Sınıf Öğretmeni Adaylarının Zeka Oyunlarını Öğretim Süreciyle Bütünleştirmeye Yönelik Görüşleri

Yıl 2020, Sayı: 50, 172 - 190, 30.12.2020

Derya Can

Öz

Zekâ oyunlarını, öğretimi gerçekleştirilecek konu veya kazanımla ilişkilendirme ve bu oyunları sınıf ortamında kullanma sürecine yönelik olarak sınıf öğretmeni adaylarının görüşlerini incelemeyi amaçlayan bu araştırmada durum çalışması deseni kullanılmıştır. Öğretmen adaylarından zeka oyunlarını öğrenme-öğretme süreciyle bütünleştirme konusunda engel teşkil edici ve kolaylaştırıcı olarak gördükleri faktörleri tanımlamaları istenmiştir. Adaylarla yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler sonucu elde edilen veriler betimsel analiz tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucuna göre öğretmen adaylarının gerek kolaylaştırıcı gerekse engel teşkil edici faktörlere ilişkin algılarının üç boyutta toplandığı görülmüştür. Bu üç boyut Planlanmış Davranış Teorisi modeli ile ilişkilendirildiğinde öğretmen adaylarının, zekâ oyunlarını öğretim süreciyle bütünleştirme amaçlarının davranışa dönüşmesi konusunda olumlu ve olumsuz algılarının bulunduğu görülmektedir. Bu algıları, kendi sahip oldukları tutumlardan, paydaşların olumlu ya da olumsuz yaklaşımlarından ve bu konudaki eğitim ve kaynak desteğinden etkilenmektedir. Sınıf öğretmenlerinin de bütünleştirme sürecine dair bakış açıları oldukça önemli olup bu konuda araştırmalar yürütülmelidir.

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmeni adayları, planlanmış davranış teorisi, zeka oyunları

Kaynakça

• Adalar, H. ve Yüksel, İ. (2017). Sosyal bilgiler, fen bilimleri ve diğer branş öğretmenlerinin görüşleri açısından zekâ oyunları öğretim programı. Electronic Turkish Studies, 12(28), 1-24.
• Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50 (2), 179–211.
• Akbaş O. ve Baki N. (2015). Zekâ oyunları dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirmesi. I. Uluslararası Türk Dünyası Çocuk Oyun ve Oyuncakları Kurultayı Tam Metin Bildiri Kitabı, (32-42), 1. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
• Alkaş Ulusoy, Ç., Saygı, E. ve Umay, A. (2017). İlköğretim matematik öğretmenlerinin zekâ oyunları dersi ile ilgili görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 280-294.
• Altun M. (2017). Fiziksel etkinlik kartları ile zekâ oyunlarının ilkokul öğrencilerinin dikkat ve görsel algı düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Baş, Ö., Kuzu, O. ve Gök, B. (2020). The effects of mind games on higher level thinking skills in gifted students’. Journal of Education and Future, 17, 1-13.
• Bottino, R. M. ve Ott, M. (2006). Mind games, reasoning skills, and the primary school curriculum. Learning Media and Technology, 31(4), 359-375.
• Bottino, R. M., Ott, M. ve Benigno, V. (2009). Digital mind games: Experience based reflections on design and interface features supporting the development of reasoning skills. In Proc. 3rd European Conference on Game Based Learning.
• Broadhead, P. (2006). Developing an understanding of young children's learning through play: the place of observation, interaction and reflection. British Educational Research Journal, 32(2), 191-207.
• Brooks, J. G. ve Brooks, M. G. (1999). In search of understanding: the case for constructivist classrooms. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Chen, Z.-H., Liao, C. C., Cheng, H. N., Yeh, C. Y. ve Chan, T.-W. (2012). Influence of game quests on pupils’ enjoyment and goal-pursuing in math learning. Journal of Educational Technology & Society, 15, 317–327.
• Demirel, T. (2015). Zekâ oyunlarının Türkçe ve matematik derslerinde kullanılmasının ortaokul öğrencileri üzerindeki bilişsel ve duyuşsal etkilerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Devecioğlu, Y. ve Karadağ, Z. (2014). Amaç, beklenti ve öneriler bağlamında zeka oyunları dersinin değerlendirilmesi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1). 41-61.
• Durmaz, B. ve Durmaz, S. (2015). Mangala öğretiminin ilköğretim 4. sınıf öğrencilerinin rutin olmayan problemleri çözme başarısı üzerine etkisi, I. Uluslararası Türk Dünyası Çocuk Oyun ve Oyuncakları Kurultayı, Tam Bildiri Kitabı, 287-294.
• Esen, M. (2019). Zeka oyunlarının, 4. sınıf öğrencilerinin problem çözmeye ilişkin karar verme becerisine, sabırlı davranış göstermesine ve okul doyumuna etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Goad, K. D. (2012). The perception of teachers toward the use of mobile technology as a tool to engage students in learning. (Doctoral Dissertation). Indiana State University, Indiana. Retrieved from: http://hdl.handle.net/10484/4004
• Güneş, G. (2010). İlköğretim ikinci kademe matematik öğretiminde oyun ve etkinliklerin kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri (kars ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kafkas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kars.
• Handal, B., ve Herrington, A. (2003). Mathematics teachers’ beliefs and curriculum reform. Mathematics Education Research Journal, 15 (1), 59–69.
• Kaya, S. ve Elgün, A. (2015). Eğitsel oyunlar ile desteklenmiş fen öğretiminin ilkokul öğrencilerinin akademik başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 329-342.
• Marangoz D. ve Demirtaş Z. (2017). Mekanik zekâ oyunlarının ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin zihinsel beceri düzeylerine etkisi. The Journal of International Social Research, 10(53), 612-621.
• Pierce, R. ve Ball, L. (2009). Perceptions that may affect teachers’ intention to use technology in secondary mathematics classes. Educational Studies in Mathematics, 71(3), 299–317.
• Prendergast, M., Harbison, L., Miller, S. ve Trakulphadetkrai, N. V. (2019) Pre-service and in-service teachers’ perceptions on the integration of children’s literature in mathematics teaching and learning in Ireland. Irish Educational Studies, 38(2), 157-175, DOI: 10.1080/03323315.2018.1484302
• Saygı, E ve Alkaş Ulusoy Ç. (2019). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının hafıza oyunları ile hafıza oyunlarının matematik öğretimine katkısına ilişkin görüşleri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 331345.
• Şahin, E. (2019). Zeka oyunlarının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine ve problem çözme algılarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Tuğrul, B. (2010). Okul Öncesinde Özel Öğretim Yöntemleri. Zembat R. (Ed) Oyun Temelli Öğrenme (s. 187-216), Anı Yayıncılık, Ankara.
• Usta, N., Işık, A. D., Şahan, G., Genç, S., Taş, F., Gülay, G., Diril, F., Demir, Ö. ve Küçük, K. (2017). Öğretmen adaylarının matematik öğretiminde oyunların kullanımı ile ilgili görüşleri. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(1), 328-344.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (Genişletilmiş 9. Baskı). Ankara: Seçkin.