BibTex RIS Kaynak Göster

Lise Öğrencilerinin Mesleki Kararsızlıkları İle Kariyer İnançları Arasındaki İlişki

Yıl 2012, Sayı: 32, 49 - 70, 01.12.2012

Funda Akkoç

Öz

Bu araştırmanın amacı lise öğrencilerinin mesleki kararsızlıkları ile kariyer inançları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmada ayrıca mesleki kararsızlığın cinsiyet ve yaş değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmektedir. Araştırmaya İzmir ilinde farklı türlerdeki ortaöğretim kurumlarından 299 lise öğrencisi katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Mesleki Karar Verme  Envanteri ve Kariyer İnançları Envanteri ile araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda mesleki kararsızlığın, üniversite eğitimi, akran denkliği ve iş denemesi kariyer inançları ile pozitif yönde; içsel tatmin, sorumluluk, iş hayatına yönelim, iş denemesi, belirsizlik karşısında vazgeçmeme, risk alma ve çalışma kariyer inançları ile negatif yönde ilişkili olduğu bulunmuştur. Ayrıca mesleki kararsızlığın yaş değişkenine göre farklılaştığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Mesleki Kararsızlık Kariyer İnançları Lise Öğrencileri

Kaynakça

  • Albert, K. A. ve Luzzo, D. A. (1999). The Role of Perceived Barriers in Career Development: A Social Cognitive Perspective. Journal of Counseling and Development, 77, 431-436.
  • Albion, M. J. (2000) Career decision making difficulties of adolescent boys and girls.
  • Australian Journal of Career Development, 9 (2), 14-19.
  • Bacanlı, F. (2011). Özellik Faktör Uyumlu Kuramlar. Yayımlandığı Kitap: Binnur Yeşilyaprak (Editör), Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı: Kuramdan Uygulamaya (171-217). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Bal, P. N. (1998). Ergenlik Döneminde Mesleki Karar Verme Olgunluğunun incelenmesi ve Mesleki Karar Verme Eğitim Programı’nın Etkisinin Araştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Bilgin, A. (1995). Grup Rehberliğinin ve Grupla Psikolojik Danışmanın, Lise Öğrencilerinin Anne-Babalarından Bağımsız Meslek Kararı Verme Davranışına Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem.
  • Coertse, S. ve Schepers, J.M. (2004). Some Personality and Cognitive Correlates of Career Maturity. SA Journal of Industrial Psychology, 30 (2), 56-73.
  • Elliott, K. J. (1995). Anthetic Dialogue: A New Method for Working with Dysfunctional Beliefs in Career Counseling. Journal of Career Development, 22(2), 141-148.
  • Fuqua, D.R. ve Newman, J.L. (2001). An Evaluationof the Career Beliefs Inventory. Journal of Counseling & Development. 72, 429-430.
  • Gati I., Krausz, M. & Osipow, S.H . (1996). A Taxonomy of Difficulties in Career Decision Making. Journal of Counseling Psychology, 43 (4), 510-526.
  • Genç, M., Karlıdağ, R., Eğri, M., Güneş, G., Kurçer, M.A., Pehlivan, E. Özcan, E. ve Ünal, S. (1999). Öğrenci Seçme Sınavına Girecek Öğrencilerin Sınav Kaygısı Düzeyleri. Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi. 6(1), 38-41.
  • Gendey, N.V. (1989). Personalitiy Correlates of Decidedness in Choice of a Major Career Field. Doctoral Dissertation. The University of Arizona / Departmant of Psychology.
  • Hamamcı, Z. ve Hamurlu, M. K. (2005). Anne Babaların Meslek Gelişimine Yardımcı Olmaya Yönelik Tutumları ve Bilgi Düzeylerinin Çocuklarının Mesleki Kararsızlıkları İle İlişkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 55-69.
  • Ireh, M. (2000). Career Development Theories and Their Implications for High School Career Guidance and Counseling. High School Journal, 83(2),28-40.
  • Kesici, Ş. (2007). Ortaöğretim Öğrencilerinin Anne Baba Tutumlarının ve Rehberlik İhtiyaçlarının Mesleki Karar Verme Zorluklarını Yordaması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 329-340.
  • Kırdök, O. (2010). Bilişsel Bilgiyi İşleme Yaklaşımına Göre Geliştirilen Mesleki Karar Verme Programının Sınanması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Kleiman, T., Gati, I., Peterson, G., Sampson, J., Reardon, R. & Lenz, J. (2004). Dysfunctional thinking and difficulties in career decision making. Journal of Career Assessment, 12, 213-331.
  • Krumboltz, J. D. (1992), “Challenging Troublesome Career Beliefs”, Eric Clearinghouse on Counseling and Personnel Services Ann Arbor MI, www.ericdigests.org/1992-3/beliefs.htm (Erişim: Aralık, 2011) Liu, Y. C. (2003). The Relationship Between Resilience and Career Beliefs of Employees in Taiwan. Doctoral Dissertation. Texas A&M University.
  • Lock, E. (2009). The Relationship Between Individualistic And Collectivistic Value Orientations And Early Career Indecision. Master Dissertation. University of South Africa.
