THE IMPACT OF COVID-19 ON ENTERPRISE RISK MANAGEMENT PROCESSES IN THE CONTEXT OF INTERNAL AUDIT

Yıl 2022, Sayı: 25, 77 - 93, 31.07.2022

Gül Yeşilçelebi

Öz

The purpose of this study is to theoretically reveal the impact of COVID-19 on enterprise risk management processes in the context of internal audit. In line with the purpose of the study, the impact of COVID-19 on enterprise risk management processes were evaluated in terms of internal audit by examining the studies and documents related to the subject. In the study, it has been tried to examine what changes in the context of COSO components caused by the existing and new risks faced by organizations during the epidemic process. Within the scope of the study, it has been tried to determine the situations that affect the enterprise risk management processes caused by the COVID-19 pandemic. As a result of the study, it has been reached that dynamic risk management and dynamic/agile audit approach have gained importance as a new generation risk management during and after the COVID-19 process.

Anahtar Kelimeler

Enterprise Risk Management, Internal Audit, Internal Auditor, Remote Work Model, COVID-19

İÇ DENETİM BAĞLAMINDA COVID-19’UN KURUMSAL RİSK YÖNETİMİ SÜREÇLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, iç denetim bağlamında COVID-19’un kurumsal risk yönetimi süreçleri üzerindeki etkilerini teorik açıdan ortaya koymaktır. Çalışmanın amacı doğrultusunda, konu ile alakalı yapılan çalışma ve dokümanlar incelenerek, COVID-19’un kurumsal risk yönetimi süreçleri üzerine etkileri iç denetim açısından değerlendirilmiştir. Çalışmada, kuruluşların pandemi sürecinde karşılaştığı mevcut ve yeni risklerin COSO bileşenleri bağlamında hangi değişikliklere yol açtığı irdelenmeye çalışılmıştır. Çalışma kapsamında, COVID-19 pandemisinin yol açtığı kurumsal risk yönetimi süreçlerini etkileyen durumlar belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma sonucunda, COVID-19 sürecinde ve sonrasında, yeni nesil risk yönetimi olarak dinamik risk yönetimi ve dinamik/çevik denetim anlayışının önem kazandığı anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal Risk Yönetimi, İç Denetim, İç Denetçi, Uzaktan Çalışma Modeli, COVID-19.

