Kur’ân Meâlleri Kur’ân Hükmünde midir? Kur’an-ı Kerim-Gerçek Adlı Meâl Bağlamında Bir İnceleme

Yıl 2021, , 704 - 724, 30.11.2021

Bayram Köseoğlu

https://doi.org/10.33931/dergiabant.977818

Öz

Yüce Allah insanlara doğru yolu göstermek üzere peygamberler göndermiştir ve her peygamber kendi kavminin diliyle gönderilmiştir. Kur’ân’ın ilk muhatapları Arap toplumu olduğu için Kur’ân-ı Kerîm Arapça olarak indirilmiştir. Kur’ân’ın ilk muhatapları onu anlamışlar, onun rehberliğinde yürümüşlerdir. Zamanla İslam dünyanın dört bir yanına yayılmaya başlamış ve farklı farklı dilleri konuşan toplumlar Müslüman olmuştur. Bu toplumların Kur’ân’la buluşması ve onun manalarından haberdar olmalarında ise tercümeler önemli bir rol oynamıştır. Günümüzde Kur’ân dünyada en çok konuşulan diller başta olmak üzere pek çok farklı dile çevrilmiş durumdadır. Kur’ân hem lafız hem de mana itibarıyla Allah katındandır. Kur’ân’ın manalarını aktarmak üzere yapılan tercümeler ise mütercimin Kur’ân’dan anladıklarından ibarettir. Bu yüzden birbirinden farklı pek çok tercüme mevcuttur. Bununla birlikte, tercümeler ile Kur’ân’ın mahiyet itibarıyla aynı olduğu şeklinde birtakım iddialar da dile getirilmektedir. Bu ise meâllerin Kur’ân gibi algılanması şeklinde yanlış bir sonuca yol açacaktır. Bu çalışmada, Ali Rıza Safa tarafından hazırlanan “Kur’an-ı Kerim-Gerçek” adlı meâl örneğinden hareketle tercümelerin Kur’ân hükmünde olup olmadığı hususu ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Tefsir, Kur’ân, Meâl, Tercüme, Türkçe

Can the Translations of the Qurʾān Be Considered as the Qurʾān Itself? An Examination in the Context of the Translation Work Called The Holy Qurʾān-Genuine

Öz

Allah almighty sent all the messengers in the languages of their people to guide them to the straight path. Thus, holy Qurʾān was revealed in Arabic language because of the fact that Arabic was the language of the Arabs who were the first people to hear and understand the message of the holy Qurʾān. They moved forward under the Qurʾān’s guidance. When Islam rapidly spread from Arabic peninsula to the rest of the world, other people with different languages accepted Islam. Translations of the Qurʾān into the languages of the new non-Arab Muslims played an important role for them to understand and absorb the meaning and the message of the Qurʾān. Today, the Qurʾān is translated into so many different languages. The Qurʾān is protected in the sight of Allah both in terms of its words and meanings. Translations which are produced to understand the message of the Qurʾān, merely consist of conveying of what translators’ understanding of the Qurʾān. Therefore, there are many different translations available. However, there are some claims that the translations and the Qurʾān are the same in nature. This approach might lead to the wrong conclusion for the translations to be perceived as the Qurʾān itself. In this study, we will examine whether the translations can be considered as the Qurʾān itself or not, by reviewing the translation work of Ali Rıza Safa called “The Holy Qurʾān-Genuine.”

Anahtar Kelimeler

Tafsīr, Qurʾān, Meāl, Translation, Turkish

Kaynakça

• Abay, Muhammet. “Türkçedeki Kur’an Meâllerinin Tarihi ve Kronolojik Bibliyografyası”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 10/19-20 (2012), 231-301.
• Ateş, Süleyman. Kur’ân-ı Kerîm ve Yüce Meâli. Ankara: Kılıç Kitabevi, 1980.
• Aydar, Hidayet. Kur’an-ı Kerim’in Tercümesi Meselesi. İstanbul: Yeni Zamanlar Yayınları, 2. Basım, 2014.
• Birışık, Abdulhamit. “Kur’an”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 26/383-388. Ankara: TDV Yayınları, 2002.
• Cerrahoğlu, İsmail. Tefsir Usûlü. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 10. Basım, 1995.
• Demirci, Muhsin. Kur’ân Tarihi. İstanbul: M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 8. Basım, 2015.
• Ferâhîdî, el-Halîl b. Ahmed. Kitâbü’l-Ayn. thk. Abdülhamîd Hindâvî. 4 cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2003.
• Fetvalar. İzmir: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2. Basım, 2018.
• Gürbüz, Faruk. Tercüme Problemleri ve Meâller. İstanbul: İnsan Yayınları, 2004.
• Kanca, Fatih. Tarihin Penceresinden Kur’ân’ın Aydınlığına -Bir Tefsir Kaynağı Olarak Taberî Tarihi-. İstanbul: Kopernik Yayınları, 2021.
• Kâsânî, Alâuddîn Ebû Bekr. Bedâiu’s-sanâi’ fî tertîbi’ş-şerâi’. 7 cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2. Basım, 1406/1986.
• Keskioğlu, Osman. Nüzûlünden Günümüze Kur’an-ı Kerim Bilgileri. Ankara: TDV Yayınları,1987.
• Kılıç, Cemil. İslam’ı Anlamak İçin Türkçe Kur’an (Meâl). İstanbul: Güz Yayınları, 2018.
• Koç, Turan. “Çeviri ve Kur’an’ın Türkçe Çevirileri”. 2. Kur’an Sempozyumu Tebliğler-Müzakeler. Ankara: Bilgi Vakfı Yayınları, 1996.
• Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd. Te’vîlâtü ehli’s-sünne. thk. Mecdî Bâsellûm. 10 cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2005.
• Mennâu’l-Kattân. Mebâhis fî ulûmi’l-Kur’ân. Kahire: Mektebetu Vehbe, 1995.
• Pak, Zekeriya. “30. Cüz’ün Çevirisi ve Çeviri Üzerine Bazı Notlar”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 4/7 (2006). 29-68.
• Sabri, Mustafa. Kur’an Tercümesi Meselesi. çev. Süleyman Çelik. İstanbul: Bedir Yayınları, 1993.
• Safa, Ali Rıza. Kur’an-ı Kerim-Gerçek. İstanbul: İleri Yayınları, 4. Basım, 2018.
• Süyûtî, Celâlüddîn. el-İtkân fî ulûmi’l-Kur’ân. thk. Merkezü’d-Dirâsâti’l-Kur’âniyye. 6 cilt. Medine: 1426.
• TDK, Türk Dil Kurumu. “Güncel Türkçe Sözlük”. Erişim 4 Mart 2021. https://sozluk.gov.tr/
• Yazıcı, İshak. “Edip Yüksel ve Muhammed Esed’in Meâllerine Eleştirel Bir İnceleme”, Kur’an Meâlleri Sempozyumu. Ankara: DİB. Yayınları, 2. Basım, 2010.
• Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. İstanbul: DİB. Yayınları, 1935.
• Zeydân, Abdülkerîm. el-Vecîz fî usûli’l-fıkh. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2002.
• Zuhaylî, Vehbe b. Mustafa. et-Tefsîru’l-münîr fi’l-akîdeti ve’ş-şerîati ve’l-menhec. 30 cilt. Dımeşk: Dâru’l-Fikri’l-Muâsır, 2. Basım, 1418.
• https://kurul.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/38804/meal-okumak-hatim-yerine-gecer-mi-?enc=QisAbR4bAkZg1HImMxXRn2t8ij%2beDtMkJdRGirgyeb8%3d (Erişim 6 Temmuz 2021)