Investigation of Cyber Victimization in terms of Humanitarian Values and Socio-Demographic Variables

Yıl 2015, Cilt: 13 Sayı: 29, 7 - 40, 01.06.2015

İshak Büyükyıldırım Bülent Dilmaç

Öz

Anahtar Kelimeler

Humanitarian Values, Cyber bullying, Cyber victimization, Adolescence

Siber Mağdur Olmanın İnsani Değerler ve Sosyodemografik Değişkenler Açısından İncelenmesi

Öz

Bu araştırma, siber mağdur olmanın insani değerler ve sosyodemografik değişkenler açısından incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma genel tarama modelinin bir alt türü olan ilişkisel tarama modeline uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma evreni 2011-2012 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Pendik ilçesinde bulunan ortaöğretim okullarındaki farklı sınıflarında öğrenim görmekte olan öğrencilerden tesadüfî yöntemle seçilen 450'si erkek, 578'i kız olmak üzere toplam 1028 öğrenciden oluşmaktadır.Çalışmada araştırmaya katılan öğrencilerin bazı kişisel bilgileri için "Kişisel Bilgi Formu", öğrencilerin sahip oldukları değerleri belirlemek amacıyla "İnsani Değerler Ölçeği" (İDÖ) (Dilmaç, 2007) ve Siber mağdur olup olmadıklarını belirlemek için de "Siber Mağdurluk Ölçeği" (Arıcak ve diğerleri, 2012), kullanılmıştır. Verilerin analizinde Korelâsyon tekniği ve ANOVA, T-Testi kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel analizi SPSS 18. 00 paket programında yapılmıştır.İnsani değerler ve siber kurbanlık ilişkisinde anlamlı bir farklılık görünmektedir. Analiz sonuçları, siber kurbanlık ile sorumluluk, dostluk, barışçı olma, saygı, hoşgörü ve dürüstlük insani değerleri arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkin var olduğunu göstermektedir. Siber kurbanlık puanlarında siber zorbalığa maruz kalma durumu değişkenine göre anlamlı bir farklılaşma görülmektedir. Siber kurbanlık puanlarının dağılımında cinsiyete, yaşa ve sınıf değişkenine göre anlamlı bir farklılaşma görülmemektedir.Barışçı olma insani değer puanlarının siber zorbalığı kaç defa yapma durumu değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

