Possibility of a Course to Support Spiritual Development in Science and Art Centers

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 396 - 410, 30.11.2024

Yasin Yiğit

https://doi.org/10.33931/dergiabant.1526620

Öz

Since today's education approach focuses on the student, the interests and needs of the individual are taken into account in education. Gifted individuals can develop their skills much faster thanks to their innate tendency to learn in their field of talent. In Türkiye, the special educational needs of gifted students are met in institutions called Science and Art Centers. However, there are no courses within the institution that directly support the spiritual development of students. However, it is a contradiction to ignore spiritual needs in an educational institution whose mission is to act from student interests and needs. In this study, it is aimed to examine from a scientific perspective the possibility of a course on the development of spiritual potential in science and art centers. The study was conducted with the document review method based on qualitative research design. In this context, research in different fields was examined and synthesized with an interdisciplinary approach in the study. As a result of the study, it is based on five different aspects that a course that supports spiritual development should be included in these institutions.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Gifted Students, Science and Art Centers, Spiritual Development, Religious Teaching in Special Education

Bilim ve Sanat Merkezlerinde Manevi Gelişimin Desteklenmesine Yönelik Bir Dersin Olabilirliği

Öz

Günümüz eğitim anlayışı öğrenciyi merkeze aldığı için eğitimde bireyin ilgi ve ihtiyaçlarına dikkat edilmektedir. Üstün yetenekli bireylerin ilgi ve ihtiyaçları, onların akranlarından farklı bir eğitime tabi tutulmalarını gerektirmektedir. Türkiye’de üstün yetenekli öğrencilerin özel eğitim ihtiyaçları Bilim ve Sanat Merkezleri adı verilen kurumlarda karşılanmaktadır. Bilim ve Sanat Merkezlerinde üstün yetenekli bireylerin sahip oldukları becerilerini keşfederek en üst düzeyde geliştirmek amaçlanmaktadır. Ancak kurum bünyesinde öğrencilerin doğrudan manevi gelişimlerini destekleyen bir ders bulunmamaktadır. Oysa öğrenci ilgi ve ihtiyaçlarından hareket etme misyonu olan bir eğitim kurumunda manevi ihtiyaçların göz ardı edilmesi bir çelişkidir. Bu çalışmada bilim ve sanat merkezlerinde manevi potansiyelin işlenmesine yönelik bir dersin olabilirliğini bilimsel açıdan ele almak amaçlanmıştır. Çalışma nitel araştırma desenine dayalı doküman incelemesi yöntemiyle yürütülmüştür. Bu bağlamda çalışmada disiplinler arası bir yaklaşımla farklı alanlarda yapılan araştırmalar incelenmiş ve sentezlenmiştir. Çalışma sonucunda söz konusu kurumlarda manevi gelişimi destekleyen bir derse yer verilmesi gerektiği beş farklı açıdan temellendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Üstün Yetenekli Öğrenciler, Bilim ve Sanat Merkezleri, Manevi Gelişim, Özel Eğitimde Din Öğretimi

