SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ MATEMATİKSEL PROBLEM ÇÖZMEYE İLİŞKİN İNANÇLARINI YORDAMADA EPİSTEMOLOJİK İNANÇLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2011, Sayı: 30, 206 - 220, 01.12.2011

Güney Hacıömeroğlu

Öz

Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmeni adaylarının matematiksel problem çözmeye ilişkin inançlarını yordamada epistemolojik inançlarını incelemektir. Bu araştırmada veriler Epistemolojik İnanç Ölçeği ve Matematiksel Problem Çözmeye İlişkin İnanç Ölçeği kullanılarak 204 sınıf öğretmeni adayından toplanmıştır. Regresyon analizinden elde edilen bulgular, sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançları ile matematiksel problem çözmeye ilişkin inançları arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir. Öğretmen adaylarının matematiksel problem çözmeye ilişkin inançlarında öğrenmenin çabaya ve yeteneğe bağlı olduğuna ilişkin inançlarının etkili olduğunu göstermektedir. Elde edilen bulgular, sınıf öğretmeni adaylarının problem çözmeye ilişkin inançlarını yordamada epistemolojik inançlarının önemli bir rolü olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmeni adayı, problem çözme, inanç, epistemolojik inanç

EXAMINING ELEMENTARY PRESERVICE TEACHERS’ EPISTEMOLOGICAL BELIEFS AS PREDICTORS OF BELIEFS ABOUT MATHEMATICAL PROBLEM SOLVING

Öz

Purpose of this study was to examine elementary preservice teachers‟ epistemological beliefs as predictors of beliefs about mathematical problem solving. Data were collected using Epistemological Belief Scale and Belief about Mathematical Problem Solving Instrument from 204 elementary preservice teachers. Findings of the study revealed elementary preservice teachers‟ epistemological beliefs were the predictors of beliefs about mathematical problem solving. Preservice teachers‟ epistemological beliefs about studying aimlessly and learning are related to effort and ability has an impact on beliefs about mathematical problem solving. Results of the regression analysis showed that these two belief systems are related. Preservice teachers who had

