MONITORING ACTIVITY IN THE RISK-ORIENTED INTERNAL AUDIT: A MODEL PROPOSAL

Yıl 2025, Sayı: 32, 10 - 19, 16.02.2025

İlkay Erarslan , Kenan Orçanlı

https://doi.org/10.58348/denetisim.1537295

Öz

The purpose of this article is to make a proposal for process development for monitoring activities in a way that includes experiences gained from audits conducted in order to achieve the goal of risk-oriented internal audit function in institutions and to contribute a guiding study on the subject to the literature. In this study, first of all, the risk-oriented internal audit approach and monitoring process are explained with the document analysis method, and then a model for the monitoring process is presented and conclusions and recommendations are made. By using the document analysis method and the features of the risk-oriented internal audit approach, an original application process was compiled to test the risk and control processes for the internal audit activities required for an effectively functioning monitoring system. It is suggested that risk- oriented internal audit will be an important tool in increasing the added value for institutions with the monitoring system designed for risk- oriented internal audit activity, which examines the processes and offers suggestions for areas of development in order to ensure that all financial and non-financial resources are used effectively, economically and efficiently and to add value to the work of the organization.

Anahtar Kelimeler

monitoring, organizational strategy, Risk-Oriented Internal Audit, process

RİSK ODAKLI İÇ DENETİMDE TAKİP FAALİYETİ: BİR MODEL ÖNERİSİ

Öz

Bu makalenin amacı; kurumlarda risk odaklı iç denetim işlevinin hedefine ulaşabilmesi için icra edilen denetimlerden elde edilmiş tecrübeleri kapsayacak şekilde izleme faaliyetine yönelik süreç geliştirme önerisi yapılması ve konu hakkında yol gösterici bir çalışmayı literatüre kazandırmaktır. Bu yazında öncelikle doküman analiz yöntemiyle risk odaklı iç denetim yaklaşımı ve izleme süreci anlatılmakta müteakiben de izleme faaliyetini geliştirmeye yönelik bir süreç ortaya konarak sonuç ve önerilerde bulunulmaktadır. Doküman analiz yöntemiyle risk odaklı iç denetim yaklaşımının özellikleri kullanılarak etkin işleyen izleme sistemi için gerekli iç denetim faaliyetleri için risk ve kontrol süreçlerinin test edileceği özgün bir uygulama süreci derlenmiştir. Mali ve mali olmayan tüm kaynakların etkin, ekonomik ve verimli kullanılmasını sağlamak ve örgütün çalışmalarına değer katmak maksadıyla süreçleri inceleyerek gelişim alanlarına yönelik öneriler sunan risk odaklı iç denetim faaliyeti için tasarlanan izleme sitemi ile risk odaklı iç denetimin kurumlar için katma değeri artırmada önemli bir araç olacağı önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

izleme, örgütsel strateji, risk odaklı iç denetim, süreç

Kaynakça

• Abdol Mohammadi, M.J., Burnaby, P., & Hass, S. (2006). A Review of Prior Common Body of Knowledge (CBOK) Studies in Internal Auditing and An Overview of The Global CBOK 2006. Managerial Auditing Journal, 21(8), 811-821.
• Aydoğan, E. (2014). Sosyo-teknik kolaylaştırıcıların bilgi paylaşımı ve algılanan örgütsel performans üzerindeki etkileri: konaklama işletmelerinde bir araştırma. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 36(1), 34-59.
• Bayar, K. (2019). Stratejik planlama gerekliliklerinin algılanan örgütsel performans üzerine etkisinde etkin yönetim uygulamalarının rolünün incelenmesi (Basılmamış doktora tezi). İstanbul Arel Üniversitesi. İstanbul.
• Campbell, H., McLeod, C., & Rosin, C. (2006). Auditing sustainability: the impact of EurepGAP in New Zealand. In Sociological perspectives of organic agriculture: From pioneer to policy. Wallingford UK: CABI, 157-173.
• Castanheira, N., Rodrigues, L. L., & Craig, R. (2010). Factors associated with the adoption of risk‐based internal auditing. Managerial Auditing Journal, 25(1): 79-98.
• Coetzee, P., & Lubbe, D. (2014). Improving the efficiency and effectiveness of risk‐based internal audit engagements. International Journal of Auditing, 18(2), 115-125.
• Dittenhofer, M. (2001). Internal auditing effectiveness: an expansion of present methods. Managerial Auditing Journal, 16(8), 443-450.
• Erlina, Putri, D.R, & Sopanah, A. (2018). Model of successful risk based internal audit implementation in regencies/cities in North Sumatera. International Journal of Civil Engineering and Technology, 9(9), 615-627. Gibson, M.S. (2003). Is corporate governance ineffective in emerging markets. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 38(1), 231-50.
• Goodwin‐Stewart, J., & Kent, P. (2006). Relation between external audit fees, audit committee characteristics and internal audit. Accounting & Finance, 46(3), 387-404.
• Görmen, M., & Korkmaz, G. (2022). Savunma projelerinde risk odaklı iç denetim; İhtiyaç analiz sürecinin Değerlendirilmesi: Tecrübesel bir yaklaşım. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 22(2), 189-215.
• Habbe, A. H., Rasyid, S., Arif, H., & Muda, I. (2019). Measuring internal auditor’s intention to blow the whistle (a Quasi-experiment of internal auditors in the local government). Business: Theory and Practice, 20, 224-233. https://doi.org/10.3846/btp.2019.22
• Kızılboğa, R. (2012). Kurumsal risk yönetimi odaklı iç denetim ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi için bir model önerisi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul.
• Kirogo, F. K., Ngahu, S., & Wagoki, J. (2014). Effect of risk-based audit on financial performance: A survey of insurance companies in Nakuru Town, Kenya. IOSR Journal of Business and Management, 16 (10), 84–91.
• Koutopis, A. G. & Tsamis, A. (2009). Risk-based internal auditing within Greek Banks: A case study approach. Journal Management Governance, 13(1-2), 101-130.
• Kunkel, J. (2004). The changing role of internal audit. Chain Store Age, 80(9), 4-5.
• Mandalas, M., & Can, E. N. (2020). Kurumsal risk yönetimi kapsamında risk odaklı iç denetim analizi; Marmara bölgesindeki devlet üniversitelerine yönelik bir araştırma. Denetişim(20), 78-95.
• Spira, L. F. & Page, M. (2003). Risk management: the reinvention of internal control and the changing role of internal audi. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 16 (4), 640-661.
• Szpirglas, M. (2006). Gestion des risques et quiproquos. Revue Française de Gestion, 32(161), 67–90. https://doi.org/10.3166/rfg.161.67-90.
• 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (2003). Retrieved from https://www.mevzuat.gov.tr/ mevzuatmetin/1.5.5018.pdf . Tarih/Sayı: 24.12.2003/25326
• Internet Resources
• İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (2006). Retrieved from https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/21.5.200610654.pdf
• Kamu İç Denetim Rehberi (2013). https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/ic_denetim/ kamu_ic_denetim_rehberi.pdf (30.07.2024)
• UMUÇ Uluslararası Mesleki Uygulama Çerçevesinin İç Denetim Standartları (2017). Retrieved from https://www.tide.org.tr/page/307/UMUC