Ortaöğretime Geçişte Alternatif Modeller

Yıl 2022, Sayı: 53, 133 - 149, 30.06.2022

Mesut Demirbilek

https://doi.org/10.53444/deubefd.987848

Cited By: 1

Öz

Bireyin biliş ve yetenek yapısına uygun bir çerçevede üst öğrenime seçilmesi ve yerleştirilmesi sorunu halen güncelliğini korumaktadır. Bu doğrultuda temel eğitimden (ilköğretim) ortaöğretime (liseye) geçiş süreci küresel ölçekte farklı uygulamaları içermektedir. Son yıllarda merkezi sınav, öğrenci akademik notları, akademik geçmiş, yetenek geçmişi, öğretmen gözlemleri ve yönlendirmesi, öğrenci ve veli isteği, yerel yerleştirme (adrese dayalı) gibi çeşitli seçme ve yerleştirme unsurları liseye geçişte alternatifleri oluşturmuştur. Nitekim Almanya’da ortaöğretime geçişte öğretmen görüşü ve tavsiyesi önemli iken Güney Kore’de katı ve zorlu bir sınav daha fazla ön plana çıkmaktadır. Yine Estonya’da öğrenci ilgilerine, yeteneklerine dayalı ortaöğretime geçiş süreci yaşanırken Singapur’da temel eğitimi bitirme sınav sonuçlarına göre öğrencilerin geçişi sağlanmaktadır. Aynı zamanda Finlandiya’da öğrencilerin ortaokul notları ortaöğretime geçişte belirleyici iken Türkiye’de ise merkezi sınav veya öğrenci notları ile adrese dayalı yerel yerleştirme baskın olmaya başlamıştır. Bu bağlamda bu araştırmada Türkiye ortaöğretime geçiş süreci ve tarihi temelinde farklı ülkelerdeki alternatif modellerin ele alınması amaçlanmış olup gelecek eğitim yapılandırmalarının planlanmasına yarar sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ortaöğretime geçiş, alternatif modeller, kademeler arası geçiş, eğitim sistemleri, üst öğrenime yönlendirme

Alternative Models for Transition to Secondary Education

Öz

The problem of selecting and placing the individual to higher education within a framework appropriate to his/her cognition and ability structure is still up-to-date. In this direction, the transition process from basic education (primary education) to secondary education (high school) includes different applications on a global scale. In recent years, various selection and placement elements such as central examination, students’ academic grades, academic background, student skills, teacher observations and guidance, student and parent preferences, local placement (address-based) have created alternatives for transition to high school. As a matter of fact, while teacher's opinion and advice are important in the transition to secondary education in Germany, a strict and challenging exam is more prominent in South Korea. While there is a transition process to secondary education based on student interests and abilities in Estonia, students are transferred according to the results of the basic education completion exam in Singapore. At the same time, while the secondary school grades of the students are determinant in the transition to secondary education in Finland, in Turkey, the central examination or student grades and address-based local placement have begun to dominate. In this context, in this study, it is aimed to deal with alternative models in different countries on the basis of the transition process and history of secondary education in Turkey, and it is thought that it will benefit the planning of future education configurations.

Anahtar Kelimeler

Transition to secondary education (high school), alternative models, transition between levels, education systems, orientation to higher education

