Investigating the Individual Values of Mothers with Children in Preschool Education

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: 47, 61 - 95, 25.06.2024

Meral Taner Derman , Şeyma Türen

https://doi.org/10.34234/ded.1401923

Öz

It seems that national and international studies examining the relationship between demographic factors and the individual values of mothers of children attending preschool education are limited. Considering this limitation, this study aimed to examine whether the individual values (discipline, responsibility, trust, forgiveness, honesty, sharing, respect, and truthfulness) of the mothers of children attending preschool education differ based on various factors (age, education level, employment status, perceived socioeconomic level, marital status, and gender of the child). In line with this purpose, the sample of the study, which was conducted using the survey model, one of the quantitative research methods, included 384 mothers of preschool children in different districts of Istanbul. The "Personal Information Form" and "Individual Values Inventory" were used as data collection tools. Descriptive statistics, One-Way ANOVA, independent samples t-tests, Mann-Whitney U (in the analysis of variables with fewer than 30 groups), and Hochberg's GT2 tests were used to interpret the data; eta-squared and Cohen's d formulas were used to determine the magnitude of the effect in the tests. The study revealed that mothers had the highest mean values for "sharing and respect" and the lowest mean values for "trust and forgiveness." Age significantly affected the values of "discipline and responsibility," educational level influenced the values of "discipline and responsibility" and "sharing and respect," employment status impacted the values of "discipline and responsibility," marital status affected the values of "respect and truthfulness," and perceived socioeconomic level influenced the values of "sharing and respect." Additionally, it was observed that mothers' individual values did not differ according to the gender of their children. Various suggestions were made based on the findings of the research.

Anahtar Kelimeler

Mothers, Individual Values, Women, Preschool Period

Etik Beyan

It is declared that scientific and ethical principles have been followed while carrying out and writing this study and that all the sources used have been properly cited.

Destekleyen Kurum

The authors acknowledge that they received no external funding in support of this research.

Okul Öncesi Eğitime Devam Eden Çocukların Annelerinin Bireysel Değerlerinin İncelenmesi

Öz

Okul öncesi eğitime devam eden çocukların annelerinin bireysel değerleri ile demografik faktörlerin ilişkisini inceleyen ulusal ve uluslararası alandaki araştırmaların sınırlı olduğu görülmektedir. Bu sınırlılık göz önüne alınarak yürütülen bu araştırmada, okul öncesi eğitime devam eden çocukların annelerinin bireysel değerlerinin (disiplin, sorumluluk, güven, bağışlama, dürüstlük, paylaşma, saygı ve doğruluk) çeşitli faktörlere (yaş, eğitim düzeyi, çalışma durumu, algılanan sosyoekonomik düzey, medeni durum ve çocuğun cinsiyeti) göre değişiklik gösterip göstermediğini incelemek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılarak yürütülen araştırmanın örneklemine İstanbul’un farklı ilçelerinde okul öncesi eğitimi alan 384 çocuğun annesi dahil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu” ile “Bireysel Değerler Envanteri” kullanılmıştır. Verilerin yorumlanmasında betimsel istatistik ile One-Way ANOVA, Bağımsız örneklemler için t testi, Mann-Whitney U (grup sayısı 30 altında olan değişkenin analizinde), Hochberg's GT2 testlerinden yararlanılmış; testlerdeki etkinin büyüklüğünü belirlemek amacıyla Eta-kare ve Cohen’s d formülleri kullanılmıştır. Araştırma bulgularında; annelerin en yüksek ortalamayla “paylaşım ve saygı”, en düşük ortalamayla “güven ve bağışlama” değerlerine sahip oldukları görülmüş; yaşlarının “disiplin ve sorumluluk”, eğitim düzeylerinin “disiplin ve sorumluluk” ile “paylaşım ve saygı”, çalışma durumlarının “disiplin ve sorumluluk”; medeni durumlarının “saygı ve doğruluk”, algıladıkları sosyoekonomik düzeylerinin ise “paylaşım ve saygı” değerlerinde anlamlı değişikliklere yol açtığı belirlenmiştir. Ayrıca annelerin bireysel değerlerinin çocuklarının cinsiyetine göre farklılaşmadığı görülmüştür. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Anneler, Bireysel Değerler, Kadın Değerleri, Okul Öncesi Dönem

Etik Beyan

Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur.

Destekleyen Kurum

Yazarlar, bu araştırmayı desteklemek için herhangi bir dış fon almadıklarını kabul ederler.

