İlahiyat Fakültelerinin Yaygın Din Eğitimi Yeterlikleri: Eğitim-Öğretim Alanı

Yıl 2012, Cilt: 10 Sayı: 24, 127 - 146, 01.12.2012

Mehmet Korkmaz

Öz

Ülkemiz yükseköğretim sistemi içinde yer alan İlahiyat Fakülteleri önemli işlevlere sahiptir. Dinle ilgili konularda bilimsel araştırma yapma, Milli Eğitim Bakanlığı'nın ihtiyaç duyduğu din eğitimi öğretmeni ihtiyacını karşılama, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın çeşitli görevler için ihtiyaç duyduğu eleman (müftü, vaiz, din hizmetleri uzmanı, eğitim merkezi öğretmeni, imam, Kur'an kursu öğreticisi vb.) ihtiyacını karşılama bunlardan bazılarıdır.1997 yılında ülkemizdeki öğretmen yetiştirme sisteminde önemli bir değişiklik olmuştur. Bu değişiklik İlahiyat Fakülteleri ni de etkilemiştir. Bu süreçte fakültelerde genel bir ilahiyat eğitimi vermeye yönelik olarak "İlahiyat Lisans Programı" adıyla yeni bir program uygulamaya konulmuştur. Bu programın, amaçlarının neler olduğu, hangi mesleklere, hangi niteliklere sahip elamanlar yetiştirdiği belirsizdir. Bu belirsizlik fakültelerdeki uygulama süreçlerini, dolayısıyla bu programdan yetişen kişilerin niteliğini de etkilemektedir. Bu belirsizliğin aşılabilmesi için İlahiyat Fakültelerinin ve bu fakülteyi bitirecek kişilerin sahip olmaları gereken yeterliklerin neler olduğunun belirlenmesi önemli bir ihtiyaçtır. Bu çalışmada yaygın din eğitimi alanında görev yapacak olan İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin sahip olmaları gereken eğitim-öğretim yeterliklerinin neler olabileceği ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