  • Luzzo, D. A. (1997). Correlates of Mexican American college students’ perceptions of career-related barriers. Paper presented at the 1997 annual meeting of the American Psychological Association, Chicago. (ERIC Document Reproduction Service No. ED 422530)
  • Naylor, F.D. ve Krumboltz, J. D. (1994). The independence of aptitudes, interests, and career beliefs. The Career Development Quarterly, 43(2),152-160.
  • Nota, L. & Soresi, S. (2004). Improving the Problem-Solving and Decision-Making Skills of a High Indecision Group of Young Adolescents: A Test of the “Difficult: No Problem!” Training. International Journal For Educational And Vocational Guidance, 4(1),3–21.
  • Owre, M. L. (2005). Career Self-Efficacy And Career Decision of African-American, Hispanic, And Anglo Students Enrolled in Selected Rural Texas High Schools.DoctoralDissertation. Texas A&M University.
  • Patton, W., Creed, P.A. & Watson, M. (2003). Perceived Work Related and Non-work Related Barriers in the Career Development of Australian and South African Adolescents. Australian Journal of Psychology, 55 (2), 74-82.
  • Peng, H. (2001). Comparing The Effectiveness Of Two Different Career Education Courses On Career Decidedness For College Freshmen: An Exploratory Study. Journal of Career Development, 28(1), 29-41.
  • Peng, H. & Herr, E. L. (1999). The Impact of Career Education Courses on Career Beliefs and Career Decision Making Among Business College Students In Taiwan. Journal of Career Development, 25(4), 275-290.
  • Porat, H., Marshall, G. ve Howell, W. (1997). The Career Beliefs of Homeless Veterans: Vocational Attitudes as Indicators of Employability. Journal of Career Assessment, 5(1), 47-59.
  • Roll, T. & Arthur, N. (2002). Beliefs in Career Counseling. NATCON Papers 2002 Les actes du CONAT. 1-9.
  • Ryan-Jones, R. E. (1990). The relationship of career indecision, vocational identity, and gender to career beliefs. Doctoral dissertation, The Florida State University. Dissertation Abstracts International, 51 (12).
  • Rysiew, K. J., Shore, B. M. ve Leeb, R. T. (1999). Multipotentiality, Giftedness, and Career Choice: A Review. Journal of Counseling and Development, 77, 423-430.
  • Sampson, J. P., Jr., Peterson, G. W., Lenz, J. G., Reardon, R. C., & Saunders, D. E. (1996). Career Thoughts Inventory: Professional manual, Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
  • Sampson, J.P., Lenz, J.G., Reardon, R.C. ve Peterson, G.W. (1999). A Cognitive Information Processing Approach to Employment Problem Solving and Decision Making. The Career Development Quarterly, 48, 3-18.
  • Sampson, J.P., Reardon, R.C., Peterson, G.W. & Lenz, J.G. (2004). Career Counseling ve Services. Canada: Brooks/Cole.
  • Saunders, D.E., Peterson, G.W., Sampson, J.P. & Reardon, R.C. (2000). Career Indecision, Depression, and Thinking. Journal of Vocational Behavior,
  • Savickas, M. L. (2004). The theory and Practice of Career Construction. Yayımlandığı Kitap: Steven D. Brown ve Robert W. Lent (Editörler), Career Development and Counseling: Putting Theory and Research to Work (42-70). New Jersey: John Wiley and Sons, Inc.
  • Schmidt, L. M. (2001). Factors That Influence Career Uncertaintainty in High School Students. A Research Paper. The Graduate College University of Wisconsin-Stout.
  • Schnorr, D. Ve Ware, H. W. (2001). Moving Beyond a Deficit Model to Describe and Promote the Career Development of At-Risk Youth. Journal of Career Development. 27(4), 247-268.
  • Siyes, D.M. (2011). Gelişimsel Yaklaşımlar. Yayımlandığı Kitap Binnur Yeşilyaprak (Editör), Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı: Kuramdan Uygulamaya (171-217).
  • Ankara: PegemA Yayıncılık. Şahin, M., Sarı, S. V., Aydın, B., Cengiz, F. ve Dereli, H. (2011). Lise Öğrencilerinin Mesleki Kararsızlıklarını Yordamada Akademik Motivasyon ve Umudun Rolü. XI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 3-5 Ekim, İzmir.
  • Ulu, E. (2007). Lise Öğrencilerinin Kariyer İnançlarının Bazı Değişkenlere Göre Yordanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi. Van Reenen, S. (2010). Career Indecision Amongst Prospective University Students. Master Dissertation. University of The Western Cape.
  • Yükseköğrenimlilerde İşsiz Sayısı 25 Bin Arttı. (2011, 18 Temmuz). http://www.nethaber.com/video/9228/issizlik-orani-dustu-universiteli-issizler-artti.html
  • 537 Bin Üniversite Mezunu İşsiz… (2011, 19 Aralık). http://www.yenieksen.com/haber/ekonomi/537-bin-universite-mezunu-issiz-/32338.htm