Kaynakça

• Ainsworth, M. D. S., Blehar, M. C., Waters, E., & Wall, S. (2015). Patterns of attachment: a psychological study of the strange situation. Psychology Press.
• Akbaş, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının (değerlerinin) ilköğretim II. Kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6 (16), 9-27.
• Akgül, Ö. (2014). Hayatı anlamlandırmada inancın ve kişisel değerlerin rolü (Ruh sağlığı çalışanları ve öğrencileri örneği) [Yayımlanmamış doktora tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• Akın Bayramlık, H., & Uluğ, F. (2019). Öğretmenlerin kişilik özellikleri ile damgalama davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 4– 17.
• Akıtürk, H. K., & Kahraman, P. B. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının değerler eğitimine yönelik görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 17(38), 267-294.
• Aktepe, V., & Yel, S. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin değer yargılarının betimlenmesi: Kırşehir ili örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(3), 607–622.
• Allport, G. W., Vernon, P. E., & Lindzey, G. (1960). Study of values (3rd ed. rev.). Houghton Mifflin.
• Altun, M. (2018). Annelerin değer algıları ile çocukların değer algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Anderson, W., & Roy, A. (1996). Personal values inventory. Unpublished raw data.
• Arıcı, D., & Bartan, M. (2020). Çocuğu okul öncesi eğitime devam eden annelerin çocuklarına değer edindirme süreçlerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 279-294.
• Asan, T., Ekşi, F., Doğan, A., & Ekşi, H. (2008). Bireysel değerler envanteri’nin dilsel eşdeğerlik geçerlik ve güvenirlik çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 27, 15–38.
• Aslan, S., & Aybek, B. (2019). Uygulama örnekleriyle çokkültürlü eğitim ve değerler eğitimi. Anı Yayıncılık.
• Avdeeva, N.N. & Berseneva I.V. (2022). Value attitudes of mothers in modern parenthood models, Social Psychology and Society, 13(2), 163–176.
• Ayyıldız Durhan, T. (2019). A study on the effect of personal values on leisure motivation. International Journal of Recreation and Sports Science, 3(1), 25-38.
• Bakırcıoğlu, R. (2016). Ansiklopedik eğitim ve psikoloji sözlüğü (2. baskı). Anı Yayıncılık.
• Balcı Arvas, F. (2018). Kişisel değerler ve dindarlık ilişkisi üzerine bir inceleme. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(5), 40-63.
• Baloğlu, M., & Balgamış, E. (2005). İlköğretim ve ortaöğretim yöneticilerinin öz-değerlerinin betimlenmesi: Tokat ili örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 3(10), 19–31.
• Bardi, A. & Schwartz, S. H. (2003). Values and behavior: Strength and structure of relations. Personality and Social Psychology Bulletin, 29(10), 1207–1220. https://doi.org/10.1177/0146167203254602
• Bayar, A., & Girgin, M. (2019). Türk Toplumundaki Güven İndeksinin Düşük Olmasının Nedenlerinin İncelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 58-71.
• Bayly, B. L., & Bumpus, M. F. (2020). Patterns and implications of values similarity, accuracy, and relationship closeness between emerging adults and mothers. Journal of Moral Education, 49(4), 496-511. https://doi.org/10.1080/03057240.2019.1669545
• Bilgin, N. (1995). Sosyal psikolojide yöntem ve pratik çalışmalar. Sistem Yayıncılık.
• Bilsky, W., & Schwartz, S. H. (1994). Values and personality. European Journu1 of Personality, 8, 163–181. https://doi.org/10.1002/per.2410080303
• Birkök, M. C. (2019). Değerler sınıflandırması. Journal of Human Sciences, 16(2), 493-498. https://doi.org/10.14687/jhs.v16i2.5737
• Bulach, C. R. (2002). Implementing a character education curriculum and assessing ıts ımpact on student behavior. The Clearing House 76(2), 79–83. https://doi.org/10.1080/00098650209604954
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri (24. baskı). Pegem Akdemi Yayıncılık.
• Can, A. (2017). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (5. baskı). Pegem Akdemi Yayıncılık.
• Can, İ. (2019). Güveni nasıl tanımlayabiliriz? Ya da sosyal bilimlerin konusu olarak güven. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (41), 46-59.
• Ceka, A. & Murati, R. (2016). The role of parents in the education of children. Journal of Education and Practice, 7(5). 61-64.
• Cevizci, A. (2012). Eğitim felsefesi. Say Yayınları.
