Merhamet Korkusu Ölçeğinin Geliştirilmesi

Yıl 2021, Sayı: 52, 503 - 519, 31.12.2021

Eşref Nas , Ramazan Sak

https://doi.org/10.53444/deubefd.930883

Cited By: 2

Öz

Merhamet, bir başkasının acısına tanık olurken ortaya çıkan ve ardından yardım etme arzusunu tetikleyen bir duygu olarak tanımlanmaktadır. Merhamet, insan hayatını etkileyen önemli özelliklerden biridir ve kişisel, kişilerarası ve sosyal barışın önemli bir bileşeni olarak görülmektedir. Ancak, bazı insanlar hem kendilerine hem de diğer insanlara karşı merhametli davranmakta güçlük çekebilmektedirler. Bu duruma merhamet korkusu denilmektedir. Bu çalışmanın amacı yetişkinlerin merhamet korkularını belirlemeye yönelik Merhamet Korkusu ölçeğinin geliştirilmesidir. Ölçeğin psikometrik özelliklerinin belirlenebilmesi için 556 yetişkinden veri toplanmıştır. Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda 20 madde iki faktör (Başkalarına Merhamet Korkusu ve Kendine Merhamet Korkusu) altında toplanmış ve iki faktörlü yapı toplam varyansın %60,19’unu açıklamıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda ortaya çıkan iki faktörlü yapı doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiş ve elde edilen uyum değerlerinin (2/sd= 1.912; RMSEA=.057, RMR=.032, IFI=.96, CFI=.96, NFI=.92, RFI=.91, GFI=.90, AGFI=.87, SRMR=.045) iyi uyum gösterdikleri bulunmuştur. Merhamet Korkusu ölçeğinin yarı güvenirlik katsayısı .835 ve iç tutarlılık katsayısı ise .945 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak, yetişkinlerin merhamet korkularını belirlemeye yönelik geliştirilen Merhamet Korkusu Ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Merhamet, Merhamet korkusu, Geçerlik, Güvenirlik

