conducted using NVIVO 12. Findings revealed categories such as necessity (necessary/unnecessary) and expectations (courses, duration, stakeholders, evaluation, accommodation, financial conditions). Participants held generally negative perceptions but anticipated potential professional benefits.

Anahtar Kelimeler

: Religious Education , National Education Academy , Induction Training , Religious Education Teacher Candidate

Kaynakça

• Akyürek, Süleyman. Din Öğretimi, Model-Strateji-Yöntem ve Teknikler. Ankara: Nobel Akademik Yayınları, 8. Basım, 2019.
• Arslan, Mehmet. “Türkiye’de 2016-2022 Yılları Arasında Uygulanan Aday Öğretmen Performans Değerlendirme Sürecinin İncelenmesi”. Millî Eğitim Dergisi 237 (2023), 349-388. https://doi.org/10.37669/milliegitim.992638
• Aşıkoğlu, Nevzat. “İlahiyat Fakültelerinin Eğitim Öğretime Katkıları ve Kaliteye Yolculuk”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9/1 (2005), 1-10.
• Binbaşıoğlu, Cavit. Öğretim Metodu ve Uygulama. Ankara: Binbaşıoğlu Yayınevi, 1974.
• Ceylan, Tuncay. “Dkab ve İmam-Hatip Meslek Dersleri Öğretmenlerinin Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA) ile İlgili Görüşleri”. Bilimname 51 (2024), 515-557. https://doi.org/10.28949/bilimname.1411940
• Creswell, John W. Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. ed. Mesut Bütün - Selçuk Beşir Demir. Ankara: Siyasal Kitabevi, 4. Basım, 2018.
• Çınar, Fatih. “Din Öğretiminde Öğretmen Yetiştirme Sorunu”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 9/46 (2016), 493-513.
• Demir, Fehmi - Yaman, Barış. “Aday Öğretmenlerin Aday Öğretmen Yetiştirme Sürecine İlişkin Görüşleri (Batman İli Örneği)”. Uluslararası Sosyal ve Beşeri bilimler Araştırma Dergisi 16/31 (2019), 1-8.
• Ekinci, Abdurrahman vd. “Aday Öğretmen Yetiştirme Programının Etkililiğine İlişkin Aday ve Danışman Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 52/3 (2019), 801-836. https://doi.org/10.30964/auebfd.466469
• Guskey, Thomas. “Professional Development and TeacherChange”. Teachers and Teaching: Theory and Practic 3/4/8 (2002), 381-391.
• Güneş, Firdevs. “Öğretmen Yetiştirme Yaklaşım ve Modelleri”. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 17/3 (2016), 413-435.
• Hoy, Wayne K. - Woolfolk, Anita E. “Socialization Of Student Teachers”. American Educational Research Journal 27 (1990), 279-300.
• Karataş, İbrahim Hakan. “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Hakkında”. Alanyazın 5/1 (2024), 6-11.
• Korkmaz, Mehmet. “İmam Hatip Meslek Dersleri Öğretmenlerinin Materyal Geliştirme Durumları”. Bilimname 35 (2018), 175-216. https://doi.org/10.28949/bilimname.380607
• Kozikoğlu, İshak - Soyalp, Hayriye. “Aday Öğretmenlerin, Danışman Öğretmenlerin ve Okul Yöneticilerinin Aday Öğretmen Yetiştirme Programına Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 33/4 (2018), 934-952.
• Marchive, Alain. “La Modélisation Dans La Formation Des Enseignants, De La Leçon Modèle Au Modèle De La Leçon”. Recherche et Formation 42 (2003), 143-159.
• Mayring, Philipp. Nitel Sosyal Araştırmaya Giriş. çev. Adnan Gümüş - M. Sezai Durgun. Baki kitabevi, 2000.
• MEB, Millî Eğitim Bakanlığı. “Hizmetiçi Eğitim Enstitüleri - Tanıtım”. 03 Eylül 2024. Erişim 06 Mart 2025. https://oygm.meb.gov.tr/www/hizmetici-egitim-enstituleri-tanitim/icerik/633
