Sınıf Öğretmenlerinin İlkokullarda Yetiştirme Programının (İYEP) İşleyiş Sürecine İlişkin Görüşleri

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 107 - 133, 16.06.2023

Orhan Güder , Metin Demir , Muhammet Özden , Zehra Aras

Öz

Bu çalışma, İlkokullarda Yetiştirme Programının (İYEP) işleyiş sürecine ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesini incelemeyi amaçlamış ve temel nitel araştırma deseni işe koşularak gerçekleştirilmiştir. Araştırma, amaçlı örnekleme stratejisi kullanılarak belirlenen ve Ege bölgesinde görev yapan 34 sınıf öğretmeninin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda ölçüt; öğretmenlerin farklı okul türlerinde görev yapmaları ve İYEP eğitimi vermeleri olarak belirlenmiştir. Veriler yarı-yapılandırılmış görüşme ile toplanmıştır. Verilerin analizinde tematik analiz yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin görüşlerinin İYEP’in genel olarak uygun ve uygulanabilir bir program olduğu, öğrenci başarısını artırdığı ve öğrencinin öz güvenini geliştirdiği yönünde olduğu saptanmıştır. Öte yandan İYEP’in yetersiz süre ile dersten sonra uygulanması, uygulanan etkinliklerin az olması ve öğretmenlere ödenen ücretlerin maddi olarak düşük olması eksiklik olarak belirtilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İlkokul, İlkokullarda yetiştirme programı, sınıf öğretmeni.