Kaynakça

• Adams, R.E., Boscarino, J.A. ve Figley, C.R. (2006) Compassion fatigue and psychological distress among social workers:a validation study. American Journal of Orthopsychiatry, 76(1), 103-108. DOI: 10.1037/0002-9432.76.1.103
• Akdeniz, S. ve Deniz, M. E. (2016). Merhamet ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness And Well-Being, 4(1), 50-61.
• Akın, A. ve Eker, H. (2012). Duyarlı sevgi ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,25(1), 75-85.
• Akın, Ü., Akın, A. ve Abacı, R. (2007). Öz-duyarlık ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 1-10.
• Asano, K., Tsuchiya, M., Ishimura, I., Lin, S., Matsumoto, Y., Miyata, H., Kotera, Y., Shimizu, E. ve Gilbert, P. (2017). The development of fears of compassion scale Japanese version. PLoS ONE, 12(10), 1-17. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0185574
• Avşaroğlu, S. (2019). Merhamet eğitimi programının üniversite öğrencilerinin merhametli olma düzeylerine etkisi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3), 2484-2500.
• Bayırlı, H. (2020). Merhamet değeri: Sınıf öğretmenlerinin görüşleri ve etkinlik örnekleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(2), 468-493. http://dx.doi.org/10.30703/cije.619866
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32(32), 470-483.
• Byrne, B. M. (2011). Structural equation modeling with AMOS Basic concepts, applications, and program¬ming (Multivariate Applications Series), Routled¬ge, New York.
• Candemir, M. L. (2019). Engelli çocuğa sahip olan ve olmayan ebeveynlerin öz anlayış, kişilik ve merhamet özelliklerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Chang J., Fresco J. ve Green B. (2014). The development and validation of the compassion of others’ lives scale. International Journal of Humanities and Social Sciences, 4(5), 33-42.
• Cho, H., Noh, S., Park, S., Ryu, S., Misan, V. ve Lee, J. S. (2018). The development and validation of the lovingkindness-compassion scale. Personality and Individual Differences, 124, 141-144. Doi: 10.1016/j.paid.2017.12.019
• Coşkun, H., Kavakli, O., Babayigit, M. ve Chang, J. (2017). The psychometric evaluation of the Turkish version of the compassion of others’ lives scale (The COOL). International Journal of Caring Sciences, 10(2), 637-646.
• Curtis, K., Horton, K. ve Smith, P. (2012). Student nurse socialisation in compassionate practice: A grounded theory study. Nurse Education Today, 32, 790-795. doi:10.1016/j.nedt.2012.04.012
• Çevik, Ö. ve Tanhan, F. (2020). Merhamet korkusu: Tanımı, nedenleri ve önlenmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 12(3), 342-351. doi: 10.18863/pgy.626941
• Çınarlı, T. (2019). Acil hemşirelerinde merhamet yorgunluğunu etkileyen faktörler. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Deniz, M. E., Kesici, Ş. ve Sümer, A. S. (2008). The validity and reliability of the Turkish version of the Self-Compassion Scale. Social Behavior and Personality, 36(9), 1151-1160.
• Dias, B. S., Ferreira, C. ve Trindade, I. A. (2018). Influence of fears of compassion on body image shame and disordered eating. Eating and Weight Disorders - Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity. doi:10.1007/s40519-018-0523-0
• Dinç, S. ve Ekinci, M. (2019). Merhamet yorgunluğu kısa ölçeğinin Türkçeye uyarlanması, geçerlilik ve güvenirliği. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 11(1), 192-202. doi: 10.18863/pgy.590616
• Erdoğan, S. (2018). Evli bireylerin evlilik doyumu ve merhamet düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Fabrigar, L. R., Wegener, D. T., MacCallum, R. C. ve Strahan, E. J. (1999). Evaluating the use of exploratory factor analysis in psychological research. Pscyhological Methods, 4(3), 272-299. doi: 10.1037/1082-989X.4.3.272
• Ferreira, C., Dias, B. ve Oliveira, S. (2019). Behind women’s body image-focused shame: Exploring the role of fears of compassion and self-criticism. Eating Behaviors, 32, 12–17. doi:10.1016/j.eatbeh.2018.11.002
• Field, A. (2009). Discovering Statistics Using SPSS. Los Angeles: Sage Publication.
• Figley, C. R. (2002). Compassion fatigue: psychotherapists' chronic lack of self care. Journal of Clinical Psychology, 58(11), 1433-1441. DOI: 10.1002/jclp.10090
• Gilbert, P. (2009a). Introducing compassion-focused therapy. Advances in Psychiatric Treatment, 15, 199-208.
• Gilbert, P. (2009b). The nature and basis for compassion focused therapy. Hellenic Journal of Psychology, 6, 273-291.
• Gilbert, P. (2010). Compassion focused therapy, CBT Distinctive Features Series. London: Routledge.
• Gilbert, P. ve Choden. (2014). Mindful compassion: How the science of compassion can help you understand your emotions, live in the present, and connect deeply with others. New Harbinger Publications.
• Gilbert, P. ve Procter, S. (2006). Compassionate mind training for people with high shame and self-criticism: Overview and pilot study of a group therapy approach. Clinical Psychology & Psychotherapy, 13(6), 353–379. doi:10.1002/cpp.507
• Gilbert, P., McEwan, K., Catarino, F. ve Baião, R. (2014a). Fears of negative emotions in relation to fears of happiness, compassion, alexithymia and psychopathology in a depressed population: A preliminary study. J Depress Anxiety, 1-7. doi: 10.4172/2167-1044.S2-004
• Gilbert, P., McEwan, K., Catarino, F. ve Baião, R. (2014b). Fears of compassion in a depressed population implication for psychotherapy. J Depress Anxiety, 1-8. doi:10.4172/2167-1044.S2-003
• Gilbert, P., McEwan, K., Gibbons, L., Chotai, S., Duarte, J. ve Matos, M. (2012). Fears of compassion and happiness in relation to alexithymia, mindfulness, and self-criticism. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 85(4), 374–390. doi:10.1111/j.2044-8341.2011.02046.x