The Relationship Between the Vocational Indecision and Career Beliefs of High School Students

Yıl 2012, Sayı: 32, 49 - 70, 01.12.2012

Funda Akkoç

Öz

The purpose of this research is the evaluation of the relationship between the vocational indecisions and career beliefs of high-school students, as well as the analysis of how vocational indecision differs according to gender and age. 299 students from different schools in Izmir contributed to this study. Two instruments, Vocational Decision Inventory and the Career Beliefs Inventory were used in the study. To be able to have access to students’ and their families’ demographic data, an “Personal Information Sheet”, developed by researcher, was used. Vocational Decision Inventory total scores were positively correlated with college education, peer equality, job experimentation and negatively correlated with intrinsic satisfaction, responsibility, post training transition, persisting while uncertain, taking risks, working hard subscales. Scores for irrational beliefs about choosing an occupation and external conflict subscales vary according to age. The finding has been discussed within the literature.

Anahtar Kelimeler

Vocational Indecision Career Beliefs High School Students

Kaynakça

  • Albert, K. A. ve Luzzo, D. A. (1999). The Role of Perceived Barriers in Career Development: A Social Cognitive Perspective. Journal of Counseling and Development, 77, 431-436.
  • Albion, M. J. (2000) Career decision making difficulties of adolescent boys and girls.
  • Australian Journal of Career Development, 9 (2), 14-19.
  • Bacanlı, F. (2011). Özellik Faktör Uyumlu Kuramlar. Yayımlandığı Kitap: Binnur Yeşilyaprak (Editör), Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı: Kuramdan Uygulamaya (171-217). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Bal, P. N. (1998). Ergenlik Döneminde Mesleki Karar Verme Olgunluğunun incelenmesi ve Mesleki Karar Verme Eğitim Programı’nın Etkisinin Araştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Bilgin, A. (1995). Grup Rehberliğinin ve Grupla Psikolojik Danışmanın, Lise Öğrencilerinin Anne-Babalarından Bağımsız Meslek Kararı Verme Davranışına Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem.
  • Coertse, S. ve Schepers, J.M. (2004). Some Personality and Cognitive Correlates of Career Maturity. SA Journal of Industrial Psychology, 30 (2), 56-73.
  • Elliott, K. J. (1995). Anthetic Dialogue: A New Method for Working with Dysfunctional Beliefs in Career Counseling. Journal of Career Development, 22(2), 141-148.
  • Fuqua, D.R. ve Newman, J.L. (2001). An Evaluationof the Career Beliefs Inventory. Journal of Counseling & Development. 72, 429-430.
  • Gati I., Krausz, M. & Osipow, S.H . (1996). A Taxonomy of Difficulties in Career Decision Making. Journal of Counseling Psychology, 43 (4), 510-526.
  • Genç, M., Karlıdağ, R., Eğri, M., Güneş, G., Kurçer, M.A., Pehlivan, E. Özcan, E. ve Ünal, S. (1999). Öğrenci Seçme Sınavına Girecek Öğrencilerin Sınav Kaygısı Düzeyleri. Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi. 6(1), 38-41.
  • Gendey, N.V. (1989). Personalitiy Correlates of Decidedness in Choice of a Major Career Field. Doctoral Dissertation. The University of Arizona / Departmant of Psychology.