• Cheung, M. F., & To, W. M. (2019). An extended model of value-attitude-behavior to explain Chinese consumers’ green purchase behavior. Journal of Retailing and Consumer Services, 50, 145-153. https://doi.org/10.1016/j.jretconser.2019.04.006
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2018). Research methods in education (8th ed.). Routledge.
• Çağdaş, A. & Seçer, Z. (2002). Çocuk ve ergende sosyal ve ahlak gelişimi. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Çalık, T., Çoban, Ö., & Özdemir, N. (2019). Okul yöneticilerinin teknolojik liderlik öz yeterlikleri ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 52(1),83–106. https://doi.org/10.30964/auebfd.457346
• Çapar, D., Asan, H.T. & Asan, E. (2020). Görme engelli çocukların ve ailelerinin kişisel değerleri ile bu değerler üzerinde etkisi olan problemlerin analizi. International Social Sciences Studies Journal, 6(55), 439-448.
• Çavdar, M. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin bireysel değerlerinin çok boyutlu incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
• Çetin, M. (2020). MAKÜ spor bilimleri fakültesi ile MAKÜ güzel sanatlar bölümündeki öğrencilerin değer yönelimlerinin karşılaştırılması üzerine araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Çiftçi, O. (1991). Çocuğun sosyalleşmesinde ailenin rolü. Aile ve Toplum, 1(2), 19-22.
• Çoklar, I., & Dönmez, A. (2015). Bağışlama İstekliliği Ölçeği’nin uyarlama, geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 60–73. https://doi.org/10.1501/sbeder_0000000102
• Duran, E., & Bitir, T. (2021). İlkokul öğretmenleri, öğrencileri ve velilerinin değer algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2), 252–269.
• Elbir, B. & Bağcı, C. (2013). Değerler eğitimi üzerine yapılmış lisansüstü düzeyindeki çalışmaların değerlendirilmesi. Electronic Turkish Studies, 8(1), 1321–1333.
• Ercan, İ. (2001). İlköğretim sosyal bilgiler programında ulusal ve evrensel değerler. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]). Onsekiz Mart Üniversitesi.
• Erdoğan, B. S. (2014). Profesyonel futbolcularda bireysel değerler üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Erdoğan, B. S. (2020). Examination of teachers' perceptions of individual values in their workplaces: A case of Burdur province. Journal of Education and Learning, 9(3), 27-36. https://doi.org/10.5539/jel.v9n3p27
• Field, A. (2013). Discovering statistics using SPSS (4th ed.). Sage Publications.
• Friedlmeier, M., & Trommsdorff, G. (2011). Are mother–child similarities in value orientations related to mothers' parenting? A comparative study of American and Romanian mothers and their adolescent children. European Journal of Developmental Psychology, 8(6), 661-680. https://doi.org/10.1080/17405629.2011.590649
• George D, & Mallery P. (2003). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference (4th ed.). Allyn & Bacon.
• Glassman, B. (2008). Respect. San Diego: Bearing Books.
• Gordon, T. (2005). Çocukta dış disiplin mi? İç disiplin mi? (7. baskı). B. Özkan (Ed.), (Çev. E. Aksoy). Sistem Yayıncılık.
• Göl, D., & Üredi, L. (2020). İlkokul yöneticilerinin kişilik tipleri ile liderlik tipleri arasındaki ilişkinin incelenmesi Mersin ili örneği. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 3(2), 35-48.
• Görgün Baran, A. (2004). Türkiye'de aile içi iletişim ve ilişkiler üzerine bir model denemesi. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD)(1), 31-42.
• Gözüm, P., Gözüm, K., & Deligöz, O. (2021). Üniversitelerde akademik ve idari personelin bireysel değerler algı düzeylerinin belirlenmesi (Burdur İli Örneği). Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(31), 800-811.
• Gravetter, F., & Wallnau, L. (2014). Essentials of statistics for the behavioural sciences (8th ed.). Wadsworth.
• Güneş, H. N. (2018). Feminist akımlarda aile. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 7(3), 142-153.
• Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J., & Anderson, R.E. (2010). Multivariate data analysis (7th ed.). Prentice Hall.
• Havighurst, R. J. (1948). Developmental tasks and education. The University of Chicago Press.
• Hawkins, D. N., & Booth, A. (2005). Unhappily ever after: Effects of long-term, low-quality marriages on well-being. Social Forces, 84(1), 451-471.
• Hayes, R. C. (2017). The effects of mothers' cultural values and parenting practices on children's prosocial behaviors. [Unpublished doctoral dissertation]. University of Nebraska