• MEB, Millî Eğitim Bakanlığı. “Millî Eğitim Bakanlığı Akademi Giriş Sınavı’nın Detayları Belli Oldu”. 15 Kasım 2024. Erişim 05 Mart 2025. https://www.meb.gov.tr/mill-egitim-bakanligi-akademi-giris-sinavinin-detaylari-belli- oldu/haber/35428/tr
• MEB, Millî Eğitim Bakanlığı. “Öğretmen Atamalarında KPSS ve Mülakat Kalkıyor: Bakan Tekin Milli Eğitim Akademisi Hakkında Bilinmeyenleri Anlattı”. 28 Ocak 2025. Erişim 05 Mart 2025. https://www.yenisafak.com/gundem/milli-egitim-akademisi-nedir-ne-zaman-baslayacak-ogretmenlerin- milli-egitim-akademisi-hakkinda-bilmesi-gerekenlerbakan-yusuf-tekin-acikladi-4673114
• Morgan, David L. Focus Groups as Qualitative Research. London: Sage, 1997.
• Öcal, Mustafa. Din Eğitimi ve Öğretiminde Metodlar. Ankara: TDV Yayınları, 1990.
• Öğretmen MEB. “Yusuf Tekin Yaptığı Sunumda Öğretmen Akademisi Hakkında Bilgiler Verdi!” 26 Mayıs 2024. Erişim 05 Mart 2025. https://www.ogretmenmeb.com.tr/meb-haber/yusuf-tekin-yaptigi-sunumda- ogretmen-akademisi-hakkinda-bilgiler-verdi-h7863
• Özdoğru, Mehmet. “Öğretmenler Arasındaki İş Birliği: Mevcut Durum, Engeller ve Çözüm Önerileri”. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama 12/23 (2021), 125-147.
• Polat, Murat. Milli Eğitim Akademisi ve Öğretmen Yetiştirme Sürecinin Dönüşümü. İstanbul: İLKE Yayın, 2024.
• Postholm, May Britt. “Teachers’ Professional Development: A Theoretical Review”. Educational Research 4/54 (2012), 405-429.
• Reese, Susan. “Bringing Effective Professional Development To Educators”. Techniques: Connecting Education and Careers (J1) 85/6 (2010), 30-50.
• Sarıca, Rabia - Özpolat, Esen Turan. “Aday Öğretmen Yetiştirme Sürecine İlişkin Aday Öğretmen Görüşleri (Gaziantep-Osmaniye İlleri Örneği)”. Tarih Okulu Dergisi 37 (2018), 186-217. https://doi.org/10.14225/Joh1467
• Topsakal, Cem - Duysak, Ahmet. “Aday Öğretmen Yetiştirme Sürecine İlişkin Aday Öğretmenlerin ve Diğer Paydaşların Görüşleri”. Sakarya Üniversitesi Eğitim Dergisi 7/3 (2012), 625-639.
• Turgut, M. Fuat. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Metodları. Ankara: Nüve Matbaası, 1977.
• Ulubey, Özgür. “Aday Öğretmen Yetiştirme Programının Değerlendirilmesi”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 33/2 (2018), 480-502. https://doi.org/10.16986/HUJE.2017031014
• Veenman, Simon. “Perceived Problems of Beginning Teachers”. Review of Educational Research 54/2 (1984), 143-178.
• Yan, Hanbing. “Teacher training in China and a practical model: e-Training Community (eTC)”. Campus- Wide Information Systems 26/2 (2009), 114-121.
• Yelken, Tuğba Yanpar. Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Ankara: Anı Yayınları, 11. Basım, 2012.
• Yemenici, Ahmet. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Aday Öğretmenleri ve Danışman Öğretmenlerinin Gözüyle Aday Öğretmen Yetiştirme Eğitimi ve Süreci”. Amasya İlahiyat Dergisi 16 (2021), 229-266. https://doi.org/10.18498/amailad.887766.
• Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 6. Basım, 2008.
• Yılmaz, Mehmet. “Aday Öğretmen Yetiştirme Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri”. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum 6/16 (2017), 135-156.
• ÖMK, Öğretmenlik Mesleği Kanunu (Kanun No. 32696). 7528 (18 Ekim 2024). Erişim 05 Mart 2025. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=7528&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5