DIVORCE OF INNOVATION (TALAQ AL-BID‘A) WITH REGARDS TO TIME ACCORDING TO ISLAMIC LAW

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 9, 66 - 75, 15.06.2017

Yasin Gökgöz

Öz

In Islamic Law, the divorce is divided into two parts, as Sunni and bid'i in terms of whether it is in accordance with Sunnah or not. Bid'i divorce is also examined under two headings in terms of number and time. Fierce debates have taken place in the classical and the contemporary fiqh literature concerning whether both types of Bid'i talâk can be regarded as valid. In this study, it is aimed to give comparative information about the validity of bid’i divorce in terms of time. The subject is examined in an introduction and in four main chapters. Under the first headline, relevant anonimous and disputed points were identified, the disputants were gathered in three sub-headings and opinions were attributed to their owners. In the next three chapters, a part of the evidence of these groups was submitted, and in sometimes objections against relevant edvidence were dealt with.

Anahtar Kelimeler

Bid'i divorce, hayız, nifas, waiting period to remarry after divorce

İSLAM HUKUKUNDA ZAMAN AÇISINDAN SÜNNETE AYKIRI BOŞAMA (BİD‘Î TALÂK)

Öz

Fıkıhta boşama,
sünnete uygun olup olmama açısından sünnî ve bid‘î olmak üzere iki kısma
ayrılır. Bid‘î talâk ise sayı ve vakit açısından iki ayrı başlık altında
incelenir. Bid‘î talâkın her iki çeşidinin de geçerli sayılıp sayılamayacağıyla
ilgili klasik fıkıh edebiyatında ve çağdaş literatürde hararetli tartışmalar
cereyan etmiştir. Bu çalışmada vakit bakımından bid‘î boşamanın geçerli olup
olmadığıyla ilgili mukayeseli bilgi verilmesi amaçlanmaktadır. Konu bir giriş
ve dört ana başlıkta incelenmektedir. Birinci başlık altında konuyla ilgili
ittifak ve ihtilaf edilen noktalar belirlenmiş, ihtilaf edilen noktalar üç alt başlıkta
toplanıp söz konusu görüşlerin sahipleri açıklanmıştır. Bundan sonraki üç ana
başlıkta ise sırasıyla bu grupların delillerinin bir kısmına yer verilmiş ve yer
yer bu delillere yönelik itirazlar ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bid‘î boşama, hayız, nifas, iddet

