1950’ye Kadar Gerede’de Dinî ve Sosyal Hayat

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 4, 0 - 0, 15.12.2014

Cahid Kara

Öz

Biz bu çalışmamızda Gerede’nin 1920 ile 1950 yılları arasındaki dinî ve sosyal hayatına dair fotoğraf kareleri sunmaya çalışacağız. İlgili tarihler esasen Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçişi kapsadığı için yeni bir dönemidir. Bu yeni dönemde, tüm Türkiye’de olduğu gibi Gerede’de de başta dinî ve sosyal olmak üzere hayatın tüm alanlarında bir takım köklü değişiklikler gerçekleşmiştir. Bu değişikliklerin etkisini Gerede’deki yaşamdan alınan bazı alıntılarla tasvirî bir şekilde bu çalışmamızda genel hatlarıyla belirtmek istedik.

Anahtar Kelimeler

Gerede, Cumhuriyet, din, sosyal hayat

Religious and Social Life in Gerede Until 1950

Öz

In this study, we try to introduce some photos related to religious and social life of Gerede between 1920 and 1950. In fact, the relevant dates is a period of transition from the Ottoman to the new Rebuplic. In this new period, some changes covering all areas of of life including basically religious and social has taken place in Gerede like done across Turkey. We would like to generally put forward the effects of these changes via describing some portraits taken from life of Gerede in this study.

Anahtar Kelimeler

Gerede, Rebuplic, religion, social life

Kaynakça

• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA), Fon:030.10, Yer: 64.431.29 Fon:51.0.0, Yer: 3.15.28 Fon:30.18.1.2, Yer: 116.23.20 Fon:030.10, Yer: 186.282.10 Fon:30.10.0.0, Yer: 197.350.12; Fon: 30.10.0.0, Yer: 34.195.13/1,2,3,4,5 Fon:030.10, Yer: 34.196.17/1,2,3 Fon:30.10.0.0, Yer: 104.679.29 Fon:30.18.1.1, Yer: 14.47.2 Fon:490.1.0.0, Yer:22.111.1/1,2,3,5,6,7 Fon:030.10.0.0, Yer:145.40.2 Fon: 490.1.0.0, Yer: 1121.89.3.17 Fon:30.18.01.02, Yer: 80.91.5 Fon:490.1.0.0, Yer: 1673.823.1\1-2
• Salnâme-i Nezâret-i Maârif-i Umûmiye, İstanbul 1317 / 1900.
• Bolu Sancağı Salnâme-i Resmîsi (1334/1918), Bolu 1334 / 1918.
• 1341 (1925) Tarihli Bolu Vilayeti Salnâmesi, Haz. Hamdi Birgören, Bolu 2008.
• Resmi Gazete, 2 Ocak 1926, No:260
• T.B.M.M. Zabıt Ceridesi, 9 Nisan 1339, Devre 1, İctima 4, C.29.
• T.B.M.M. Zabıt Ceridesi, 26 Aralık 1925, 31. Birleşim.
• Arslan, Ali, “İstanbul Darülfünunu İlahiyat Fakültesi’nin İkinci Defa Kuruluşu: Medreselerin Yüksek Kısmından Darülfünun İlahiyat Fakültesine Geçiş”, Dârülfünûn İlahiyat Sempozyumu Tebliğleri, İstanbul 2010, 93-103.
• Avcı, Enver, “Geçmişten Günümüze Gerede”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, I, Ankara 1996, 15-18.
• Avcıoğlu, Doğan, Milli Kurtuluş Tarihi, I-IV, İstanbul 1996.
• Bayraktar, M. Faruk, “Cumhuriyet Döneminde Gerede’de Eğitim”, Geçmişten Günümüze Gerede, Gerede 2000, 171-185.
• Bozkır, Gürcan, “İzmir Basınında Mustafa Kemal Atatürk’ün Kastamonu Gezisi”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 2010, IX/20-21, 109-126.
• Erkoçoğlu, Fatih, “Türk Teyyâre Cemiyeti Azasına Mahsus Teahüd Varakası ve Düşündürdükleri”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, XV, Ankara 2010, 10-11.
• Erşahin, Seyfettin, “Osmanlıların Son Döneminde Gerede’de Örgün Eğitim-Öğretim”, Geçmişten Günümüze Gerede, Gerede 2000, 75-80.
• Haktanır, Adnan Ersoy, Selim Sabit Efendi’nin Rehnümâ-yı Muallimîn Adlı Eserinin Öğretim Teknikleri Açısından İncelenmesi (Metin-İnceleme), Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep 2006.
• İnce, Özdemir, “Kaybolan Mesleklerimiz: Demircilik”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, VII, Ankara 2002, 8.
• Karahanoğulları, Onur, Birinci Meclisin İçki Yasağı (Men-i Müskirat Kanunu), Ankara 2007, http://80.251.40.59/politics.ankara.edu.tr/karahan/makaleler/menimuskirat.pdf Onur, 07.09.2013
• Kut, Ferhan, “1946’da Gerede (I)”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, IX, Ankara 2004, 33-35.
• Kut, Ferhan “1946’da Gerede (II)”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, X, Ankara 2005, 12-15.
• Kut, Ferhan, “Gerede Folkloru”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, III, Ankara 1998, 14-17.
• Küçük, Cevdet, “İstiklâl Mahkemeleri”, Diyanet İslâm Ansiklopedisi, XXIII, İstanbul 2001, 350-355.
• Mercanlıgil, Şefika, “Çocukluğumdaki Gerede”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, IX, Ankara 2004, 19-22.
• Özdemir, Emin, “Islah Çalışmalarından İlgasına Medreselere İslamcı Bir Bakış: Sebilürreşad’da Tevhid-i Tedrisat Kanunu ve Uygulamaları”, Turkish Studies – International Periodical For The Languages, Litearature and History of Turkish or Turkic, Volume 8/2, Winter 2013, Ankara-Turkey, p. 201-215.
• Özyiğit, M. Kemal, “Anılarım: Zati Sungur”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, XI, Ankara 2006, 8-9.
• Özyiğit, M. Kemal, “Anılarım”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, II, Ankara 1997, 25-27.
• Sezen, Nurettin, “Cumhuriyet Kurulmadan Önce Avşar’da İlk Mektep Açılmıştı”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, XVI, Ankara 2011, 16.
• Sezen, Nurettin, “Gerede’de İz Bırakanlar: Yunus Fehmi Geredevî (1867-1930)”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, IX, Ankara 2004, 10.
• Ünlüol, Kazım, “Hoca Yusuf Şengönül”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, XIII, Ankara 2008, 8-10.
• Ünlüol, Kazım, “Gerede’de Eğitim Kurumları”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, XII, Ankara 2007, 6-7.
• Ünlüol, Kazım, “Radyo İşli”, Gerede Kültür, Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Bülteni, VI, Ankara 2001, 20-22.
• Ünlüol, Kazım, “Gerede Nüfusu”, http://www.gerede.net 04.09.2013.
• Üstün, Ahmed Kemaleddin, 54 Farz Şerhi, İstanbul, trz. http://www.gerede-samat.com/egitim.html 07.09.2013.