• Hostetter, S. J. (2003). Institutional culture in the bible college and its relationship to organizational members’ values [Unpublished doctoral dissertation]. Trinity International University.
• Hrdy, S. B. (1999). Mother nature: Maternal instincts and how they shape the human species. Ballantine Books.
• Işık, Ş. (2019). Yaşam boyu gelişim. H. Bacanlı ve Ş. Işık (Eds.) Yetişkinlik ve yaşlılık: Gelişimi ve psikolojisi içinde (5.baskı, s.1-29). Pegem Akademi Yayıncılık.
• İnce, A. R., Çamlıbel, F., & Birol, Y. E. (2016). Kosgeb girişimcilik eğitimine katılan kursiyerlerin girişimcilik kararını etkileyen sebepler üzerine bir araştırma. Suleyman Demirel University Journal Of Faculty Of Economics & Administrative Sciences, 21(1), 113-123.
• İssi, A. D., & Halvaşi, B. (2022). Examination of music teachers' professional value levels according to different variables. Art Time, (3), 1-16.
• Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayın Dağıtım.
• Kandır, A., & Alpan, Y. (2008). Okul öncesi dönemde sosyal-duygusal gelişime anne-baba davranışlarının etkisi. Aile ve Toplum, 14(14), 33–38.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (23. baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kasapoğlu, A. (2011) sosyolojik yaklaşımlar temelinde aile kuramları. A. Kasapoğlu ve N. Karkıner (Eds.). Aile sosyolojisi içinde (s. 2-26). Anadolu Üniversitesi.
• Kaya, Z., İkiz, F. E., & Asıcı, E. (2017). Lise öğrencilerinin değer yönelimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi (31), 662-674. https://doi.org/10.14582/DUZGEF.783
• Kılıç, M. (2020). Gerçek yaşam tadında: Gelişim dönemleri yetişkinlik ve yaşlılık. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Koca, (1997). İlkokul 1,. sınıfa devam eden yedi yaşındaki çocukların ahlaki yargılarını etkileyen bazı faktörler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi], Ankara Üniversitesi.
• Koç, N., & Başal, H. A. (2023). The relationship between the preferred values of children aged 5-6 and their mothers' values. International Online Journal of Educational Sciences, 15(4), 883-899.
• Köybaşı, F. (2016). Öğretmen adaylarının bireysel değer yönelimleri ile akademik motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(6), 34–44
• Kurt, B. (2015). İş yaşamında bireysel değerler: Bir vakıf üniversitesi meslek yüksek okulu örneği. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırmalar Dergisi, 3(1), 18-36.
• Larasati, D. A., & Hartoyo, H. (2016). The influence of cultural values and value of children on mother's time allocation at Cimanuk watershed families. Journal of Family Sciences, 1(2), 13-24. https://doi.org/10.29244/jfs.1.2.13-24
• Leaper, C., & Friedman, C. K. (2007). The socialization of gender. In Handbook of socialization: Theory and research (pp. 561-587). Guilford Press.
• Moors, G. (2021). The valued child the effect of values on the transition to motherhood. Stockholm Research Reports in Demography. Preprint.
• Murphy, E.F., Snow, W. A., Carson, P., & Zigarmi, D. (1997). Values, sex differences and psychological androgyny. International Journal of Value-Based Management 10, 69–99.
• Özdamar, K. (2002). Paket programlarla istatistiksel veri analizi-1 (4. baskı). Kaan Kitabevi.
• Özen, Y. (2015). Sorumluluk eğitimi. Vize Yayıncılık.
• Özkul, A. S., & Özkul, R. F. (2022). Yaşam doyumunu etkileyen değerler: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Paradigma, 11(2), 1-12.
• Öztürk, N. (2011). 61-72 Aylık çocuklar için ahlaki değer yapısını belirleme ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması (Ankara örneklemi) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Parks-Leduc, L., Feldman, G., & Bardi, A. (2015). Personality traits and personal values: A meta-analysis. Personality and Social Psychology Review, 19(1), 3–29. https://doi.org/10.1177/1088868314538548
• Parlar, H., & Cansoy, R. (2016). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının bir yordayıcısı olarak bireysel değerler. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 44(44), 125-142. https://doi.org/10.15285/maruaebd.286490
• Rokeach, M. (1973). The nature of human values. Free press.
• Rose, G. M. & Shoham, A. (2000). The Values of American and Japanese mothers: An application of LOV in the U.S. and Japan. Journal of Euromarketing 8(1-2), 45-62. https://doi.org/10.1300/J037v08n01_04