İlahiyat Fakültesi, Yaygın Din Eğitimi, Yeterlik, EğitimÖğretim Yeterlikleri

Kaynakça

• Akyürek, S. (2005). Kur’an kursu öğreticisinin mesleki yeterlikleri. Erciyes Üniver¬sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 175-192.
• Alkan, C. ve Kurt, M. (1998). Özel öğretim yöntemleri: Disiplinlerin öğretim teknolojisi. Ankara: Anı Yayınları.
• Aşıkoğlu, N. (2003). Din hizmetleri personelinin yetiştirilmesi sorununa öğretim programları açısından yeni bir yaklaşım. Yaygın Din Eğitiminin Sorunları Sempozyumu, Kayseri: İBAV Yayınları, 91-102.
• Aydın, M. Ş. (1995). Öğretmen yetiştiren kurumlar olarak İlahiyat fakülteleri. Erci¬yes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (6) 60-98.
• Aydın, M. Ş. (2005). Diyanet İşleri Başkanlığınca yürütülen eğitim hizmetlerini yeniden düşünmek. Türk Milli Eğitim Sisteminde Din Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu, Ankara: Yarınlar İçin Düşünce Platformu Kültür Yayınları, 40-50.
• Ayhan, H. (1999). İlahiyat Fakültesi. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 255-268.
• Başar, H. (1995). Eğitim denetçisi (rolleri, yeterlikleri, seçilmesi, yetiştirilmesi) An¬kara: PegemA Yayınları.
• Bulut M. (1999). Diyanet İşleri Başkanlığının yaygın din eğitimi görevi. Diyanet İlmi Dergi, 35(4), 113-128.
• Bursalıoğlu, Z. (1981). Eğitim Yöneticisinin Yeterlikleri. Ankara: Ankara Ü. Eğitim Fak Yayınları.
• Cebeci, S. (1996). Din eğitimi bilimi ve Türkiye’de din eğitimi. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Dam H. (2004). Yaygın din eğitimine ilişkin bazı temel sorunlar ve çözüm öner¬ileri. Türkiye’de Yüksek Din Eğitiminin Sorunları, Yeniden Yapılaması ve Geleceği Sempozyumu, Isparta, 425-445.
• Doğan R. ve Tosun c. (2003). İlköğretim 4. ve 5. sınıflar için Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretimi. Ankara: PegemA Yayınları.
• http://www.yok.gov.tr/katalog/katalog2011/yok_devlet_2011.pdf (20.12.2011).
• Kaymakcan, R. (2003: Yaygın din eğitiminde yöntem. İslami İlimlerde Usul/Metot Meselesi-I Tartışmalı İlmi Toplantı, İstanbul: İSAV Yayınları, 51-72.
• Kılavuz M. A. (2006). Yetişkin din eğitimi programlarının planlanması. Yetişkinlik Dönemi Eğitimi ve Problemleri, Tartışmalı İlmi Toplantı, İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Komisyon, (1998). İlahiyat fakülteleri öğretmen yetiştirme ve lisans programları, Ankara: YÖK Yayınları.
• Komisyon, (2002). Öğretmen yeterlilikleri. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Korkmaz M. (2009). Kur’an kursu öğreticilerinin eğitim-öğretim yeterlikleri açısından kendilerini değerlendirmeleri. Basılmamış Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Korkmaz, M. (2010a). Yaygın din eğitiminde yeterlik ölçeği geliştirme süreci: Kur’an kursu öğreticileri eğitim-öğretim yeterlikleri ölçeği örneği. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (28), 239-256.
• Korkmaz, M. (2010b). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin fakülteyi tercih nedenleri: Erciyes üniversitesi ilahiyat fakültesi örneği. Bilimname Dergisi, 17, 167- 204.
• Köylü, M.(2000). Yetişkin din eğitiminin teorik temelleri. Samsun: Etüt Yayınları.
• Köylü M. (2006). Yetişkinlik dönemi eğitimi ve öğretiminin genel özellikleri. Yetişkinlik Dönemi Eğitimi ve Problemleri, Tartışmalı İlmi Toplantı, İstanbul: Ensar Neşriyat, 85-112.
• Kurt, İ. (2000). Yetişkin eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Miarelet, G. (2001). Eğitim bilimlerinin gelişimi. (çev. Izgar H. ve Gürsel), M., Ankara: Nobel Yayınları.
• Onay, A. (2004). İlahiyat fakültesi mezunlarının cami eksenli din hizmetlerinde karşılaştıkları sorunlar ve bu alandaki formasyon ihtiyaçları. Türkiye’de Yüksek Din Eğitiminin Sorunları, Yeniden Yapılaması ve Geleceği Sempoz¬yumu, Isparta, 409-423.
• Öcal, M. (1998). İlahiyat fakültelerinde programlar ve bölümleşme. Yüksek Öğretimde Din bilimleri Öğretimi Sempozyumu, Samsun: OMÜ İlahiyat Fak.Yayınları.
• Öcal, M. (2003). Dünden bugüne din görevlileri ve mesleki yeterlikleri, Yaygın Din Eğitiminin Sorunları Sempozyumu. İBAV Yayınları, 45-69.
• Özden, Y. (2000). Öğrenme ve öğretme. Ankara: PegemA Yayınları.
• Özgüven, İ. E.(2002). Bireyi tanıma teknikleri. Ankara: PegemA Yayınları.
• Öztürk, Ş. (2002). Din hizmetlerinde Diyanet İşleri Başkanlığının görevleri ve sorunları. Avrupa Birliği Sürecinde Türkiye’de Din Eğitiminin Sorunları Sempozyumu, Adapazarı: Değişim Yayınları, 28-44.
• Peker, H. (2009), Dini danışmanlık bağlamında aile danışmanlığı ve rehberliği: Samsun ve Aydın aile irşat ve rehberlik büroları örneği. Diyanet İşleri Başkanlığı, IV. Din Şurası Bildirileri.
• Tosun, C. (1997). Yetişkinler din eğitim: Mahiyeti, imkanları ve problemleri, Uluslararası Din Eğitimi Sempozyumu, Ankara, 222-229.
• Tosun C., (2000). Vaazda yöntem. Din Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar, İstanbul: MEB Yay. 69-84.
• Yaman, A. (2009). Aile büroları: Arka plan, mevcut durum, sorunlar ve öneriler. Diyanet İşleri Başkanlığı, IV. Din Şurası Bildirileri, 1-5.
• Yılmaz, H. ve Sümbül A. M. (2003). Öğretimde planlama ve değerlendirme,. Konya: Çizgi Yayınları.