ORTAÖĞRETİM FİZİK 12 DERS KİTABININ ÖĞRETMEN ADAYLARI RAPORLARIYLA DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2014, Sayı: 38, 112 - 133, 01.12.2014

Nevzat Kavcar Gözde Kabay Gizem Arıkan

Öz

Araştırmada, fizik öğretmen adaylarının 2007 Ortaöğretim Fizik Programı kapsamında okutulan Fizik 12 ders kitabına yönelik görüşlerinin belirlenmesi ve öneriler geliştirilmesi amaçlanmıştır. Doküman analizi yapılarak nitel araştırma tekniğine dayalı tarama modelinin kullanıldığı araştırmanın örneklemini 2012-2013 öğretim yılında son sınıfta öğrenim gören 28 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın veri toplama aracı; açık uçlu sorularla ders kitabına yönelik konu içeriği, konuların işlenişi, dil ve anlatım, hazırlık çalışmaları, ölçme ve değerlendirme olmak üzere beş boyutlu iç ölçütler ve kitabın fiziksel özelliklerini yansıtan dış ölçütlerle hazırlanmış olan öğretmen adayı dosyalarıdır. Fizik 12 ders kitabının, fizik öğretim programına uygun hazırlandığı;  konuların içerik ve işlenişi, dil ve anlatım, ölçme ve değerlendirme ile fiziksel yapı boyutlarında önemli eksikliklerinin bulunduğu; kitaba gruplarca verilen 76 notunun, ders kitabının yayım açısından gerekli sınırın altında kaldığı, fizik öğretim programının başarısı ve derslerin verimi açısından fizik öğretmenlerinin de görüşlerinin alınarak ve araştırma verilerinden yararlanarak kitabın iyileştirilmesi gerektiği sonucuna varılmış, ilgili görüş ve öneriler ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ders kitabı, Ortaöğretim Fizik Programı, kitap değerlendirme, fizik öğretmen adayları, öğretmen adayı görüşleri

THE EVALUATION OF HIGH SCHOOL PHYSICS 12 COURSE BOOK BY THE REPORTS OF THE TEACHER CANDIDATES

Öz

The study aimed at determining the views of the physics teacher candidates on Physics 12 course book studied within the scope of the 2007 High School Physics Program and putting forward suggestions. 28 teacher candidates who are enrolled in the final year of the university at 2012-2013 school year constituted the sampling of the study in which scanning model based on qualitative research technique was used by performing document analysis. Data collection tool of the research was teacher candidate files prepared with five-dimensional internal benchmarks and the external benchmarks reflecting the physical features of the book including the subject content intended for the course book with open ended questions, the way that the lessons are taught, language and expression, preparation studies, assessment and evaluation. It was concluded that Physics 12 course book was prepared in conformity with the physics education program, there are significant insufficiencies in relation to the subject content and the way that the lessons are taught, language and expression, assessment and evaluation and physical structure dimensions; the 76 score given by the groups to the book fell short of necessary limits in terms of publication. It was also concluded that it is necessary to improve the book by asking the opinion of the physics teachers and by making use of the research data as regards to the success of physics teaching program and efficiency of the lessons and relevant opinion and recommendations were put forward.

Anahtar Kelimeler

Course book, High School Physics Program, book evaluation, physics teacher candidates, the opinions of teacher candidates