Anahtar Kelimeler

Elementary preservice teacher, problem solving, belief, epistemological belief

Kaynakça

• Abrosse, R., Clement, L., Philipp, R., & Chauvot, J. (2004). Assessing prospective elementary school teachers‟ beliefs about mathematics and mathematics learning: Rationale and Development of a Constructed-Response-Format Belief Survey. School Science and Mathematics Journal, 104(2), 56–69.
• Aksan, N. ve Sözer, M. A. (2007). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkiler. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 31–50.
• Altun, M. (2008). Eğitim Fakülteleri ve İlköğretim Öğretmenleri İçin Matematik Öğretimi. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Anderson, J., White, P., ve Sullivan, P. (2005). Using a schematic model to represent influences on, and relationships between, teachers‟ problem-solving beliefs and practices. Mathematics Education Research Journal, 17(2), 9–38.
• Cooney, T. J., Shealy, B. E., & Arvold, B. (1998). Conceptualizing belief structures of preservice secondary mathematics teachers. Journal for Research in Mathematics Education, 29, 306–333.
• Deryakulu, D. (2004). Epistemolojik İnançlar. (Editörler: Y. Kuzgun ve D. Deryakulu). Eğitimde Bireysel Farklılıklar (ss.259–287). Ankara: Nobel Yayın-Dağıtım.
• Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2002). Epistemolojik inanç ölçeği‟nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Araştırmaları, 8, 111–125.
• Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2005). Epistemolojik inanç ölçeğinin faktör yapısının yeniden incelenmesi: Cinsiyet ve öğrenim görülen program türüne göre epistemolojik inançların karşılaştırılması. Eğitim Araştırmaları, 18, 57–70.
• Eroğlu, S. E. ve Güven, K. (2006). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 295–312.
• Ertekin, E., Dilmaç, B., Delice, A. ve Aydın, E. (2009). Teahcer trainees‟ epistemological beliefs: Effects of gender, institution, and discipline (Mathematics/Social Sciences). The New Educational Review, 18(2), 184–196.
• Frykholm, J. (2003). Teachers‟ tolerance for discomfort: implications for curricular reform in mathematics. Journal of Curriculum & Supervision, 19(2), 125–149.
• Gür, H. ve Korkmaz, E. (2003). İlköğretim 7. Sınıf öğrencilerin problem ortaya atma becerilerinin belirlenmesi. 7. Matematik Sempozyumu Sergi ve Şenlikleri. 8 Aralık 2011 tarihinde http://www.matder.org.tr/ adresinden alınmıştır.
• Güven, M. ve Belet, Ş. D. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançları ve biliş bilgilerine ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 9(1), 361–378. [Online] http://ilkogretim-online.org.tr/ adresinden 9 Aralık 2011 tarihinde alınmıştır.
• Hacıömeroğlu, G. (2011). Problem çözmeye ilişkin inanç ölçeğinin Türkçe‟ye uyarlama çalışması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 119–132.
• Hart, L. C. (2002). Pre-service teachers‟ beliefs and practice after participating in an integrated content/methods course. School Science and Mathematics, 102(1), 4–15.
• Hofer, B. & Pintrich, P. (1997). The Development of Epistemological Theories: Beliefs about knowledge and Knowing and Their Relationship to Learning. Review of Educational Research, 67(1), 88–140.
• Işıksal, M., Kurt, G., Doğan, O., ve Çakıroğlu, E., (2007). İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Epistemolojik Kavramlamaları: Üniversite ve Sınıf Düzeyinin Etkisi. İlköğretim Online, 6(2), 313–321, [Online] http://ilkogretim-online.org.tr/ adresinden 9 Aralık 2011 tarihinde alınmıştır.
• Kan, A. (2009). Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler H. Atılgan (Ed.), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (ss.397–456), Anı Yayıncılık: Ankara.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın-Dağıtım.
• Kayan, F. ve Çakıroğlu, E. (2008). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematiksel problem çözmeye yönelik inançları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 218–226.
• Kloosterman, P., & Stage, F. K. (1992). Measuring beliefs about mathematical problem solving. School Science and Mathematics, 92(3), 109–115.
• Lloyd, G., ve Wilson, S. (1998). Supporting Innovation: The impact of a teacher‟s conceptions of functions on his implementations of a reform curriculum. Journal for Research in Mathematics Education, 29(3), 248–274.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2005). İlköğretim Matematik Dersi (1-5 sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Pajares, M. F. (1992). Teachers' beliefs and educational research: cleaning up a messy construct. Review of Educational Research, 62(3), 307–332.
• Picker, S. H. & Berry, J.S. (2000). Investigating pupils‟ images of mathematicians. Educational Studies in Mathematics, 43(1), 65–94.
• Polya, G. (1962). Mathematical Discovery: On Understanding, Teaching, and Learning Problem Solving. New York: John Wiley.
• Raymond, A. M. (1997). Inconsistency between a beginning elementary school teacher‟s mathematics beliefs and teaching practices. Journal for Research in Mathematics Education, 28(6), 552–575.
• Schoenfeld, A. (1985). Mathematical Problem Solving. New York: Academic Press.
• Schoenfeld, A. H. (1989). Explorations of students‟ mathematical beliefs and behavior. Journal for Research in Mathematics Education, 20(4), 338–355.
• Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of Educational Psychology, 82, 498–504.
• Schommer, M., Crouse, A. & Rhodes, N. (1992). Epistemological Beliefs And Mathematical Text Comprehension: Believing It is Simple Does Make It So. Journal of Educational Psychology, 84(4), 435–443.
• Schommer–Aikins, M., Duell, O.K., & Hutter, R. (2005). Epistemological beliefs, mathematical problem solving beliefs, and academic performance of middle school students. The Elementary School Journal, 105(3), 289–304.
• Stage, F. K. ve Kloosterman, P. (1995). Gender, beliefs, and achievement in remedial college- level mathematics. The Journal of Higher Education, 66(3), 294–311.
• Sungur, O. (2009). Korelasyon Analizi. . Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (ss.321–331). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Thompson, A. G. (1984). The relationship of teachers‟ conceptions of mathematics and mathematics teaching to instructional practice. Educational Studies in Mathematics, 15(2), 105–127.
• Thompson, A. G. (1992). Teachers‟ belief and conceptions: A synthesis of the research. In D.A. Grouws (Ed.,), Handbook of Research on Mathematics Teaching and Learning (s.127–146), New York: Macmillian.
• Toluk Uçar, Z., Pişkin, M., Akkaş, E. N., ve Taşçı, D. (2010). İlköğretim öğrencilerinin matematik, matematik öğretmenleri ve matematikçiler hakkındaki inançları. Eğitim ve Bilim, 35(155), 131–144.
• Yılmaz, K. ve Delice, A. (2007). Öğretmen adaylarının epistemolojik ve problem çözme inançlarının problem çözme sürecine etkisi. XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (s. 575–581), Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
• Yılmaz, H. ve Şahin, S. (2011). Pre-service teachers' epistemological beliefs and conceptions of teaching. Australian Journal of Teacher Education, 36(1), 73–88.