• Roy, A. (2003). Factor analysis and initial validation of the personal values inventory [Unpublished doctorate dissertation]. Tennessee State University.
• Rubin, K. H., & Chung, O. B. (Eds.). (2006). Parenting beliefs, behaviors, and parent-child relations: A cross-cultural perspective. Psychology Press.
• Sagiv, L., Roccas, S., Cieciuch, J., & Schwartz, S. H. (2017). Personal values in human life. Nature Human Behaviour, 1(9), 630-639.
• Saracaloglu, A. S., & Gerçeker, C. S. (2018). Relationship between ındividual social responsibilities and personal values of teacher candidates. International Education Studies, 11(10), 64-77.
• Schore, A. N. (2001). Effects of a secure attachment relationship on right brain development, affect regulation, and infant mental health. Infant Mental Health Journal, 22(1-2), 7-66. https://doi.org/10.1002/1097-0355(200101/04)22:1<7::AID-IMHJ2>3.0.CO;2-N
• Schwartz, S. H. (2006). Les valeurs de base de la personne : théorie, mesures et applications. Revue française de sociologie, 47(4), 929-968.
• Seçer, Z., Sarı, H. & Olcay O. (2006). Anne tutumlarına göre okul öncesi dönemdeki çocukların ahlaki ve sosyal kural bilgilerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 539-557.
• Sevim, H. (2022). Acil servisteki sağlık personelinin kişilik özellikleri, kişisel değerlerinin intihar girişimi olan hastaya yönelik tutumuna etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Sineren, M. A. (2018). Ortaöğretim öğrencilerinin bireysel değer algılarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Smith, P. K. & Hart, C. H. (Eds.) (2004). Blackwell handbook of childhood social development. Blackwell Publishing.
• Spranger, E. (1928). Types of men: The psychology and ethics of personality. Max Niemeyer Verlag.
• Suitor, J. J., Gilligan, M., & Pillemer, K. (2015). Stability, change,and complexity in later life families. In L. K. George & K. F.Ferraro (Eds), In Handbook of aging and the social sciences (8th ed., pp. 206 – 226). Elsevier/Academic.
• Şahin, M. (2021). Değerlerin tanımı ve sınıflandırılması. T. Kamer (Ed.) Toplum ve kültür bağlamında karakter ve değerler eğitimi içinde (S.41-63). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Şahin, Y. (2019). Okullarda görev yapan psikolojik danışmanların öz yeterlilik düzeyleri ile bireysel değer algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson.
• Tezcan, M. (1974). Türklerle ilgili stereotipler (kalıp yargılar) ve Türk değerleri üzerine bir deneme. Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Tezcan, M. (2018). Değerler eğitimi sosyolojik yaklaşım. Anı yayıncılık.
• Tosun, T., & Balat, G. U. (2017). İlkokul birinci sınıfa devam eden çocukları olan annelerin değer algılarının ve çocuklarına aktarmak istedikleri değerlerin karşılaştırmalı incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(3), 498-510.
• Tut, B. (2021). Algılanan ebeveyn tutumları ve bireysel değereler ile depresyon arasındaki ilişkinin üniversite öğrencilerinde incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Kent Üniversitesi.
• Uğurlu, B., & Çelebi, N. (2014). Resmi liselerde çalışan öğretmenlerin kişilik özelliklerinin demografik değişkenlere göre incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (18), 537-569. https://doi.org/10.14520/adyusbd.835
• Uğurlu, C. T. (2018). Sınıf yönetimi (2. baskı). Anı yayıncılık.
• Ulusoy, K., & Dilmaç, B. (2020). Değerler eğitimi (6. baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Uyanık Balat, G., & Dağal Balaban, A. (2011). Okul öncesi dönemde değerler eğitimi etkinlikleri. Kök Yayıncılık. Yaşar Ekici, F. (2014). Türk aile yapısının değişim ve dönüşümü ve bu değişim ve dönüşüme etki eden unsurların değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies (JASSS), (30), 209-224.
• Yazıcı Sorucuoğlu, A., & Güdücü Tüfekci, F. (2015). Çocuk hemşirelerinde mesleki profesyonel değerler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6 (2), 105–109.
• Yılmaz, K. (2013). Üniversite öğrencilerinin dini yönelimleri ile bireysel değerleri arasındaki ilişki. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(29), 129-146.
• Yurcu, G., & Akıncı, Z. (2019). The mediating role of mobbing in the relationship between personal value and depression: A case study of hospitality employees, Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, 18(4), 471-503.