İnsani değerler, Siber zorbalık, Siber mağdurluk, Ergenlik

Kaynakça

• Arıcak, O. T., Siyahhan, S.,Uzunhasanoğlu, A., Sarıbeyoğlu, S., Çıplak, S., Yılmaz, N. ve diğerleri. (2008). Cyberbullying among Turkish adolescents. Cyberpsychology and Behavior, 11(3), 253-261.
• Arıcak, O. T. (2009). Psychiatric symptomatology as a predictor of cyberbullying among university students. Eurasian Journal of Educational Research, 34, 167- 184.
• Arıcak, O. T. (2011). Siber Zorbalık: Gençlerimizi Bekleyen Yeni Tehlike. Kariyer Penceresi (Fatih Üniversitesi Aylık Bülteni), 2(6),10-12.
• Arıcak, O. T., Tanrıkulu, T. ve Kınay, H. (2012). Siber Mağduriyet Ölçeği’nin İlk Psikometrik Bulguları. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(11), 1-6.
• Bacanlı, H. (2002). Değer Tercihleri: Psikolojik Kavram Analizleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Beran, T. ve Li, Q. (2005). Cyber-Harassment: A study of a new method for an old behavior. Journal of Educational Computing Research, 32, 265-277.
• Dilmaç, B. (1999). İlköğretim Öğrencilerine İnsani Değerler Eğitimi Verilmesi Ve Ahlaki Olgunluk Ölçeği İle Eğitimin Sınanması. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Dilmaç, B. (2007). Bir Grup Fen Lisesi Öğrencisine Verilen İnsani Değerler Eğitiminin İnsani Değerler Ölçeği İle Sınanması. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Dilmaç, B. (2009). “Psychological needs as a predictor of cyber-bullying: A preliminary report on college students. Educational Sciences: Theory & Practice, 9(3), 1291-1325.
• Dilmaç, B., Ertekin, E. ve Yazıcı, E. (2009). Değer Tercihleri ve Öğrenme Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 27-47.
• Dilmaç, B., Deniz, M. ve Deniz, M. E. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Öz- Anlayışları İle Değer Tercihlerinin İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 9-24.
• Dilmaç, B., Bozgeyikli, H. ve Çıkılı, Y. (2008). Öğretmen Adaylarının Değer Algılarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 69-91.
• Erdur-Baker, Ö. ve Kavşut, F. (2007). Cyberbullying: a newface of peerbullying. Eurasian Journal of Educational Research, 27, 31-42.
• Erdur-Baker, Ö. (2010). Cyberbullying and its correlation to traditional bullying, gender and frequent and riskyus age of internet mediated communication tools. New Media and Society, 12(1), 109-125.
• Eser, A. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin İnsani Değer Düzeyleri İle Çevresel Tutumları Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Hinduja, S. ve Patchin, J. W. (2006). Cyberbullying emotional and psychological consequences. Erişim: 21.07.2013, http://cyberbullying.us/category/educators/
• Kapçı, E. G. (2004). İlköğretim Öğrencilerinin Zorbalığa Maruz Kalma Türünün ve Sıklığının Depresyon, Kaygı ve Benlik Saygısıyla İlişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(1), 1-13.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi (18. bs.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kowalski, R. M. ve Limber, S. P. (2007). Electronic bullying among middle school students. Journal of Adolescent Health, 41, 22-30.
• Li, Q. (2005). New bottle but old wine: A research of cyberbullying in schools. Computers in Human Behavior.
• Mehmedoğlu, A. U. (2006). Gençlik, Değerler ve Din: Küreselleşme, Ahlak ve Değerler. Y. Mehmedoğlu ve A. U. Mehmedoğlu (Ed.). İstanbul: Litera Yayıncılık.
• Patchin, J. W. ve Hinduja, S. (2006). Bullies move beyond the schoolyard: A preliminary look at cyberbullying. Youth Violence and Juvenile Justice, 4(2), 148–169.
• Pişkin, M. (2002). Okul Zorbalığı: Tanımı, Türleri, İlişkili Olduğu Faktörler Ve Alınabilecek Önlemler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(2), 531- 562.
• Serin, H. (2012). Ergenlerde Siber Zorbalık / Siber Mağduriyet Yaşantıları ve Bu Davranışlara İlişkin Öğretmen ve Eğitim Yöneticilerinin Görüşleri. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Slonje, R. ve Smith, P. K. (2008). Cyberbullying: another main type of bullying? Scandinavian Journal of Psychology, 49, 147-154.
• Smith, P., Mahdavi, J., Carvalho, M., ve Tippett, N. (2006). An investigation into cyberbullying, its forms, awareness and iımpact, and the relationship between age and gender in cyberbullying.
• Smith, P., Mandavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S., ve Tippett, N. (2008). Cyberbullying,:Its natüre and impact in secondary school pupils. The Journalof Child Psychology and Psychiatry, 49, 376-385.
• Stys, Y. (2004). Beyond the school yard: Examining electronic bullying among canadian youth. Master’sThesis, Carleton University, Ottawa, Ontario, Canada.
• Topçu Ç. ve Erdur-Baker, Ö. (2007). Yüz Yüze Gerçekleştirilen Akran Zorbalığı İle Siber Zorbalık Arasındaki İlişkinin Toplumsal Cinsiyet Açısından İncelenmesi. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 456-461, Tokat.
• Topçu, Ç., Erdur-Baker, Ö. ve Çapa Aydın, Y. (2008). Examination of cyberbullying experience samong Turkish students from different school types. Cyber Psychology and Behavior, 11, 644-648.
• Willard, N. (2007). The authority and responsibility of school officials in responding to cyberbullying. Journal of Adolescent Health, 41, 64-65.
• Yaman, E., Eroğlu, Y. ve Peker, A. (2011). Başa Çıkma Stratejileriyle Okul Zorbalığı ve Siber Zorbalık. İstanbul: Kaknüs Psikoloji.
• Yapıcı, A. ve Zengin, S. Z. (2003). İlâhiyat Fakültesi Öğrencilerinin Değer Tercih Sıralamaları Üzerine Psikolojik Bir Araştırma: Çukurova Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi,1(4), 173–206.
• Yazıcı, E., Ertekin, E., Peker, M. ve Dilmaç, B. (2011). Is there a relationship between pre-service teachers’ mathematical values and their teaching anxiety in mathematics. Electronic Journal of Research in Educational Psychology , 263-28.
• Peker, A., Eroğlu, Y.ve Çitemel, N. (2012). Boyun Eğici Davranışlar İle Siber Zorbalık ve Siber Mağduriyet Arasındaki İlişkide Cinsiyetin Aracılığının İncelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com.
• Ybarra, M. L. (2004). Link ages between depressive symptomatology and internet harassment among young regular internet users. Cyber Psychology and Behavior, 7(2), 247-257.
• Ybarra, M. L. ve Mitchell, K. J. (2004). Online aggressor/targets, aggressors, and targets: A comparison of associated youth characteristics. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45, 1308-1316.
• Ybarra, M. L., Espelage, D. L. ve Mitchell, K. J. (2007). Theco-occurence of internet harassment and unwanted sexual solicitation victimization and perpetration: Associations with psychosocialin dicators. Journal of Adolescent Health, 41, 31-41.
• Wolke, D.,Woods, S., Stanford, K. ve Schulz, H. (2001). Bullying and victimization of primary school children in england and germany: prevalence and school factors. British Journal of Psychology, 92, 673-696.