Kaynakça

• Arıkan, G., Karataş, T., Kaya Şengören, S. ve Kavcar, N. (2013). Fizik öğretmenlerinin 12. 2013, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi, İstanbul.
• Arslan, A., Tekbıyık, A. ve Ercan, O. (2012). Fizik ders kitaplarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Turkish Journal of Education, 1(2), 67-79.
• Aktamış, H., Feyzioğlu, B., Özenoğlu Kiremit, H. ve Delioğlu, Y. (2010). 9. Sınıf Fizik Öğretim Programına göre hazırlanan ders kitabının deney türleri ve bilimsel süreç becerileri açısından değerlendirilmesi. 9. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (UFBMEK-9) sözlü bildirisi, Özet Kitabı, s.80, 23-25 Eylül 2010, Buca Eğitim Fakültesi, İzmir.
• Bahçıvan, E. ve Eraslan, F. (2011). Critical investigation of 10th Class Physics textbook submitted by Turkey Ministry of National Education: Chapter of Modern Physics. Balkan Physics Letters, 19, 126-128.
• Bozkurt, E. ve Sarıkoç, A. (2008). Fizik eğitiminde sanal laboratuar, geleneksel laboratuarın yerini tutabilir mi? Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 89 -100.
• Demir, C., Maskan, A. K., Çevik, Ş. ve Baran, M. (2009). Ortaöğretim 9. Sınıf Fizik ders kitabının ders kitabı inceleme ölçeğine göre incelenmesi. D. Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 125-140.
• Demirel, Ö. (1999). Öğretme Sanatı. Ankara: Pegem Yayınları.
• Duit, R. & Treagust, D. (1995). Students’ conceptions and constructivist teaching. In B. J. Fraser and H. J. Walberg (Eds.), Improving Science Education (pp. 46-69). The National Society for the Study of Education.
• EARGED (1998). Ortaöğretim Kurumları Fizik Dersi Taslak Öğretim Programı, Ankara: MEB.
• Güzel, H., Oral, İ. ve Yıldırım, A. (2009). Lise II Fizik ders kitabının fizik öğretmenleri tarafından değerlendirilmesi. S. Ü. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 133- 142.
• Issitt, J. (2004). Reflections on the study of textbooks, History of Education, 33 (6), 683-697.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemi (25. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kavcar, N., Özkan, G., Arıkan, G. ve Şengören, S. K. (2011). Fizik öğretmen adaylarının 10. Sınıf Fizik kitabına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Türk Fizik Derneği 28. Uluslararası Fizik Kongresi (TFD-28) Özet Kitabı, s. 371, 6-9 Eylül 2011, Bodrum.
• Kavcar, N., Şengören, S. K. ve Tanel, R. (2010). Ortaöğretim Fizik 9 Ders Kitabı Değerlendirme Raporu. Yayımlanmamış kitap inceleme raporu.
• Kavcar, N., Şengören, S. K. ve Tanel, R. (2011). Ortaöğretim Fizik 9 Ders Kitabı Değerlendirme Raporu. Kitap editörü ile özel yazışmalar.
• Kavcar, N. ve Şengören, S. K. (2011). Ortaöğretim Fizik 10 Ders Kitabı Değerlendirme Raporu. Yayımlanmamış kitap inceleme raporu.
• Kavcar, N. (2012). Ortaöğretim Fizik 11 ders kitabının öğretmen adayları raporlarıyla değerlendirilmesi. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (X. UFBMEK) sözlü bildirisi, Özet Kitabı, s. 651-652. Tam metin E:\pdf\2271-24_05_2012- 13_43_01.pdf. 27-30 Haziran 2012, Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Niğde.
• Kavcar, N., Çınar, G., Dönmez, İ. ve Kaya Şengören, S. (2012). Fizik öğretmen adaylarının Ortaöğretim 11. Sınıf Fizik ders kitabına ilişkin görüşleri. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (X. UFBMEK) sözlü bildirisi, Özet Kitabı, s. 653-654, 27- 30 Haziran 2012, Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Niğde.
• Kavcar, N. ve Kaya Şengören, S. (2012). Ortaöğretim Fizik 11 Ders Kitabı Değerlendirme Raporu. Yayımlanmamış kitap inceleme raporu.
• Kavcar, N., Kırık, N. S., Kaplan,T. ve Şengören S. K. (2013). Fizik öğretmen adaylarının 12. Sınıf Fizik kitabına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Türk Fizik Derneği 30. Uluslararası Fizik Kongresi (TFD-30) sözlü bildirisi, Özet Kitabı, s. 262, 2-5 Eylül 2013, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi, İstanbul.
• Kavcar, N. ve Kaya Şengören, S. (2013). Ortaöğretim Fizik 12 Ders Kitabı Değerlendirme Raporu. Yayımlanmamış kitap inceleme raporu.