Kaynakça

• Akkaya, A. (2017). Destekleme ve Yetiştirme Kurslarının Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir.
• Alver, B. (2018). İlkokul öğrencilerinin psikososyal destek ihtiyaçlarının incelenmesi. International Journal of EducationTechnologyandScientificResearches, 3(7), 219-225.
• Avlukyarı, N. T. (2019). İlkokullarda yetiştirme programı (iyep)' in öğretmen ve yöneticiler tarafından değerlendirilmesi (Mersin ili Tarsus ilçesi örneği) (Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Avcıoğlu, H. (2011). Zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı (bep) hazırlamaya ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 12(01), 39-56.
• Aydın, S, Yakar, L. (2020). İlkokullarda Yetiştirme Programında (İYEP) Karşılaşılan Sorunlar, Paydaşlarına Olan Katkıları ve Çözüm Önerileri. Trakya Eğitim Dergisi, 10 (3), 795-814. DOI: 10.24315/tred.642786.
• Balanteki̇n, Y. (2020). İlkokullarda Yetiştirme Programı (İYEP) Türkçe Dersinin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi: Bir Karma Yöntem Araştırması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18 (1), 153-184. DOI: 10.37217/tebd.673849
• Bosker, R.J. (1999). Educationalscienceandinternationalassessmentstudies. EducationalResearchand Evaluation, 5(2), 240-246.
• Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology, 3(2), 77-101. Case, A., Lubotsky, M. ve Paxson, C. (2002). Economicstatusandhealth in childhood: Theorigins of thegradient.AmericanEconomicReview, 92 (5). 1308–1334. Erişim adresi:https://www.aeaweb.org/articles?id=10.1257/000282802762024520 adresinden 10Aralık 2020 tarihinde edinilmiştir
• Cesur, B., & Yetkiner, A. (2020). İlkokullarda Yetiştirme Programı Hakkında Öğretmen Görüşlerinin Belirlenmesi. Başkent UniversityJournal of Education, 7(2), 375-392.
• Darling-Hammond, L.(2000). Teacherqualityandstudentachievement: a review of statepolicyevidence. EducationPolicy Analysis Archives, 8(1), 1-46.
• Davis, D., & Sorrel, J. (1995). Mastery Learning in Public Schools. Valdosta: Valdosta State University. Demeuse, M., Frandji, D., Greger, D. ve Rochex, J. Y. (2012). Lespolitiquesd’éducationprioritaire en Europe. Tome II. Queldevenirpourl’égalitéscolaire? Lyon: ENS Editions.
• Demirel, H. (2020). İlkokullarda yetiştirme programına yönelik öğretmen görüşleri(Tezsiz yüksek lisans projesi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Dilekçi, Ü. (2019). İlkokullarda yetiştirme programına (iyep) ilişkin öğretmen görüşleri.Milli Eğitim Dergisi, 48(1), 433-454. Eurydice, & Audiovisual & Culture Executive Agency. (2012). The european higher education area in 2012: Bologna process implantation report. Ministerio de Educación.
• Ermisch, J. &Pronzato, C. (2010). Causaleffects of parents' education on children'seducation.InstituteforSocialandEconomicResearch, Britain. 1-28. https://www.researchgate.net/publication/46469058_Causal_Effects_of_Parents'_Education_on_Children's_Education/link/0f3175305ddf515221000000/downloadadresinden 12 Aralık 2020 tarihinde edinilmiştir
• Esra, Ö. R. S. Bir İlkokul Dördüncü Sınıf Öğrencisinin Okuma-Yazma Öğrenimi Üzerine Durum Çalışması. HAYEF Journal of Education,16(1), 68-88.
• Gençoğlu, C. (2019). Millî bir destekleme ve yetiştirme sistemi modeli: ilkokullarda yetiştirme programı (iyep).Milli Eğitim Dergisi,48(1), 853-881.
• Gibson, W., & Brown, A. (2009). Working with qualitative data. Sage. Gürler, S. A. Fen Bilimleri Dersinin İlkokullarda Yetiştirme Programına (İYEP) Dâhil Edilmesine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 266-294.
• Hamidi N. B., Kinay İ. Sınıf Öğretmenlerinin İlkokullarda Yetiştirme Programı (İyep) İle İlgili Görüşlerinin İncelenmesi. Sosyal Bilimler Kongresi Kitabı, 676-690
• İdin, Ş. ve Tozlu, İ. (2012). Milli Eğitim müdürlüğü tarafından ücretsiz olarak düzenlenen seviye belirleme sınavı kurslarının 7. sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji ders başarısına etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2). 82-91. Erişim adresi: https://scholar.google.com.tr /scholar?hl=tr&as_sdt=0%2C5&q=seviye+belirleme+idin&btnG=adresinden 12 Aralık 2020 tarihinde edinilmiştir
• Kaçar, H. ve Uz, V. (2019). İlkokullarda yetiştirme programının sınıf öğretmenlerinin gözlem ve deneyimlerine göre incelenmesi. TheJournal of International EducationScience, 21 (6), 20-53. DOI: http://dx.doi.org/10.29228/INESJOURNAL.39234adresinden 12 Aralık 2020 tarihinde edinilmiştir
• Kahramanoğlu, R., Tiryaki, E. ve Canpolat, M.(2014). İlkokula yeni başlayan 60-66 ay grubu öğrencilerin okula hazır oluşları üzerine inceleme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (3), 1065-1080.
• Kırnık, D., Susam, E., ve Özbek, R. (2019). İyep (İlkokullarda yetiştirme programı) uygulamalarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 48(1), 387-415.
• Kozi̇koğlu, İ, Tosun, Y. (2020). İlkokullarda Yetiştirme Programına (İYEP) İlişkin Öğretmen Görüşleri: Nitel Bir Çözümleme. Ankara UniversityJournal of Faculty of EducationalSciences (JFES), 53 (3), 903-930. DOI: 10.30964/auebfd.679050
• Merriam, S. B. (2002). Introduction to qualitative research. Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis, 1(1), 1-17.
