Öğretmenlerin Zamanı Etkili Kullanması: Yüksek Lisans Tezlerine Yönelik Bir İçerik Analizi

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 25 - 41, 28.03.2022

Ali Kıran Şükrü Ada

Öz

Zaman yönetimi ortaya ilk kez, iş yükü fazla olan yöneticilerin zamanlarını daha iyi kullanmak amacıyla ortaya çıkmış, bir eğitim aracı olarak da Danimarka’dan dünyaya yayılmıştır. Zamanın sınıfta ve okul içerisindeki etkinliklerde kullanılmasında zaman yönetimi becerilerinin önemli rolü vardır. Ders öncesinde yapılan hazırlık ve planlama bu süreçlere dâhildir. Öğrencilerde ders başarısının artması ve onların derse olan ilgilerini çekebilmek için, her öğretmenin zaman planlaması becerisine sahip olması gerekmektedir. Ders esnasında veya ders sonrasında ortaya çıkacak olumsuz etkileri ortadan kaldırmak veya en aza indirmek için zaman planlama becerileri oldukça önemlidir. Bu bağlamda bu çalışmada, öğretmenlerin zaman yönetimi ve planlaması konusuna yönelik bir içerik analizi çalışması yapılmıştır. Çalışma esnasında kullanılacak tezleri belirlemek için birtakım ölçütler belirlenmiştir. Ölçütler belirlendikten sonra “Yükseköğretim Kurulu/Ulusal Tez Merkezi” veri tabanı yardımıyla araştırmamıza ilişkin 8 yüksek lisans tezi tespit edilmiştir. Bulunan sonuçlara göre tezlerin 2010-2020 yılları arasında çeşitli illerde, çeşitli enstitülerde yapıldıkları belirlenmiştir. Belirlenen tezler “yayımlanma yılları, araştırma konuları, araştırma yöntemleri, çalışma grubu büyüklüğü, veri toplama araçları ve veri analiz yöntemleri” bakımından incelenmiştir. Bunun sonucunda en çok araştırmanın “Zaman Yönetimi ve İş Doyumları” konusunda olduğu tespit edilmiştir, en az yapılan araştırma konusu ise “Öğretmenlerin Zaman Yönetimine İlişkin Görüşleri” olmuştur. Araştırmacıların hepsi verilerin toplanması sırasında anketlerden yararlanmış olup üç araştırmacımızda ölçek geliştirme çalışması yapmıştır.

Anahtar Kelimeler

: İçerik analizi, öğretmen, öğretmenlerin zaman yönetimini etkili kullanması, zaman yönetimi

Kaynakça

• Akatay, A., (2003), Örgütlerde zaman yönetimi. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 10, Sayfa: 282-300.
• Arkçı, S., (2014). Ortaöğretim kurumlarında zaman yönetimi Adıyaman/gölbaşı örneği.Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Türk Hava Kurumu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bursalıoğlu, Z., (2011). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Akademi, 16. Baskı.
• Caz, Ç. (2014). Beden eğitimi öğretmenlerinin zaman yönetimi becerilerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Cohen, L. (2007). Experiments, quasi-experiments, single-caseresearchand meta-analysis (Cohen, L., Manion, L., &Morrison, K. in Eds) Researchmethods in education.(6th eds.).
• Covey, R.S., Merril, A.R. ve Merril. R.R. (1998). Önemli işlere öncelik. (Çev. O. Deniztekin,). İstanbul: Varlık Yayınları
• Çam, İ., (2010). Ortaöğretim tarih öğretmenlerinin derslerinde zamanı etkili kullanma stratejilerinin değerlendirilmesi.YüksekLisans Tezi, Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Durukan, H. Ve Öztürk, H. (2005). Sınıf içinde zaman kullanımı.Sınıf Yönetimi, Lisans Yayıncılık, İstanbul Üniversitesi.
• Farsak, K.(2020). Özel okullarda çalışan okul öncesi öğretmenlerinin zaman yönetimi becerileri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Gülbahar, Y. Ve Alper, A. (2009). Öğretim teknolojileri alanında yapılan araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 42-2, 93-111. Güler, M., (2018) Beden eğitimi öğretmenlerinin zaman yönetimi becerileri ile iş doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi.Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• İlerleyen, E., (2014). Öğretmenlerin zaman yönetimi becerileri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Josephs, R., (1996), Zaman yönetimi. (Çev: Özlem Koşar), 2. Baskı, Epsilon Yayınları, İstanbul.
• Jones, K., & Akkoyunlu, A. C. (2000). Zamanı kullanma: daha iyi düşünüp daha verimli çalışabilmek için kılavuz. Doğan Kitapçılık, İstanbul.
• Mackenzie, A. (1987). Zaman tuzağı. (Çev. Yakut Güneri), İstanbul: İlgi Yayıncılık.
• Mentor, P. (2013). Zaman yönetimi. (Çev. A. Kardam,). İstanbul: Optimist Yayınları.
• Scoot, M. (1997). Zaman yönetimi. (Çev.: Aslı Çingil Çelik). İstanbul: Rota Yayın YapımTanıtım Tic. Ltd.Sti.
• Tavşancıl, E., & Aslan, E. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon Yayınları:İstanbul.
• Topal, N., (2009), Derste zaman yönetimi: ilköğretim 3. sınıf hayat bilgisi dersine yönelik bir inceleme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal BilimlerEnstitüsü, Adana.
• Tutar, H. (2011). Zaman yönetimi. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Türkan, Ü., (2018). Öğretmenlerin öğretim sürecinde zaman yönetimi becerilerinin incelenmesi: İstanbul ili Küçükçekmece ilçesi örneği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Weinstein, C. S., Mignano, A. J. (1993). Elementaryclassroommanagement:lessonsfromresearchandpractice. New York: Mcgraw-Hill.
• Özçelik, G. (2006). Moda eğitimi veren kurumlarda etkili zaman yönetimini belirlemeye yönelik bir araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Yavuz, A.(2018). Öğretmenlerin öğretim sürecinde zaman yönetimi becerilerinin gerçekleştirme düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Yıldırım, A. Ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.