• Gilbert, P., McEwan, K., Matos, M. ve Rivis, A. (2011). Fears of compassion: Development of three self-report measures. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 84, 239-255. DOI:10.1348/147608310X526511
• Goetz, J. L., Keltner, D. ve Simon-Thomas, E. (2010). Compassion: an evolutionary analysis and empirical review. Psycholoical Bulletin, 136(3), 351-374. DOI: 10.1037/a0018807
• Goldin, P. ve Jazaieri, H. (2017). The compassion cultivation training (cct) program. In Seppälä, E.M., Simon-Thomas, E., Brown, S.L., Worline, M.C., Cameron, D.C., & Doty, J.R. (Eds.). Oxford Handbooks Online. Doi: 10.1093/oxfordhb/9780190464684.013.18.
• Hooper, D., Coughlan, J. ve Mullen, M. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
• Hu, L.-T. ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
• Jazaieri, H., McGonigal, K. M., Lee, I. A., Jinpa, T., Doty, J. R., Gross, J. J. ve Goldin, P. R. (2018). Altering the trajectory of affect and affect regulation: The impact of compassion training. Mindfulness, 9(1), 283-293. doi: 10.1007/s12671-017-0773-3.
• Jazaieri, H., McGonigal, K., Jinpa, T., Doty, J. R., Gross, J. J. ve Goldin, P. R. (2014). A randomized controlled trial of compassion cultivation training: Effects on mindfulness, affect, and emotion regulation. Motivation and Emotion, 38(1), 23-35. DOI: 10.1007/s11031-013-9368-z
• Leiberg, S., Klimecki, O. ve Singer, T. (2011). Short-term compassion training ıncreases prosocial behavior in a newly developed prosocial game. PLoS ONE, 6(3), 1-10. doi:10.1371/journal.pone.0017798
• Marcoulides, G. ve Schumacher, R. (2001). New developments and techniques in structural equation modeling. London: Lawrence Erlbaum Assocıates, Publıshers.
• Matos, M., Duarte, J. ve Pinto-Gouveia, J. A. (2017). The origins of fears of compassion: Shame and lack of safeness memories, fears of compassion and psychopathology. The Jounal of Psychology Interdisciplinary and Applied, 151(8), 804-819. DOI: 10.1080/00223980.2017.1393380
• Mikulincer, M. ve Shaver, P.R. (2007). Attachment in Adulthood: Structure, Dynamics, and Change. Guilford Press.
• Nas, E. (2020). Bir metafor araştırması: Yetişkinlerin merhamet kavramına ilişkin algıları. Euroassia J Sov Sci Humanit, 7(7), 63-77. http://dx.doi.org/10.38064/eurssh.139
• Nas, E. ve Sak, R. (2020a). Merhamet ve merhamet odaklı terapi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 64-84. doi: 10.18026/cbayarsos.525744
• Nas, E. ve Sak, R. (2020b). A new compassion scale for children and its psychometric properties. Child Psychiatry & Human Development. https://doi.org/10.1007/s10578-020-01034-0
• Neff, K. (2003). The development of validation of a scale to measure self compassion. Self and Identity, 2(3), 223-250. DOI: 10.1080/15298860390209035
• Pallant, J. (2016). SPSS Survival Manual. A step by step guide to data analysis using IBM spss. Berkshire: Open University Press.
• Plucker, J. A. (2003). Exploratory and confirmatory factor analysis in gifted education: examples with self-concept data, Journal for the Education of the Gifted, 27(1), 20-35.
• Pommier, E. A. (2011). The compassion scale. Dissertation Abstracts International Section A: Humanities and Social Sciences, 72, 1174.
• Sarıçam, H. ve Erdemir, N. (2019). Şefkat-Merhamet Ölçeğ’nin ilk psikometrik bulguları. 3. Uluslararası Eğitim ve Değerler Sempozyumu-ISOEVA E-Kitabı (s.152-163) içinde. İstanbul, Türkiye. DOI: doi: 10.13140/RG.2.2.18792.01288
• Schumacker, R. E. ve Lomax, R. G. (20104). A Beginner's Guide to Structural Equation Modeling. New Jersey: Taylor & Francis, 1-8.
• Sprecher, S. ve Fehr, B. (2005). Compassionate love for close others and humanity. Journal of Social and Personal Relationships, 22, 629-652. DOI: 10.1177/0265407505056439
• Stamm, B.H. (2010). The Concise ProQOL Manual. Pocatello, ID: ProQOL.org.
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th ed.) Boston: Allyn and Bacon.
• Tahincioğlu, D. (2018). Psikologların ve psikolojik danışmanların iş doyumu, çalışma yaşam kaliteleri ve merhamet düzeylerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi.
• Tezbaşaran, A. A. (1996). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Waltz, C. F., Strcikland, O. L. ve Lenz, E. R. (2010). Measurement in Nursing and Health Research. New York: Springer Publishing Company.
• Wang, J. ve Wang, X. (2012). Structural Equation Modeling: Applications Using Mplus: methods and applications. West Susex: John Wiley & Sons.
• Watson, D. C. (2018). Self-compassion, the ‘quiet ego’ and materialism. Heliyon, 4, 1-20. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2018.e00883
• Whetsel, T. (2017). Examining fears of compassion as a potenrial mediator between shame an danger. (Masters thesis). Washington: Eastern Washington University.
• Williams, C. R. (2008). Compassion, suffering and the self a moral psychology of social justice. Current Sociology, 56(1), 5-24. DOI: 10.1177/0011392107084376
• Xavier, A., Cunha, M. ve Pinto Gouveia, J. (2015). Deliberate self-harm in adolescence: The impact of childhood experiences, negative affect and fears of compassion. Revista de Psicopatologia y Psicologia Clinica, 20 (1), 41-49. doi:10.5944/rppc.vol.1.num.1.2015.14407
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.
• Yeşil, A., Ergün, Ü., Amasyalı, C., Er, F., Olgun, N. N. ve Aker, A. T. (2010). Çalışanlar için yaşam kalitesi ölçeği Türkçe uyarlaması geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Nöropsikiyatri Arşivi, 47, 111-117. DOI: 10.4274/npa.5210