• Massoni, E. (2011). Positiveeffects of extracurricularactivities on students. College of DuPage(ESSAI), 9(1), 84-87. Erişim adresi: https://dc.cod.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1370&context=essai adresinden erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2019).İlkokullarda yetiştirme programı müfredatı, https://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_05/21135108_iyep_2019.pdf adresindenerişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2019).İYEP işlemleri modülü kullanım rehberi,https://tegm.meb.gov.tr/ meb_iys_dosyalar/2019_09/13165510_YYEP_Y1YLEMLERY_MODULU_KULLANIM_REHBERY.pdf erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2019).İYEP matematik etkinlik kitabı, https://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_06/24180718_IYEP_MATEMATIK_xxx.pdf, adresinden erişilmiştir. Milli Eğitim Bakanlığı. (2019).İYEP rehberlik hizmetleri kılavuzu,https://tegm.meb.gov.tr/meb_ iys_dosyalar/2020_09/23095649_YYEP_REHBERLYK_HYZMETLERY_KILAVUZU.pdf,adresinden 12 Aralık 2020 tarihinde erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2019).İYEP sunum kılavuzu,https://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar /2019_09/05114415_YYEP-Sunum-Mesleki_GeliYim.pdf adresinden erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2020). İYEP tanıtım kitabı,https://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/ 2020_11/11145958_iyep_tanYtYm_kitabY.pdf, adresindenerişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2019).İYEP türkçeetkinlik kitabı,https://tegm.meb.gov.tr/turkce%20 etkinlik.pdf, adresinden erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2019). İYEP türkçeöğretmen kitabı, https://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_06/24180818_TURKCE_OGRETMEN_KITABI_xxx.pdf adresinden erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2020).İYEP uygulama kılavuzu,https://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_ dosyalar/2019_10/01150934_YYEP_UYGULAMA_KILAVUZU.pdfadresinden erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2019).İYEP yönerge,https://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_ 09/05171730_YYEP_Yonerge.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Millî eğitim bakanlığı yönetici ve öğretmenlerinin ders ve ek ders saatlerine ilişkin karar. http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/469.pdf adresinden erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (1973). Millî eğitim temel kanunu, Ankara: Millî eğitim Bakanlığı. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdfadresinden erişildi.
• Organisation for Economic Co-operation and Development. (2016), Low-PerformingStudents: WhyThey Fall Behindand How to Help ThemSucceed Paris: OECD Publishing.
• Özdoğru, M., Güçlü, N. (2019). İlkokullarda Yetiştirme Programına (İyep) İlişkin Öğretmen Görüşleri [Öz]. I. Uluslararası Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Sempozyumu’nda sunulan bildiri. İzmir.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün, S. B. Demir Çev.) Ankara: Pegem A. Sardelic, J. (2016). Reading TooMuchorTooLittleintotheMatter? LatentLimitsandPotentials of EU Freedom of Movement. R. Bauböck içinde, DebatingEuropeanCitizenship (s. 139-143). Springer Open.
• Schlicht, R., Stadelmann-Steffen, I., ve Freitag, M. (2010). EducationalInequality in the EU: TheEffectiveness of theNationalEducationPolicy. EuropeanUnionPolitics, 11(1), 29-59.
• Sidekli, Ç. ve Çetin, E. (2018). Okuduğunu anlama stratejilerinin okuduğunu anlamaya etkisi: bir meta-analiz çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 285-303.
• Türk Eğitim Derneği. (2018). TEDMEM 2018 Eğitim Değerlendirme Raporu, https://tedmem.org/download/2018-egitim-degerlendirme-raporu?wpdmdl=2933&refresh=5e36a0a0313e715806383680adresinden erişildi.
• Toptaş, V., & Karaca, E. T. (2019). İlkokullarda yetiştirme programı (iyep) kapsamındaki matematik derslerini yürüten sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 48(1), 417-431.
• Toptaş, V. ve Karaca, T. (2018). İYEP matematik etkinlik kitabı. Ankara: Özgün Matbaacılık.
• Ulusoy, K., Topçubaşı, T., Erkuş, B., Gökçedağ, O, & Coşkun, E. (2018). Sınıf öğretmenlerinin ilkokullarda yetiştirme programına katılacaköğrencilerin belirlenmesi ile ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi [Öz]. International Congress of EurasianSocialSciences (ICOESS)’te sunulan bildiri. Antalya.
• United Nations International Children's Emergency Fund. (2017). Estado mundial de la infancia 2017: Niños en un mundo digital. resumen.
• Ünal, E. ve Anılan, H. (2018). İYEP Türkçe etkinlik kitabı. Ankara: Özgün Matbaacılık.
• Van de Walle, J., Karp, K. S., & Bay-Williams, J. M. (2014). Elementary and middle school mathematics: teachingdevelopmentally. Eightinternationaledition. Essex: Pearson.
• Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, V. A., & Kılıç, D., (2019). İlkokullarda Yetiştirme Programı (İYEP) Kurs Sürecinin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. VIth InternationalEurasianEducationalResearchCongress Ankara Üniversitesi, Ankara/Türkiye 19-22 Haziran 2019 (pp.15-17). Ankara, Turkey