Kaynakça

• Abdülazîz el-Buhârî, Keşfu’l-esrâr, (thk. Muhammed Mu‘tasım billâh el-Bağdâdî), Beyrut: Dâru’l-kitâbi’l-Arabî, 1994, I-IV.
• Ali el-Hafîf, Furaku’z-zevâc fi’l-mezâhibi’l-İslâmiyye, Kahire: Dâru’l-fikri’l-Arabî, 2008.
• Apaydın, Hacı Yunus, “Hezl”, TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), XVII, 306.
• Aybakan, Bilal, “Fürû‘ Fıkıh Sistematiği Üzerine”, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. Dergisi, 31/2 (2006), 5-20.
• Buhûtî, Mansûr b. Yûnus, Keşşâfu’l-kınâ‘ ‘ani’l-İknâ‘, (thk. Muhammed Emîn ed-Dınnâvî), Beyrut: Âlemü'l-kütüb, 1997, I-V.
• Cündî, Halil b. İshak, et-Tavzîh Şerhu Muhtasari İbn Hâcib, (thk. Ebu’l-Fadl ed-Dimyâtî), Beyrut: Dâru İbn Hazm, 2012, I-VI.
• Desûkî, Muhammed b. Ahmed, Hâşiye ‘ale’ş-Şerhi’l-kebîr, Kahire: Dâru ihyâi’l-kütübi’l-‘Arabiyye, ts., I-IV.
• Dönmez, İbrahim Kafi, “Müt‘a”, TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), XXXII, 174.
• Gözler, Kemal, Hukuka Giriş, Bursa: Ekin Yayınevi, 2008.
• Hattâbî, Me‘âlimü’s-Sünen, (nşr. Muhammed Râgıb ed-Debbâğ), Halep: el-Matba’atu’l-ilmiyye, 1932, I-IV.
• ‘Itr, Nureddin, İ‘lâmu’l-enâm, Dımaşk: Mektebetü Dâri’l-Farfûr, 1999, I-IV.
• İbn Hacer el-Askalânî, Fethu’l-Bârî bi şerhi Sahîhi’l-Buhârî, (nşr. M. Fuâd Abdülbâkî), Beyrut: Dâru’l-ma’rife, 1379/1960, I-XIII.
• İbn Hazm, el-İhkâm fî usûli’l-ahkâm, Beyrut: Dâru’l-âfâki’l-cedîde, 1979, I-VIII.
• İbn Hazm, el-Muhallâ Şerhu’l-Mücellâ, Kahire: Matba’atu’n-nehda, 1929, I-XI.
• İbn Kayyim el-Cevziyye, İğâsetu’l-lehfân fî hükmi talâkı’l-gazbân (el-İgâsetü’s-suğrâ), Beyrut: el-Mektebu’l-İslamî, 1408/1988.
• İbn Kayyim el-Cevziyye, Tehzîbü’s-Sünen, Riyad: Mektebetü’l-me‘ârif, 1428/2007.
• İbn Kudâme, Muvaffakuddîn, el-Muğnî, Kahire: Mektebetu’l-Kâhire, 1388/1968, I-X.
• İbnü’l-Hümâm, Fethu’l-kadîr li’l-âcizi’l-fakîr, Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1424/2003, I-X.
• İbnü’l-Murtazâ, el-Bahru’z-zahhâr el-câmi‘ li mezâhibi ‘ulemâ’i’l-emsâr, San‘a: Dâru’l-hikmeti’l-yemâniyye, 1409/1988, I- V.
• Kâdî Abdülvehhâb, Uyûnü’l-mesâil, Beyrut: Dâru İbn Hazm, 1430/2009.
• Karaman, Hayrettin, Mukayeseli İslâm Hukuku, İstanbul: İz Yayıncılık, 2006, I-III
• Merdâvî, Ali b. Süleyman, el-İnsâf fî ma‘rifeti’r-râcih mine’l-hilâf ‘alâ mezhebi’l-imâmi’l-mübeccel Ahmed b. Hanbel, Beyrut: Dâru İhyâi’t-turâsi’l-Arabî, ts., I-XII.
• Muhammed Edîb Salih, Tefsîrü’n-nusûs, Beyrut: el-Mektebu’l-İslamî, 1993, I-II.
• Muhammed Necîb el-Mutî‘î, Tekmiletü’l-Mecmû’, (el-Mecmû‘ içerisinde), Beyrut: Dâru’l-fikr, ts., I-XX.
• Nâsırüddîn el-Elbânî, İrvâ’ü’l-galîl fî tahrîci ehâdîsi Menâri’s-sebî, Beyrut: el-Mektebu’l-İslamî, 1405/1985, I-IX.
• Sıddîk Hasan Han, er-Ravzatü’n-nediyye, Beyrut: Dâru’l-ma’rife, ts., I-II.
• Şelebî, Muhammed Mustafa, el-Medhal fi’t-ta‘rîf bi’l-fıkhi’l-İslâmî ve kavâ‘idi’l-milkiyye ve’l-‘ukûdi fîh, Beyrut: Dâru’n- nehda, 1405/1985.
• Şeltût, Mahmûd Muhammed-Sâyis, Muhammed Ali, Mukâranetu’l-mezâhib, Kahire: Matba’atu Muhammed Ali Sabîh, ts.
• Şirbînî, Hatîb, Muğni’l-muhtâc ilâ ma‘rifeti me‘ânî elfâzi’l-Minhâc, Beyrut: Dâru’l-ma‘rife, 1418/1997, I-IV.
• Zeydân, Abdülkerim, el-Medhal li dirâseti’ş-şerî‘ati’l-İslâmiyye, Beyrut: Müessesetü’r-risâle, 1419/1999.