Kaynakça

• Akıncı, E. (2020). COVID-19 Salgını Kapsamında Şirket Yöneticilerinin Almaları Gereken Önlemlere Genel Bir Bakış. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Covid-19 Hukuk Özel Sayısı, 19 (38) Yaz 2020/2 (Covid-19 Özel Ek), 202-223.
• Aksoy, T. ve Aksoy, L. (2020). Increasing Importance of Internal Control in The Light of Global Developments, National and International Standards and Regulations. Sayıştay Dergisi, 33 (118), 9-40.
• Atakan, M. (2021). Siber Güvenlik Risklerinin ve COVID-19 Salgınının Uzaktan Denetim Üzerindeki Etkileri, Denetişim, 11 (22), 27-39.
• Bircan, N. Gözde (2020). Belirsizlik ve Kriz Durumlarında Çevik Denetim Anlayışı ve Denetim Mesleği Üzerine Etkileri: COVID-19 Vakası Üzerine Bir Değerlendirme, Mali Çözüm Dergisi, 30 (161), s. 245-258.
• Can, E. N. ve Çetin, C. (2019). COSO ERM 2017 Çerçevesinde Kurumsal Risk Yönetiminde İç Denetimin Rolü, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (41), 153-166.
• Coetzee, P. (2016). Contribution of Internal Auditing to Risk Management: Perceptions of Public Sector Senior Management. International Journal of Public Sector Management, 29 (4), 348-364.
• Deloitte (2020a). COVID-19 Financial Services Internal Audit’s Response in a Time of Crisis. Erişim Adresi: https://www2.deloitte.com/uk/en/blog/auditandassurance/2020/covid19-internal-audits-response-in-a-time-of-crisis.html Erişim Tarihi: 30.10.2020
• Deloitte (2020b). COVID-19: Control Environment Considerations. Erişim Adresi: https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/au/Documents/audit/deloitte-au-audit-covid-19-control-environment-considerations-report.pdf Erişim Tarihi: 30.10.2020
• Ernst & Young [EY] Türkiye (2020). COVID-19 Sonrası Kamu İç Denetiminde Yeni Normal “COVID-19’un Kamu Sektörüne Getirdiği Değişimin İç Denetim Fonksiyonu Üzerine Etkileri” Anket Sonuçları, Kasım 2020. Erişim Adresi: https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/tr_tr/pdf/2020/10/covid-19-sonrasi-kamu-ic-denetiminde-yeni-normal.pdf Erişim Tarihi: 15.12.2020
• Governance Assurance and Oversight (2014). Relationship Between Internal Audit and Risk Management. Erişim Adresi: https://broadleaf.com.au/resource-material/relationship-between-internal-audit-and-risk-management/ Erişim Tarihi: 10.11.2020
• IACOP (2020). COVID-19’un İç Denetimin Rolü ve Faaliyetleri Üzerindeki Etkisi. Erişim Adresi: http://www.kidder.org.tr/wp-content/uploads/2020/06/COV-D-19-UN-DENET-M-N-ZER-NDEK-ETK-S-1592923212.pdf Erişim Tarihi: 05.11.2020
• İnandı, T., Sakarya, S., Ünal, B. ve Ergin, I. (2020). COVID-19 Salgını Özelinde Karar Vericiler için Risk Değerlendirme Yaklaşımı. Sağlık ve Toplum Dergisi, COVID-19 Özel Sayısı Temmuz – 2020, 27-38.
• Karakaya, G. (2019). COSO Kurumsal Risk Yönetimi-Riskin Strateji ve Performansla Uyumlaştırılmasına İlişkin Düzenleme Çerçevesinde Getirilen Güncellemeler. Denetişim, 18, 15-22.
• Karakaya, G. (2020). Vuca Dönemlerinde COSO Kurumsal Risk Yönetiminin Önemi: Covid-19 Salgın Sonrası Yükseköğretim Kurumları İçin Model Önerisi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16 (30), 2863-2882.
• Karlı, H. ve Tanyaş, M. (2020). Pandemi Durumunda Tedarik Zinciri Risk Yönetimine İlişkin Öneriler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (37), 174 – 190.
• Korucu, O. (2021). Yeni Normal Dünya Düzeninin Siber Güvenlik ve Bilgi Güvenliğine Etkileri. Yönetim Bilişim Sistemleri Dergisi, 7 (1), 44-60.
• KPMG (2020a). Risk Management and Internal Audit in Times of COVID-19. Erişim Adresi: https://home.kpmg/be/en/home/insights/2020/03/rc-how-risk-managers-and-internal-auditors-can-help-in-times-of-covid-19.html Erişim Tarihi: 29.11.2020