• Kaya Şengören, S., Dönmez, İ, Çınar, G. ve Kavcar, N. (2012). Fizik öğretmenlerinin 11. Sınıf Fizik kitabına ilişkin görüşleri: İzmir ili örneği. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (X. UFBMEK) sözlü bildirisi, Özet Kitabı, s. 655-656, 27- 30 Haziran 2012, Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Niğde.
• Kılıç, Z., Atasoy, B., Tertemiz, N., Şeren, M. ve Ercan, L. (2001). Fen Bilgisi 4-8, Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kılıç, A. ve Seven, S. (2002). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi (2. Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Kılıç, A. ve Seven, S. (2003). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi (3. Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Komisyon (2012). Ortaöğretim Fizik 12 Ders Kitabı, Devlet Kitapları (2. Basım). Ankara: Korza Yayıncılık.
• Köseoğlu, F., Atasoy, B., Kavak, N., Tümay, H., Akkuş, H., Kadayıfçı, H., Budak, E. ve Taşdelen, U. (2003). Bir Fen Ders Kitabı Nasıl Olmalıdır? Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Küçükahmet, L. (2005). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Ankara: Nobel Yayınları.
• MEB (2007). 9., 10., 11. ve 12. Sınıf Fizik Öğretim Programı,
• http://www.fizikprogrami.info adresinden 24 Haziran 2013 tarihinde indirilmiştir.
• Ogan-Bekiroglu, F. (2007). To what degree do the currently used physics textbooks meet the expectation? Journal of Science Teacher Education, 18, 599-628.
• Özdemir, E., Yıldırım Benli, A., Dörtlemez, D., Yalçın Y., Tanel, R., Kaya Şengören, S. ve Kavcar, N. (2011). 2005 Ortaöğretim Fizik Programı düzenlemelerinin öğretmen adayları ve öğretmen görüşleriyle değerlendirilmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 63-82.
• Sadoski M. (2001). Resolving the effects of concreteness on interest, comprehension, and learning important ideas from text. Educational Psychology Review, (3)13.
• Seven, S. (2001). İlköğretim Sosyal Bilgiler Ders Kitapları Hakkında Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim AD Sosyal Bilgiler Eğitimi Programı, Manisa.
• Swanepoel, S. (2010). The Assessment of the Quality of Science Education Textbooks: Conceptual Framework and Instruments for Analysis, Doctoral Thesis, University of South Africa.
• http://uir.unisa.ac.za/handle/10500/4041 adresinden 20 Nisan 2013 tarihinde indirilmiştir.
• Şengören, S. K., Tanel, R., Yıldırım Benli, A. ve Kavcar, N. (2010). Fizik öğretmenlerinin 9. Sınıf Fizik kitabına ilişkin görüşleri: İzmir ili örneği. 9. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (UFBMEK-9) sözlü bildirisi, Özet Kitabı, s. 82, 23-25 Eylül 2010, Buca Eğitim Fakültesi, İzmir.
• Şengören, S. K., Uyumaz, G., Kaplan, T. ve Kavcar, N. (2011). Fizik öğretmenlerinin 10. 2011, Bodrum.
• Şişman, M. (2011). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Pegem Akademi.
• Tanel, R., Şengören, S. K., Yıldırım Benli, A. ve Kavcar, N. (2010). Fizik öğretmen adaylarının 9. Sınıf Fizik kitabına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi ve öğretmen görüşleriyle karşılaştırılması. 9. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (UFBMEK-9) sözlü bildirisi, Özet Kitabı, s.83, 23-25 Eylül 2010, Buca Eğitim Fakültesi, İzmir.
• Trowbridege, L. W. & Bybee, R. W. (1996). Teaching Secondary School Science: Strategies for Developing Scientific Literacy. New Jersey, NY: Prentice Hall, Inc.
• Yanpar Şahin, T. ve Yıldırım, S. (1999). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yalçın, Y., Özdemir, E., Tanel, R., Şengören, S. K. ve Kavcar, N., (2008). A study on view of physics teachers on changes in secondary school physics program (Türk Fizik Derneği 24. Uluslararası Fizik Kongresi, 28-31 Ağustos 2007, İnönü Üniversitesi, Malatya). Balkan Physics Letters, Special Issue, Boğaziçi Univ.Press, pp. 623-630.
• Yıldırım, A., Dörtlemez, D., Yalçın, Y., Özdemir, E., Tanel, R., Şengören, S. K. ve Kavcar, N. (2008). Fizik öğretmen adaylarının lise fizik programındaki değişikliklere ilişkin görüşleri. 8. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (UFBMEK-8), 27-29 Ağustos 2008, İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Zhang, Z. & Burry-Stock, J. A. ( 2003). Classroom assessment practices and teachers’self- perceived assessment skills. Applied Measurement in Education, 16 (4), 323-342.