  • Hamamcı, Z. ve Hamurlu, M. K. (2005). Anne Babaların Meslek Gelişimine Yardımcı Olmaya Yönelik Tutumları ve Bilgi Düzeylerinin Çocuklarının Mesleki Kararsızlıkları İle İlişkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 55-69.
  • Ireh, M. (2000). Career Development Theories and Their Implications for High School Career Guidance and Counseling. High School Journal, 83(2),28-40.
  • Kesici, Ş. (2007). Ortaöğretim Öğrencilerinin Anne Baba Tutumlarının ve Rehberlik İhtiyaçlarının Mesleki Karar Verme Zorluklarını Yordaması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 329-340.
  • Kırdök, O. (2010). Bilişsel Bilgiyi İşleme Yaklaşımına Göre Geliştirilen Mesleki Karar Verme Programının Sınanması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Kleiman, T., Gati, I., Peterson, G., Sampson, J., Reardon, R. & Lenz, J. (2004). Dysfunctional thinking and difficulties in career decision making. Journal of Career Assessment, 12, 213-331.
  • Krumboltz, J. D. (1992), “Challenging Troublesome Career Beliefs”, Eric Clearinghouse on Counseling and Personnel Services Ann Arbor MI, www.ericdigests.org/1992-3/beliefs.htm (Erişim: Aralık, 2011) Liu, Y. C. (2003). The Relationship Between Resilience and Career Beliefs of Employees in Taiwan. Doctoral Dissertation. Texas A&M University.
  • Lock, E. (2009). The Relationship Between Individualistic And Collectivistic Value Orientations And Early Career Indecision. Master Dissertation. University of South Africa.
  • Luzzo, D. A. (1997). Correlates of Mexican American college students’ perceptions of career-related barriers. Paper presented at the 1997 annual meeting of the American Psychological Association, Chicago. (ERIC Document Reproduction Service No. ED 422530)
  • Naylor, F.D. ve Krumboltz, J. D. (1994). The independence of aptitudes, interests, and career beliefs. The Career Development Quarterly, 43(2),152-160.
  • Nota, L. & Soresi, S. (2004). Improving the Problem-Solving and Decision-Making Skills of a High Indecision Group of Young Adolescents: A Test of the “Difficult: No Problem!” Training. International Journal For Educational And Vocational Guidance, 4(1),3–21.
  • Owre, M. L. (2005). Career Self-Efficacy And Career Decision of African-American, Hispanic, And Anglo Students Enrolled in Selected Rural Texas High Schools.DoctoralDissertation. Texas A&M University.
  • Patton, W., Creed, P.A. & Watson, M. (2003). Perceived Work Related and Non-work Related Barriers in the Career Development of Australian and South African Adolescents. Australian Journal of Psychology, 55 (2), 74-82.
  • Peng, H. (2001). Comparing The Effectiveness Of Two Different Career Education Courses On Career Decidedness For College Freshmen: An Exploratory Study. Journal of Career Development, 28(1), 29-41.
  • Peng, H. & Herr, E. L. (1999). The Impact of Career Education Courses on Career Beliefs and Career Decision Making Among Business College Students In Taiwan. Journal of Career Development, 25(4), 275-290.
  • Porat, H., Marshall, G. ve Howell, W. (1997). The Career Beliefs of Homeless Veterans: Vocational Attitudes as Indicators of Employability. Journal of Career Assessment, 5(1), 47-59.