Kaynakça

• Akyüz, Y. (2001). Başlangıçtan 2001’e Türk Eğitim Tarihi. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Ashwill, M. A.(1999). The Educational System in Germany: Case Study Findings. National Inst. on Student Achievement, Curriculum, and Assessment (ED/OERI), Washington, DC.,
• Aykaç, N., Atar, E.(2014).Geçmişten Günümüze İlköğretimden Ortaöğretime Geçiş Sisteminin Değerlendirilmesi, Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresinde Sunulan Bildiri.
• Bakioğlu, A. (2016). Karşılaştırmalı Eğitim Yönetimi. Ankara: Nobel Akademi
• Bakioğlu, A., & Baltacı, R. (2016). Güney Kore Eğitim Sistemi. A. Bakioğlu (Ed.). Karşılaştırmalı Eğitim Yönetimi (s.157-189). Ankara: Nobel Akademi
• Bakioğlu, A., & Göçmen, G. (2016). Singapur Eğitim Sistemi. A. Bakioğlu (Ed.). Karşılaştırmalı Eğitim Yönetimi (s.127-149).Ankara: Nobel Akademi.
• Bakioğlu, A., & Pekince, D. (2016).Kanada Eğitim Sistemi. A. Bakioğlu (Ed.). Karşılaştırmalı Eğitim Yönetimi (s.157-189).Ankara: Nobel Akademi
• Bakioğlu, A., & Yıldız, A. (2015). Pisa Bağlamında Finlandiya Eğitim Sistemi ve Öğretmen Eğitimi. Ankara: Vize Basım Yayın
• Bunker, A. C. (t.y.). Guide To The Education System İn The United States. University of Minnesota: İnternational Student and Scholar Services.
• Clark, N. (2005). Education in Japan. WES Webinar Archive.
• Council Of Ministers Of Educatıon (CME) (2001). The Development of Education in Canada.
• Dijkstra, S. (2011). The Dutch Education System: Primary & Secondary Education (online makale).
• Dutch Organisation for İnternationalisation in Education [NUFFİC] (2013). Information About the Education System of South Korea and the Evaluation of Degrees Obtained in South Korea, Netherland.
• Dutch Organisation for İnternationalisation in Education [NUFFİC] (2015a). The Vietnamese Education System Described and Compared with The Dutch System, Netherland.
• Dutch Organisation for İnternationalisation in Education (NUFFİC) (2015b). The Estonian Education System Described and Compared with the Dutch System, Netherland.
• Eğitimpedia (2017). PISA 2015’in En İyi 10 Ülkesinde Öğrenciler Liseye Nasıl Yerleştiriliyor?http://www.egitimpedia.com/pisa-2015in-en-iyi-10-ulkesinde-ogrenciler-liseye-nasil-yerlestiriliyor adresinden edinilmiştir.
• Geyer, F. (2009). The Educational System in Belgium. CEPS (Centre For Europan Policy Studies) Special Report, September 2009.
• Goh, C. B., & Gopinathan, S. (2008). Education in Singapore: Development since 1965. Washington, DC: The World Bank.
• Griebel, W. & Niesel, R. (2004). Transitionen. Fähigkeit von Kindern in Tageseinrichtungen fördern, Veränderungen erfolgreich zu bewältigen (Transitions. Promote the ability of children in day care centers to successfully cope with change). Weinheim: Beltz
• Griebel, W., & Berwanger, D. (2006). Transition From Primary School To Secondary School In Germany. International Journal of Transitions in Childhood, (2), 32-39.
• Harris, J., & Nowland, R. (2020). Primary-Secondary School Transition: Impacts and Opportunities for Adjustment. Journal of Education & Social Sciences, 8(2), 55-69. Doi: 10.20547/jess0822008205
• Kırpık, G. (2014). Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşunun İlk Yıllarında Talim ve Terbiye Kurulunun Sınav Sistemi, Geçiş ve Denklik Meseleleri İle İlgili Aldığı Kararlar, Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresinde Sunulan Bildiri, Antalya,16-18 Ocak.
• Kupiainen, S., Hutamäki, J., & Karjalainen, T. (2009). The Finnish Education System and Pisa.Finland: Ministry of Education Publications.
• MEB. (2007). 64 Soruda Ortaöğretime Geçiş Sistemi ve Seviye Belirleme Örnek Sorular. http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular2007/64sorudaoges/oges64soru.pdf.adresinden edinilmiştir.
• MEB (2008). Sosyal Bilimler Liseleri Yönetmeliği. http://mevzuat. meb.gov.tr/html/25292_0.html. adresinden edinilmiştir.
• MEB (2016a). 2016-2017 Eğitim-Öğretim Yılı Ortak Sınavlar E-Kılavuzu. https://oges.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_10/24103616_20162017_ogretim_yili_ortak_sinavlar_ekilavuzu__.pdf. adresinden edinilmiştir.
• MEB (2016b). PISA 2015 Ulusal Raporu. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• MEB (2018). 2018 Liselere Geçiş Sistemi (LGS): Merkezi Sınavla Yerleşen Öğrencilerin Performansı. Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi
• MEB (2020). Ortaöğretime Geçiş Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu. Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Ministry of Education New Zealand, (2017). New Zealand Education System: Overvıew
• NCEE (t.y.a). Netherlands: Instructional Systems. Center On İnternational Education Bencmarking.
• NCEE (t.y.b). Germany Overview . Center On İnternational Education Bencmarking.
• Nusche, D., & Miron, G. (2015). OECD Reviews of School Resources: Flemish Community of Belgium 2015. Paris: OECD Publishing.
• OECD (2016). Education in China: A Snapshot.
• Öztürk, F. Z. (2014). Ortaöğretime Geçişte Merkezî Sınav Yapmayan Ülke Örnekleri ve Türkiye Modeli. Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Eğitimde Kademeler Arası Geçiş ve Yeni Modeller Uluslararası Kongresinde Sunulan Bildirİ.
• Republic of Estonia Ministry of Education and Research (2021). Secondary education.
• Sarıer, Y. (2010) Ortaöğretime Giriş Sınavları (OKS-SBS) ve PISA Sonuçları Işığında Eğitimde Fırsat Eşitliğinin Değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,11 (3),107-129.
• Smoczyńska, A. (2014). The System of Education in Poland. Warsaw: Polish EURYDICE Unit.
• South Korea Ministry Of Education-MOE (2021). Secondary Education.
• UNESCO, (2012). World Data on Education (7. Edition)2010/11.
• United Nations Children’s Fund [UNİCEF] (2020). Secondary Education Guidance Multiple and Flexible Pathways. Newyork: UNICEF Education Section.