Kaynakça

• Aka, Muharrem. “Dine ve Kültüre Duyarlı Psikolojik Danışmanlık-I: Manevi Danışmanlık Perspektifinden Kuramsal Analizler”. Türk Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Dergisi 2 (Aralık 2020), 201-233.
• Bilgin, Mehmet. “Bedensel ve Devinsel Gelişim”. Eğitim Psikolojisi. ed. Bilgin Yeşilyaprak. 57-81. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 23. Baskı., 2020.
• Coşkunsever, Asude. “Gelişim ve Din Psikolojisi Açısından Ergenlik Dönemi ve Temel Problemleri”. Türk Din Psikolojisi Dergis 5 (Haziran 2022), 47-80.
• Creswell, John W. Araştırma Deseni Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. ed. Selçuk Beşir Demir. çev. Esra Bukova Güzel vd. Ankara: Eğiten Kitap Yayınları, 4. Baskı., 2017.
• Çapçıoğlu, İhsan. “Küreselleşme, Kültür ve Din”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 49/2 (2008), 153-183.
• Demir Tümen, Sevinç. “Bilim ve Sanat Merkezi̇ Öğrencilerinin Öğrenmeye İlişkin Tutumları: Bolu BİLSEM Örneği̇”. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 6/5 (2019), 257-267.
• Emmons, Robert A. “Maneviyat Bir Zekâ mıdır? Güdülenme, Biliş ve Nihaî İlgi Psikolojisi”. çev. Ali Ulvi Mehmedoğlu - Fatma Şengül. Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi 35 (2008), 133-158.
• Erdem, Metin - Kesgin, Bedrettin. “Manevi Destek Uygulayıcılarının Manevi Destek Hizmetlerine İlişkin Görüşleri”. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi 7/15 (2017), 124-140.
• Erdoğan, Eyüp. “Bilimin Doğuşunu Tarihsel Süreklilik İçerisinde İrdeleme”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 6/3 (Aralık 2016), 165-173.
• Fraser, Deborah. “Some Educational Implications For Spiritual Giftedness”. Gifted Education International 18/3 (Ocak 2004), 255-265. https://doi.org/10.1177/026142940401800304
• Gardner, Howard. Frames of Mind the Theory of Multiple Intelligence. New York: Basic Books, 1993.
• Gardner, Howard. Intelligence Reframed Multiple Intelligences for the 21st Century. New York: Basic Books, 1999.
• Giddens, Anthony. Sosyoloji. çev. Cemal Güzel. Ankara: Ayraç Yayınevi, 2000.
• Hill, Peter C. - Pargament, Kenneth I. “Advances in the Conceptualization and Measurement of Religion and Spirituality: Implications for Physical and Mental Health Research.” American Psychologist 58/1 (2003), 64-74.
• Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar İlkeler Teknikler. Ankara: Nobel Yayınları, 32. Basım., 2017.
• Karasu, Teceli vd. “Üstün Yetenekli Öğrencilerin İhtiyaç Duydukları Manevi Danışmanlık Hizmetleri Üzerine Bir İnceleme”. Din ve Bilim-Muş Alparslan Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi 1/2 (Aralık 2018), 112-127.
• Kaya, Nisa Gökden. “Üstün Yetenekli Öğrencilerin Eğitimi ve BİLSEM’ler”. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 15/1 (2013), 115-122.
• Kıral, Bilgen. “Nitel Bir Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi”. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 8/15 (2020), 170-189.
• Kocabaş, Dilek - Toraman, Aynur. “Yoğun Bakım ve Ameliyathane Birimlerinde Çalışan Personelin İşyeri Maneviyatı Üzerine Bir Araştırma”. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 5/12 (Aralık 2018), 393-403.
• McRobbie, Angela. Postmodernizm ve Popüler Kültür. çev. Almıla Özbek. İstanbul: Sarmal Yayınevi, 1999.
• MEB. Bilim ve Sanat Merkezleri Öğrenci Tanılama ve Yerleştirme Kılavuzu. Ankara: MEB Yayınları, 2022.
• MEB. Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. Ankara: MEB Yayınları, 2016.
• MEB. Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. Ankara: MEB Yayınları, 2019.
• MEB. Bilim ve Sanat Merkezlerine Öğretmen Seçme ve Atama Kılavuzu. Ankara: MEB Yayınları, 2021.
• Meydan, Hasan. Din Eğitiminde Manevi Boyut (İnsanın Manevi Potansiyeli, Maneviyatçılık ve Din Eğitimi). İstanbul: DEM Yayın, 1. Baskı., 2015.
• Mora, Nejla. “Medya ve Kültürel Kimlik”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 5/1 (2008), 1-14.
• Okan, Nesrullah - Ekşi, Halil. “Logoterapi ve Maneviyat İlişkisi”. Psikoterapi ve Psikolojik Danışmada Maneviyat Kuramlar ve Uygulamalar. ed. Halil Ekşi. 161-183. İstanbul: Kaknüs Yayın, 2017.
• Okumuşlar, Muhiddin. “Çok Kültürlü Toplumlarda ‘Din Hakkında Öğrenme’ ve ‘Dinden Öğrenme’ Modeli”. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 7/2 (2007), 251-264.
• Özkan, Hasan Hüseyin. “Çoklu Zekâ Kuramı ve Eğitim Programı Öğeleri İlişkisi”. e-Journal of New World Sciences Academy 3/2 (Mart 2008), 332-344.
• Renzulli, Joseph S. “The Three-Ring Conception of Giftedness: A Developmental Model for Creative Productivity”. Reflections on Gifted Education. 55-86. Waco TX: Prufrock Press, 2016.
• Smith, Philip. Cultural Theory: An Introduction. New York: Harper&Brothers, 2001.
• Summermatter, Ayfer - Kaya, Çınar. “An Overview of Spiritually Oriented Cognitive Behavioral Therapy”. Spiritual Psychology and Counseling 2/1 (Şubat 2017), 31-53.
• Şahin, Kamil. “Kültürel Yozlaşmaya Neden Olan Bir Unsur Olarak Televizyon”. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1/1 (2011), 243-277.
• Şenol, Cem. Üstün Yetenekliler Eğitim Programlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri (BİLSEM Örneği). Elazığ: Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Master’s Thesis, 2011.
• Taylor, Edward B. The Origins of Culture and Religion in Primitive Culture. New York: Harper&Brothers, 1958.
• Topçu, Nurettin. Türkiye’nin Maarif Davası. İstanbul: Dergâh Yayınları, 8. Baskı., 2012.
• Tosun, Cemal vd. “Üstün Zekâlı Öğrencilerin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine İlişkin Tutumlarının İncelenmesi”. Amasya İlahiyat Dergisi 15 (2020), 43-76. https://doi.org/10.18498/amailad.788278.
• Utsch, Michael. “Pozitif Psikoloji’den Güdüler Din Psikolojisi Araştırmaları ve Terapik/Manevi Yardım Uygulamaları”. çev. Abdulkerim Bahadır. Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 25 (2008), 169-180.
• Vialle, Wilhelmina J. “Spiritual Intelligence: An Important Dimension of Giftedness”. Values and Foundations in Gifted Education. ed. Kirsi Tirri. 171-186. Australia: Wollongong NSW, 2007.
• Wright, Andrew. Spirituality and education. London: Routledge, 2000.
• Yiğit, Yasin. Maneviyat Eğitimi & Manen Güçlenmenin Yollarını Aralayan Dinî, Manevi, Tasavvufi, Psikolojik ve Pedagojik Bir Değerlendirme. Ankara: Nobel Yayınları, 2. Baskı., 2022.