  • Roll, T. & Arthur, N. (2002). Beliefs in Career Counseling. NATCON Papers 2002 Les actes du CONAT. 1-9.
  • Ryan-Jones, R. E. (1990). The relationship of career indecision, vocational identity, and gender to career beliefs. Doctoral dissertation, The Florida State University. Dissertation Abstracts International, 51 (12).
  • Rysiew, K. J., Shore, B. M. ve Leeb, R. T. (1999). Multipotentiality, Giftedness, and Career Choice: A Review. Journal of Counseling and Development, 77, 423-430.
  • Sampson, J. P., Jr., Peterson, G. W., Lenz, J. G., Reardon, R. C., & Saunders, D. E. (1996). Career Thoughts Inventory: Professional manual, Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
  • Sampson, J.P., Lenz, J.G., Reardon, R.C. ve Peterson, G.W. (1999). A Cognitive Information Processing Approach to Employment Problem Solving and Decision Making. The Career Development Quarterly, 48, 3-18.
  • Sampson, J.P., Reardon, R.C., Peterson, G.W. & Lenz, J.G. (2004). Career Counseling ve Services. Canada: Brooks/Cole.
  • Saunders, D.E., Peterson, G.W., Sampson, J.P. & Reardon, R.C. (2000). Career Indecision, Depression, and Thinking. Journal of Vocational Behavior,
  • Savickas, M. L. (2004). The theory and Practice of Career Construction. Yayımlandığı Kitap: Steven D. Brown ve Robert W. Lent (Editörler), Career Development and Counseling: Putting Theory and Research to Work (42-70). New Jersey: John Wiley and Sons, Inc.
  • Schmidt, L. M. (2001). Factors That Influence Career Uncertaintainty in High School Students. A Research Paper. The Graduate College University of Wisconsin-Stout.
  • Schnorr, D. Ve Ware, H. W. (2001). Moving Beyond a Deficit Model to Describe and Promote the Career Development of At-Risk Youth. Journal of Career Development. 27(4), 247-268.
  • Siyes, D.M. (2011). Gelişimsel Yaklaşımlar. Yayımlandığı Kitap Binnur Yeşilyaprak (Editör), Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı: Kuramdan Uygulamaya (171-217).
  • Ankara: PegemA Yayıncılık. Şahin, M., Sarı, S. V., Aydın, B., Cengiz, F. ve Dereli, H. (2011). Lise Öğrencilerinin Mesleki Kararsızlıklarını Yordamada Akademik Motivasyon ve Umudun Rolü. XI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 3-5 Ekim, İzmir.
  • Ulu, E. (2007). Lise Öğrencilerinin Kariyer İnançlarının Bazı Değişkenlere Göre Yordanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi. Van Reenen, S. (2010). Career Indecision Amongst Prospective University Students. Master Dissertation. University of The Western Cape.
  • Yükseköğrenimlilerde İşsiz Sayısı 25 Bin Arttı. (2011, 18 Temmuz). http://www.nethaber.com/video/9228/issizlik-orani-dustu-universiteli-issizler-artti.html
  • 537 Bin Üniversite Mezunu İşsiz… (2011, 19 Aralık). http://www.yenieksen.com/haber/ekonomi/537-bin-universite-mezunu-issiz-/32338.htm
Toplam 43 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Diğer ID JA44YT93PP
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Funda Akkoç Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Aralık 2012
Yayımlandığı Sayı Yıl 2012 Sayı: 32

Kaynak Göster

APA Akkoç, F. (2012). Lise Öğrencilerinin Mesleki Kararsızlıkları İle Kariyer İnançları Arasındaki İlişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi(32), 49-70.