• KPMG (2020b). 19 COVID-19 Risks: Insights Into A Changed Risk Landscape. Erişim Adresi: https://home.kpmg/be/en/home/insights/2020/04/rc-19-covid-19-risks-insights-into-a-changed-risk-landscape.html Erişim Tarihi: 29.11.2020
• Mandacı, E ve Kahyaoğlu, S. (2012). The Role of Internal Auditing and Corporate Governance in Enterprise Risk Management: Empirical Evidence on Non-Financial Firms Listed in Istanbul Stock Exchange, World of Accounting Science, 14 (1), 43-66.
• Marshall, A. ve Mizrahi, H. (2020). How Internal Audit’s Role Can Evolve in Today’s COVID-19 Environment. Erişim Adresi: https://rsmus.com/economics/coronavirus-resource-center/how-internal-audits-role-can-evolve-in-todays-covid-19-environme.html Erişim Tarihi: 15.10.2020
• Martinelli, M., Friedman, A. E. ve Lanz, J. (2020). The Impact of COVID-19 on Internal Audit. The CPA Journal, June 2020, 60-63.
• Onay, A. (2020). The Role of Internal Audit from New Enterprise Risk Management Frameworks Perspective: Research in Turkey. Istanbul Business Research, 49 (2), 177-200.
• Özdemir, S. S. (2020). COVID-19 Salgını Karşısında, Riskin Erken Saptanması Komitesinin Görev ve Sorumluluklarının Yeniden Değerlendirilmesi. Yaşar Hukuk Dergisi Özel Sayısı, 2 (2), 61-70.
• Sebilcioğlu, F. (2020). COVID-19 Sürecinde Risk Yönetimi ve İç Kontroller. Erişim Adresi: http://www.cerebra.com.tr/tr/covid19-covid19-surecinde-risk-yonetimi-ve-ic-kontrolle.html Erişim Tarihi: 29.12.2020
• Şen, Özer ve Sağlar, Jale (2020). Pandemi Döneminde Kamu İdarelerinde E-İç Kontrol Sisteminin Önemi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29 (4), s. 259-276.
• Tektüfekçi, F. ve Kutay, N. (2021). Japonya’daki Proaktif Düzenleme Olan Japon Sarbanes Oxley Yasası Üzerine Bütüncül Bir Yaklaşım. Ida Academia Muhasebe ve Maliye Dergisi, 4 (1), 1-19.
• The Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission [COSO] (2017). COSO Enterprise Risk Management Integrating with Strategy and Performance Executive Summary. Erişim Adresi: https://www.coso.org/Documents/2017-COSO-ERM-Integrating-with-Strategy-and-Performance-Executive-Summary.pdf Erişim Tarihi: 05.10.2020
• The Global Risk Management Institute [GRMI] (2022). Risk Management During COVID-19. Erişim Adresi: https://grm.institute/blog/risk-management-covid-19/ Erişim Tarihi: 20.04.2022
• The Institute of Internal Auditors [IIA] (2004). The Role of Internal Auditing in Enterprise-Wide Risk Management. Erişim Adresi: http://www.iiajapan.com/pdf/data/erm/ERM.pdf Erişim Tarihi: 30.10.2020
• The Institute of Internal Auditors [IIA] (2009). IIA Pozisyon Raporu: İç Denetimin Kurumsal Risk Yönetiminde Oynadığı Rol. Erişim Adresi: https://na.theiia.org/translations/PublicDocuments/PP-The-Role-of-Internal-Auditing-in-Enterprise-wide-Risk-Management-Turkish.pdf Erişim Tarihi: 15.10.2020
• The Institute of Internal Auditors [IIA] (2020a). Coronavirus (COVID-19). Erişim Adresi: https://www.iia.org.uk/resources/auditing-business-functions/coronavirus-covid-19/#Numbers Erişim Tarihi: 29.11.2020
• The Institute of Internal Auditors [IIA] (2020b). IIA’nın Üçlü Hat Modeli: Üçlü Savunma Hattı ile İlgili Güncelleme. Erişim Adresi: https://na.theiia.org/translations/PublicDocuments/Three-Lines-Model-Updated-Turkish.pdf Erişim Tarihi: 29.11.2020
• The Institute of Internal Auditors [IIA] (2021). Definition of Internal Auditing. Erişim Adresi: https://global.theiia.org/standards-guidance/mandatory-guidance/Pages/Definition-of-Internal-Auditing.aspx Erişim Tarihi: 02.01.2021
• The Institute of Risk Management [IRM] (2021a). What is Enterprise Risk Management?, Erişim Adresi: https://www.theirm.org/what-we-do/what-is-enterprise-risk-management/ Erişim Tarihi: 15.06.2021
• Türedi, H., Koban, A. O. ve Karakaya, G. (2015). COSO İç Kontrol (ABD) Modeli ile İngiliz (TURNBULL) ve Kanada (COCO) Modellerinin Karşılaştırılması. Sayıştay Dergisi, 99, 95-119.